آیا اکوتوریسم در فریدونکنار جان می‌گیرد؟
ایمان ابراهیمی فعال محیط‌زیست بدون شک، گردشگری و به‌خصوص اکوتوریسم امروز یکی از بهترین راه‌حل‌های موجود برای نجات طبیعت در حال نابودی ایران است. از این رو تلاش بسیاری از متخصصان حوزه گردشگری و محیط‌زیست بر جایگزین کردن اکوتوریسم به جای گردشگری غیرمسوولانه و حتی صید و شکار متمرکز شده است. تالاب‌های دست‌ساز منطقه فریدونکنار و سرخرود نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های زمستان‌گذرانی در ایران و یکی از مهم‌ترین مسیرهای مهاجرتی پرندگان در دنیا به دلیل صید بیش از حد و کاملا غیرقانونی بخشی از این طبیعت در حال نابودی محسوب می‌شود که سرعت نابودی آن به‌صورت غیرقابل باوری زیاد است.
ایمان ابراهیمی فعال محیط‌زیست بدون شک، گردشگری و به‌خصوص اکوتوریسم امروز یکی از بهترین راه‌حل‌های موجود برای نجات طبیعت در حال نابودی ایران است. از این رو تلاش بسیاری از متخصصان حوزه گردشگری و محیط‌زیست بر جایگزین کردن اکوتوریسم به جای گردشگری غیرمسوولانه و حتی صید و شکار متمرکز شده است. تالاب‌های دست‌ساز منطقه فریدونکنار و سرخرود نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های زمستان‌گذرانی در ایران و یکی از مهم‌ترین مسیرهای مهاجرتی پرندگان در دنیا به دلیل صید بیش از حد و کاملا غیرقانونی بخشی از این طبیعت در حال نابودی محسوب می‌شود که سرعت نابودی آن به‌صورت غیرقابل باوری زیاد است. به تبع آن همانند دیگر بخش‌های طبیعت ایران برای نجات این منطقه نیز رونق اکوتوریسم در منطقه و به‌خصوص اکوتوریسم پرنده‌نگری از جانب بسیاری از متخصصان امر پیشنهاد می‌شود. برای بررسی درستی یا نادرستی این راه‌حل پیشنهادی و احتمال موفق بودنش در این منطقه باید به چند نکته توجه کرد.
عللی که باعث احتمال موفق بودن گردشگری در منطقه می‌شود:
دامگاه‌های منطقه فریدونکنار از مهم‌ترین و بی‌نظیرترین نقاط مهاجرت پرندگان در دنیا است که رکوردهای مهمی در زمینه تعداد پرنده جای داده شده نسبت به مساحت دارد. کمتر نقطه‌ای در دنیا است که در این مساحت کم بتوان این تعداد عظیم و میلیونی از پرندگان را مشاهده کرد.
در اکوتوریسم، شاخه پرنده نگری جذابیت ویژه‌ای دارد و موجب همراهی بسیاری از علاقه‌مندان به پرنده‌نگری و حیات‌وحش برای مشاهده گونه ها می‌شود. عمده پرنده‌نگران به دنبال سفر به نقاطی هستند که بتوانند در یک زمان مشخص بیشترین تعداد گونه ممکن را ببینند و از این نظر فریدونکنار بهشتی برای نه تنها پرنده‌نگران داخلی که برای خیل بزرگی از پرنده‌نگران خارجی است.
سبک ساخته شدن و معماری دامگاه‌ها به شیوه‌ای است که فرد در هر نقطه‌ای از حاشیه دامگاه که ایستاده باشد می‌تواند تقریبا به تمام محیط دامگاه احاطه داشته باشد و تمامی پرندگان موجود در منطقه را به راحتی به چشم مسلح و غیر مسلح ببیند. اکثر تالاب‌های طبیعی به دلیل مساحت بزرگ و همچنین ناهمواری‌های خود نمی‌توانند چنین امتیازی را به گردشگران بدهند.
