چند نکته در باب تنظیم یک قرارداد

امین قاسمی فر*

هنگامی‌که از یک رابطه حقوقی اصطلاحا ایمن صحبت می‌شود، پای تنظیم قرارداد به میان می‌آید. برای تنظیم یک قرارداد کاری در انواع مختلف، نکات حقوقی قابل‌توجهی وجود دارد که رعایت هریک از این قواعد می‌تواند حریم امنی را جهت آرامش خاطر طرفین قرارداد فراهم آورد. متاسفانه مشاهده می‌شود غالب قراردادهای منعقد شده میان عموم مردم از آنجا که بدون مشورت کارشناسان اهل فن صورت می‌پذیرد و اساسا بر پایه اعتماد دوطرفه است، نواقص و خلأهای فراوانی دارد که هنگام بروز مشکلات سر باز می‌کنند.به‌طور کلی باید دقت شود قراردادی از منظر قانون معتبر است که ارکان قرارداد در آن رعایت شده باشد. برای صحت یک قرارداد، لزوماً باید قصد و رضای طرفین به انضمام اهلیت وجود داشته باشد.

ارکان قرارداد به صورت اختصار موارد زیر را شامل می‌شود:

۱. عنوان قرارداد

۲. طرفین قرارداد

۳. موضوع قرارداد

۴. مدت قرارداد

۵. شرایط مالی قرارداد

۶. تعهدات و شروط قرارداد

۷. نکات مربوط به اختلافات، فسخ و داوری در قرارداد

در قراردادهای تنظیمی همواره باید از به‌کار بردن لغاتی که دارای ابهام و اجمال است، پرهیز شود و کلمات و الفاظ حقوقی در معنا و جایگاه خود به‌کار رود.

در نگارش قراردادهایی که لازم است در آن اسناد تجاری و رسمی همچون چک یا سفته رد و بدل شود، ضروری است در متن قرارداد مشخصات این اسناد به‌صورت دقیق و با جزئیات کامل قید شود.

همچنین به‌صورت اختصار مواردی از نکات قابل‌توجه در هنگام تنظیم قراردادها عبارتنداز:

الف) حتماً پیش از امضای قرارداد، تمام بندهای آن قرارداد را مطالعه و بررسی کنید.

ب) حتی‌المقدور هنگام انعقاد قراردادها از حضور کارشناسان حقوقی در کنار خود بهره ببرید.

ج) دقت کنید نسخه‌های قرارداد متحدالشکل و متحدالمتن باشند.

د) فضاهای خالی بین کلمات در بین بندهای قرارداد را پر کنید تا بیم هرگونه جعل منتفی شود.

ه) شروط و تعهدات در قرارداد، نقش اساسی دارند، لذا در هنگام نگارش یا قبول یک قرارداد؛ به آن‌ها توجه ویژه داشته باشید.

در پایان به‌زعم نگارنده چنانچه اصول کلی قانونی در قراردادهای تنظیمی رعایت شود و همچنین عنایت و توجه طرفین به جزئیات، شروط و تعهدات باشد؛ آن قرارداد در زمره قراردادهای حقوقی به ظاهر بدون اشکال تنظیم شده است.

*کارشناس ارشد حقوق و مشاور حقوقی رسانه