غول‌های ساختوساز در چین
طولانی‌ترین تونل زیرآبی جهان قرار است در شهر دالیان چین با هزینه ۳۶ میلیارد دلار ساخته شود. طول این تونل دوبرابر تونلی است که زیر کانال انگلیس قرار دارد و قرار است در بستر یکی از زلزله‌خیزترین مناطق آسیا ساخته شود. این تونل بعد از کامل شدن، دو شهر بندری شمایل چین را از زیر آب به هم متصل می‌کند. این تنها پروژه عظیم ساخت و سازی نیست که در چین جریان دارد. در سراسر چین این روزها پروژه‌های عظیم چند میلیارد دلاری در دست ساختوساز است که هر کدام برای خود رکوردی در جهان زده‌اند. از بزرگ‌ترین پل جهان تا بزرگ‌ترین فرودگاه، از بزرگ‌ترین خط لوله گاز تا بلندترین آسمان‌خراش.
طولانی‌ترین تونل زیرآبی جهان قرار است در شهر دالیان چین با هزینه 36 میلیارد دلار ساخته شود. طول این تونل دوبرابر تونلی است که زیر کانال انگلیس قرار دارد و قرار است در بستر یکی از زلزله‌خیزترین مناطق آسیا ساخته شود. این تونل بعد از کامل شدن، دو شهر بندری شمایل چین را از زیر آب به هم متصل می‌کند. این تنها پروژه عظیم ساخت و سازی نیست که در چین جریان دارد. در سراسر چین این روزها پروژه‌های عظیم چند میلیارد دلاری در دست ساختوساز است که هر کدام برای خود رکوردی در جهان زده‌اند. از بزرگ‌ترین پل جهان تا بزرگ‌ترین فرودگاه، از بزرگ‌ترین خط لوله گاز تا بلندترین آسمان‌خراش.یکی از این پروژه‌ها، یک خط لوله 80 میلیارد دلاری است برای انحراف و انتقال مسیر آب از جنوب کشور که آب فراوانی دارد به سمت شمال که دچار خشکسالی شده و در امتداد مسیری که طولش حدود سه هزار کیلومتر است. چنین پروژه‌های زیرساختی عظیمی ریشه در سنت چین دارد. این ملت از قرن‌ها قبل یعنی همان زمانی که دیوار چین را می‌ساخت، از پروژه‌های عظیم ساختوساز با مشارکت عمومی برای به رخ کشیدن قدرت مهندسی و اقتصادی‌اش استفاده می‌کرد.
اکنون که درباره رونق و رشد اقتصادی سه دهه گذشته چین تردیدهایی ایجاد شده و آمار و ارقام از کند شدن این روند حکایت دارد، رهبران چین بیشتر از قبل به سمت پروژه‌های عظیم ساختوساز روی آورده‌اند و سرعت و حجم کار پروژه‌های عظیم را دوبرابر کرده‌اند. مثلا در ماه نوامبر، کمیته ملی توسعه و اصلاحات کشور، طرح‌هایی را برای هزینه کردن ۱۱۵ میلیارد دلار در ۲۱ پروژه عظیم زیرساختی تصویب کرد. از جمله این طرح‌ها، فرودگاههای جدید و خطوط ریلی سریع‌السیر است. تحلیلگران چینی می‌گویند چین کشور عظیمی است و برای اینکه داخل این کشور و مردم جهان همواره این عظمت را به یاد داشته‌باشند باید پروژه‌های عظیم ساخت و ساز همواره در جریان باشد. آنها می‌گویند که این موضوع جدیدی نیست و در خون، فرهنگ و طبیعت جامعه چین جا دارد. مهم نیست که چین اساسا به این زیرساخت‌های عظیم نیاز دارد یا نه. در هفته‌های پایانی سال ۲۰۱۴ گزارش تحقیقی منتشر شد که کمیته اصلاحات توسعه ملی چین به همراه آژانس برنامه‌ریزی دولتی این کشور با همراهی مرکز تحقیقات دانشگاهی اقتصاد کلان پکن تهیه کرده‌بودند. این گزارش نشان می‌داد سرمایه‌گذاری ۷ تریلیون دلاری که دولت چین از سال ۲۰۰۹ روی ساخت شهرهای جدید در نقاط مختلف کشور انجام داده‌است به نتیجه نرسیده و این پول هنگفت را باید سرمایه‌گذاری به هدر رفته و پوچ شده نامید. این رقم درواقع نیمی از حجم عظیم سرمایه‌گذاری است که دولت چین در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ در اقتصاد این کشور انجام داده‌است. سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و ساختوساز یکی از ستون‌های رشد اقتصاد چین است که ۱۶ درصد از تولید ناخالص داخلی، ۳۳ درصد از سرمایه‌گذاری ثابت و ۳۹ درصد از درآمد دولت را تشکیل می‌دهد. اگر این بخش دچار رکود و لطمه شود، جایگزین قابل جبرانی برای آن وجود ندارد. طرح‌های ساخت و ساز زیرساخت‌ها و پروژه‌های ساختمانی، در تضاد با تعهد دولت چین برای کاهش وابستگی‌اش به سرمایه‌گذاری‌های دولت به‌عنوان موتور محرک رشد اقتصادی است. به همین خاطر بعضی تحلیلگران اقتصادی نگران آن هستند که با این روند، کشور دچار بدهی شدید شود. بر اساس گزارش دفتر حسابرسی ملی چین، بدهی دولت‌های محلی چین به تنهایی در سال ۲۰۱۳ به ۱/۳ هزار میلیارد دلار رسیده‌است. این رقم یک سوم اندازه کل اقتصاد چین است. این میزان بالای بدهی کوتاه‌مدت نیست و ممکن است برای مدت طولانی ادامه پیدا کند. باوجود کند شدن شتاب رشد اقتصادی چین، پروژه‌های عظیم ساخت و ساز بیشتر شده‌اند. بسیاری از این پروژه‌ها بودجه‌هایی میلیاردی دارند. یک استاد اقتصاد متخصص امور چین در دانشگاه کالیفرنیا در این باره به روزنامه وال‌استریت ژورنال گفت، باید نگران این پروژه‌های عظیم بود چون بسیاری از آنها بودجه اولیه‌ای ندارند. اما طرح‌هایی برای ادامه این پروژه‌ها تا سال‌های آینده در دست تهیه است. شانگهای به‌عنوان الگویی در این مسیر ساخت و ساز برای چینی‌ها در نظر گرفته شده‌است. این شهر ۲۵ میلیون نفری زیرساخت‌های عظیمی دارد که شامل فرودگاههای بزرگ، خطوط مترو، سیستم فاضلاب و نیروگاه‌های برق می‌شود. کارگران در این شهر مشغول ساخت دومین برج بلند دنیا بعد از برج خلیفه دوبی هستند. بودجه این ساخت و ساز ۴/۲ میلیارد دلار برآورد شده است. در شرق این شهر، بزرگ‌ترین شهر بازی کودکان درحال ساخت است. این شهر بازی ۲۲۵ هکتاری در سال ۲۰۱۶ گشوده می‌شود. هزینه ساخت آن بیش از ۵ میلیارد دلار بوده و دولت آن را تامین کرده‌است. البته شانگهای می‌تواند از پس این هزینه‌ها بربیاید چون شهر به سرعت در حال رشدی است که هم مرکز مالی به حساب می‌آید و هم کانون توریسم. اما شهرهای دیگر چنین توان مالی ندارند. مثلا شهر تیان‌جین در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرق پکن، برای پروژه‌های ساخت و سازش از دولت پول قرض گرفته‌است.
چند پروژه عظیم در مقیاس چینی
مزرعه بادی گانسو: هزینه معادل ۵/۱۷ میلیارد دلار، مکان واقع در بیابان‌های شمال غرب چین که قرار است بزرگ‌ترین مزرعه توربین‌های بادی با ظرفیت ۲۰ هزار مگاوات برق بشود. این مزرعه توربین‌های بادی تا سال ۲۰۲۰ به بهره‌برداری می‌رسد.