تالاب‌ها و مناطقی که برای گردشگری پرنده نگری انتخاب می‌شوند معمولا دارای برج پرنده‌نگری هستند. برج پرنده‌نگری برجی با ارتفاع متوسط است که مصالح به کار رفته در آن طبیعی و همرنگ طبیعت است و پرنده‌نگران از بالای آن به مشاهده راحت‌تر پرندگان می‌پردازند. سبک ساخت دامگاه‌ها به شیوه‌ای است که به بهترین نحو ممکن و با کمترین ریسک می‌توان یک برج پرنده‌نگری مطلوب در حاشیه آن احداث کرد.
عللی که باعث احتمال ناموفق بودن گردشگری در منطقه می‌شود:
درآمد حال حاضر دامگاه‌داران ازطریق صیادی است. صید و فروش پرندگان وحشی یکی از پردرآمدترین مشاغل در دنیا است. درآمد این کار متاسفانه به‌قدری زیاد است که باند‌های قاچاق ملی و بین‌المللی دارد و مانند قاچاق مواد مخدر در تمام دنیا دولت‌ها مشغول مبارزه با آن هستند. فریدونکنار هم از این امر مستثنا نیست و صید غیرقانونی پرندگان درآمدهای میلیونی برای صیادان دارد که به هیچ عنوان، قابل مقایسه با «گردشگری حال حاضر ایران» نیست و احتمالا کمتر صیادی حاضر به ترک آن است.
گرچه دامگاه‌های منطقه مذکور رکورددار جمعیت پرندگان با در نظر گرفتن مساحت هستند، ولی باید به علت آن هم توجه کرد. ورود به دامگاه‌ها و حتی حاشیه دامگاه‌ها ازطرف مردم منطقه برای غیربومیان ممنوع است؛ همچنین با ایجاد هرگونه صدای غیرطبیعی در دامگاه مقابله می‌شود و خود دامگاه‌داران هم در دامگاه با صدای بسیار آهسته و بیشتر با زبان اشاره با هم ارتباط برقرار می‌کنند؛ آنها حتی از استفاده از مواد دارای بوی غیرطبیعی (اسپری و...) هم اجتناب می‌کنند. به‌طور حتم گردشگران نمی‌توانند تا این حد مانند دامگاه‌داران حرفه‌ای و باتجربه رفتار کنند و با توجه به حجم گردشگران، این موضوع می‌تواند به‌راحتی موجب به هم خوردن آرامش و امنیت پرندگان شود و جمعیت پرندگان و تعداد گونه‌ها را به مراتب کاهش دهد.
با توجه به موارد ذکرشده می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که فعالیت در حوزه رونق گردشگری در منطقه باید با در نظر گرفتن تمام جوانب و با جذب همکاری تمامی مردم بومی منطقه باشد. در غیر این صورت با کمترین اشتباه یا با در نظر نگرفتن تمام جزئیات کار ممکن است نه تنها گردشگری موجب بهبود وضعیت منطقه نشود، که به‌راحتی این گنجینه طبیعت کشور را به سمت نابودی ببرد.
عللی که باعث احتمال موفق بودن گردشگری در منطقه می‌شود:
دامگاه‌های منطقه فریدونکنار از مهم‌ترین و بی‌نظیرترین نقاط مهاجرت پرندگان در دنیا است که رکوردهای مهمی در زمینه تعداد پرنده جای داده شده نسبت به مساحت دارد. کمتر نقطه‌ای در دنیا است که در این مساحت کم بتوان این تعداد عظیم و میلیونی از پرندگان را مشاهده کرد.
در اکوتوریسم، شاخه پرنده نگری جذابیت ویژه‌ای دارد و موجب همراهی بسیاری از علاقه‌مندان به پرنده‌نگری و حیات‌وحش برای مشاهده گونه ها می‌شود. عمده پرنده‌نگران به دنبال سفر به نقاطی هستند که بتوانند در یک زمان مشخص بیشترین تعداد گونه ممکن را ببینند و از این نظر فریدونکنار بهشتی برای نه تنها پرنده‌نگران داخلی که برای خیل بزرگی از پرنده‌نگران خارجی است.
