«دنیای اقتصاد» از شهرستان «خرو» و کمبودهایش گزارش می‌دهد:
خَرو جان ندارد!
خَرْوْ شهری در استان خراسان رضوی در شرق ایران است که در بخش زبرخان شهرستان نیشابور قرار دارد. شهر خَرو یکی از آن شهرستان‌هایی است که مشکلات زیادی در آن وجود دارد، اما مردم آن هنوز دست از فعالیت برنداشته‌اند و امیدوار هستند.
اسنادی که از لابه‌لای کتب تاریخی وتذکره‌ها به‌دست آمده، تاریخ خرو با قدمتی چندصدساله را نشان می‌دهد و درکتب معروف تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، منتخب‌السیاق، معجم‌البلدان، اسرارالتوحید، جغرافیای سرزمین‌های شرقی خلافت اسلامی و… به مناسبت‌های گوناگون نام خرو ذکرشده‌است. ازجمله درتاریخ نیشابور در مورد نخستین کاریزها در نیشابور و از خرو به‌عنوان تأمین‌کننده آب شهر نیشابور یاد شده است.
اسنادی که از لابه‌لای کتب تاریخی وتذکره‌ها به‌دست آمده، تاریخ خرو با قدمتی چندصدساله را نشان می‌دهد و درکتب معروف تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، منتخب‌السیاق، معجم‌البلدان، اسرارالتوحید، جغرافیای سرزمین‌های شرقی خلافت اسلامی و… به مناسبت‌های گوناگون نام خرو ذکرشده‌است. ازجمله درتاریخ نیشابور در مورد نخستین کاریزها در نیشابور و از خرو به‌عنوان تأمین‌کننده آب شهر نیشابور یاد شده است.
خَرْوْ شهری در استان خراسان رضوی در شرق ایران است که در بخش زبرخان شهرستان نیشابور قرار دارد. شهر خَرو یکی از آن شهرستان‌هایی است که مشکلات زیادی در آن وجود دارد، اما مردم آن هنوز دست از فعالیت برنداشته‌اند و امیدوار هستند.
اسنادی که از لابه‌لای کتب تاریخی وتذکره‌ها به‌دست آمده، تاریخ خرو با قدمتی چندصدساله را نشان می‌دهد و درکتب معروف تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، منتخب‌السیاق، معجم‌البلدان، اسرارالتوحید، جغرافیای سرزمین‌های شرقی خلافت اسلامی و… به مناسبت‌های گوناگون نام خرو ذکرشده‌است. ازجمله درتاریخ نیشابور در مورد نخستین کاریزها در نیشابور و از خرو به‌عنوان تأمین‌کننده آب شهر نیشابور یاد شده است.در هفته‌ای که گذشت سراغ شهردار خَرو، دکتر حسین عنبری رفتیم و از پتانسیل‌های شهرستان صحبت کردیم و آقای شهردار مشکلات شهر را برایمان بازگو کرد. شهر خرو از آن شهرهایی است که لطف مردمش به واسطه محصولات کشاورزی بی‌نظیر به تمام کشور رسیده است، اما هنوز هم مشکلاتی دارد و از ۱۵ سال گذشته که تصویب شده است، آنچنان که باید آباد نشده و در بعضی از نیازهای اولیه مثل آب، برق و گاز و امکانات رفاهی مشکل دارد. عنبری در مورد جزئیات این مشکلات و راه برون‌رفت از مشکلات با ما به گفت‌وگو نشست که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
جناب دکتر عنبری شهرستان خَرو چه ظرفیت‌هایی دارد؟
این شهرستان ظرفیت‌های زیادی نظیر گردشگری دارد. از جهتی پایتخت آلوی ایران است و ماسوله خراسان نام گرفته است. منطقه سرسبز و خوش آب و هوایی است که به احتمال زیاد در چند ماه آینده بعد از آسفالت کردن مسیر شش کیلومتری به زشک وصل خواهد شد.
