گلایه «رئیس»  از سقوط اخلاق مهندسی
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- روزهای پر تب و تابی است. به انتخابات هیات مدیره نظام مهندسی ساختمان نزدیک می‌شویم. انتخاباتی که از هر جهت برای جامعه مهندسی بسیار حیاتی و تاثیرگذار است.
لیست‌های مختلفی منتشر شده است که هر کدام از آن‌ها دارای پشتوانه به‌خصوصی هستند و البته افرادی هستند که در اکثر لیست‌ها حضور دارند. نظام مهندسی ساختمان از جمله تشکل‌های مهم بخش خصوصی است که تاثیر بسیار زیادی بر حوزه‌های مختلف اقتصادی، عمرانی و شهری دارد و همین امر یکی از دلایل اهمیت انتخابات این سازمان و ضرورت اجرای صحیح قانون در این بخش است.

انتخابات اعضای هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان هر سه سال یکبار برگزار و حکم اعضای آن پس از انتخاب، توسط وزیر راه و شهرسازی صادر می‌شود. هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان طبق قانون، مسئولیت هدایت، برنامه‌ریزی و نظارت بر حسن انجام خدمات مهندسی،کمک به ارتقاء کیفیت ساخت و ساز، ترویج اصول مهندسی و رعایت مقررات ملی ساختمان را برعهده دارد. توسعه روزافزون شهرها و در پی آن مشکلات و مسائل بسیاری که جوامع شهری با آن دست به گریبان هستند، اهمیت نهادهای مرتبط با مدیریت شهری را بیش از پیش آشکار می‌نماید. از همین رو و نظر به اینکه سازمان نظام مهندسی در راستای دستیابی به ارتقاء کیفیت ساخت و ساز می‌تواند نقش مهمی ایفا نماید.

با محمدرضا رئیسی، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان در روزهای آخر مسئولیتش گفت‌وگویی داشتیم.
همچنان از عملکرد خود با اقتدار و جدیت دفاع می‌کند.
در این مدت انتقاداتی به نحوه عملکرد او در این سازمان مطرح شده که بنا شد این مسائل را با او در میان بگذاریم تا پاسخ‌های او را نیز دقیق‌تر به اطلاع برسانیم.

رئیسی اذعان دارد که نظام مهندسی خراسان رضوی در ۱۰ سال گذشته برای تعالی ساخت و ساز از هر جهتی در صدر اقدامات نظام مهندسی کشور است. وی شفاف‌سازی در عملکرد و مصوبات سازمان را از خدمات قابل ستایش خود در مدیریت این سازمان می داند که در دوره‌های گذشته به این صورت نبوده است. از بی‌اخلاقی‌های انتخاباتی به شدت آزرده است و از آن به عنوان انفجار بی‌اخلاقی یاد می‌کند. از صدور خدمات فنی و مهندسی به کشورهای همجوار می‌گوید و از همکاری‌های نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور تشکر می‌کند. مشروح گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.


گفته می‌شود مصوبات هیات مدیره به خوبی اطلاع‌رسانی نمی‌شود و سازمان در این مورد شفافیت ندارد. این موضوع را چطور تحلیل می‌کنید؟
مصوبات هیات مدیره دو بخش دارد. یک بخش مربوط به سیستم اداری و داخلی است و بخش دیگر مربوط به عملیات اجرایی برای ارباب رجوع سازمان یا جامعه مهندسان است. در تمامی این موارد، مصوبات آن بر روی سایت بارگذاری می‌شود و جز اطلاع‌رسانی در سایت چه کار دیگری باید انجام داد؟ ما نمی‌توانیم مصوبات را برای ۳۰ هزار نفر قرائت کنیم. امکان دارد که در مصوبات اخیر، اطلاع رسانی با تاخیر انجام شده باشد که در حال پیگیری هستیم بخش انفورماتیک به‌روزرسانی شود.

