در گفت و گوی «دنیای اقتصاد» با یکی از اعضای هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی مطرح شد؛
«سیاست» با چاشنی «اقتصاد»
دنیای اقتصاد، زهرا صفدری- در سال‌های اخیر ورود چهره‌های سیاسی به حوزه‌های اقتصادی کشور و نداشتن تخصص لازم برای فعالیت در آن عرصه، موضوع مورد انتقاد برخی از فعالان اقتصادی و کارشناسان بوده و هست. اینکه افراد باید با تخصص کافی پای به عرصه اقتصادی گذاشته و در این زمینه تصمیم‌گیری کنند، دغدغه برخی از فعالان این حوزه است. در این میان برخی‌ها معتقدند حضور چهره‌های فعال اقتصادی در سیاست می‌تواند در بهبود این وضعیت و نقش آنها در تصمیمات اقتصادی اثرگذار باشد. مجتبی بهاروند که هم‌اکنون عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی بوده و ریاست کمیسیون حقوقی و قضایی این اتاق را برعهده دارد، دارای سابقه‌ای ۲۰ ساله در فعالیت‌های اقتصادی و عمدتا در بخش حمل‌ونقل بین‌المللی، ترانزیت و بازرگانی خارجی است.
دنیای اقتصاد، زهرا صفدری- در سال‌های اخیر ورود چهره‌های سیاسی به حوزه‌های اقتصادی کشور و نداشتن تخصص لازم برای فعالیت در آن عرصه، موضوع مورد انتقاد برخی از فعالان اقتصادی و کارشناسان بوده و هست.اینکه افراد باید با تخصص کافی پای به عرصه اقتصادی گذاشته و در این زمینه تصمیم‌گیری کنند، دغدغه برخی از فعالان این حوزه است. در این میان برخی‌ها معتقدند حضور چهره‌های فعال اقتصادی در سیاست می‌تواند در بهبود این وضعیت و نقش آنها در تصمیمات اقتصادی اثرگذار باشد. مجتبی بهاروند که هم‌اکنون عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی بوده و ریاست کمیسیون حقوقی و قضایی این اتاق را برعهده دارد، دارای سابقه‌ای 20 ساله در فعالیت‌های اقتصادی و عمدتا در بخش حمل‌ونقل بین‌المللی، ترانزیت و بازرگانی خارجی است.بهاروند 49 ساله دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با گرایش بین‌الملل و دانشجوی دکترای حقوق تجارت بین‌الملل است، او ریاست هیات مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین المللی مشهد و مدیریت هولدینگ بهار تراور کیان با چند نمایندگی داخلی و خارجی را برعهده داشته و مدیر کارگروه حمل‌ونقل در اتاق ایران است. گفت‌وگوی دنیای
اقتصاد با این فعال اقتصادی بخش خصوصی را می‌خوانید؛ مهمترین آثار تحریم‌ها در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی چه بوده و با لغو تحریم‌ها چه گشایش‌هایی در این زمینه صورت می‌گیرد؟
در سال‌هایی که تحریم بودیم همه مبادلاتی که با خارج از کشور داشتیم، دچار مشکل بود و مهمترین مشکل ما نقل و انتقال پول بود؛ به‌طوری‌که مبالغی که خارجی‌ها در قبال ترانزیت محموله‌ها می‌خواستند به ما بپردازند، از طریق سیستم بانکی امکان‌پذیر نبود و به روش ۵۰ سال پیش برگشته بودیم و پول‌ها به صورت خرد از طریق راننده و واسطه به دست‌مان می‌رسید و این موضوع مشکلاتی را به دنبال داشت. امیدواریم پس از برجام، گشایش اعتبار انجام شود و حواله‌ها از طریق سیستم بانکی برسد تا کارمان راحت‌تر شود. اما در زمینه چند نرخی بودن دلار با مشکل مواجهیم یعنی تا زمانی که فکر خاصی برای دلار نشود، بخشی از مشکلات ما همچنان پابرجاست. عمده مشکلات کنونی ما ارزهایی است که اگر بخواهیم از طریق سیستم بانکی دریافت کنیم با توجه به موضوع چند نرخی بودن دلار و تفاوت قیمت محسوس، باز هم مجبوریم به روش گذشته عمل کنیم. بنابراین دولت چاره‌ای جز رفتن به سوی تک‌نرخی کردن دلار ندارد، نرخ ارز باید واقعی باشد نه اینکه دولت دستور بدهد تا شش ماه چه مقدار باشد، این با بحث تجارت آزاد منافات زیادی دارد. اگر تحریم دولتی و اقتصاد دولتی و بروکراسی موجود در سیستم کشور اصلاح نشود، ۵۰ درصد مشکلات داخلی باقی می‌ماند و اگر برای همیشه فکری به حال نرخ ارز نشود، در عمل چندان موفق نخواهیم بود. اما در مجموع یکی از آثار برجام حمایت بیمه‌های معتبر بین‌المللی از کالاهای صادراتی، وارداتی و ترانزیتی ایران است که کمک زیادی به شرکت‌های حمل‌و نقل و بازرگانان می‌کند. موضوع دیگری که در حوزه ترانزیت وجود داشت این بود که تقریبا تمام خطوط اصلی بین‌المللی و کشتی‌رانی‌های بزرگ از حمل محموله‌های وارداتی، صادراتی و ترانزیتی ایران ممانعت می‌کردند که مشکل بزرگی بود و با برجام، گشایش خوبی در این زمینه صورت خواهد گرفت.