خرو از لحاظ امکانات رفاهی و مباحث ارتباطی مثل اینترنت و... در چه حدی قرار دارد؟
شهر خرو از لحاظ اینترنت و تلفن مشکلی ندارد اما ما در اینجا حتی یک دستگاه مینی‌بوس نداریم. حتی مردمی که منتظر تاکسی هستند باید در آفتاب بایستند و یک سایه‌بان در اینجا وجود ندارد. از طرفی از لحاظ امکانات ورزشی با مشکل روبه‌رو هستیم و چیزی نداریم. خانه بهداشت در شهر خرو فقط تا ساعت دو بعداز ظهر باز است و نبود امکانات درمانگاهی و پزشکی و همچنین مراکز شبانه‌روزی مشکلاتی است که در شهر خرو وجود دارد. این مسأله مشکل بزرگی است که شهرستان خرو با ۱۸ هزار نفر جمعیت مرکز مشاوره ندارد.
قدمت شهر خرو به سال‌های گذشته برمی‌گردد و در تاریخ بیهقی و منابع دیگر اسم خرو زیاد آمده است. از این جهت آیا میراث فرهنگی اقدامی برای حفظ و نگهداری این شهرستان انجام داده است؟
میراث فرهنگی تا به‌حال کاری انجام نداده است. صحبت‌هایی شده و ما در حال آماده‌سازی طرح‌ها هستیم. طرح‌های معماری و گردشگری در حال آماده‌سازی است. در حال آماده‌سازی طرح‌های معماری برای میراث فرهنگی هستیم، تا تحویل دهیم و بتوانیم منطقه خروعلیا که مانند ماسوله است را حفظ کنیم. چراکه اگر بنا باشد تغییری در آن ایجاد شود، طوری باشد که ما طرحش را از قبل داده باشیم. چون از جهتی یکسان‌سازی برایمان مهم است و اگر قرار باشد تغییری ایجاد شود باید یکسان باشد و همه جوانب را درنظر بگیریم. در دو ماه آینده این طرح‌ریزی به پایان می‌رسد و نهایت تلاش را می‌کنیم تا این مسأله را که اگر ساخت‌وساز در آن منطقه و یا بازسازی رخ می‌دهد، صورت کلی آن بهم نریزد و به شکل خاصی نگهداری گردد را به قانون تبدیل کنیم.
یعنی تا به امروز مکانی بوده است که به دلیل بی‌توجهی و حمایت میراث فرهنگی لطمه دیده باشد؟
در چشمه‌علی سنگی بود که قدمت تاریخی داشت اما الان وجود ندارد. تا امروز به دلایل گوناگونی که گفتنش هم درست نیست، حمایتی انجام نشده است. اینجا شهری است که خیلی مظلوم واقع شده . البته با حمایت‌های شهرداری و شورای محترم شهر و آقای دکتر مظفری فرماندار نیشابور، حمایت‌های خوبی آغاز شده که انشالله بتوانیم کار خوبی برای این شهر انجام دهیم.
فکر می‌کنید چرا میراث فرهنگی تاکنون پیش‌قدم نشده است؟
بحث میراث فرهنگی این است که باید از طرف خرو هم قدمی برداشته می‌شد تا آن‌ها هم حمایت کنند. طرحی باید تهیه می‌شد که میراث فرهنگی مشاهده کند و بودجه و برنامه‌ای برای شهر در نظر بگیرد..
خرو چه جاذبه‌های گردشگری دارد؟
خرو جاذبه‌های گردشگری زیاد دارد. از این جاذبه‌ها می‌توان به کوهستان پارک شادی و باغ‌های آلو اشاره کرد. دو طرف رودخانه خرو چشم‌انداز بسیار زیبایی مانند زشک وجود دارد. از طرفی خانه‌هایی مثل ماسوله که از نظر جمعیت و وسعت از ماسوله هم بزرگتر است، یکی از ظرفیت‌های گردشگری خرو محسوب می‌شوند. خرو دو آبشار دارد؛ آبشار «رودمیان» که آب رودخانه رودمیان را به رودخانه خرو و روستا می‌رساند و آبشار «ششو» که حاصل پیوند شش رود کوچک به یکدیگر است و هرساله تعداد زیادی برای بازدید از این آبشار مراجعه می‌کنند. شهر خرو از چهار محله خرو سفلی، خرو علیا، شهرک امام رضا و ساحل برج تشکیل شده است و از معدود شهرهایی است که در دو طرف جاده امتداد دارد و از نظر جمعیت متراکم نیست و پیوسته است. رودخانه‌های دائمی وجود دارد که همیشه جاری است و پتانسیل‌های بسیار بالایی برای جذب گردشگر دارد. اینجا صنعت چاقوسازی خیلی موثر و قدیمی است و هنوز هم چندین مغازه هستند که مثل چاقوی زنجان، چاقوهای منحصربه‌فردی می‌سازند و انحنای خاصی دارند که مخصوص شهر خرو است و نمونه آن هیچ کجا یافت نمی‌شود.
