فرید قدیری
دبیر گروه مسکن

با اتمام ماه رمضان، امید به گرم شدن تنور معاملات مسکن در بازار افزایش پیدا کرده است. بهار امسال، بدون رشد حجمی بازار ملک در مقایسه با فصل مشابه سال 95 سپری شد؛ در حالی که پیش‌بینی شده بود معاملات خرید مسکن از اوایل سال جاری در مسیر ورود به فاز رونق، از شرایط پیش رونق سال 95، فاصله صعودی پیدا کند. سال گذشته ماهانه به‌طور متوسط 12 تا 14 هزار واحد مسکونی در تهران فروخته شد. طی سه اول امسال نیز حجم معاملات، تغییر چندانی نسبت به سال گذشته پیدا نکرد.

این در حالی است که محرک اصلی خرید مسکن که همان تسهیلات بانکی است در دو مدل بدون سپرده (اوراق) و مشمول سپرده‌گذاری (وام یکم)، در اختیار سمت تقاضای مصرفی وجود دارد و سقف ریالی هر دو دسته وام، دست کم 30 تا 40 درصد قدرت خرید مسکن برای دهک میانی را پوشش می‌دهد. از طرفی، سطح قیمت مسکن نیز از نوسانات شدید در امان است و ثبات دو ماه اخیر آن باعث شده امکان خرید برای متقاضیان مناسب ارزیابی شود. اما باوجود فراهم بودن شرایط دو گانه خرید مسکن - در دسترس بودن وام کارآمد و آرامش نسبی قیمت - رغبت به انجام معامله در بازار وجود ندارد و همین موضوع امکان رشد حجمی بازار به لحاظ افزایش میزان خرید و فروش آپارتمان را سلب کرده است. بررسی‌ها درباره علت درجا زدن بازار مسکن و توقف در مسیر پیش روی رونق، نشان می‌دهد: یک عامل بیرونی از بازار ملک، به ترمز معاملات مسکن تبدیل شده است. این عامل، همان نرخ سود حبابی در بازار پول است که در شرایط ثبات نسبی قیمت مسکن و نبود ریسک بالا در اعمال تاخیر برای خرید ملکی، منابع نقدی متقاضیان خرید ملک را در بانک‌ها منجمد کرده است.