سبک ساخته شدن و معماری دامگاه‌ها به شیوه‌ای است که فرد در هر نقطه‌ای از حاشیه دامگاه که ایستاده باشد می‌تواند تقریبا به تمام محیط دامگاه احاطه داشته باشد و تمامی پرندگان موجود در منطقه را به راحتی به چشم مسلح و غیر مسلح ببیند. اکثر تالاب‌های طبیعی به دلیل مساحت بزرگ و همچنین ناهمواری‌های خود نمی‌توانند چنین امتیازی را به گردشگران بدهند.
تالاب‌ها و مناطقی که برای گردشگری پرنده نگری انتخاب می‌شوند معمولا دارای برج پرنده‌نگری هستند. برج پرنده‌نگری برجی با ارتفاع متوسط است که مصالح به کار رفته در آن طبیعی و همرنگ طبیعت است و پرنده‌نگران از بالای آن به مشاهده راحت‌تر پرندگان می‌پردازند. سبک ساخت دامگاه‌ها به شیوه‌ای است که به بهترین نحو ممکن و با کمترین ریسک می‌توان یک برج پرنده‌نگری مطلوب در حاشیه آن احداث کرد.
عللی که باعث احتمال ناموفق بودن گردشگری در منطقه می‌شود:
درآمد حال حاضر دامگاه‌داران ازطریق صیادی است. صید و فروش پرندگان وحشی یکی از پردرآمدترین مشاغل در دنیا است. درآمد این کار متاسفانه به‌قدری زیاد است که باند‌های قاچاق ملی و بین‌المللی دارد و مانند قاچاق مواد مخدر در تمام دنیا دولت‌ها مشغول مبارزه با آن هستند. فریدونکنار هم از این امر مستثنا نیست و صید غیرقانونی پرندگان درآمدهای میلیونی برای صیادان دارد که به هیچ عنوان، قابل مقایسه با «گردشگری حال حاضر ایران» نیست و احتمالا کمتر صیادی حاضر به ترک آن است.
گرچه دامگاه‌های منطقه مذکور رکورددار جمعیت پرندگان با در نظر گرفتن مساحت هستند، ولی باید به علت آن هم توجه کرد. ورود به دامگاه‌ها و حتی حاشیه دامگاه‌ها ازطرف مردم منطقه برای غیربومیان ممنوع است؛ همچنین با ایجاد هرگونه صدای غیرطبیعی در دامگاه مقابله می‌شود و خود دامگاه‌داران هم در دامگاه با صدای بسیار آهسته و بیشتر با زبان اشاره با هم ارتباط برقرار می‌کنند؛ آنها حتی از استفاده از مواد دارای بوی غیرطبیعی (اسپری و...) هم اجتناب می‌کنند. به‌طور حتم گردشگران نمی‌توانند تا این حد مانند دامگاه‌داران حرفه‌ای و باتجربه رفتار کنند و با توجه به حجم گردشگران، این موضوع می‌تواند به‌راحتی موجب به هم خوردن آرامش و امنیت پرندگان شود و جمعیت پرندگان و تعداد گونه‌ها را به مراتب کاهش دهد.
با توجه به موارد ذکرشده می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که فعالیت در حوزه رونق گردشگری در منطقه باید با در نظر گرفتن تمام جوانب و با جذب همکاری تمامی مردم بومی منطقه باشد. در غیر این صورت با کمترین اشتباه یا با در نظر نگرفتن تمام جزئیات کار ممکن است نه تنها گردشگری موجب بهبود وضعیت منطقه نشود، که به‌راحتی این گنجینه طبیعت کشور را به سمت نابودی ببرد.
ارسال نظر