به طور کلی اثر برجام را جز جو روانی به وجود آمده در جامعه، در چه زمینه‌ای احساس کرده‌اید؟
هنوز زمان بسیار کوتاهی برای دیدن آثار برجام است، در حوزه مبادلات بین‌المللی نیازمند دوره شش‌ماهه میان‌مدت و دوره‌ای بلندمدت هستیم؛ برجام در دوره کوتاه‌مدت جو روانی را داشته اما آثار آن در دیگر زمینه‌ها در حال آغاز است و در میان‌مدت تاثیر خوبی خواهد داشت. نباید فراموش کنیم که لغو تحریم‌ها نیمی از کار است و سیستم دولتی و بروکراسی بخش دیگری است که دولت باید در آن زمینه اقدام کند. برداشته‌شدن تحریم‌ها شرط لازم بوده اما کافی نیست، دولت باید در سیستم خود اصلاحاتی اساسی ایجاد کند و اقتصاد دولتی باید به سمت خصوصی‌سازی واقعی برود زیرا بخش زیادی از خصوصی‌سازی که تاکنون انجام شده واقعی نبوده است.
با همه این تفاسیر، پیشبینی شما از آینده بازار تجارت و صادرات و واردات ایران چیست؟
بحث صادرات و اقتصاد ایران در طول این سال‌ها سیر نزولی داشته و شاید کمتر از ۵۰ درصد این موضوع مربوط به تحریم‌ها بود و بسیاری از بازاریابی‌هایی که انجام شده بود را از دست دادیم. اما بحث دیگر کیفیت کالاهای ایرانی است که در بیشتر زمینه‌ها استاندارد لازم را ندارد بنابراین نمی‌تواند با دیگر کشورها به خوبی رقابت کند. علاوه‌بر این قیمت تمام‌شده کالاهای ایرانی نسبت به کشورهای رقیب زیاد است و این مساله تا حدودی به مدیریت هر مجموعه برمی‌گردد؛ گاها کارخانه‌هایی با فشار مردم و یا با قول‌ها و وعده‌های نماینده یک شهر در مناطقی احداث شده که بدون کارشناسی لازم بوده و توجیه اقتصادی نداشته است و بخش خصوصی و فعالان اقتصادی در آن زمینه نقش چندانی نداشته‌اند. اگر می‌خواهیم کالاهای تولیدی ما توان رقابت را داشته باشند باید حداقل مالیات از بخش‌هایی که در اقتصاد درآمدزا هستند، اخذ شود و مالیات‌های مضاعف به حداقل برسد. اگر قیمت کالاها کاهش و کیفیت آنها افزایش یابد، برجام در افزایش توان رقابت ایران بسیار اثرگذار خواهد بود.
