کاوشگام  پیشرو در توسعه صادرات خدمات مهندسى الکترونیک و مخابرات
بیست و چهار سال قبل با عشقى توصیف ناپذیر همراه با اضطراب، در اتاقى کوچک در شرکت خودمان کار صادرات خدمات مهندسى را در زمینه طراحى مدار مجتمع شروع کردیم. اولین مدارهاى رادیویى ما در گوشى‌هاى موبایل نسل اول و تلفن‌هاى بى‌سیم استفاده ‌شدند. در آن سالها ابزار کار ما نرم افزارهاى ابتدایى PSpice بود و دسترسى به ایستگاه‌هاى کارى و نرم افزارهاى پیشرفته میسر نبود. کامپیوترهای‌مان در حد پرسسور ٢٨٦ و ٤٨٦ بودند که نسبت به IBM PC اصل فقط ٢-٣ برابر سریع تر بودند. زمان شبیه‌سازى مدارات گاهى بسیار طولانى می‌شد. خیلى زود فهمیدیم که مشکل از محاسبات مربوط به بایاس است. یعنى حل معادلات غیر خطى زمانبر بود. مدل گرافیکى PSpice درک مدار را بسیار ساده می‌کرد ولى با هر تغییر جزئى شماره گره‌ها بهم می‌ریخت و براى شبیه‌سازى بعدى ‌باید معطل می‌شدیم. خیلى زود فهمیدیم که حفظ ولتاژهاى محاسبه شده از دفعه قبل سرعت شبیه سازى DC را به طور اساسى بهبود می‌بخشد. یک هفته بعد برنامه ساده و بى‌نظیرى نوشتیم که سرعت شبیه سازى‌هاى ما را روى کامپیوتر‌هاى ساده تا حد ایستگاههاى کارى بالا می‌برد. کلید معما در این بود که جزئیات یک مدار مجتمع ، در حال طراحى بتدریج تکامل پیدا می‌کند. مهمترین ولتاژها که مقدار اولیه ‌آنها در همگرایى مدار تاثیر اساسى داشت ولتاژهاى ترمینال‌هاى ترانزیستورها بود. با انتقال مقادیر به دست آمده از این گره‌ها به شبیه‌سازى بعدى، سرعت شبیه‌سازى گاهى بیش از ١٠ برابر می‌شد. به همین جهت نام QTermV را در آن زمان براى این نرم افزار انتخاب کرده بودیم.
اولین مدارهاى مجتمع ما در عرض ٨ هفته طراحى و جانمایى شدند و در کمتر از ٤ ماه به سیلیکان کامل و تست موفق اولیه رسیدند.
اگر بدانید که در آن زمان ایمیل هم وجود نداشت و تنها راه انتقال فایلها با اتصال مستقیم تلفنى به کامپیوترهاى بزرگ مشتریان در خارج از کشور آن هم با سرعت ١٢٠٠ بیت در ثانیه و تعرفه‌هاى دقیقه‌اى یک دلار انجام می‌شد، معنى عشق توصیف ناپذیر ما را در آن سالها براى اثبات این توانایى در کشور درک می‌کنید.
بتدریج در طول ٥ سال توانایى‌هاى ما بیشتر و ابزار ما قوی تر شدند. در این سالها ٥ مدار مجتمع براى تلفن‌هاى Digital Amps و Dect و سرانجام GSM طراحى کردیم.
در سالهاى بعد، مدارهای مجتمع تمام CMOS براى Pager 1 volt ، چندین مجتمع رادیویى براى Wireless lan ، مدارهای مجتمع براى گیرنده مکان یاب، مدارهای مجتمع فرستنده و گیرنده براى فیبر نورى و بالاخره تعدادى طراحى‌هاى پیشرفته براى انواع برچسب رادیویى توسط گروه ما انجام شد که بیشتر بر مبناى قرارداد صادرات خدمات مهندسى انجام می‌شد.
با رشد مجموعه کاوشکام در زمینه‌هاى تولید انواع لامپ روشنایى و پیمانکارى در شبکه موبایل و طراحى و تولید محصولات سیستمى، مدیریت ناوگان گروه طراحى مدار مجتمع که موتور اولیه رشد ما بود به یک واحد در کنار واحدهاى دیگر تبدیل شد. آنچه طراحى مدار مجتمع را بسیار متمایز از سایر فعالیت‌هاى مهندسى ما می‌کند، ناشی از سه عامل است:
اول: تخصصى بودن طراحى مدار مجتمع. در این بخش بدون مدرک فوق لیسانس مرتبط و بسیار قوى ورود به کار بسیار سخت است.