یکی از مواردی که در دوره مدیریت بنده پیگیری شد همین موضوع شفاف‌سازی بود، به عنوان مثال تراز و بودجه بیش از ۲۰ روز بر روی سایت سازمان بود و تمام جزئیات بودجه و گردش مالی و تراز در آن ذکر شده بود. در خیلی از مواردی که انتقاد صورت می‌گیرد به‌دلیل شفافیتی است که طی این مدت در سازمان به وجود آمده است یعنی دقیقا مشخص شده است که افراد به چه مقدار حقوق و پاداش و حق ماموریت می‌گیرند. در کدام دوره بیش از ۲۰ روز، جزئیات تراز و بودجه بر روی سایت بوده است؟ لذا بنده این انتقاد را قبول ندارم اما آنچه که آن‌ها انتقاد دارند بر اساس شفافیت‌هایی است که به وجود آمده است و امیدوارم که هیات مدیره بعدی این شفافیت‌ها را ادامه دهد و در این راه سیر صعودی داشته باشد.

موضوع دیگر این است که گفته می شود سازمان بیش از حد وارد بروکراسی اداری شده و چابکی خود را از دست داده است.
به هیچ عنوان این موضوع را قبول نمی‌کنم. در سال ۹۳، یک و نیم برابر سال ۹۲ پروانه صادر کرده‌ایم ولی با همان تیم کار کردیم و افزایش نیرو نداشتیم. امکاناتی در سال ۹۲ داشتیم و با همین وجود در سال ۹۳ درخواست‌ها افزایش پیدا کرده است ولی همان امکانات را داشتیم و مشابه سال ۹۲ پاسخگو بوده‌ایم. پرونده کاری افرادی که ادعا دارند بروکراسی اداری افزایش پیدا کرده است را مطالعه کرده‌ایم و موارد مشابهی بوده که به عنوان مثال برای پروانه با چهار سقف ورود پیدا کرده‌اند اما به مرور زمان بر تعداد سقف‌های درخواستی خود افزوده‌اند تا پروژه آن‌ها از داشتن مجری طرح محروم شود. مسلما این گونه کارها باعث زمان‌بر شدن امور می‌شود و ادعا دارند که بروکراسی اداری افزایش پیدا کرده است.

گویا هیات مدیره، مصوبه‌ای داشته است که طبق آن، اعضا می‌توانند چند برابر سهمیه‌ای که دارند، برای خود، پروژه در اختیار بگیرند.
به هیچ عنوان هیات مدیره چنین مصوبه‌ای نداشته است و بنده گزارشی از سیستم‌های نظارتی مبنی بر اینکه عضو هیات مدیره چند برابر مجوزش امضا کرده باشد، ندارم.

بالاخره این موارد که به کلی نادرست نیست.
زمان انتخابات است و افرادی برای تخریب هیات مدیره دست به چنین اقداماتی می‌زنند. گزارشی برای من آمده است مبنی بر این که دلایل خرید ۲۰ ماشین اسپورتیج را اعلام کنید و حال بنده چطور پاسخگوی این اکاذیب باشم؟ یا اینکه گزارش آمده است اعضای هیات مدیره با خانواده‌هایشان سفر خارج از کشور رفته‌اند. سازمان نظام مهندسی، بازرس دارد و هزینه‌ها را دقیق بررسی می‌کنند و یا حسابرس که امور مالی را بررسی می‌کند. یک انفجار بداخلاقی به وجود آمده است و واقعا جای سوال است که اخلاق مهندسی به کجا می‌رود؟ سقوط اخلاق مهندسی را مشاهده می‌کنم و برای بنده دردآور است. در این دوسال که رئیس سازمان بودم، مراجعات بسیاری به بنده برای امضای نظارت شده است ولی در این دوسال پرونده‌ام تغییری نکرده است. ناراحتی بنده از این شایعات نیست بلکه ناراحتی‌ام از این اضمحلال اخلاق مهندسی است. تشکیلات مهندسی باید راهبر جامعه باشد و حق نداریم بدون ادّله کافی سخنی را مطرح کنیم و باید مسائل را مستند مطرح کرد.

