تاثیر نرخ ارز بر قیمت خودرو
بازار ارز باز هم به روزهای حساس گذشته بازگشت. روزهایی که ارز سرنوشت خیلی از بازارها، سهام و حتی صنایع را به‌دست گرفته بود و به نوعی سرنوشت‌ساز شده بود. در این بین هر چند در یک سال گذشته از نوسانات ارزی خبری نبود و قیمت‌ها در بسیاری از بازارها روند متعادلی را طی می‌کرد، اما از هفته گذشته با توجه به تمدید مذاکرات و به‌دنبال آن هیجانات روانی ناشی از نتایج نشست ایران و 1+5 بار دیگر ارز هوای اوج‌گیری به سرش زد. در این بین برخی فعالان اقتصادی، نرخ‌های جدید در بازار ارز را واکنش بازار به تصمیمات احتمالی دولت برای گرانی 200 تومانی ارز در بودجه 94 (ارز 2850 تومان بنا به گفته رئیس کل بانک مرکزی) می‌دانند و برخی دیگر مسائلی همچون مذاکرات هسته‌ای را بهانه‌ای می‌دانند که دلالان با سوء‌استفاده از آن قیمت ارز را افزایش داده‌اند. حال با توجه به این موضوع قصد طرح سوالی را داریم که طی دو سال گذشته بارها به تکرار آن پرداخته‌ایم، این سوال این طور مطرح می‌شود که با توجه به افزایش نرخ ارز تکلیف قیمت خودرو چه می‌شود؟ این سوال در حالی از دو سال گذشته تاکنون بارها تکرار شده که خودروسازان کشورمان با توجه به نوسانات ارزی به دفعات نسبت به افزایش قیمت خودرو اقدام کرده‌اند. به اعتقاد خودروسازان حجم قابل توجهی از قطعات و همچنین مواد اولیه موردنیاز قطعه‌سازان، وارداتی است و ارزبری دارد؛ بنابراین نوسان نرخ ارز، روی قیمت تمام شده خودروها تاثیری اساسی دارد.
این تاثیر به حدی است که مسوولان دولتی نیز در بسیاری از مواقع به کمک خودروسازان شتافتند و زمینه افزایش قیمت را با نادیده گرفتن حقوق مشتریان فراهم کردند. با توجه به افزایش یکباره قیمت ارز در سال ۹۱ قیمت‌ها تا سال جاری چهار بار با افزایش همراه شدند. این در شرایطی است که خودروسازان در هرچهاردوره افزایش قیمت، وابستگی ارزی را بهانه این موضوع قرار دادند. در این زمینه یک کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این سوال ما که پرسیدیم چه مولفه‌هایی می‌تواند بر قیمت خودرو تاثیرگذار باشد تاکید می‌کند که اولین مولفه نرخ ارز است که بر اساس وابستگی تولید یک کالا به ارز و واردات روی قیمت تمام‌شده آن کالا تاثیر می‌گذارد. علاوه‌بر نرخ ارز قیمت‌های جهانی هم در تعیین قیمت تاثیرگذار هستند.
وی مولفه دیگر را بورس کالا می‌خواند و در این زمینه تاکید می‌کند که عمده مواد اولیه که وارد بورس می‌شوند تغییرات قیمتی پیدا می‌کنند. برای مثال مس، فولاد، تمام اقلام پلیمری، حلال‌ها و مواد دیگری که به‌عنوان مواد اولیه در بورس کالا تعیین قیمت می‌شوند در تولید یک کالا و قیمت تمام شده آن تاثیرگذار خواهند بود؛ بنابراین هر نوع قیمت‌گذاری می‌تواند بر قیمت نهایی برخی محصولات تاثیرگذار باشد. با توجه به اظهارات این کارشناس مشخص است که مهم‌ترین مولفه تاثیرگذار بر قیمت خودرو، با توجه به میزان ارزبری آن، تغییرات نرخ ارز است بعد از آن قیمت‌های جهانی و نهایتا اقلامی که در تولید خودرو به کار می‌رود مثلا فولاد، آلومینیوم، فوم و مس مصرفی؛ بنابراین مواد اولیه‌ای که قطعه‌سازان خریداری می‌کنند و قطعه‌ای که تحویل خودروسازان داده می‌شود همگی با نوسانات نرخ ارز ممکن است با تغییرات قیمتی همراه شوند.
حال برمی‌گردیم به سوالی که در ابتدای گزارش مطرح کردیم مبنی‌بر اینکه با افزایش نرخ ارز که از هفته گذشته اتفاق افتاد آیا باید در انتظار افزایش قیمت خودرو طی ماه‌های آتی باشیم. در این زمینه یک دست‌اندرکار صنعت خودرو عنوان می‌کند که خودروسازان به تازگی موفق به دریافت ارز دولتی شده اند و با ارز دولتی و فروش برخی از اموال خود توانستند سروسامانی به وضعیت تولید دهند؛ بنابراین با افزایش نرخ ارز ممکن است باز هم مدارکی دال بر افزایش هزینه‌های تولید تهیه و به شورای رقابت فرستاده شود تا شاید باز هم بتوانند تغییراتی در قیمت محصولات تولیدی بدهند.
شورای رقابت از دو سال گذشته مسوولیت تعیین قیمت خودروهای داخلی را به عهده داشت حال آنکه این شورا با توجه به هزینه‌های تولید، به قیمت‌گذاری خودرو می‌پردازد. در همین حین برخی از کارشناسان امید دارند که افزایش نرخ ارز با توجه به سیاست‌های بانک مرکزی متوقف شود که با وقوع این اتفاق و ثبات آن قیمت‌ها نیز متعادل خواهد ماند حال آنکه با ادامه افزایش قیمت ارز به‌طور حتم خودروسازان نیز ساکت نخواهند بود و در پی اثبات افزایش هزینه‌های خود در پس روند صعودی نرخ ارز خواهند بود. از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود که با توجه به افزایش نرخ ارز برخی از مشتریانی که بلاتکلیف به‌دنبال کاهش قیمت‌ها در پی نتایج مذاکرات بودند به بازار مراجعه کرده و خودروی موردنظر خود را خریداری کنند. با این حساب ممکن است طی هفته‌های آتی بازار خودرو با رونق نسبی همراه شود، اما بازار خودروهای وارداتی نیز طی هفته جاری کمی سرگردان به نظر می‌رسید. هر چند طی سه چهار روز گذشته برخی از نمایشگاهداران خودروهای خارجی با افزایش نرخ ارز از فروش خودروهای خود منصرف شدند، اما به نظر می‌رسد که وارداتی‌های نیز طی روزهای آتی با افزایش قیمت مواجه شوند. بر این اساس طی هفته جاری قیمت تویوتا لکسوس RX و دو مدل بنز در بازار خودروهای وارداتی افزایش یافت، همچنین در این هفته قیمت تویوتا لکسوس RX سی میلیون تومان، بنز C200 معادل 10 میلیون تومان و بنز E200 معادل 10 میلیون تومان افزایش پید ا کرد.
این در حالی است که با وجود افزایش نرخ ارز، قیمت باقی خودروهای وارداتی تغییری نسبت به نرخ‌های هفته گذشته نداشته است. به گفته فعالان بازار خودرو، رکود شکل گرفته دراین بازار موجب شده با وجود افزایش نرخ ارز قیمت بیشتر خودروهای وارداتی ثابت بماند.