جایزه بین‌المللی داستان عربی چگونه راه‌اندازی شد؟
سرمایه‌گذاری فرهنگی اماراتی‌ها
ترجمه: فریده ایزدی جایزه بین‌المللی داستان عربی (IPAF) جایزه‌ای ادبی است که هرساله زیر نظر بنیاد جایزه بوکر لندن و با حمایت مالی اداره فرهنگ و گردشگری ابوظبی برگزار می‌شود. این جایزه نخستین بار آوریل ۲۰۰۷ با هدف جذب آثار برتر داستان عربی در ابوظبی آغاز به کار کرد. در واقع بانیان جایزه بوکر عربی معتقد بودند الگوبرداری از جایزه موفق بوکر موجب شناخت و اشاعه هر چه بیشتر آثار برتر داستان عربی شده و نویسندگان عرب نیز با دریافت جایزه تشویق خواهند شد، همچنین خوانندگانی از سراسر دنیا با ادبیات داستانی عرب آشنا می شوند.
ترجمه: فریده ایزدی جایزه بین‌المللی داستان عربی (IPAF) جایزه‌ای ادبی است که هرساله زیر نظر بنیاد جایزه بوکر لندن و با حمایت مالی اداره فرهنگ و گردشگری ابوظبی برگزار می‌شود. این جایزه نخستین بار آوریل 2007 با هدف جذب آثار برتر داستان عربی در ابوظبی آغاز به کار کرد. در واقع بانیان جایزه بوکر عربی معتقد بودند الگوبرداری از جایزه موفق بوکر موجب شناخت و اشاعه هر چه بیشتر آثار برتر داستان عربی شده و نویسندگان عرب نیز با دریافت جایزه تشویق خواهند شد، همچنین خوانندگانی از سراسر دنیا با ادبیات داستانی عرب آشنا می شوند. جاناتان تیلر مدیر مرکز لندن IPAF در گفت‌وگو با «گاردین» می‌گوید: «به اعتقاد من با این جایزه نه تنها از نویسندگان قدردانی خواهد شد؛ بلکه موجب شناخت آثار برتر عربی و نیز نویسندگان برجسته عرب در دنیا خواهد بود. من برآنم تا آثار برتر ادبیات داستانی عرب را به جهانیان بشناسانم.»
هر سال هیاتی پنج‌نفره متشکل از منتقدان ادبی، نویسندگان و استادان دانشگاه اعم از عرب و غیرعرب توسط هیات امنا به‌عنوان داوران این جایزه انتخاب می‌شوند. ناشران نیز از میان کتب منتشر شده خود می‌توانند سه عنوان رمان را معرفی کنند، سپس هیات داوری رمان‌های انتخاب‌شده توسط ناشران را که تعدادشان معمولا به صد عنوان می‌رسد، مطالعه می‌کنند و فهرست مشترکی از رمان‌های منتخب‌شان را تهیه کرده و از میان آنها نیز فهرست کوتاه‌تری به‌عنوان رمان‌های برتر انتخاب می‌کنند. برنده نهایی نیز از میان این آثار برگزیده انتخاب می‌شود. جهت اطمینان از سلامت داوری، اسامی داوران تا زمان اعلام فهرست کوتاهی از رمان‌های منتخب در هیچ کجا فاش نخواهد شد. در حقیقت حفظ صداقت در تمام مراحل داوری یکی از اساسی‌ترین بخش‌های این جایزه به شمار می‌آید. داوران نیز نباید تحت تاثیر نظرات و نفوذ افرادی خارج از هیات داوری قرار بگیرند یا به مسائل قومی، مذهبی، سیاسی و سن و جنسیت نامزدها توجه کنند.
هر سال ماه مارس برنده این جایزه در شهر ابوظبی اعلام می‌شود. به هر کدام از نامزدهای فهرست کوتاه منتخب 10 هزار دلار آمریکا اهدا می‌شود و به نویسنده برنده علاوه‌بر آن مقدار 50 هزاردلار آمریکا اعطا می‌شود.
دوشنبه دهم فوریه سال ۲۰۱۴ نیز مانند سال‌های گذشته جایزه بوکر عربی برگزار شد و فهرست نهایی ۶ نامزد دریافت جایزه عبارت بودند از: یوسف فاضل، انعام کحه‌جی، خالد خلیفه، عبدالرحیم لحبیبی، احمد مراد و احمد سعداوی. اسامی این نویسندگان در یک کنفرانس مطبوعاتی در بنیاد فرهنگی عبدالحمید شمان در امان پایتخت اردن توسط هیات داورانی به ریاست سعد البازعی، منتقد ادبی و مدرس دانشگاه در عربستان سعودی، اعلام شد.