موضوعی که برای بهبود وضعیت صادرات و واردات از استان خراسان رضوی وجود داشت، ایجاد دروازه های مشترک بین ایران با ترکمنستان و افغانستان بود، سرانجام این دروازه های مشترک به کجا رسید؟
ما هنوز مشکلاتی با کشورهای همسایه به ویژه ترکمنستان داریم و به نظر من این موضوع هنوز نتیجه ملموسی نداشته است. یکی از مشکلات ما این است که سفارت‌خانه‌های ما اقتصادی نیستند و عمدتا فعالیتی سیاسی دارند و یا آن‌چنان که باید توجهی به اقتصاد و اینکه در خدمت صادرکنندگان ایرانی و شرکت‌های ایرانی فعال در ترکمسنتان باشند، ندارند. دیدگاه آنها باید عوض شود و در عین حال که حوزه سیاسی را پیگیری می‌کنند، امکانات و کمک‌های لازم را به فعالان اقتصادی بدهند زیرا در منطقه حضور داشته و بازارها را بهتر می‌شناسند و امیدواریم با سرانجام گرفتن برجام درصد تفکر اقتصادی نمایندگی‌های ما در دیگر کشورها افزایش یابد و همه این موارد را در جلسه اتاق بازرگانی خراسان رضوی با دکتر ظریف هم اعلام کردیم.
مشکلی که در چند ماه گذشته وجود داشت، کمبود واگنهای حمل‌ونقل بین‌المللی و سنگ‌اندازی ترکمنستان در این زمینه بود، این مشکل به‌طور کامل حل شد؟
متاسفانه سال‌هاست که ما این مشکل را داریم و هروقت دچار بحران شدید می‌شویم، جلسه می‌گذاریم و موضوع به صورت مقطعی حل می‌شود اما هنوز به‌طور بنیادی حل نشده و باید برای همیشه تکلیف خود را در این زمینه با ترکمنستان مشخص کنیم و علاوه‌بر آن اجازه دهیم شرکت‌های بخش خصوصی در زمینه خرید و اجاره واگن وارد شوند و فعالیت کنند تا بتوان مشکل را به طور کلی حل کرد.
شما ریاست کمیسیون حقوقی اتاق بازرگانی خراسان رضوی را برعهده دارید، در مورد کارکردهای این کمیسیون و فعالیت‌هایی که تاکنون انجام داده، توضیح دهید.
متاسفانه به دلیل سیستم اتاق بازرگانی در سراسر ایران، کمیسیون‌ها چند ماه قبل از انتخابات هیات نمایندگان و چند ماه پس از آن عملا غیرفعال هستند و ما از زمان تشکیل کمیسیون حقوقی که برای اولین‌بار در مشهد تشکیل شده سه جلسه برگزار کرده‌ایم؛ کمیسیون‌های جدید مشکلاتی دارند و تا ایجاد ساختار لازم، نیازمند زمان هستند. ما ساختار کمیسیون حقوقی را مشخص کرده، مشاوران حقوقی هر تشکل بخش خصوصی و معاونان حقوقی و قضایی ادارات در ارتباط با فعالان اقتصادی را به جلسات دعوت کرده‌ایم و مشکلات فعالان اقتصادی را در این جلسات بررسی می‌کنیم. تلاش ما این است که مشکلات کوتاه‌مدت را با تعامل حل کنیم و در کنار آن در حال تدوین برنامه‌ای جامع هستیم. افزون‌بر این، به دنبال ایجاد و راه‌اندازی دادگاه‌های تخصصی فعالیت‌های اقتصادی هستیم تا پرونده‌های اقتصادی توسط افرادی که تخصص لازم را دارند بررسی و مدیریت شود و کارگروه‌های تخصصی هم در ارتباط با مشکلات فعالان اقتصادی در این کمیسیون ایجاد کرده‌ایم.
