افسانه‌هایی درباره بیماری فراموشی

در مورد برخی از بیماری‌ها راهکارهای قطعی به‌دست نیامده است و راهکارهایی که وجود دارد صرفا جهت به تاخیر انداختن آن بیماری‌ها است. در این زمینه می‌توان به آلزایمر اشاره کرد. تحقیقات صورت گرفته در این زمینه با نتیجه‌گیری‌ها بعضا متناقض همراه بوده است. به‌عنوان مثال درخصوص ارتباط مقدار خواب انسان در شبانه‌روز با آلزایمر آزمایش‌های متعددی در دنیا صورت گرفته است، اما نتایج هیچگاه به شکل قطعی ارائه نشده است. در‌حالی‌که همواره دانشمندان مقدار خواب ۸ تا ۹ ساعت را برای انسان در شبانه‌روز برای تقویت حافظه و تاخیر در فراموشی مفید می‌دانستند، اخیرا یک گروه علمی تشخیص داده است خواب زیاد در طول شبانه‌روز ( ۹ ساعت به بالا) موجب آلزایمر می‌شود. یا اینکه درخصوص ارثی بودن آلزایمر تاکنون نتایج متعدد و گاهی متناقض منتشر شده است. برای برخی بیماری‌ها مانند ام‌اس، ایدز و آلزایمر هنوز راهکارهای قطعی ارائه نشده است. در وهله اول هدف دانشمندان در اینگونه بیماری‌ها علت بروز آن است که در برخی از این بیماری‌های لاعلاج هنوز پاسخ قطعی به‌دست نیامده است، اما برخی تصورات غلط هم به اشاعه این سردرگمی‌ها کمک بیشتری می‌کند. برای این منظور می‌توان چندین تصور غلط را در باب بیماری آلزایمر ارائه کرد:

تصور غلط 1: اگر یکی از افراد فامیل دچار این بیماری شود، شما نیز به آن مبتلا خواهید شد.

حقیقت: هر چند عوامل وراثتی نقش مهمی را در این بیماری بازی می‌کنند، اما تنها ۵ تا ۱۰ درصد از کل افرادی که دارای بیماری هستند، از طریق موارد ژنتیکی به آن مبتلا شده‌اند. در اکثر موارد هیچ‌گونه علامت قابل شناسایی یافت نمی‌شود. تحقیق و بررسی بر روی ژن‌ها همچنان ادامه دارد.

تصور غلط 2: آلزایمر تنها بیماری افراد سالمند است.

حقیقت: هر چند افزایش سن، خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد، اما آلزایمر فقط در افراد سالخورده بروز نمی‌کند. افراد ۴۰ تا ۵۰ ساله‌ای نیز هستند که دچار آلزایمر شده‌اند. چیزی که در اینجا باید به خاطر داشته باشیم این است که با افزایش سن، خطر ابتلا به آلزایمر نیز افزایش پیدا می‌کند.

تصور غلط 3: آلزایمر قابل درمان است.

حقیقت: برای آلزایمر، هیچ نوع درمان قطعی وجود ندارد. البته چند نوع دارو و معالجات گوناگون وجود دارد که می‌تواند تا حدی در برخی از بیماران ثمربخش باشد. گام‌های بلندی در راه پیدا کردن درمان برداشته شده که نتایج خوش‌بینانه‌ای را به همراه داشته است. با افزایش سن، خطر ابتلا به آلزایمر نیز افزایش پیدا می‌کند.

تصور غلط 4: از دست دادن حافظه یعنی آلزایمر.

حقیقت: ممکن است خیلی از افراد با حافظه خود مشکل داشته باشند، اما این بدان معنا نیست که دارای آلزایمر هستند. اگر از دست دادن حافظه بر روی چگونگی زندگی روزمره شما تاثیر می‌گذارد و توانایی قضاوت و استدلال و استنتاج و سایر مهارت‌های ارتباطی خود را از دست داده‌اید، می‌توانید برای تشخیص مشکل به پزشک مراجعه کنید.

