بلندمرتبه‌سازی با 7 پیش‌شرط جهانی

دفتر برنامه اسکان بشر وابسته به سازمان ملل متحد «هفت پیش‌شرط برای بلندمرتبه‌سازی ساختمان‌ها با استانداردهای جهانی» را تشریح کرد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، دفتر هبیتات -برنامه اسکان بشر وابسته به سازمان ملل متحد- در تهران، حدود سه ماه پس از برگزاری سومین اجلاس جهانی اسکان بشر در کیتو پایتخت اکوادور، استانداردهای جهانی مورد پذیرش کشورهای عضو سازمان ملل درخصوص بلندمرتبه‌سازی را اعلام کرد. هفت پیش‌شرط استخراج شده از دستور کار جدید شهری درخصوص مقوله بناهای بلند و شهر سبز بیش از آنکه بر مسائل فنی و مهندسی تاکید داشته باشد پیش‌شرط‌های زیست محیطی، شهرسازی، اقتصادی و مالی، تکنولوژیک، قوانین و ضوابط، اجتماعی و فرهنگی و معماری را مورد توجه و تاکید قرار می‌دهد.

کارشناس شهرسازی دفتر هبیتات در تهران دراین‌باره توضیح داد: دستور کار جدید شهری عمدتا بر «نحوه تامین مسکن مناسب برای همه مردم» تاکید دارد. سارا حبیبی خاطرنشان کرد: از آنجا که امروز توسعه عمودی شهرها و بلندمرتبه‌سازی از جمله راه‌های تامین مسکن برای پاسخ به نیاز سکونتی شهروندان است، دستور کار جدید شهری منتشر شده پس از برگزاری اجلاس سوم هیبتات که آخرین روزهای مهرماه امسال در کیتو پایتخت اکوادور برگزار شد از زوایای مختلف، پدیده بلندمرتبه‌سازی را مورد توجه قرار داده است. وی توضیح داد: در اولین پیش‌شرط از پیش‌شرط‌های هفتگانه استخراج شده از دستور کار جدید شهری درخصوص مقوله بناهای بلند استانداردهای مورد پذیرش کشورهای دنیای از منظر «شهرسازی» مورد توجه قرار دارد؛ از جمله مقولات مورد تاکید در این پیش‌شرط، می‌توان به تاب‌آور‌سازی بناها، تامین دسترسی عادلانه به خدمات، ایجاد محیط شهری ایمن، سالم، فراگیرو امن، توجه به همجواری و تقویت ارتباط فضایی، ترویج فضاهای عمومی ایمن، فراگیر، قابل دسترسی، سبز و باکیفیت، ترویج فشردگی، چند مرکزیتی و ارتباط مناسب و استفاده چند منظوره از فضاها اشاره کرد.

وی ادامه داد:پیش‌شرط دوم بر استانداردهای جهانی درخصوص مقولات «اقتصادی و مالی» تاکید دارد که از آن جمله می‌توان به ایجاد مسکن مناسب و متناسب با درآمد افراد، توجه به نقش مسکن و مسکن قابل استطاعت و توجه به موضوع تامین مالی در ساخت‌وساز به‌خصوص ساخت‌‌وسازهای مسکونی اشاره کرد. حبیبی پیش‌شرط سوم را مباحث مرتبط با بعد «تکنولوژیک» ساخت‌وسازها به‌خصوص ساخت‌وسازهای بلندمرتبه‌عنوان کرد و گفت:در این پیش‌شرط مورد توافق از سوی کشورهای عضو سازمان ملل، کارایی انرژی در ساخت‌وسازها، به‌کارگیری انرژی تجدید‌پذیر، پایدار و متناسب با درآمد، به‌کارگیری رویکرد رشد هوشمند، به‌کارگیری منابع محلی، استفاده از فناوری و انرژی پاک و اولویت‌دهی به استفاده از مصالح غیررسمی و بازیافتی مورد توجه قرار دارد.

وی توجه و اعمال استانداردهای «زیست‌محیطی» را چهارمین استاندارد ذکر شده در اصول استخراج شده از دستور کار جدید شهری درخصوص ساخت‌وسازهای بلندمرتبه نام برد و توضیح داد: در این راستا به‌کارگیری رویکردهای اکوسیستم مبنا، تلاش در جهت کاهش تغییرات اقلیمی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، به‌کارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر و حفاظت از محیط‌زیست مهم‌ترین اصول مورد تاکید در این بخش از فهرست استانداردهای جهانی ساخت‌وسازهای بلندمرتبه قرار دارد. حبیبی از مقوله «قوانین و ضوابط» به‌عنوان پنجمین پیش‌شرط مورد توافق کشورهای عضو سازمان ملل متحد در برنامه اسکان بشر-هبیتات- یاد کرد و گفت:توجه به حق مسکن، به رسمیت شناختن حق مالکیت اراضی، ایجاد مقررات مناسب و قابل اجرا، تدوین آیین‌نامه‌های ساخت‌وساز تاب‌آور و استانداردهای لازم، مهم‌ترین شاخصه‌های قانونی جهانی در ارتباط با ساخت‌وسازهای بلندمرتبه است.

