«بن رو» به رنو رسید

اواخر شهریورماه سال جاری محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت به ناگهان خواستار بازدید از بن رو یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سایپا شد. مسوولان سایپا نیز ظاهرا از قصد وزیر برای بازدید از این شرکت خودروساز خبر نداشتند چرا که مدیرعامل سایپا در حاشیه بازدید وزیر از بن رو به خبرنگاران گفته بود: «برای این شرکت برنامه خوبی درخصوص اصلاح ساختار مالی تنظیم شده و امیدوارم این اصلاح ساختار به‌زودی عملیاتی و اجرایی شود».

پس از اظهار نظر مهدی جمالی در این زمینه برخی کارشناسان پیش‌بینی کردند که فروش بن رو به شرکت فرانسوی رنو منتفی شده و سایپا به دنبال سروسامان دادن به وضعیت مالی و تولیدی در این واحد صنعتی است. از سوی دیگر اما برخی اخبار ازمقدمات فروش بن رو به چانگان حکایت داشت و مسوولان این شرکت خودروساز چینی نیز ظاهرا پیشنهادات مالی جذابی برای خرید بن رو ارائه کرده بودند.پیش از این سایپا در مقابل درخواست رنو مبنی بر خریداری این واحد صنعتی مقاومت کرده بود. در هر حال بن رو نه برای سایپا ماند و نه به چانگان فروخته شد، بلکه شرکت گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) صاحب اصلی آن شد.اما خوب است که با مطرح شدن این واحد صنعتی به ذکر پیشینه‌ای از آن بپردازیم و اینکه خرید این شرکت چه وضعیتی را برای سایپا به‌وجود آورد.

شرکت بنیان توسعه صنعت خودرو (بن رو) که کارش را در سال ۱۳۸۳ در هفت کیلومتری ساوه شروع کرد با مونتاژ خودروهای چیرمن و فیات شناخته می‌شود.این در شرایطی است که خودروهای مذکور چندان توفیقی در بازار نداشت. پس از حرف و حدیث‌هایی که در مورد مالکان این واحد صنعتی به‌وجود آمد، فروش آن بر سر زبان‌ها افتاد، به‌طوری که بن رو در اردیبهشت ماه سال ۹۰ به سایپا فروخته شد.این شرکت نیز بن رو را برای تولید پراید وانت در نظر گرفت و در حال حاضر آریو در آن تولید می‌شود. اما فراز و نشیب‌های این واحد صنعتی با واگذاری آن به سایپا به اتمام نرسید چرا که در روز تودیع مدیرعامل پیشین سایپا وی درخصوص نحوه واگذاری بن رو به بیان نکاتی پرداخت که بار دیگر این شرکت را بر سر زبان‌ها انداخت. هر چند سعید مدنی از خرید این شرکت نیمه ورشکسته تعبیری همچون خریدی دهشتناک داشت با این حال بخشی از مراسم تودیع وی به افشاگری در مورد خرید بن رو گذشت، افشاگری که بسیاری از مسوولان صنعتی و خودروسازان را شگفت زده کرد. سعید مدنی در بخشی از سخنان خود در مراسم تودیعش گفت: «تصمیماتی که در این گروه بزرگ صنعتی گرفته شد، در شش ماه (سال ۹۱) شرکت را به فلاکت به معنای واقعی‌اش رساند. کسانی که تصمیم به این کار گرفتند، اعضای منتخب هیات‌مدیره‌های دولتی، کارمندان سازمان گسترش ‌‌و یا منتخب آنها بودند و حکم از سازمان گسترش داشتند.

[مثل] ایجاد بدهی‌های ۲۵۰۰ میلیارد تومانی که ۱۸۰۰ میلیاردش ناشی از خرید سهام بود، [یا این اتفاق که] یک شرکتی مثل «بن رو»، که ۲۵۰ میلیارد بیشتر نمی‌ارزید به ۴۸۰ میلیارد و ۴۰۰ و خرده‌ای خریدند». این افشاگری سعید مدنی هر چند سوالات بی‌شماری را در مورد خرید بن رو توسط سایپا آن هم با چنین قیمتی به‌وجود آورد با این حال اما خیلی از مسوولان و حتی نمایندگان تحقیق و تفحص به راحتی از افشاگری مدنی در این مورد گذشتند. اما حالا حدود پنج سال از واگذاری بن رو به سایپا می‌گذرد و این در شرایطی است که این واحد صنعتی با اخباری که در مورد علاقه‌مندی رنو در مورد خرید آن منتشر شد باز هم مورد توجه قرار گرفت. پیمان کارگر مدیرعامل شرکت رنو پارس حتی در گفت وگوی اخیر خود از واگذاری ۸۰ درصد بن رو به شرکت رنو خبر داده بود و عنوان کرده بود که مابقی سهام این شرکت در اختیار سایپا باقی خواهد ماند. هر چند اخبار مربوط به واگذاری بن رو توسط سایپا هیچ‌گاه تایید نشد اما رنو نیز علاقه‌مندی خود به خرید آن را پنهان نمی‌کرد. اما در این گیرودار چانگان هم به‌عنوان مدعی دیگر خرید بن رو وارد عرصه شد، با این تفاوت که مسوولان این شرکت با تاکید بر اینکه چانگان قیمت بالایی را برای خرید بن رو پیشنهاد داده، با اطمینان از واگذاری این واحد صنعتی سخن می‌گفتند. در هر صورت در شرایطی که به نظر می‌رسید سایپا از واگذاری بن رو به رنو منصرف شده و نیم نگاهی به پیشنهادات جذاب چانگان دارد، در حاشیه نمایشگاه خودروی پاریس و بدون حضور سایپا بن رو به رنو داده شد. داستان بدین قرار است که در حاشیه عقد توافق‌نامه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و جوینت ونچری که جهت تولید محصولات رنو ایجاد شد، شرکت بن رو برای عرضه محصولات رنو اعلام شد، هر چند برخی از مسوولان سایپا از این واگذاری اظهار بی‌اطلاعی می‌کردند اما ایدرو اعلام کرد که بن رو را بابت بدهی‌های سایپا تحویل گرفته است.

حال مشخص نیست که بن رو قبل از توافق‌نامه با رنو به ‌ایدرو واگذار شده و یا قرار است بعد از توافق‌نامه این نقل و انتقالات صورت بگیرد.در هر صورت ظرفیت تولید خودرو در این شرکت در سال های اول همکاری ایدرو و رنو ۱۵۰ هزار دستگاه عنوان شده است. بسیاری از مدیران دولتی ظرفیت تولید سایت بن رو را ۱۵۰ هزار دستگاه می‌خوانند؛ حال آنکه بن رو در شرایط کنونی تنها ظرفیت تولید ۷۰ هزار دستگاه خودرو را دارد و برای رسیدن به ظرفیت ۱۵۰ هزار دستگاه باید خطوط تولید آن توسط همکاری مشترک توسعه یابد.