فرودگاه بین‌المللی پکن: هزینه معادل 13 میلیارد دلار، این فرودگاه سومین فرودگاه پکن است که در جنوب این شهر واقع شده و قرار است تا سال 2019 شروع به کار کند.
پل جیازو: هزینه معادل ۳/۲ میلیارد دلار، این پل به طول ۶۰ کیلومتر طولانی‌ترین پل روی دریای جهان است. این پل شش لاین عبور خودرو دارد.
خط لوله گاز غرب به شرق: این خط لوله با هزینه 71 میلیارد دلار، قرار است گاز را به شانگهای ببرد. بخش اصلی این خط لوله در سال 2017 کامل می‌شود.
سریع‌ترین خط آهن جهان: این خط آهن در حال ساخت به هزینه ۳۰۰ میلیارد دلار، قرار است سریع‌ترین خط آهن ریلی جهان باشد به طول ۱۲ هزار کیلومتر. سرعت عبور روی ریل این خط آهن ۳۵۰ کیلومتر در ساعت خواهد بود.
اکنون که درباره رونق و رشد اقتصادی سه دهه گذشته چین تردیدهایی ایجاد شده و آمار و ارقام از کند شدن این روند حکایت دارد، رهبران چین بیشتر از قبل به سمت پروژه‌های عظیم ساختوساز روی آورده‌اند و سرعت و حجم کار پروژه‌های عظیم را دوبرابر کرده‌اند. مثلا در ماه نوامبر، کمیته ملی توسعه و اصلاحات کشور، طرح‌هایی را برای هزینه کردن ۱۱۵ میلیارد دلار در ۲۱ پروژه عظیم زیرساختی تصویب کرد. از جمله این طرح‌ها، فرودگاههای جدید و خطوط ریلی سریع‌السیر است. تحلیلگران چینی می‌گویند چین کشور عظیمی است و برای اینکه داخل این کشور و مردم جهان همواره این عظمت را به یاد داشته‌باشند باید پروژه‌های عظیم ساخت و ساز همواره در جریان باشد. آنها می‌گویند که این موضوع جدیدی نیست و در خون، فرهنگ و طبیعت جامعه چین جا دارد. مهم نیست که چین اساسا به این زیرساخت‌های عظیم نیاز دارد یا نه. در هفته‌های پایانی سال ۲۰۱۴ گزارش تحقیقی منتشر شد که کمیته اصلاحات توسعه ملی چین به همراه آژانس برنامه‌ریزی دولتی این کشور با همراهی مرکز تحقیقات دانشگاهی اقتصاد کلان پکن تهیه کرده‌بودند. این گزارش نشان می‌داد سرمایه‌گذاری ۷ تریلیون دلاری که دولت چین از سال ۲۰۰۹ روی ساخت شهرهای جدید در نقاط مختلف کشور انجام داده‌است به نتیجه نرسیده و این پول هنگفت را باید سرمایه‌گذاری به هدر رفته و پوچ شده نامید. این رقم درواقع نیمی از حجم عظیم سرمایه‌گذاری است که دولت چین در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ در اقتصاد این کشور انجام داده‌است. سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و ساختوساز یکی از ستون‌های رشد اقتصاد چین است که ۱۶ درصد از تولید ناخالص داخلی، ۳۳ درصد از سرمایه‌گذاری ثابت و ۳۹ درصد از درآمد دولت را تشکیل می‌دهد. اگر این بخش دچار رکود و لطمه شود، جایگزین قابل جبرانی برای آن وجود ندارد. طرح‌های ساخت و ساز زیرساخت‌ها و پروژه‌های ساختمانی، در تضاد با تعهد دولت چین برای کاهش وابستگی‌اش به سرمایه‌گذاری‌های دولت به‌عنوان موتور محرک رشد اقتصادی است. به همین خاطر بعضی