دوم: شیرینى طراحى‌هاى خلاقانه در مدارهاى دیجیتال و آنالوگ. در مدارهای عادى میزان خلاقیت مهندس محدود به توانایى‌هاى مدار مجتمعى است که طراحى خود را با آنها انجام می‌دهد. همچنین او براى آزمایش ایده‌هاى جدید و مبتکرانه باید قطعات جدید را شناسایى کرده و سفارش دهد که گاهى هفته‌ها به طول مى‌انجامد. در طراحى مدار مجتمع، محدودیت یک مهندس محدود به میزان خلاقیت و شناخت او از توان شبیه سازها و دانش الکترونیک و مخابرات است.
در طراحى مدار مجتمع، مهندسین خلاق و باهوش به راحتى و به سرعت خود را در مرز دانش می‌یابند. اختراعات ثبت شده توسط تیم کاوشکام در این سالها یکى پس از دیگرى موید این مطلب است. مدار تولید سیگنال‌هاى متعامد با دقت بسیار بالا با روش ابداعى حلقه قفل سطح، مدارات هیسترزیس در تقسیم کننده‌هاى فرکانس بالا براى انجام تست‌هاى فرکانس پایین روى مدار مجتمع، فناورى تست خط حلقه محلى از مرکز تلفن براى پیش بینى سرعت ADSL و نزدیک ٢٠ اختراع ارزشمند و اساسى دیگر با همین طرز فکر در عرض یکى دو روز شکل گرفتند.
سومین تمایز در اینگونه طراحى‌ها، رسیدن به محصول تولید انبوه پس از موفقیت در طراحى است. کپى کردن محصول توسط رقبا نیز کارى سخت و طاقت فرسا و حتى بسیار تخصصى است.
نکته بسیار جالب دیگر که به نوعى تبدیل نقاط ضعف به فرصت است، مسئله اختلاف ساعت می‌باشد. در طراحى مدارهای مجتمع مدرن، گاهى تعداد طراحان به ٣٠ نفر هم می‌رسد. در این وضعیت، مدیریت پروژه امرى مهم و ارزشمند است. ابزار مخابراتى پیشرفته امروز امکان به وجود آوردن تیمهایى را در نقاط مختلف جهان عملى می‌سازد. یکى از موفقیت‌هاى کاوشکام در دهه اخیر، توسعه ابزار داخلى و بومى براى انجام این کار به صورت امن و با کارایى بالاست. با شیوه ما، نه تنها اختلاف ساعت مشکل ساز نیست بلکه به یک فرصت بى نظیر براى کار سه شیفت توسط مهندسین فناورى‌هاى پیشرفته تبدیل می‌شود؛ کارى که در یک محل روى کره زمین عملاً غیر ممکن است.
به عنوان مثال، با توجه به یازده ساعت و نیم اختلاف بین ایران و Silicon Valley و شیوه تبادل اطلاعات ما، تنها دو ساعت پس از اینکه مهندسین طراح در آنجا از محل کار خود خارج می‌شوند، مهندسین ما در ایران کار خود را شروع می‌کنند. وقتى ساعت ٨ صبح روز بعد آنها به سر کار بر می‌گردند، یک ساعت قبل از آن، کار افراد ما تمام شده است.
همچنین وجود دو روز تعطیلى در کشورهاى دیگر در پایان هفته و یک روز تعطیلى جمعه‌ها در ایران، باز هم این تهدید را به فرصت و مزیت تبدیل می‌کند. جمعه شب Silicon Valley شنبه صبح ماست. وقتى تیم طراحى Silicon Valley صبح روز دوشنبه به سر کار برمی‌گردد، با سه روز کار تیم ایرانى (شنبه، یکشنبه و دوشنبه) مواجه می‌شود که در تجربه کارى ما بالاترین میزان هماهنگى و تولید کار مهندسى به همراه بالاترین کارایى را نتیجه می‌دهد.
در این سالها حجم کل صادرات خدمات مهندسى ما از چند میلیون دلار گذشت. در هفت سال اخیر با تکمیل تیم‌هاى طراحى مدارهای مجتمع دیجیتال و طراحى سیستم‌هاى مخابراتى بسیار با تجربه توانستیم به جایگاه‌هاى جدیدى براى توسعه این بخش برسیم.