6 رمان منتخب این دوره که به لحاظ سبک و نوآوری در موضوع مورد توجه داوران قرار گرفته بودند از میان 16 رمان منتخب که عناوین آنها در ژانویه 2014 اعلام شده بود، انتخاب شدند. در این دوره به طور کلی 156 نویسنده رمان عربی از 18 کشور در جایزه شرکت کردند. اسامی 6 رمان در فهرست نهایی اعلام‌شده عبارت بودند از: «پرنده آبی کمیاب که با من اوج می‌گیرد» نوشته یوسف فاضل از مراکش، «طشاری» نوشته انعام کحه‌جی از عراق، «هیچ چاقویی در آشپزخانه‌های این شهر نیست» نوشته خالد خلیفه از سوریه، «سفرهای عبدی» نوشته عبدالرحیم لحبیبی از مراکش، «فیل آبی» نوشته احمد مراد از مصر و «فرانکشتاین در بغداد» نوشته احمد سعداوی از عراق.اما برنده هفتمین دوره بوکر عربی2014 از میان 6 کاندیدای منتخب، «فرانکشتاین در بغداد» نوشته احمد سعداوی بود که سه‌شنبه 29 آوریل اعلام عمومی شد. سعداوی متولد 1973 در بغداد، نویسنده رمان و نمایشنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، مستندساز و شاعر عراقی که پیش از این در فستیوال بیروت 39 نیز در میان 39 نویسنده زیر چهل سال به‌عنوان بهترین نویسنده انتخاب شده بود، با نوشتن رمانی که زوایای خشونت در عراق و جهان امروز را به خوبی نشان می‌داد توانست جایزه معتبر بوکر عربی 2014را از آن خود کند. مجریان بوکر عربی علاوه‌بر اهدای جایزه 50 هزار دلاری، ترجمه رمان وی را به زبان انگلیسی و نیز فروش و پخش آن در سراسر دنیا را تضمین کردند.
«فرانکشتاین در بغداد» داستان مردی لاغراندام و فقیر، ساکن یکی از محله‌های پرجمعیت بغداد، به نام «هادی الهتاگ» است که پس از بمباران بهار ۲۰۰۵ بغداد، تکه‌های بدن کشته‌شدگان این انفجار را جمع می‌کند، به هم می‌دوزد و موجود جدیدی از اجساد مختلف به‌وجود می‌آورد، سپس روحی سرگردان در جسد حلول کرده و به آن زندگانی نیز می‌بخشد. مسوولان سیاسی عراق این موجود جدید را «جنایتکارx» می‌نامند و بقیه وی را «فرانکشتاین» خطاب می‌کنند. فارنکشتاین از تمام کسانی که او را کشته‌اند انتقام می‌گیرد...
سارا چرچلول:
استاد ادبیات تطبیقی در دانشگاه
و روزنامه‌نگار و داور جایزه بانیپال و بوکر عربی:
رمان عربی در دهه‌های اخیر به همان شکوهی نزدیک شده است که ادبیات غرب در قرن نوزدهم با آثار بالزاک و فیتز جرالد و توماس هاردی
به آن رسیده بود.
pic1
احمد الفطوری، نویسنده و داور جایزه بوکر عربی:
امسال داوران جایزه با آثار خوبی رو‌به‌رو شدند
که در این میان «فرانکشتاین در بغداد» اثری مدرن
و در عین حال دربرگیرنده مسائل حاد سال‌های اخیر مردم عراق است. این رمان نشان می‌دهد که چگونه می‌توان سوژه‌های روز را به فراسوی ژورنالیسم
کشاند و به ادبیات تبدیل کرد.
هر سال هیاتی پنج‌نفره متشکل از منتقدان ادبی، نویسندگان و استادان دانشگاه اعم از عرب و غیرعرب توسط هیات امنا به‌عنوان داوران این جایزه انتخاب می‌شوند. ناشران نیز از میان کتب منتشر شده خود می‌توانند سه عنوان رمان را معرفی کنند، سپس هیات داوری رمان‌های انتخاب‌شده توسط ناشران را که تعدادشان معمولا به صد عنوان می‌رسد، مطالعه می‌کنند و فهرست مشترکی از رمان‌های منتخب‌شان را تهیه کرده و از میان آنها نیز فهرست کوتاه‌تری به‌عنوان رمان‌های برتر انتخاب می‌کنند. برنده نهایی نیز از میان این آثار برگزیده انتخاب می‌شود. جهت اطمینان از سلامت داوری، اسامی داوران تا زمان اعلام فهرست کوتاهی از رمان‌های منتخب در هیچ کجا فاش نخواهد شد. در حقیقت حفظ صداقت در تمام مراحل داوری یکی از اساسی‌ترین بخش‌های این جایزه به شمار می‌آید. داوران نیز نباید تحت تاثیر نظرات و نفوذ افرادی خارج از هیات داوری قرار بگیرند یا به مسائل قومی، مذهبی، سیاسی و سن و جنسیت نامزدها توجه کنند.
