آیا برق به‌صرفه‌تر از سوخت فسیلی است؟

در یکی، دو سال اخیر موضوع خودروهای برقی بخشی از اخبار صنعت خودرو‌سازی را به خود اختصاص داده است اما در رابطه با هزینه‌های جاری سفر با یک خودروی برقی کمتر صحبت شده و مورد بررسی قرار گرفته است. شرکت اکوتریسیتی بریتانیا (Ecotricity) اخیرا اعلام کرده است که برای هر ۳۰ دقیقه شارژ در اماکن عمومی ۶ پوند دریافت می‌کند.

این قیمت‌گذاری باعث واکنش تند مشتریان و صاحبان خودروهای برقی شده است و به عقیده آنها این قیمت باعث می‌شود هزینه حمل و نقل به ازای هر کیلومتر نسبت به سوخت دیزل هم گران‌تر شود. به‌دنبال اعلام این خبر صاحبان این خودروها در انجمن‌های اینترنتی مربوط به خودروهای برقی واکنش‌های تندی از خود نشان داده‌اند. یکی از کاربران اعلام کرده است که خودروی نیسان لیف خود را وقتی ۵۰ درصد شارژ داشته است به مدت ۳۰ دقیقه به یکی از این اماکن فروش شارژ متصل کرده است که بعد از نیم ساعت شارژ شدن در دمای ۲۱ درجه که دمای مناسبی برای این کار است مقدار شارژ آن به ۹۷ درصد می‌رسد که این مقدار شارژ یعنی می‌توان تا ۴۹ مایل (۸/ ۷۸ کیلومتر) با آن رانندگی کرد و بنا به گفته این فرد با خودروی دیزیل قبلی خود با این مبلغ می‌توانسته است تا ۵۵ مایل (۵/ ۸۸ کیلومتر) رانندگی کند. شرکت اکوتریسیتی در واکنش به این اعتراضات اعلام کرده است که در صورتی که این قیمت برای کاربران زیاد است آنها می‌توانند خودروهای خود را در خانه شارژ کنند. این شرکت با استفاده از کمک‌های دولتی مراکز شارژ سریع را به ۲۹۶ عدد در انگلستان رسانده است و قصد دارد این تعداد را ظرف دو سال آینده به دو برابر افزایش دهد. موضوعی که اهمیت دارد این است که هزینه شارژ مجدد در خودروهای برقی باید کاهش یابد یا اینکه در مدت زمان کوتاه‌تری شارژ بیشتری به باتری‌ها منتقل شود تا این جنش خودروهای برقی به قوت خود باقی بماند و شرکت‌هایی مانند اکوتریسیتی بتوانند به کار خود ادامه دهند. مالکان خودروهای برقی برای اجتناب از پرداخت این مبلغ می‌توانند به سایر مراکز یا نقاط مراجعه کنند اما خریداران جدید با مطرح شدن این مساله خود را به دردسر نمی‌اندازند. صرفه‌جویی در هزینه‌های حمل و نقل یکی از شعارهای مهم فروشندگان خودروهای برقی است و آنها با این روش مشتریان را قانع می‌کردند که محصولات پاک و سبز آن را خریداری کنند و به نظر می‌رسد این روش تبلیغاتی که تا پیش از این درست بوده است دیگر کارآمد نباشد چرا که با یک حساب سر‌انگشتی خریداران در می‌یابند که رانندگی با این خودروها چندان هم ارزان نخواهد بود. به نظر می‌رسد هزینه‌های جاری برای مصرف‌کنندگان از شعارهای زیست محیطی اهمیت بیشتری داشته باشد و افراد صرفا به دلیل سبز بودن این خودروها به سمت آنها گرایش پیدا نکرده‌اند بلکه هزینه به ازای هر کیلومتر رانندگی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

از طرفی دیگر خودرو‌سازان پیش‌بینی کرده‌اند که فناوری‌های جدید در ساخت باتری‌ها باعث می‌شود در هر ۵ سال قدرت باتری‌ها در خودروهای برقی دو برابر شود. کاهش مصرف موتورها در خودروهای برقی از جمله دیگر مواردی است که می‌توان امید داشت باعث کاهش مصرف خودروها و افزایش راندمان آنها شود. در حال حاضر تلاش‌های زیادی برای افزایش مقدار مسافتی که با یکبار شارژ توسط خودروهای برقی طی می‌شود در حال انجام شدن است. خودروی مفهومی و پیشرفته بنز در سال ۲۰۲۰ که می‌تواند با یکبار شارژ تا ۵۰۰ کیلومتر را طی کند از جمله خبرهای خوبی است که ممکن است به این بحث‌ها و جدال‌ها خاتمه دهد اما خودروهای گران قیمتی که توسط قشر متوسط امکان خریدش وجود داشته باشد اهمیت دارد. در همین راستا تسلا با معرفی تسلا مدل ۳ خودرویی کاملا رقابتی و با قیمت ۳۵ هزار دلار ولی با امکانات بسیار بالا معرفی کرده است، در محدوده این قیمت بیشترین خودروها قرار گرفته‌اند و تسلا رقبای زیادی در این محدوده قیمتی دارد.

پیش از این نیز اعلام شده بود که طرح‌هایی برای فروش برق موجود در خودروهای برقی در ساعات پر مصرف به شبکه سراسری مطرح شده است که این مساله در صورت اجرایی شدن باعث کاهش هزینه‌های جاری مالکان این خودروها خواهد شد و آنها می‌توانند در ساعاتی که مصرف برق کم است برق را در خودروی خود ذخیره کرده و در صورتی که نیازی به مصرف آن نداشتند در ساعت اوج به شبکه برق برگردانند و درآمد کسب کنند. مشوق‌های مالیاتی از دیگر مواردی است که به کمک خودروهای برقی‌ می‌آید و نکته دیگر این است که خودروهای برقی و فناوری استفاده شده در آنها در ابتدای راه هستند و فضا برای ایجاد تحولات گسترده‌تر همچنان به قوت خود باقی است و می‌توان انتظار داشت راه‌ها و روش‌های جدیدی در این خودروها به کار بسته شوند تا علاوه بر کاهش آلودگی از نظر اقتصادی نیز توجیه لازم را داشته باشند. توسعه فرهنگ استفاده از خودروهای الکتریکی منوط به این است که هم شرکت‌های خودروسازی روی تولید خودروهای کم مصرف تمرکز کنند و هم اینکه دولت‌ها هزینه‌های شارژ خودروهای برقی را کاهش دهند. در مجموع به نظر می‌رسد موضوع کاهش مصرف خودروهای الکتریکی زودتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، به دغدغه‌ای برای سازندگان تبدیل شده باشد.

آیا برق به‌صرفه‌تر از سوخت فسیلی است؟