وی توجه به مقولات مهم «اجتماعی و فرهنگی» همچون ایجاد حس مشارکت میان ذی‌نفعان و اختلاط اجتماعی و اقتصادی در نقاط شهری را ششمین استاندارد مورد پذیرش برای ساخت‌وسازهای مسکونی به‌خصوص در ساختمان‌های بلند مرتبه‌عنوان کرد. به این معنا که در ساخت شهرک‌ها و مجتمع‌های مسکونی به‌خصوص در شهرهای جدید باید موضوع اختلاط اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گیرد و نقاط مشخصی از شهر به محل تجمع خانوارهای با توان یکسان درآمدی تبدیل نشود.این موضوع به‌خصوص در شهرهای جدید و واحدهای مسکونی مختص کم‌درآمدها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

متخصصان برنامه‌ریزی شهری از سال‌ها قبل همواره تجمع گروه‌های فقیر در یک محله یا نقطه از شهر و ایجاد اجتماعات و محلات فقیرنشین را اقدامی نادرست و همراه با تبعات منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... می‌دانند. تاکید مجدد سازمان ملل متحد در قالب دستور کار جدید شهری برگرفته از سومین اجلاس هبیتات-برنامه اسکان بشر-نیز بار دیگر این موضوع را مورد تاکید قرار می‌دهد. استاندارد هفتم در بحث ساخت‌وسازهای بلندمرتبه به موضوع «معماری» توجه می‌کند؛ در دستور کار جدید شهری، از منظر معماری، توجه به طراحی ساختمان‌ها، تاکید بر کارآیی منابع و مصالح خام ساختمانی، بازیافت و بازیابی مصالح، ترویج ساخت ساختمان‌های تاب‌آور و پایدار و تقویت و مقاوم‌سازی بناهای موجود مورد تاکید قرار دارد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، به نقل از دفتر اسکان بشر سازمان ملل متحد در تهران، برنامه اسکان بشر ملل متحد (هبیتات) برای زندگی شهری بهتر تلاش می‌کند. رسالت هبیتات ترویج و ارتقای توسعه اجتماعی و زیست‌محیطی اسکان بشر و دستیابی به هدف مسکن درخور برای عموم است. هبیتات می‌کوشد تا با پیشگامی در فرآیند شهری‌شدن و ترویج تغییر سیاست‌ها، روش‌ها و نگرش‌های مقابله با نیازهای توسعه شهری، رشد شهرها و مناطق روستایی را به فرصتی برای توسعه تبدیل کند؛ فرصتی فراگیر برای همه شهروندان.

در چهار دهه گذشته هبیتات در بسیاری از نقاط جهان به فعالیت برای ساختن آینده‌ای بهتر و روشن‌تر برای جوامع روستایی و شهری پرداخته است و تجربیاتی غنی از اجرای طرح‌های گوناگون همچون سیاست‌گذاری یا همکاری‌های خاص فنی در زمینه‌های مشخص اسکان بشر و مسائل شهری، کسب کرده است. به همین دلیل، هبیتات در حال حاضر موقعیتی ویژه برای پاسخگویی به چالش‌های روز در حوزه توسعه شهری و شهرسازی و یافتن راه‌حل‌های ممکن دارد. در چارچوب فعالیت‌های فوق است که برنامه اسکان بشر ملل متحد براساس تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل متحد به انجام وظایف خود در مسیر توسعه شهری پایدار گام برمی‌دارد. هم‌اینک، هبیتات در هفتاد کشور جهان مشغول فعالیت و اجرای طرح‌های متنوع است.

اولین کنفرانس اجلاس بشر سازمان ملل متحد(هبیتات یک) در سال ۱۹۷۶ میلادی برگزار شد؛ دومین کنفرانس به فاصله بیست سال از کنفرانس اول، در سال ۱۹۹۶ و سومین اجلاس هبیتات در آخرین روزهای سال ۲۰۱۶ مصادف با آخرین روزهای مهرماه امسال برگزار شد. در این کنفرانس، تمامی کشورها، گزارش ملی خود را در زمینه «مسکن» و «اسکان بشر» ارائه کرده و در نهایت با تصویب یک سند، راهبردها و استراتژی‌های کلان کشورهای متعهد برای اجرا طی ۲۰ سال آینده در حوزه مسکن و اسکان بشر را در سراسر دنیا تصویب کردند.