فعالیت‌هاى ما در ٢٤ سال گذشته اعجاب آور بود و در طول این ربع قرن به پختگى زیادى رسیده است. صدها دانشجوى دانش آموخته گروه ما در دانشگاه شریف و تهران، با ادامه تحصیل در بهترین قطب‌هاى علمى جهان، یا استاد دانشگاهی بسیار موثر شده‌اند و یا از مدیران شرکت‌هاى بسیار موفق هستند. جامعه فناورى پیشرفته جهانى، نام شریف را با مهندسین پر تلاش و هوشمند قرین می‌داند. در سمینار پل ٢٠١٤ که در ششم سپتامبر سال جارى در دانشگاه برکلى برگزار شد، شرکت کنندگان که شامل سرمایه گذاران ریسک پذیر امریکایى، ایرانیان مقیم آمریکا و فعال در این زمینه ، مدیران ایرانى بسیار موفق و نخبه مقیم آمریکا، اساتید دانشگاه‌ها و مدیران شرکت‌هاى موفق در ایران بودند، در مورد توان علمى - مهندسى ما هیچ گونه بحثى نبود. مسئله مهم، چگونگى استفاده از این توان اثبات شده براى منافع متقابل بود. در این سمینار که غیر فرمایشى و بسیار خودجوش ‌بود، به نظر می‌آمد جماعتى از اساتید و کارآفرینان ایرانى و آمریکایى جملگی در توسعه روابط علمى - مهندسى اتفاق نظر داشتند.
قطعاً اینگونه فعالیت‌هاى سازمان‌هاى غیر دولتى با این همه جدیت و علاقمندى همچون انرژى در بند کشیده شده‌اى است که به دنبال رها شدن است. چنین فعالیت‌هایى قطعاً از دید دولت‌ها نیز پوشیده نخواهد ماند.
شرکت کاوشکام در حال حاضر با پیش بینى توسعه ارتباطات علمى جهانى در ماه‌هاى آینده خود را براى فعالیت در این زمینه‌ها آماده کرده است:
طراحى مدارهای مجتمع براى Driver‌هاى هوشمند لامپ‌هاى LED با کنترل ضریب توان و حذف خازن‌هاى دى‌الکتریک
طراحى سیستم‌هاى بسیار مدرن پهن‌باند براى رادیوهاى شناختى با سرعت تشخیص بسیار بالا و کالیبراسیون اتوماتیک
طراحى مدارهای ناظر بر سلامتى فردى با حداقل مزاحمت براى زندگى عادى افراد با استفاده از پردازشگرهاى کم مصرف و فناورى‌هاى بى‌سیم پهن باند براى حداقل مصرف توان
طراحى مدارهای مکان‌یاب مردمى بسیار هوشمند با دقت بالاتر و استفاده همزمان از ماهواره‌هاى GPS و گلوناس و ...
طراحى بخش رادیویى و باند پایه براى تگ‌هاى هوشمند M۲M
طراحى ماجول‌هاى DSRC براى استفاده از اینترنت پر سرعت حین حرکت در جاده‌ها
طراحى ماجول‌هاى رمز براى افزایش امنیت ارتباطات درون سازمانى یا تصدیق هویت و یا تصدیق اصل بودن محصول در شبکه توزیع
طراحى مدار مجتمع براى کنتورهاى هوشمند با قابلیت تغییر تعرفه و اعلام مصرف زیاد
طراحى مدار مجتمع مدیریت کنترل موتور خودرو
طراحى مدار مجتمع سفارشى براى ترمز ضد لیز
طراحى مدار مجتمع براى کیسه هوا در خودرو
طراحى مدارهاى شبکه هوشمند آبیارى قطره‌اى برحسب نیاز گیاه
طراحى مدارهای مجتمع شارژ کردن بى سیم وسایل برقى
طراحى دوربین‌هاى هوشمند داراى تشخیص آنى و بدون پردازشگر مرکزى


شیوه طراحى مدار مجتمع در تعامل با مشترى:
١- شناخت نیاز مشترى
٢- تحقیق مستقل در مورد وجود راه حل
٣- تهیه مشخصات فنى و زمان بندى قابل قبول
٤- طراحى بلوک‌هاى مختلف مدارى همزمان با شبیه سازى سیستمى
٥- ارایه طراحى انجام شده و اهداف قابل حصول
٦- تکمیل جانمایى افزاره‌ها
٧- ارسال طرح براى ساخت
٨- طراحى تسترهاى اولیه و خط تولید
٩- تست اولین سیلیکان
١٠- تست دقیق با شرایط محیطى
١١- تکمیل مستندات فنى


شرکت کاوشکام آسیا با حدود یک ربع قرن سابقه فعالیت در داخل کشور، امید دارد در ادامه مسیر موفقیت‌آمیز خود در سالهاى آینده، ایران را به صنعتى شدن و حرفه‌اى شدن هرچه بیشتر در توسعه صادرات خدمات مهندسى سوق دهد.