توسعه صادرات بدون رشد مصرف داخلی غیرممکن است
انجمن صنایع لبنی ایران از جمله انجمن‌های فعال، تاثیرگذار و هدفمند در میان انجمن‌های صنعت غذایی کشور است که همواره برای توسعه فرهنگ مصرف شیر و لبنیات در کشور و توسعه صادرات فرآورده‌های لبنی تلاش می‌کند. این انجمن که نگاه انتقادی به دولتی بودن اقتصاد و عدم رعایت مفاد قانونی حقوق تولیدکنندگان و صادرکنندگان بخش خصوصی دارد، حضور نمایندگان بخش خصوصی صادرکننده در ترکیب کمیته‌های دولتی تصمیم گیرنده ،تخصیص امکانات سفارت خانه‌های ایران در کشورهای مقصد برای توسعه صادرات، اجرای استاندارد اجباری شیرخام ،اخذ گواهی انطباق فرآورده‌های لبنی با استاندارد اروپا و تلاش همه جانبه برای ارتقای کیفی محصولات لبنی را راهکارهایی برای رشد و توسعه صادرات محصولات لبنی کشور می‌داند. گفت وگوی دنیای اقتصاد با رضا باکری، دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران را بخوانید.

فعالیت عمده و اصلی انجمن صنایع لبنی ایران در سال ۹۴ چه بوده است ؟
بر اساس وظایف محوله در مجمع عمومی انجمن صنایع لبنی ایران، هیأت مدیره محورهای اجرایی ذیل را در برنامه سال جاری خود قرار داده است.
- تلاش جهت تغییر نظام قیمت گذاری فعلی COST PLUS به نظام قیمت گذاری عرضه و تقاضای بازار،
- تلاش جهت تبدیل و اجرا شدن طرح تحول « فروش سنتی » به سیستم « فروش الکترونیکی اعتباری »
- تلاش جهت اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده در صنایع غذایی
- توسعه صادرات فرآورده‌های لبنی در سال ۹۴ حداقل به میزان ۱۵ درصد
- توسعه فرهنگ مصرف شیر و لبنیات در راستای تحقق اهداف قانون برنامه پنجم و ششم توسعه.

آیا این انجمن در دستیابی به اهداف اولیه خود موفق بوده است ؟
کسب موفقیت‌ها همواره نسبی است. بدیهی است نمی‌توانیم مدعی کسب موفقیت صد درصدی اهداف خود باشیم. حقوقی را که قانونگذار در قانون اساسی و همینطور در قانون تجارت برای فعالان بخش خصوصی لحاظ کرده است، همواره توسط دولتمردان در تمامی مقاطع تاریخی نادیده گرفته شده و متقاعد کردن سازمان‌های ذیربط دولتی به رعایت مفاد قانونی حقوق تولید کنندگان امری مستمر، زمان بر و دشوار است.

چه پیشنهادی برای بهبود وضعیت صنایع لبنی دارید ؟
بهبود وضعیت صنایع لبنی با افزایش مستمر مصرف سرانه سالانه و قدرت خرید مردم رابطه تنگاتنگ دارد. گرچه توسعه فرهنگ مصرف لبنیات نیز به عنوان یک عامل فرهنگی در کنار سایر عوامل اقتصادی، جایگاه خاص خود را دارد، اما تصور ما این است که فرآورده‌های لبنی به ویژه انواع پنیرها اگر به عنوان اقلام غذایی آشپزخانه‌ای مورد توجه قرار گیرد، پهنه تازه‌ای از رشد مصرف لبنیات اتفاق خواهد افتاد.

مهمترین و بیشترین مشکلات و موانع برای توسعه و گسترش صادرات محصولات لبنی چیست ؟
این امر از دو منظر قابل بررسی است: اول از حیث سازمانی؛ دولت معمولا مدیرانی را در رأس توسعه صادرات قرارمی دهد و سازمانها و دوایر دولتی‌ای را به سکانداری توسعه صادرات مأمور می‌کند که خود نه صادر کننده اند و نه نقش اجرایی تجاری دارند. اختیار تجار صادر کننده را به دست مدیر دولتی غیر تاجر سپردن نتیجه‌ای جز وضعیت حاضر به بار نخواهد آورد. دوم از لحاظ قوانین و مقررات؛ هیچ کشوری با داشتن چنین حجمی از قوانین و مقررات دست وپاگیر نمی‌تواند صادر کننده موفقی باشد.

نقش بانک‌ها، نقدینگی و نرخ ارز در فعالیت‌های داخلی و خارجی این صنعت (به خصوص در صادرات) چگونه تأثیرگذارند ؟
نرخ ارز، نبود نقدینگی لازم و غیر فعال شدن سیستم بانکی ناشی از تحریم‌ها، کسادی و رکود در تولید داخلی را عمق می‌بخشد و صادرات را در بوته هزینه‌های مضاعف غوطه ور می‌نماید. مشکلات نقل و انتقال ارز، هزینه‌های فزاینده نرخ گذاری و نوسانات ارز موانع جدی توسعه صادرات اند.

آیا بعد از توافق هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 و برداشته شدن تحریم‌ها، وضعیت شرکت‌های لبنی بهتر شده است؟ مشکلات تا چه اندازه بهبود یافته است ؟
مسلماً رفع تحریم‌ها شرایط عمومی اقتصاد کشور را بهبود خواهد بخشید و صنایع لبنی نیز از شرایط جدید منتفع خواهند گردید. با این حال، سیستم اداره دولتی اقتصاد و سهم بسیار بالای دولت از عملکرد اقتصادی کشور همچنان گره اصلی رشد کند صنعتی کشور است.

چه پیشنهادات وراهکارهایی برای بهبود ساز و کار صادرات برای تولید کنندگان صنایع لبنی وچه خواسته‌های مشخصی از دولت یازدهم دارید ؟
رشد صادرات مستلزم ۴ اقدام اساسی است:
1- حضور نمایندگان بخش خصوصی صادر کننده در ترکیب کمیته‌های دولتی راهبری تصمیم گیرنده در صادرات.
۲- تخصیص امکانات سفارت خانه‌های ایران در کشورهای مقصد به بخش خصوصی برای توسعه صادرات.
3- اجرای استاندارد اجباری شیرخام به منظور بهبود و ارتقاء کیفی و بهداشتی آن.
۴- اخذ گواهی انطباق فرآورده‌های لبنی با استاندارد اروپا توأم با تلاش همه جانبه ارتقاء کیفی محصولات لبنی .

روز ملی صادرات هر سال برگزار می‌شود. آیا صرف برگزاری این روز می‌تواند قدر دانی و حمایت واقعی و همه جانبه از صادر کنندگان باشد؟
روز ملی صادرات یک مراسم نمادین است برای قدردانی از صادر کنندگان کشور، بنابراین انتظارات دیگر از آن موجبات انحراف از همین اقدام حداقلی را فراهم خواهد کرد.
در پایان چنانچه نکته خاصی برای فعالان اقتصادی که از مخاطبان اصلی روزنامه دنیای اقتصاد هستند دارید، بفرمائید.
توسعه صادرات بدون توسعه و رشد مصرف داخلی غیر قابل تصور است. تا زمانی که اقتصاددانان دولت راهکار جبران خسارت وارده به قدرت خرید مردم از دو عامل کاهش ارزش پول ملی و تورم را نیابند، طبعا جهشی در صادرات نیز رخ نخواهد داد .