تحلیلگران اقتصادی نگران آن هستند که با این روند، کشور دچار بدهی شدید شود. بر اساس گزارش دفتر حسابرسی ملی چین، بدهی دولت‌های محلی چین به تنهایی در سال ۲۰۱۳ به ۱/۳ هزار میلیارد دلار رسیده‌است. این رقم یک سوم اندازه کل اقتصاد چین است. این میزان بالای بدهی کوتاه‌مدت نیست و ممکن است برای مدت طولانی ادامه پیدا کند. باوجود کند شدن شتاب رشد اقتصادی چین، پروژه‌های عظیم ساخت و ساز بیشتر شده‌اند. بسیاری از این پروژه‌ها بودجه‌هایی میلیاردی دارند. یک استاد اقتصاد متخصص امور چین در دانشگاه کالیفرنیا در این باره به روزنامه وال‌استریت ژورنال گفت، باید نگران این پروژه‌های عظیم بود چون بسیاری از آنها بودجه اولیه‌ای ندارند. اما طرح‌هایی برای ادامه این پروژه‌ها تا سال‌های آینده در دست تهیه است. شانگهای به‌عنوان الگویی در این مسیر ساخت و ساز برای چینی‌ها در نظر گرفته شده‌است. این شهر ۲۵ میلیون نفری زیرساخت‌های عظیمی دارد که شامل فرودگاههای بزرگ، خطوط مترو، سیستم فاضلاب و نیروگاه‌های برق می‌شود. کارگران در این شهر مشغول ساخت دومین برج بلند دنیا بعد از برج خلیفه دوبی هستند. بودجه این ساخت و ساز ۴/۲ میلیارد دلار برآورد شده است. در شرق این شهر، بزرگ‌ترین شهر بازی کودکان درحال ساخت است. این شهر بازی ۲۲۵ هکتاری در سال ۲۰۱۶ گشوده می‌شود. هزینه ساخت آن بیش از ۵ میلیارد دلار بوده و دولت آن را تامین کرده‌است. البته شانگهای می‌تواند از پس این هزینه‌ها بربیاید چون شهر به سرعت در حال رشدی است که هم مرکز مالی به حساب می‌آید و هم کانون توریسم. اما شهرهای دیگر چنین توان مالی ندارند. مثلا شهر تیان‌جین در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرق پکن، برای پروژه‌های ساخت و سازش از دولت پول قرض گرفته‌است.
چند پروژه عظیم در مقیاس چینی
مزرعه بادی گانسو: هزینه معادل ۵/۱۷ میلیارد دلار، مکان واقع در بیابان‌های شمال غرب چین که قرار است بزرگ‌ترین مزرعه توربین‌های بادی با ظرفیت ۲۰ هزار مگاوات برق بشود. این مزرعه توربین‌های بادی تا سال ۲۰۲۰ به بهره‌برداری می‌رسد.
فرودگاه بین‌المللی پکن: هزینه معادل 13 میلیارد دلار، این فرودگاه سومین فرودگاه پکن است که در جنوب این شهر واقع شده و قرار است تا سال 2019 شروع به کار کند.
پل جیازو: هزینه معادل ۳/۲ میلیارد دلار، این پل به طول ۶۰ کیلومتر طولانی‌ترین پل روی دریای جهان است. این پل شش لاین عبور خودرو دارد.
خط لوله گاز غرب به شرق: این خط لوله با هزینه 71 میلیارد دلار، قرار است گاز را به شانگهای ببرد. بخش اصلی این خط لوله در سال 2017 کامل می‌شود.
سریع‌ترین خط آهن جهان: این خط آهن در حال ساخت به هزینه ۳۰۰ میلیارد دلار، قرار است سریع‌ترین خط آهن ریلی جهان باشد به طول ۱۲ هزار کیلومتر. سرعت عبور روی ریل این خط آهن ۳۵۰ کیلومتر در ساعت خواهد بود.
ارسال نظر