گفته می‌شود در مصادر و پست‌های کلیدی سازمان از افراد بازنشسته با وجود اینکه شاید تعداد کمی باشند، استفاده می شود.
۹۸ درصد همکاران سازمان، جوان هستند و ۲ درصد آن که بنده هم جزء این ۲ درصد هستم و براساس تصمیم هیات مدیره مسئولیت را برعهده گرفته‌ام، بازنشسته هستند.
سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر را مشاهده کنند، متوجه می‌شوند که آیا نسبت افراد جوان نسبت به افراد باتجربه به همین میزان سازمان نظام مهندسی است؟ برخی ازعزیزانی که در انتخابات، مسائلی را مطرح می‌کنند هشت سال کارمند ما بوده‌اند و در محیط کارمندی اثرگذار نبوده‌اند، حال می‌خواهند که در سازمان نظام مهندسی اثرگذار باشند.

مسائلی پیرامون ارتباط سازمان نظام مهندسی و پروژه مشهدمال مطرح شده است، این موضوع را چطور تحلیل می‌کنید؟
قبل از اینکه این مسئولیت را برعهده بگیرم پروانه «مشهدمال» صادر شده است و همچنین مشاور این پروژه با نظر شهرداری، اداره راه و شهرسازی و مجری آن تعیین شده است و از زمانی‌که این مسئولیت را دارم، سازمان نظام مهندسی هیچ فعل و انفعالی در رابطه با مشهد مال به غیر از نظارت و کنترل مضاعف نداشته است. بر حسب بررسی‌های انجام‌شده این پروژه قانونی کار کرده است.

سازمان نظام مهندسی در موضوع صدور خدمات فنی و مهندسی چه اقداماتی در جهت پیشرفت کار داشته است؟
وظیفه سازمان این است که بستر و فرهنگ را برای جامعه مهندسان و تشکل‌هایی که علاقمندند در خارج از کشور فعالیت کنند، آماده کند. تشکل‌های با سابقه‌ای اقدامات خوبی انجام داده‌اند و در حال پیگیری برای صدور خدمات فنی مهندسی هستند. ارتباطات خوبی با نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور فراهم کرده‌ایم و هرماه نامه‌های متعددی از تشکل‌ها دریافت می‌کنیم و مهندسان و تشکل‌ها به نمایندگی وزارت امور خارجه مراجعه می‌کنند تا در کشورهایی همچون ترکمنستان و افغانستان فعالیت کنند. تعدادی از مهندسان در عراق مشغول فعالیت هستند و همچنین قراردادهای آموزشی در تاجیکستان داشته‌ایم. بنده از اقدامات و همکاری‌های خوب نمایندگی وزارت خارجه شمال و شرق کشور تشکر می‌کنم.

پس از میزگرد مطبوعاتی که با حضور شما در دفتر «دنیای اقتصاد» داشتیم، گویا یک نفر ردصلاحیت شد و سپس صلاحیت ایشان تایید شد.
به معنای عام آن ردصلاحیتی که در جامعه مطرح است، نبود. یک نفر خود را کاندیدا می‌کند و آقای وزیر اعلامیه‌ای می‌دهند که افراد وابسته به وزارت کشور، شهرداری و اداره راه و شهرسازی نمی‌توانند کاندیدا شوند. تصور شد که آن شخص کارمند این مجموعه‌هاست اما مشخص شد اینطور نبوده است و صلاحیت ایشان تایید شد.

بعد از اینکه هیات مدیره جدید مشغول به کار شدند، جنابعالی در چه ارگانی مشغول به کار می‌شوید؟
برحسب قانون بعد از اینکه در این سازمان مسئولیت برعهده گرفتم از سوی آستان قدس با ماموریت بنده موافقت کردند و حالا بعد از اینجا به خدمتگزاری در آستان قدس رضوی و اکنون دستگاه امام رضا(ع) مشغول می‌شوم.