خرو پایتخت آلو بخارای ایران است.چه اقداماتی برای معرفی این محصول در سطح کشور انجام شده است؟
خرَو باغ‌های آلوی فراوانی دارد و تمام آلوی کشور را تولید می‌کند. ما هرساله جشنواره‌هایی به نام جشنواره آلو برگزار می‌کنیم که این جشنواره برای معرفی بسیار مهم است. سمیناری چند وقت پیش در نیشابور برگزار شد با عنوان شهرهای نمونه گردشگری که ما در آنجا خودمان را معرفی کردیم. غرفه‌هایی را در خرو تهیه کردیم و برنامه‌هایی داریم که مردم به شهر خرو بیایند. بیشتر این مسأله مدنظر ما است که بتوانیم این محصول را با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار دهیم. البته این نکته را هم اضافه کنم که خرو غیر از آلو مقدار بسیار ناچیزی زعفران هم دارد.
با توجه به بحران آب و مسأله کشاورزی چه تسهیلاتی برای کشاورزان درنظرگرفتید؟
ما در خرو مشکل کمی در مسأله آب داریم و این مشکل با رودخانه‌های فصلی که اینجا وجود دارد، حل می‌شود. اما برای بحران آب تقاضاهایی از اداره آب و منطقه خراسان کردیم و نامه‌هایی را به استانداری زدیم که بتوانیم به نتایج خوبی برسیم.
وضعیت مهاجرت از خرو به شهرهای بزرگ چگونه است؟
ساکنینی که اینجا هستند به واسطه باغ‌های آلو قصد بیرون رفتن از این شهر را ندارند ولی ما امکانات کافی هم نداریم. آن‌هایی هم که جوان‌تر هستند، قطعا در این شهر ماندگار نیستند. قدیمی‌ها درصد بیشتری را تشکیل می‌دهند و جوان‌ها کمتر می‌مانند.
با این توصیفات فکر می‌کنید شهر خرو چه کمبودهایی دارد که باید به آن‌ها رسیدگی شود؟
خدمت شما عرض کنم شهرستان خرو فقط کمبود دارد، چیزی ندارد که بخواهد نمایان شود. این شهر از ۱۵ سالی که تصویب شده هیچ کاری برایش انجام نگرفته و اعتبارش با یک شهر ۲۰۰۰ نفره یکسان است. اعتباراتی که برای خرو درنظرگرفته شده بسیار کم است. اداره جهاد کشاورزی باید به کشاورزان رسیدگی کند. از لحاظ امکانات رفاهی ما کمبودهایی داریم. خرو بعد از نیشابور دومین شهری است که از نظر جمعیت وسعت دارد و حدود ۱۸۰۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است. همین شهرهای همجوار که یک‌سوم جمعیت ما را دارند، از لحاظ اعتبار با ما یکسان هستند و این باعث شده که ما مشکلات زیادی داشته باشیم. متاسفانه در حوزه آب از لحاظ فاضلاب مشکل داریم، چون خرو علیا را داریم که قدیمی‌ساز است و آبرسانی به آن مشکل است و ورودی فاضلاب‌ها مشکل دارد. از نظر برق، مشکلاتی نظیر کمبود برق وحتی نبود آن وجود دارد که هنوز حل نشده است.
