سراب «سود» در بازار ملک

فرید قدیری
دبیر گروه مسکن

کاهش اختیاری نرخ سود سپرده‌های بانکی به 15 درصد، گمانه‌زنی‌ها درباره سرازیر شدن دارایی‌های پولی افراد سرمایه‌گذار به سمت بازار ملک را تقویت کرده است. آیا مقصد بعدی نقدینگی، بازار مسکن خواهد بود؟برای پاسخ به این پرسش، باید ابتدا چشم‌انداز کوتاه‌‌مدت و میان‌‌مدت قیمت مسکن مدنظر قرار بگیرد. قیمت مسکن، پارامتر اصلی تعیین نرخ سود یا زیان سرمایه‌گذاران ملکی محسوب می‌شود. در حال حاضر اگرچه قیمت اسمی مسکن بین 3 تا 5 درصد در هر ماه در نوسان است اما بازدهی واقعی بازار ملک که براساس مابه‌التفاوت نرخ رشد اسمی قیمت مسکن و نرخ تورم سنجیده می‌شود، همچنان منفی است و این به معنای سراب سود و عملا زیان خریداران ملک در مقطع فعلی است. اگر چه شکاف بین نرخ رشد اسمی قیمت مسکن و نرخ تورم به کمترین حد رسیده است اما حتی با فرض مثبت شدن بازدهی بازار ملک در ماه‌های آینده، بازار پول کماکان سود واقعی بالاتری از بازار ملک به سپرده‌گذاران خواهد داد. به بیان دیگر احتمال اینکه تا نیمه دوم امسال، بازدهی واقعی بازار ملک بیش از 5 درصد شود، ضعیف است. ضمن اینکه، بانک‌ها احتمالا در هفته‌های آینده برای جذب سپرده‌های بلندمدت بیش از یک‌سال، از طریق پرداخت نرخ سودی بالاتر از 15 درصد با هم رقابت خواهند کرد و این موضوع می‌‌تواند برای سرمایه‌گذاران، جاذبه ایجاد کند. با این حال، کاهش 3 واحد درصدی نرخ سود سپرده‌های بانکی، تقاضای مصرفی خرید مسکن را به خروج سپرده‌هایش از بانک‌ها ترغیب می‌کند و باعث افزایش حجم معاملات مسکن خواهد شد. به این ترتیب می‌توان انتظار داشت در پی کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی، بازار مسکن از سمت تقاضای مصرفی که اثر تورمی بر بازار ملک ندارد، در مسیر رونق، تحریک ‌شود