شرکت پتروشیمی فارابی به جهانی شدن می‌اندیشد
شرکت پتروشیمی فارابی در حال حاضر بزرگترین تولید کننده «دی اکتیل فنالات» در ایران است. این شرکت در بین شرکتهای فعال در این صنعت توانسته با فروشی معادل یک هزار و 136 میلیارد ریال، 45 درصد سهام بازار دو محصول در رتبه اول بایستد. این شرکت در بین تولیدکنندگان داخلی و حتی در منطقه دارای بالاترین کیفیت تولید بوده به طوری که توان صادرات به اروپا را نیز دارد. مهندس صباحی،مدیر عامل پتروشیمی فارابی در گفت و گو با دنیای اقتصاد توسعه صادرات را از جمله اهداف شرکت ذکر کرد.وی خط مشی شرکت را بهبود مستمر سیستم مدیریت کیفیت برای کسب رضایت روزافزون مشتریان، صاحبان سهام و سایر ذینفعان از طریق بکارگیری استانداردهای جهانی کیفیت، دستیابی به معیارهای برتر در کسب و کار، تولید محصول با بالاترین کیفیت و بهبود مستمر در فرآیندهای تولید دانست. مدیرعامل شرکت پتروشیمی فارابی همچنین حفاظت از محیط زیست و پیشگیری از آلودگی آن و شناسایی و کنترل آثار و جنبه های زیست محیطی در روند فعالیت شرکت، اهتمام بر سلامت و ایمنی پرسنل و همچنین بهداشت حرفه ای ایشان، انطباق با کلیه قوانین و مقررات و استانداردهای حاکم بر فعایتهای شرکت و سایر الزامات مرتبط و معتبرملی و بین المللی،ملزم نمودن پیمانکاران جهت رعایت اصول و مقررات ایمنی، بهداشت و محیط زیست در تمامی فعالیتها و تدوین برنامه استراتژیک شرکت جهت نیل به اهداف عالیه شرکت را از دیگر خطوط مشی شرکت نام برد.

قرارداد ساختمان مجتمع در آذرماه 1352 با شرکت صنایع سنگین میتسوبیشی ژاپن منعقد شد و در شهریورماه 1355 مورد بهره برداری آزمایشی قرار گرفت و عملا در خردادماه 1356 شروع به تولید نمود و عمده احتیاجات تولید کنندگان داخلی صنایع پلاستیک را به روغن نرم کننده DOP و همچنین صنایع رزین و رنگ سازی را به انیدرید فتالیک پرک (PAF ) مرتفع کرد.
در آبان ماه ۱۳۶۷ شرکت ملی صنایع پتروشیمی با خرید سهام شرکای ژاپنی ، مالک کلیه سهام شرکت گردید و لذا شرکت ایران - نیپون به شرکت پتروشیمی فارابی تغییر نام داد.
در دی ماه 1371 با راه اندازی مجتمع پتروشیمی اصفهان و تولید اورتوزایلین ( OX ) و متعاقب آن در بهمن ماه 1374 با راه اندازی مجتمع پتروشیمی اراک و تولید الکل دواتیل هگزانول ( 2EH ) شرکت پتروشیمی فارابی تا حد زیادی از واردات این دو ماده اولیه بی نیاز شد .
تولیدات پتروشیمی فارابی
مجتمع پتروشیمی فارابی با نیروی انسانی بالغ بر 284 نفر ، دارای دو واحد اصلی تولید انیدرید فتالیک ( PA ) و دی اکتیل فتالات ( DOP ) و مجموعه ای از واحدهای خدماتی جانبی بهره برداری شامل تصفیه آب صنعتی ، برجهای خنک کننده آب ، دیگهای بخار ، تولید ازت ، مولد برق اضطراری و سیستم جمع آوری و تصفیه فاضلاب صنعتی است ؛ ضمنا برق مورد نیاز مجتمع از سازمان آب و برق خوزستان تامین می شود .
واحد تولید انیدرید فتالیک ( PA ) :
اورتوزایلین با هوا در سطح کاتالیزور پنتااکسیدوانادیوم در حرارت 365 درجه سانتیگراد اکسید شده موجب تولید انیدریدفتالیک می شود .
