به جادوی تمرکز دست یابید

مترجم: مریم رضایی

آیا تاکنون وسط انجام کار واقعا مهمی مثل تهیه گزارش کار برای رئیس‏تان یا متن سخنرانی در جلسه هفتگی شرکت، دچار حواس‏پرتی و از دست رفتن رشته کلام شده‏اید؟شاید الان نگران پروژه‏ای هستید که مهلت به پایان رساندن آن به سرعت فرا می‏رسد و هر چه زودتر باید کار روی آن را شروع کنید، اما نمی‏توانید، چون اول باید روی یک پروژه دیگر کار کنید، یا شاید ذهن‏تان سرگردان موضوعی شخصی‏تر باشد؛ مثل خوراکی‏ای که فراموش کرده‏اید در لیست خرید برای کودکتان قرار دهید یا کاری برای منزل‏تان که بعد از وقت اداری باید انجام دهید. فارغ از اینکه چه چیزی ناگهان به ذهن‏تان خطور کرده، یک مساله واضح این است که تمرکز شما الان از دست رفته و احتمالا بازتاب آن را خواهید دید.

عواقب از دست دادن تمرکز

البته فوری‏ترین و قابل‌توجه‏ترین نتیجه از دست رفتن تمرکز این است که اتمام پروژه‏ای که در دست دارید، از آنچه پیش‏بینی یا برنامه‏ریزی‏ کرده بودید، زمان بیشتری می‏گیرد. این موضوع می‏تواند به‌راحتی شما را عقب بیندازد و فقط شما را درگیر زمان و به‏موقع تمام کردن پروژه کند. اما تحقیقات نشان می‏دهد که از دست دادن تمرکز می‏تواند بر میزان رضایت شما از زندگی نیز تاثیرگذار باشد. در واقع، متیو کیلینگزورث و دنیل گیلبرت، محققان دانشگاه هاروارد در مطالعه‏ای به نام «شادی خود را دنبال کنید» نمونه‏‏ای از ۲۲۵۰ بزرگسال را تحلیل کرده و کشف کردند که ۹/ ۴۶ درصد از وقت مردم صرف فکر کردن به مسائلی غیر از آنچه در لحظه در حال انجامش هستند می‏شود و این موضوع عامل نارضایتی از زندگی است؛ «در نتیجه، ذهن انسان یک ذهن سرگردان است و ذهن سرگردان ذهنی ناراحت است. توانایی فکر کردن در مورد آنچه اتفاق نمی‏افتد یک دستاورد شناختی است که بهای احساسی دارد.» عدم تمرکز می‏تواند در مقیاسی بزرگ‌تر نیز بر شما تاثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، اگر چشم‏تان به سوی هدفی بزرگ‌تر باشد (مثل تملک شرکت خودتان ظرف پنج سال آینده یا کم کردن ۱۰ کیلو وزن) نمی‏توانید بر مراحل ضروری برای رسیدن به آن هدف متمرکز شوید. به عبارت دیگر، وقتی تمرکز ندارید، علاوه‌بر اینکه ضرب‏الاجل‏های کاری را از دست می‏دهید، به رویاهایی دارید هم که نمی‏رسید. بنابراین برای افزایش تمرکز خود و اجتناب از عواقب منفی از دست دادن آن در زندگی چه کارهایی می‏توان کرد؟

مغزتان را یک «ابزار» بدانید

با مغزتان مثل یک ابزاری که عملکرد بالایی دارد رفتار کنید، نه فقط مکانی برای ذخیره‏سازی مسائل. تصور کنید کلیه سلول‏های خاکستری مغزتان یک ماشین‏حساب زنده است که می‏تواند مسائل پیچیده را حل کند، نه یک کامپیوتر با سخت‏افزار و فضای ذخیره‏سازی انبوه. چیزی که در نهایت اتفاق می‏افتد این است که ما تلاش می‏کنیم همه چیز را در مغزمان نگه داریم. به عنوان مثال، در هر لحظه مفروض، مغز ما با موارد زیر پر می‏شود:

  • کلیه وظایف مختلفی که در معرض انجام آن هستیم
  • کلیه کارهایی که باید انجام دهیم
  • کلیه اطلاعاتی که برای وظایف ناتمام نیاز داریم
  • جزئیاتی در مورد قرار ملاقات‏های آینده

کلیه‏ کارهای جزئی دیگری که در زندگی کاری و شخصی متعهد به انجام آنها هستیم در نتیجه، مشخص است که خیلی چیزها را فراموش می‏کنیم. این اتفاق چند بار برای شما رخ داده است؟ چند بار وسط انجام کاری این فکر به ذهن‏تان رسیده که «خدای من! باید بلیت رزرو می‏کردم» یا «اوه فراموش کردم به... تلفن کنم.» مرور این مسائل در سرتان ممکن است باعث شود چیزی را فراموش نکنید، اما ظرفیت مغزتان را برای کاری که در همان لحظه در دستتان است، محدود می‏کند. دیگر چه بخواهید و چه نخواهید نمی‏توانید روی آن تمرکز کنید، چون مغزتان در حال تلاش است که همه این مسائل حل نشده مختلف را حل کند. پس چگونه باید مغزتان را از این افکار آزاد کنید؟

چهار روش ساده

از «تخلیه مغز» استفاده کنید: هدف تخلیه مغز این است که هر چه در سرتان دارید خالی کرده و آن را روی یک کاغذ بیاورید. طوری ذهن‏تان را خالی کنید که به بهره‏وری واقعی برسید و فکرتان پاک شود.

مسائل مهم را دسته‏بندی کنید: یک نقشه ذهنی ایجاد کنید تا سیستمی ساده برای مدیریت اهداف کلی خود داشته باشید.

از «تخته کانبان» برای تصویرسازی و اولویت‏بندی استفاده کنید: با استفاده از کارت‏هایی که مراحل انجام کار را روی یک تخته نشان می‏دهد، کارهای ضروری را تصویرسازی کرده و کارهایی را که در دست دارید محدود کنید تا بتوانید به صورت متعادل روی آنها کار کنید.

از تکنیک «پومودورو» استفاده کنید. تکنیک پومودورو یا گوجه‌فرنگی یک روش مدیریت زمان است که طبق آن بهترین تکه زمانی برابر است با ۲۵ دقیقه‏ای که برای تهیه یک سس گوجه‏فرنگی لازم است. بعد از این ۲۵ دقیقه باید یک وقفه در کار ایجاد شود. این روش به شما کمک می‏کند همراه با زمان حرکت کنید و بر مهم‏ترین کاری که باید انجام شود متمرکز شوید. برای استفاده از این روش، باید ۵ مرحله را مد نظر داشته باشید: ۱) انتخاب وظیفه (معمولا مهم‏ترین کاری که باید انجام دهید) ۲) تنظیم یک تایمر به مدت ۲۵ دقیقه ۳) متمرکز شدن روی کار تا زمانی که زنگ تایمر به صدا درآید ۴) پنج دقیقه استراحت ۵) تکرار این فرآیند تا چهار بار و هر بار ۵ دقیقه استراحت کردن بین کار. همین!

وقتی خالی کردن فضای مغزتان را شروع می‏کنید که از آن به جای ظرفیت ذخیره‏سازی به شکل ظرفیت تفکر استفاده کنید، برای تمرکز بر وظیفه‏ای که در دست دارید مجهزتر می‏شوید و جادوی واقعی همین موقع رخ می‏دهد. در همین موقع به رویاهای خود دست می‏یابید، چون تمرکزتان قدرتی مثل کاربرد ذره‏بین در نور مستقیم خورشید پیدا می‏کند.

منبع: INC