در انتخابات هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی که در اسفندماه سال 93 برگزار شد، شما از معدود کاندیداهایی بودید که با پرچم یک حزب سیاسی وارد کارزار انتخابات شدید، نظرتان درباره حمایت حزب سیاسی از یک نامزد تشکل اقتصادی چیست و این موضوع چه جنبه‌های مثبتی دارد؟
عمده‌ترین دلیل راهیابی من به اتاق بازرگانی سوابق و پیشینه فعالیت‌های اقتصادی‌ام و نقد و بررسی‌هایی که نسبت به عملکرد گذشته اتاق و آینده آن داشتم، بود اما بخشی از این موفقیت هم به حمایت احزاب سیاسی برمی‌گردد. معتقدم یک فعال بخش خصوصی در عین اینکه تخصص اصلی اقتصادی دارد باید در مسائل سیاسی هم اطلاعات داشته و شرکت کند. این در همه جای دنیا هم اتفاق می‌افتد اما در کشور ما بیشتر یک‌طرفه است و سیاسیون وارد بخش‌های اقتصادی می‌شوند و فعالان اقتصادی کمتر در زمینه‌های سیاسی ورود پیدا کرده‌اند. ما این را باب کردیم تا افرادی که هم سیاسی و هم اقتصادی‌اند، وارد اتاق شوند و احزاب سیاسی هم به آنها کمک کنند البته نه اینکه اتاق بازرگانی را به طور کامل سیاسی کنیم و به نظرم این موضوع موثر است و قدم خوبی بود.
در مجموع ورود سیاسیون به اقتصاد و بالعکس را چطور ارزیابی می‌کنید و به نظر شما ورود افراد اقتصادی به سیاست ریسک تاثیر التهابات سیاسی بر اقتصاد را افزایش نمی‌دهد؟
ورود سیاسیون به اقتصاد در حد معقول خوب است و منعی ندارد اما اقتصاد سیاست‌زده مشکل ایجاد می‌کند؛ در کشور ما متاسفانه اقتصاد کاملا سیاست‌زده است و تمام تصمیمات اقتصادی را براساس دیدگاه سیاسی می‌گیرند و این آفت است و برای کشور مشکل ایجاد کرده است. اما اینکه فردی سیاسی تا جایی که منع قانونی ندارد وارد کار اقتصادی شود، مشکل چندانی نیست و اگر بخواهیم اقتصاد سیاست‌زده خود را متعادل کنیم، اقتصادیون ما هم باید تا حدودی وارد سیاست شوند چون در همه جای دنیا بسیاری از بخش‌های سیاسی به اقتصاد مربوط می‌شود. در تمام دنیا کسی که تخصص اقتصادی داشته و با سیاست هم آشناست، در راس وزارت‌خانه‌های اقتصادی قرار می‌گیرد و این باید در وزارت‌خانه‌ها و مجلس کشور ما هم تحقق یابد.اگر کارآفرینان و فعالان اقتصادی که مشکلات صنعت را به خوبی می‌شناسند وارد مجلس شوند و دیدگاه‌های خود را مطرح کنند، در رفع این مشکلات بسیار موثر خواهند بود. در همه جای دنیا ۵۰ درصد افراد موثر احزاب سیاسی، اقتصادی‌اند اما احزاب در کشور ما یا چهره اقتصادی ندارند و یا از وجود فعالان بخش خصوصی تهی هستند و این موضوع مشکلاتی را به دنبال دارد. سیاسیون به اندازه کافی وارد اقتصاد کشور ما شده‌اند اما چهره‌های اقتصادی به اندازه کافی به سیاست ورود پیدا نکرده‌اند و باید فعال شوند تا مجلسی متعادل داشته باشیم به ویژه در حال حاضر که با اهمیت موضوع رکود و رشد اقتصادی مواجهیم و افراد فعال اقتصادی می‌توانند به حل این مشکلات کمک کنند.
برخی از نماینده‌ها با دیدگاه اهداف منطقه‌ای وارد مجلس می‌شوند و برخی‌ها با دیدگاه ملی، به نظر شما هدف اصلی یک نماینده از حضور در مجلس باید ارتقاء منطقه زندگی‌اش باشد یا کشور؟
مهمترین وظیفه یک نماینده قانون‌گذاری درست و نظارت درست بر اجرای آنهاست. اگر این وظیفه به درستی انجام شود، اول وظیفه ملی و بعد وظیفه منطقه‌ای خود را هم انجام داده است. با کارهایی که بسیاری از نماینده‌ها انجام می‌دهند و دادن وعده‌هایی که در حیطه وظایف کاری‌شان نیست، موافق نیستم. اگر نماینده نظارت درستی در منطقه خود انجام دهد، کارها به خوبی پیش می‌رود اما اگر در کارهای جزئی منطقه‌اش فعالیت کند در کار سایر ارگانها هم دخالت کرده است.