کدام ارگان‌ها باید به شهر خرو توجه بیشتری کنند؟
بیشتر توجه باید از طرف فرمانداری، استانداری، وزارت بهداشت، آب، برق و گاز صورت بگیرد. استانداری و فرمانداری به واسطه اینکه اگر مبلغی را به عنوان اعتبار تدارک می‌بینند، این مبلغ بیشتر باشد تا ما بتوانیم کارهایی انجام دهیم.
جناب عنبری در آخر اگر موردی هست که مایل هستید در مصاحبه ذکر شود، لطفا بفرمایید.
در پایان از مسئولان خواهش می‌کنم به این شهر مظلوم توجه کنند. این شهر نیاز به رسیدگی دارد و باید امکاناتی به آن داده شود. کسانی هم که آمده‌اند، قصد کار داشته‌اند اما به واسطه اینکه دست‌شان بسته بوده و اعتبارات کافی نداشته‌اند، نتوانستندکاری انجام دهند. ما تقاضا داریم سازمان دهیاری‌های کشور، وزارت کشور، استانداری و ... کمک‌های خوبی به این شهر بکنند که از مشکلات رهایی پیدا کنیم.
اسنادی که از لابه‌لای کتب تاریخی وتذکره‌ها به‌دست آمده، تاریخ خرو با قدمتی چندصدساله را نشان می‌دهد و درکتب معروف تاریخ بیهقی، تاریخ نیشابور، منتخب‌السیاق، معجم‌البلدان، اسرارالتوحید، جغرافیای سرزمین‌های شرقی خلافت اسلامی و… به مناسبت‌های گوناگون نام خرو ذکرشده‌است. ازجمله درتاریخ نیشابور در مورد نخستین کاریزها در نیشابور و از خرو به‌عنوان تأمین‌کننده آب شهر نیشابور یاد شده است.در هفته‌ای که گذشت سراغ شهردار خَرو، دکتر حسین عنبری رفتیم و از پتانسیل‌های شهرستان صحبت کردیم و آقای شهردار مشکلات شهر را برایمان بازگو کرد. شهر خرو از آن شهرهایی است که لطف مردمش به واسطه محصولات کشاورزی بی‌نظیر به تمام کشور رسیده است، اما هنوز هم مشکلاتی دارد و از ۱۵ سال گذشته که تصویب شده است، آنچنان که باید آباد نشده و در بعضی از نیازهای اولیه مثل آب، برق و گاز و امکانات رفاهی مشکل دارد. عنبری در مورد جزئیات این مشکلات و راه برون‌رفت از مشکلات با ما به گفت‌وگو نشست که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
جناب دکتر عنبری شهرستان خَرو چه ظرفیت‌هایی دارد؟
این شهرستان ظرفیت‌های زیادی نظیر گردشگری دارد. از جهتی پایتخت آلوی ایران است و ماسوله خراسان نام گرفته است. منطقه سرسبز و خوش آب و هوایی است که به احتمال زیاد در چند ماه آینده بعد از آسفالت کردن مسیر شش کیلومتری به زشک وصل خواهد شد.
خرو از لحاظ امکانات رفاهی و مباحث ارتباطی مثل اینترنت و... در چه حدی قرار دارد؟
شهر خرو از لحاظ اینترنت و تلفن مشکلی ندارد اما ما در اینجا حتی یک دستگاه مینی‌بوس نداریم. حتی مردمی که منتظر تاکسی هستند باید در آفتاب بایستند و یک سایه‌بان در اینجا وجود ندارد. از طرفی از لحاظ امکانات ورزشی با مشکل روبه‌رو هستیم و چیزی نداریم. خانه بهداشت در شهر خرو فقط تا ساعت دو بعداز ظهر باز است و نبود امکانات درمانگاهی و پزشکی و همچنین مراکز شبانه‌روزی مشکلاتی است که در شهر خرو وجود دارد. این مسأله مشکل بزرگی است که شهرستان خرو با ۱۸ هزار نفر جمعیت مرکز مشاوره ندارد.