تصور غلط 5: مصرف آلومینیوم باعث ایجاد آلزایمر می‌شود.

حقیقت:هر چند تحقیقات گسترده‌ای برای کشف ارتباط میان آلومینیوم و آلزایمر انجام شده است، اما تاکنون هیچ نوع مدرک موثقی در این زمینه به‌دست نیامده است. بروز بیماری از دلایل مختلفی نشات می‌گیرد؛ از قبیل: عوامل وراثتی، روش زندگی، عوامل در محیط اطراف و….

تصور غلط 6: آلزایمر قابل پیشگیری است.

حقیقت: به این دلیل که هنوز علت ایجاد آلزایمر مشخص نشده، نمی‌توان از آن پیشگیری کرد. اما بهتر است همواره ذهن و بدن خود را با انتخاب‌های آگاهانه، فعال نگه دارید. این انتخاب‌ها می‌تواند شاملِ ورزش، داشتـن رژیـم غـذایی سالم و مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه و ماهی باشد.

تصور غلط 7: ویتامین‌ها، مکمل‌ها و قرص‌های تقویت حافظه می‌توانند از آلزایمر جلوگیری کنند.

حقیقت: مطالعات بسیاری برای تشخیص تاثیرگذاری فرآورده‌هایی نظیر ویتامین E و عصاره درخت جینکو انجام شده که اکثرا بی‌فایده بوده است، اما تحقیق در این زمینه همچنان ادامه دارد.

تصور غلط 8: اگر من دچار آلزایمر شوم، زندگی‌ام تمام است.

حقیقت: شمار کثیری از افراد که دچار آلزایمر هستند، زندگی پر معنا و فعالی را دنبال می‌کنند. آنها هدفمند هستند و به هیچ وجه احساس نمی‌کنند که زندگی‌شان به پایان رسیده است. تشخیص به موقع بیماری و انجام اقدامات لازم، نقش مهمی را در بهبودی فرد ایفا می‌کند. باید برای بیماران محیط مناسب و خدمات ویژه را فراهم آورید، از آنها حمایت کنید، به فعالیت وادارشان کنید و شوق زندگی را در آنها بیدارسازید. رفتار نزدیکان با فرد بیمار در این شرایط بسیار مهم است. گاهی پرخاشگری و کم‌تحملی اطرفیان به استرس فراوان منجر می‌شود که می‌تواند تاثیر مخربی بر روی بیمار داشته باشد. بیمار در محیط‌های استرس‌زا بیشتر گیج می‌شود و بیشتر هم دست و پای خود را گم می‌کند. از این رو پزشکان توصیه می‌کنند فراهم آوردن شرایط محیطی محبت‌آمیز موجب می‌شود روند درمان بهتر طی شود. همچنین توصیه می‌شود اطرافیان به رفتارهای خاص بیمار نخندند؛ زیرا ممکن است اینگونه رفتارها در بیمار تثبیت شود.

تصور غلط 9: تمام بیماران آلزایمری پرخاشگر و خشن هستند.

حقیقت: این بیماری بر روی هر فرد به‌صورت متفاوتی تاثیر می‌گذارد. از دست دادن حافظه و به وجود آمدن حواس‌پرتی، اغلب ناامیدکننده و ترس‌آور است. با آگاهی از بیماری و تغییر رفتار در مقابل بیمار می‌توان از واکنش‌های خشن و پرخاشگرانه جلوگیری کرد.

تصور غلط 10: بیماران آلزایمری متوجه وقایعی که در اطراف آنها رخ می‌دهد، نیستند.

حقیقت: بسیاری از افرادی که به آلزایمر مبتلا هستند، نسبت به کلیه وقایعی که در اطراف آنها روی می‌دهد آگاهی دارند، اما عده‌ای نیز با این مساله مشکل دارند. آلزایمر توانایی برقراری ارتباط و تشخیص وقایع را از بیماران سلب می‌کند، هرچند بر روی هر شخص تاثیر متفاوتی می‌گذارد.