ارزیابی و انتقاد شما از عملکرد نمایندگان خراسان رضوی در نهمین دوره مجلس شورای اسلامی چگونه است؟
به عنوان فعال بخش خصوصی در عالی‌ترین رده تشکل‌های اقتصادی استان یعنی اتاق بازرگانی در یکسال اخیر حضور داشته‌ام و انتقادی که به نماینده‌های مشهد دارم این است که تعامل زیادی با بخش خصوصی در این مدت نداشته و در هیچ یک از جلسات کارشناسی اتاق برای بررسی مشکلات حضور نداشته‌اند و در بخش اقتصادی نمره خوبی به آنها نمی‌دهم. به نظر من نماینده‌های مشهد آنقدر که به بحث سیاسی پرداخته و درگیر شده‌اند اگر همان پیگیری و سماجت را روی مطالبات اقتصادی استان داشتند، بسیار موفق‌تر بودند.
چه انتظاراتی از مجلس آینده دارید؟
به عنوان یک شهروند انتظار مجلسی متعادل و معقول را دارم و مخالف ورود چهره‌های تندرو از هر جناح سیاسی هستم. باید کاری کنیم که کسانی که به دنبال سیاسی‌کاری و جنگ و دعوا هستند، وارد مجلس نشوند و سپس چهره‌های متخصص در هر رشته به ویژه افراد اقتصادی وارد شوند و در مجلس آینده حضوری پررنگ داشته باشند تا هم مجلسی موفق داشته باشیم و هم در بلندمدت به رشد و شکوفایی و رفاه جامعه کمک شود.
در سال‌هایی که تحریم بودیم همه مبادلاتی که با خارج از کشور داشتیم، دچار مشکل بود و مهمترین مشکل ما نقل و انتقال پول بود؛ به‌طوری‌که مبالغی که خارجی‌ها در قبال ترانزیت محموله‌ها می‌خواستند به ما بپردازند، از طریق سیستم بانکی امکان‌پذیر نبود و به روش ۵۰ سال پیش برگشته بودیم و پول‌ها به صورت خرد از طریق راننده و واسطه به دست‌مان می‌رسید و این موضوع مشکلاتی را به دنبال داشت. امیدواریم پس از برجام، گشایش اعتبار انجام شود و حواله‌ها از طریق سیستم بانکی برسد تا کارمان راحت‌تر شود. اما در زمینه چند نرخی بودن دلار با مشکل مواجهیم یعنی تا زمانی که فکر خاصی برای دلار نشود، بخشی از مشکلات ما همچنان پابرجاست. عمده مشکلات کنونی ما ارزهایی است که اگر بخواهیم از طریق سیستم بانکی دریافت کنیم با توجه به موضوع چند نرخی بودن دلار و تفاوت قیمت محسوس، باز هم مجبوریم به روش گذشته عمل کنیم. بنابراین دولت چاره‌ای جز رفتن به سوی تک‌نرخی کردن دلار ندارد، نرخ ارز باید واقعی باشد نه اینکه دولت دستور بدهد تا شش ماه چه مقدار باشد، این با بحث تجارت آزاد منافات زیادی دارد. اگر تحریم دولتی و اقتصاد دولتی و بروکراسی موجود در سیستم کشور اصلاح نشود، ۵۰ درصد مشکلات داخلی باقی می‌ماند و اگر برای همیشه فکری به حال نرخ ارز نشود، در عمل چندان موفق نخواهیم بود. اما در مجموع یکی از آثار برجام حمایت بیمه‌های معتبر بین‌المللی از کالاهای صادراتی، وارداتی و ترانزیتی ایران است که کمک زیادی به شرکت‌های حمل‌و نقل و بازرگانان می‌کند. موضوع دیگری که در حوزه ترانزیت وجود داشت این بود که تقریبا تمام خطوط اصلی بین‌المللی و کشتی‌رانی‌های بزرگ از حمل محموله‌های وارداتی، صادراتی و ترانزیتی ایران ممانعت می‌کردند که مشکل بزرگی بود و با برجام، گشایش خوبی در این زمینه صورت خواهد گرفت.