قدمت شهر خرو به سال‌های گذشته برمی‌گردد و در تاریخ بیهقی و منابع دیگر اسم خرو زیاد آمده است. از این جهت آیا میراث فرهنگی اقدامی برای حفظ و نگهداری این شهرستان انجام داده است؟
میراث فرهنگی تا به‌حال کاری انجام نداده است. صحبت‌هایی شده و ما در حال آماده‌سازی طرح‌ها هستیم. طرح‌های معماری و گردشگری در حال آماده‌سازی است. در حال آماده‌سازی طرح‌های معماری برای میراث فرهنگی هستیم، تا تحویل دهیم و بتوانیم منطقه خروعلیا که مانند ماسوله است را حفظ کنیم. چراکه اگر بنا باشد تغییری در آن ایجاد شود، طوری باشد که ما طرحش را از قبل داده باشیم. چون از جهتی یکسان‌سازی برایمان مهم است و اگر قرار باشد تغییری ایجاد شود باید یکسان باشد و همه جوانب را درنظر بگیریم. در دو ماه آینده این طرح‌ریزی به پایان می‌رسد و نهایت تلاش را می‌کنیم تا این مسأله را که اگر ساخت‌وساز در آن منطقه و یا بازسازی رخ می‌دهد، صورت کلی آن بهم نریزد و به شکل خاصی نگهداری گردد را به قانون تبدیل کنیم.
یعنی تا به امروز مکانی بوده است که به دلیل بی‌توجهی و حمایت میراث فرهنگی لطمه دیده باشد؟
در چشمه‌علی سنگی بود که قدمت تاریخی داشت اما الان وجود ندارد. تا امروز به دلایل گوناگونی که گفتنش هم درست نیست، حمایتی انجام نشده است. اینجا شهری است که خیلی مظلوم واقع شده . البته با حمایت‌های شهرداری و شورای محترم شهر و آقای دکتر مظفری فرماندار نیشابور، حمایت‌های خوبی آغاز شده که انشالله بتوانیم کار خوبی برای این شهر انجام دهیم.
فکر می‌کنید چرا میراث فرهنگی تاکنون پیش‌قدم نشده است؟
بحث میراث فرهنگی این است که باید از طرف خرو هم قدمی برداشته می‌شد تا آن‌ها هم حمایت کنند. طرحی باید تهیه می‌شد که میراث فرهنگی مشاهده کند و بودجه و برنامه‌ای برای شهر در نظر بگیرد..
خرو چه جاذبه‌های گردشگری دارد؟
خرو جاذبه‌های گردشگری زیاد دارد. از این جاذبه‌ها می‌توان به کوهستان پارک شادی و باغ‌های آلو اشاره کرد. دو طرف رودخانه خرو چشم‌انداز بسیار زیبایی مانند زشک وجود دارد. از طرفی خانه‌هایی مثل ماسوله که از نظر جمعیت و وسعت از ماسوله هم بزرگتر است، یکی از ظرفیت‌های گردشگری خرو محسوب می‌شوند. خرو دو آبشار دارد؛ آبشار «رودمیان» که آب رودخانه رودمیان را به رودخانه خرو و روستا می‌رساند و آبشار «ششو» که حاصل پیوند شش رود کوچک به یکدیگر است و هرساله تعداد زیادی برای بازدید از این آبشار مراجعه می‌کنند. شهر خرو از چهار محله خرو سفلی، خرو علیا، شهرک امام رضا و ساحل برج تشکیل شده است و از معدود شهرهایی است که در دو طرف جاده امتداد دارد و از نظر جمعیت متراکم نیست و پیوسته است. رودخانه‌های دائمی وجود دارد که همیشه جاری است و پتانسیل‌های بسیار بالایی برای جذب گردشگر دارد. اینجا صنعت چاقوسازی خیلی موثر و قدیمی است و هنوز هم چندین مغازه هستند که مثل چاقوی زنجان، چاقوهای منحصربه‌فردی می‌سازند و انحنای خاصی دارند که مخصوص شهر خرو است و نمونه آن هیچ کجا یافت نمی‌شود.