واکنش اکسیداسیون اورتوزایلین ، یکی از گرمازاترین فعل و انفعالات موجود در صنایع پتروشیمی می باشد بطوریکه باید برای ادامه عمل گرما را از محیط فعل و انفعال بازیابی نمود . از این گرما در تولید بخار آب استفاده می شود . گازهای حاصل از این واکنش در طی دو مرحله خنک شده و سپس در مبدلهای مخصوصی بنام سوییچ کندانسور ، انیدرید فتالیک از سایر ترکیبات تولید شده ؛ جدا می شود . آنگاه در واحد تقطیر ، محصول خام انیدرید فتالیک ۹۹/۸درصد خالص شده و به مخازن ذخیره هدایت می گردد . معمولا نیمی از انیدرید فتالیک بصورت مایع جهت تولید ماده نرم کننده DOP استفاده گردیده و نیم دیگر به انیدرید فتالیک پرک تبدیل و پس از آن در کیسه های ۲۵ کیلوگرمی جهت مصرف در صنعت DOP و صنایع رزین و رنگ سازی بسته بندی می شود .
با توجه به کیفیت بالای این محصول ، بخشی از آن به خارج از کشور صادر می گردد .


واحد تولید دی اکتیل فتالات ( DOP ) :
ماده روغنی شکل DOP یکی از مهم ترین نرم کننده های انواعی از پودر PVC است . این ماده در یک راکتور مجهز به همزن در مجاورت کاتالیزور پاراتولوئن سولفونیک اسید ( PTSA ) بصورت Batch تولید می شود . مدت زمان تولید هر Batch حدود 12 ساعت بوده و روش تولید بصورت ناپیوسته می باشد . کیفیت این محصول نسبت به روش پیوسته بسیار مرغوبترمیباشد.
مراحل تولید DOP عبارتند از استریفاکسیون ، بازیابی الکل مازاد و صاف کردن محصول .
در حال حضر ، پتروشیمی فارابی علاوه بر تامین DOP بازار داخلی به کشورهای متعددی نیز صادرات دارد که محصول تولیدی بسته به سفارش مشتری بوسیله کشتی ، تانکر یا بشکه های فلزی 200 کیلوگرمی ارسال می گردد .
اهم فعالیت های انجام شده در واحد تحقیق و توسعه
پروژه ساخت کوره زائد سوز به منظور سـوزاندن پســـاب واحــدDOP و PA که بدلیل دمای احتراق بالا ( 1100 درجه سانتیگراد ) باید هر چند سال یکبار مورد تعمیر اساسی قرار گیرد .2- پروژه تعویض کاتالیست ؛ محصـول واحـد دی اکتیـــل فتــالات ماده شیمــیایی DOP می‌ باشـد که در راکتـور آن از کاتالیســت PTSA اسـتفـاده می‌ گردد . لذا با توجه به اینکه DOP حاوی مواد آرومـاتیک حلقـوی می باشد ؛ به منظور جلوگیری از آلودگی محیط زیست تا حد امکان از تولید پسـاب در این واحد جلوگیری می شود . لازم به ذکر است که کاتالیست PTSA پایه اسیدی داشته و درصد تبدیل آن 98 درصد اسـت در صورتی که درصد تبدیـل کاتالیســت جایگزین یعنی TIPT بـرابـر با 5/99 درصد بـوده و پایـه خنثـی دارد در نتیجه با جایگزینی کاتالیست جدید میزان کمـتری از مـواد وارد پساب خواهد شد . بدیهی است که با انجام این عمل تا حد زیادی از میزان مواد آلی آروماتیکی در پساب کاسته شده و راندمان تولید نیز افزایش خواهد یافت .
۳- یکـی دیگر از اقداماتی که در خصـوص کنتـرل برخـی از آلودگیـها صورت گرفته است ؛ جداســازی Oil & Grease از فاضـلاب صنعتـی مجتمع می باشد که در واحد Utility در حال انجام است .
4- فعالیت مهم دیگری که در این راستا در حال انجام است ؛ استقرار سیستم HSEQ در مجتمع می باشد .
پروژه های در حال بررسی و امکان سنجی :
1 - احداث پروژه تولید دو اتیل هگزانول
۲- تولید فتالوسیانین مس
3-خط تولید دی متیل فتالات
۴- خط تولید دی ایزو دسیل فتالات
5- خط تولید دی ایزونونیل فتالات
کلام آخر اینکه ما در ایران کوچکیم ولی می‌خواهیم در دنیا بزرگ باشیم.