به طور کلی اثر برجام را جز جو روانی به وجود آمده در جامعه، در چه زمینه‌ای احساس کرده‌اید؟
هنوز زمان بسیار کوتاهی برای دیدن آثار برجام است، در حوزه مبادلات بین‌المللی نیازمند دوره شش‌ماهه میان‌مدت و دوره‌ای بلندمدت هستیم؛ برجام در دوره کوتاه‌مدت جو روانی را داشته اما آثار آن در دیگر زمینه‌ها در حال آغاز است و در میان‌مدت تاثیر خوبی خواهد داشت. نباید فراموش کنیم که لغو تحریم‌ها نیمی از کار است و سیستم دولتی و بروکراسی بخش دیگری است که دولت باید در آن زمینه اقدام کند. برداشته‌شدن تحریم‌ها شرط لازم بوده اما کافی نیست، دولت باید در سیستم خود اصلاحاتی اساسی ایجاد کند و اقتصاد دولتی باید به سمت خصوصی‌سازی واقعی برود زیرا بخش زیادی از خصوصی‌سازی که تاکنون انجام شده واقعی نبوده است.
با همه این تفاسیر، پیشبینی شما از آینده بازار تجارت و صادرات و واردات ایران چیست؟
بحث صادرات و اقتصاد ایران در طول این سال‌ها سیر نزولی داشته و شاید کمتر از ۵۰ درصد این موضوع مربوط به تحریم‌ها بود و بسیاری از بازاریابی‌هایی که انجام شده بود را از دست دادیم. اما بحث دیگر کیفیت کالاهای ایرانی است که در بیشتر زمینه‌ها استاندارد لازم را ندارد بنابراین نمی‌تواند با دیگر کشورها به خوبی رقابت کند. علاوه‌بر این قیمت تمام‌شده کالاهای ایرانی نسبت به کشورهای رقیب زیاد است و این مساله تا حدودی به مدیریت هر مجموعه برمی‌گردد؛ گاها کارخانه‌هایی با فشار مردم و یا با قول‌ها و وعده‌های نماینده یک شهر در مناطقی احداث شده که بدون کارشناسی لازم بوده و توجیه اقتصادی نداشته است و بخش خصوصی و فعالان اقتصادی در آن زمینه نقش چندانی نداشته‌اند. اگر می‌خواهیم کالاهای تولیدی ما توان رقابت را داشته باشند باید حداقل مالیات از بخش‌هایی که در اقتصاد درآمدزا هستند، اخذ شود و مالیات‌های مضاعف به حداقل برسد. اگر قیمت کالاها کاهش و کیفیت آنها افزایش یابد، برجام در افزایش توان رقابت ایران بسیار اثرگذار خواهد بود.
موضوعی که برای بهبود وضعیت صادرات و واردات از استان خراسان رضوی وجود داشت، ایجاد دروازه های مشترک بین ایران با ترکمنستان و افغانستان بود، سرانجام این دروازه های مشترک به کجا رسید؟
ما هنوز مشکلاتی با کشورهای همسایه به ویژه ترکمنستان داریم و به نظر من این موضوع هنوز نتیجه ملموسی نداشته است. یکی از مشکلات ما این است که سفارت‌خانه‌های ما اقتصادی نیستند و عمدتا فعالیتی سیاسی دارند و یا آن‌چنان که باید توجهی به اقتصاد و اینکه در خدمت صادرکنندگان ایرانی و شرکت‌های ایرانی فعال در ترکمسنتان باشند، ندارند. دیدگاه آنها باید عوض شود و در عین حال که حوزه سیاسی را پیگیری می‌کنند، امکانات و کمک‌های لازم را به فعالان اقتصادی بدهند زیرا در منطقه حضور داشته و بازارها را بهتر می‌شناسند و امیدواریم با سرانجام گرفتن برجام درصد تفکر اقتصادی نمایندگی‌های ما در دیگر کشورها افزایش یابد و همه این موارد را در جلسه اتاق بازرگانی خراسان رضوی با دکتر ظریف هم اعلام کردیم.
مشکلی که در چند ماه گذشته وجود داشت، کمبود واگنهای حمل‌ونقل بین‌المللی و سنگ‌اندازی ترکمنستان در این زمینه بود، این مشکل به‌طور کامل حل شد؟
متاسفانه سال‌هاست که ما این مشکل را داریم و هروقت دچار بحران شدید می‌شویم، جلسه می‌گذاریم و موضوع به صورت مقطعی حل می‌شود اما هنوز به‌طور بنیادی حل نشده و باید برای همیشه تکلیف خود را در این زمینه با ترکمنستان مشخص کنیم و علاوه‌بر آن اجازه دهیم شرکت‌های بخش خصوصی در زمینه خرید و اجاره واگن وارد شوند و فعالیت کنند تا بتوان مشکل را به طور کلی حل کرد.