خرو پایتخت آلو بخارای ایران است.چه اقداماتی برای معرفی این محصول در سطح کشور انجام شده است؟
خرَو باغ‌های آلوی فراوانی دارد و تمام آلوی کشور را تولید می‌کند. ما هرساله جشنواره‌هایی به نام جشنواره آلو برگزار می‌کنیم که این جشنواره برای معرفی بسیار مهم است. سمیناری چند وقت پیش در نیشابور برگزار شد با عنوان شهرهای نمونه گردشگری که ما در آنجا خودمان را معرفی کردیم. غرفه‌هایی را در خرو تهیه کردیم و برنامه‌هایی داریم که مردم به شهر خرو بیایند. بیشتر این مسأله مدنظر ما است که بتوانیم این محصول را با قیمت مناسب در اختیار مردم قرار دهیم. البته این نکته را هم اضافه کنم که خرو غیر از آلو مقدار بسیار ناچیزی زعفران هم دارد.
با توجه به بحران آب و مسأله کشاورزی چه تسهیلاتی برای کشاورزان درنظرگرفتید؟
ما در خرو مشکل کمی در مسأله آب داریم و این مشکل با رودخانه‌های فصلی که اینجا وجود دارد، حل می‌شود. اما برای بحران آب تقاضاهایی از اداره آب و منطقه خراسان کردیم و نامه‌هایی را به استانداری زدیم که بتوانیم به نتایج خوبی برسیم.
وضعیت مهاجرت از خرو به شهرهای بزرگ چگونه است؟
ساکنینی که اینجا هستند به واسطه باغ‌های آلو قصد بیرون رفتن از این شهر را ندارند ولی ما امکانات کافی هم نداریم. آن‌هایی هم که جوان‌تر هستند، قطعا در این شهر ماندگار نیستند. قدیمی‌ها درصد بیشتری را تشکیل می‌دهند و جوان‌ها کمتر می‌مانند.
با این توصیفات فکر می‌کنید شهر خرو چه کمبودهایی دارد که باید به آن‌ها رسیدگی شود؟
خدمت شما عرض کنم شهرستان خرو فقط کمبود دارد، چیزی ندارد که بخواهد نمایان شود. این شهر از ۱۵ سالی که تصویب شده هیچ کاری برایش انجام نگرفته و اعتبارش با یک شهر ۲۰۰۰ نفره یکسان است. اعتباراتی که برای خرو درنظرگرفته شده بسیار کم است. اداره جهاد کشاورزی باید به کشاورزان رسیدگی کند. از لحاظ امکانات رفاهی ما کمبودهایی داریم. خرو بعد از نیشابور دومین شهری است که از نظر جمعیت وسعت دارد و حدود ۱۸۰۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است. همین شهرهای همجوار که یک‌سوم جمعیت ما را دارند، از لحاظ اعتبار با ما یکسان هستند و این باعث شده که ما مشکلات زیادی داشته باشیم. متاسفانه در حوزه آب از لحاظ فاضلاب مشکل داریم، چون خرو علیا را داریم که قدیمی‌ساز است و آبرسانی به آن مشکل است و ورودی فاضلاب‌ها مشکل دارد. از نظر برق، مشکلاتی نظیر کمبود برق وحتی نبود آن وجود دارد که هنوز حل نشده است.
کدام ارگان‌ها باید به شهر خرو توجه بیشتری کنند؟
بیشتر توجه باید از طرف فرمانداری، استانداری، وزارت بهداشت، آب، برق و گاز صورت بگیرد. استانداری و فرمانداری به واسطه اینکه اگر مبلغی را به عنوان اعتبار تدارک می‌بینند، این مبلغ بیشتر باشد تا ما بتوانیم کارهایی انجام دهیم.
جناب عنبری در آخر اگر موردی هست که مایل هستید در مصاحبه ذکر شود، لطفا بفرمایید.
در پایان از مسئولان خواهش می‌کنم به این شهر مظلوم توجه کنند. این شهر نیاز به رسیدگی دارد و باید امکاناتی به آن داده شود. کسانی هم که آمده‌اند، قصد کار داشته‌اند اما به واسطه اینکه دست‌شان بسته بوده و اعتبارات کافی نداشته‌اند، نتوانستندکاری انجام دهند. ما تقاضا داریم سازمان دهیاری‌های کشور، وزارت کشور، استانداری و ... کمک‌های خوبی به این شهر بکنند که از مشکلات رهایی پیدا کنیم.
ارسال نظر