هر سال ماه مارس برنده این جایزه در شهر ابوظبی اعلام می‌شود. به هر کدام از نامزدهای فهرست کوتاه منتخب 10 هزار دلار آمریکا اهدا می‌شود و به نویسنده برنده علاوه‌بر آن مقدار 50 هزاردلار آمریکا اعطا می‌شود.
دوشنبه دهم فوریه سال ۲۰۱۴ نیز مانند سال‌های گذشته جایزه بوکر عربی برگزار شد و فهرست نهایی ۶ نامزد دریافت جایزه عبارت بودند از: یوسف فاضل، انعام کحه‌جی، خالد خلیفه، عبدالرحیم لحبیبی، احمد مراد و احمد سعداوی. اسامی این نویسندگان در یک کنفرانس مطبوعاتی در بنیاد فرهنگی عبدالحمید شمان در امان پایتخت اردن توسط هیات داورانی به ریاست سعد البازعی، منتقد ادبی و مدرس دانشگاه در عربستان سعودی، اعلام شد.
6 رمان منتخب این دوره که به لحاظ سبک و نوآوری در موضوع مورد توجه داوران قرار گرفته بودند از میان 16 رمان منتخب که عناوین آنها در ژانویه 2014 اعلام شده بود، انتخاب شدند. در این دوره به طور کلی 156 نویسنده رمان عربی از 18 کشور در جایزه شرکت کردند. اسامی 6 رمان در فهرست نهایی اعلام‌شده عبارت بودند از: «پرنده آبی کمیاب که با من اوج می‌گیرد» نوشته یوسف فاضل از مراکش، «طشاری» نوشته انعام کحه‌جی از عراق، «هیچ چاقویی در آشپزخانه‌های این شهر نیست» نوشته خالد خلیفه از سوریه، «سفرهای عبدی» نوشته عبدالرحیم لحبیبی از مراکش، «فیل آبی» نوشته احمد مراد از مصر و «فرانکشتاین در بغداد» نوشته احمد سعداوی از عراق.اما برنده هفتمین دوره بوکر عربی2014 از میان 6 کاندیدای منتخب، «فرانکشتاین در بغداد» نوشته احمد سعداوی بود که سه‌شنبه 29 آوریل اعلام عمومی شد. سعداوی متولد 1973 در بغداد، نویسنده رمان و نمایشنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، مستندساز و شاعر عراقی که پیش از این در فستیوال بیروت 39 نیز در میان 39 نویسنده زیر چهل سال به‌عنوان بهترین نویسنده انتخاب شده بود، با نوشتن رمانی که زوایای خشونت در عراق و جهان امروز را به خوبی نشان می‌داد توانست جایزه معتبر بوکر عربی 2014را از آن خود کند. مجریان بوکر عربی علاوه‌بر اهدای جایزه 50 هزار دلاری، ترجمه رمان وی را به زبان انگلیسی و نیز فروش و پخش آن در سراسر دنیا را تضمین کردند.
«فرانکشتاین در بغداد» داستان مردی لاغراندام و فقیر، ساکن یکی از محله‌های پرجمعیت بغداد، به نام «هادی الهتاگ» است که پس از بمباران بهار ۲۰۰۵ بغداد، تکه‌های بدن کشته‌شدگان این انفجار را جمع می‌کند، به هم می‌دوزد و موجود جدیدی از اجساد مختلف به‌وجود می‌آورد، سپس روحی سرگردان در جسد حلول کرده و به آن زندگانی نیز می‌بخشد. مسوولان سیاسی عراق این موجود جدید را «جنایتکارx» می‌نامند و بقیه وی را «فرانکشتاین» خطاب می‌کنند. فارنکشتاین از تمام کسانی که او را کشته‌اند انتقام می‌گیرد...
سارا چرچلول:
استاد ادبیات تطبیقی در دانشگاه
و روزنامه‌نگار و داور جایزه بانیپال و بوکر عربی:
رمان عربی در دهه‌های اخیر به همان شکوهی نزدیک شده است که ادبیات غرب در قرن نوزدهم با آثار بالزاک و فیتز جرالد و توماس هاردی
به آن رسیده بود.
pic1
احمد الفطوری، نویسنده و داور جایزه بوکر عربی:
امسال داوران جایزه با آثار خوبی رو‌به‌رو شدند
که در این میان «فرانکشتاین در بغداد» اثری مدرن
و در عین حال دربرگیرنده مسائل حاد سال‌های اخیر مردم عراق است. این رمان نشان می‌دهد که چگونه می‌توان سوژه‌های روز را به فراسوی ژورنالیسم
کشاند و به ادبیات تبدیل کرد.
ارسال نظر