شما ریاست کمیسیون حقوقی اتاق بازرگانی خراسان رضوی را برعهده دارید، در مورد کارکردهای این کمیسیون و فعالیت‌هایی که تاکنون انجام داده، توضیح دهید.
متاسفانه به دلیل سیستم اتاق بازرگانی در سراسر ایران، کمیسیون‌ها چند ماه قبل از انتخابات هیات نمایندگان و چند ماه پس از آن عملا غیرفعال هستند و ما از زمان تشکیل کمیسیون حقوقی که برای اولین‌بار در مشهد تشکیل شده سه جلسه برگزار کرده‌ایم؛ کمیسیون‌های جدید مشکلاتی دارند و تا ایجاد ساختار لازم، نیازمند زمان هستند. ما ساختار کمیسیون حقوقی را مشخص کرده، مشاوران حقوقی هر تشکل بخش خصوصی و معاونان حقوقی و قضایی ادارات در ارتباط با فعالان اقتصادی را به جلسات دعوت کرده‌ایم و مشکلات فعالان اقتصادی را در این جلسات بررسی می‌کنیم. تلاش ما این است که مشکلات کوتاه‌مدت را با تعامل حل کنیم و در کنار آن در حال تدوین برنامه‌ای جامع هستیم. افزون‌بر این، به دنبال ایجاد و راه‌اندازی دادگاه‌های تخصصی فعالیت‌های اقتصادی هستیم تا پرونده‌های اقتصادی توسط افرادی که تخصص لازم را دارند بررسی و مدیریت شود و کارگروه‌های تخصصی هم در ارتباط با مشکلات فعالان اقتصادی در این کمیسیون ایجاد کرده‌ایم.
در انتخابات هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی که در اسفندماه سال 93 برگزار شد، شما از معدود کاندیداهایی بودید که با پرچم یک حزب سیاسی وارد کارزار انتخابات شدید، نظرتان درباره حمایت حزب سیاسی از یک نامزد تشکل اقتصادی چیست و این موضوع چه جنبه‌های مثبتی دارد؟
عمده‌ترین دلیل راهیابی من به اتاق بازرگانی سوابق و پیشینه فعالیت‌های اقتصادی‌ام و نقد و بررسی‌هایی که نسبت به عملکرد گذشته اتاق و آینده آن داشتم، بود اما بخشی از این موفقیت هم به حمایت احزاب سیاسی برمی‌گردد. معتقدم یک فعال بخش خصوصی در عین اینکه تخصص اصلی اقتصادی دارد باید در مسائل سیاسی هم اطلاعات داشته و شرکت کند. این در همه جای دنیا هم اتفاق می‌افتد اما در کشور ما بیشتر یک‌طرفه است و سیاسیون وارد بخش‌های اقتصادی می‌شوند و فعالان اقتصادی کمتر در زمینه‌های سیاسی ورود پیدا کرده‌اند. ما این را باب کردیم تا افرادی که هم سیاسی و هم اقتصادی‌اند، وارد اتاق شوند و احزاب سیاسی هم به آنها کمک کنند البته نه اینکه اتاق بازرگانی را به طور کامل سیاسی کنیم و به نظرم این موضوع موثر است و قدم خوبی بود.
در مجموع ورود سیاسیون به اقتصاد و بالعکس را چطور ارزیابی می‌کنید و به نظر شما ورود افراد اقتصادی به سیاست ریسک تاثیر التهابات سیاسی بر اقتصاد را افزایش نمی‌دهد؟
ورود سیاسیون به اقتصاد در حد معقول خوب است و منعی ندارد اما اقتصاد سیاست‌زده مشکل ایجاد می‌کند؛ در کشور ما متاسفانه اقتصاد کاملا سیاست‌زده است و تمام تصمیمات اقتصادی را براساس دیدگاه سیاسی می‌گیرند و این آفت است و برای کشور مشکل ایجاد کرده است. اما اینکه فردی سیاسی تا جایی که منع قانونی ندارد وارد کار اقتصادی شود، مشکل چندانی نیست و اگر بخواهیم اقتصاد سیاست‌زده خود را متعادل کنیم، اقتصادیون ما هم باید تا حدودی وارد سیاست شوند چون در همه جای دنیا بسیاری از بخش‌های سیاسی به اقتصاد مربوط می‌شود. در تمام دنیا کسی که تخصص اقتصادی داشته و با سیاست هم آشناست، در راس وزارت‌خانه‌های اقتصادی قرار می‌گیرد و این باید در وزارت‌خانه‌ها و مجلس کشور ما هم تحقق یابد.اگر کارآفرینان و فعالان اقتصادی که مشکلات صنعت را به خوبی می‌شناسند وارد مجلس شوند و دیدگاه‌های خود را مطرح کنند، در رفع این مشکلات بسیار موثر خواهند بود. در همه جای دنیا ۵۰ درصد افراد موثر احزاب سیاسی، اقتصادی‌اند اما احزاب در کشور ما یا چهره اقتصادی ندارند و یا از وجود فعالان بخش خصوصی تهی هستند و این موضوع مشکلاتی را به دنبال دارد. سیاسیون به اندازه کافی وارد اقتصاد کشور ما شده‌اند اما چهره‌های اقتصادی به اندازه کافی به سیاست ورود پیدا نکرده‌اند و باید فعال شوند تا مجلسی متعادل داشته باشیم به ویژه در حال حاضر که با اهمیت موضوع رکود و رشد اقتصادی مواجهیم و افراد فعال اقتصادی می‌توانند به حل این مشکلات کمک کنند.
برخی از نماینده‌ها با دیدگاه اهداف منطقه‌ای وارد مجلس می‌شوند و برخی‌ها با دیدگاه ملی، به نظر شما هدف اصلی یک نماینده از حضور در مجلس باید ارتقاء منطقه زندگی‌اش باشد یا کشور؟
مهمترین وظیفه یک نماینده قانون‌گذاری درست و نظارت درست بر اجرای آنهاست. اگر این وظیفه به درستی انجام شود، اول وظیفه ملی و بعد وظیفه منطقه‌ای خود را هم انجام داده است. با کارهایی که بسیاری از نماینده‌ها انجام می‌دهند و دادن وعده‌هایی که در حیطه وظایف کاری‌شان نیست، موافق نیستم. اگر نماینده نظارت درستی در منطقه خود انجام دهد، کارها به خوبی پیش می‌رود اما اگر در کارهای جزئی منطقه‌اش فعالیت کند در کار سایر ارگانها هم دخالت کرده است.
ارزیابی و انتقاد شما از عملکرد نمایندگان خراسان رضوی در نهمین دوره مجلس شورای اسلامی چگونه است؟
به عنوان فعال بخش خصوصی در عالی‌ترین رده تشکل‌های اقتصادی استان یعنی اتاق بازرگانی در یکسال اخیر حضور داشته‌ام و انتقادی که به نماینده‌های مشهد دارم این است که تعامل زیادی با بخش خصوصی در این مدت نداشته و در هیچ یک از جلسات کارشناسی اتاق برای بررسی مشکلات حضور نداشته‌اند و در بخش اقتصادی نمره خوبی به آنها نمی‌دهم. به نظر من نماینده‌های مشهد آنقدر که به بحث سیاسی پرداخته و درگیر شده‌اند اگر همان پیگیری و سماجت را روی مطالبات اقتصادی استان داشتند، بسیار موفق‌تر بودند.
چه انتظاراتی از مجلس آینده دارید؟
به عنوان یک شهروند انتظار مجلسی متعادل و معقول را دارم و مخالف ورود چهره‌های تندرو از هر جناح سیاسی هستم. باید کاری کنیم که کسانی که به دنبال سیاسی‌کاری و جنگ و دعوا هستند، وارد مجلس نشوند و سپس چهره‌های متخصص در هر رشته به ویژه افراد اقتصادی وارد شوند و در مجلس آینده حضوری پررنگ داشته باشند تا هم مجلسی موفق داشته باشیم و هم در بلندمدت به رشد و شکوفایی و رفاه جامعه کمک شود.
ارسال نظر