پسوریازیس
جاوید نجفی
کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی
بیماری پسوریازیس، یک بیماری شایع پوستی است که چرخه زندگی سلول‌های پوستی را به‌هم می‌زند. پسوریازیس با افزایش سرعت ساخت سلول بر سطح پوست، باعث به‌وجودآمدن تکه‌های نقره‌ای ضخیم و خارش‌دار، خشک و یا تکه‌های قرمز که گاهی اوقات دردناک هم هستند، می‌شود. این تکه‌ها بیشتر در نقاط اطراف پوست سر، آرنج و زانو ظاهر می‌شوند.
بیماری در هر سنی می‌تواند شروع شود ولی شروع در سنین پایین حاکی از سیر بالینی، شدیدتر و بی‌ثبات‌تری است. سن شروع در سال‌های دهه ۲۰ به حداکثر می‌رسد و مجددا در اواخر دهه ۵۰ افزایش می‌یابد.
کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی
بیماری پسوریازیس، یک بیماری شایع پوستی است که چرخه زندگی سلول‌های پوستی را به‌هم می‌زند. پسوریازیس با افزایش سرعت ساخت سلول بر سطح پوست، باعث به‌وجودآمدن تکه‌های نقره‌ای ضخیم و خارش‌دار، خشک و یا تکه‌های قرمز که گاهی اوقات دردناک هم هستند، می‌شود. این تکه‌ها بیشتر در نقاط اطراف پوست سر، آرنج و زانو ظاهر می‌شوند.
بیماری در هر سنی می‌تواند شروع شود ولی شروع در سنین پایین حاکی از سیر بالینی، شدیدتر و بی‌ثبات‌تری است. سن شروع در سال‌های دهه ۲۰ به حداکثر می‌رسد و مجددا در اواخر دهه ۵۰ افزایش می‌یابد.
جاوید نجفی
کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی
بیماری پسوریازیس، یک بیماری شایع پوستی است که چرخه زندگی سلول‌های پوستی را به‌هم می‌زند. پسوریازیس با افزایش سرعت ساخت سلول بر سطح پوست، باعث به‌وجودآمدن تکه‌های نقره‌ای ضخیم و خارش‌دار، خشک و یا تکه‌های قرمز که گاهی اوقات دردناک هم هستند، می‌شود. این تکه‌ها بیشتر در نقاط اطراف پوست سر، آرنج و زانو ظاهر می‌شوند.
بیماری در هر سنی می‌تواند شروع شود ولی شروع در سنین پایین حاکی از سیر بالینی، شدیدتر و بی‌ثبات‌تری است.سن شروع در سال‌های دهه 20 به حداکثر می‌رسد و مجددا در اواخر دهه 50 افزایش می‌یابد.عوامل محیطی از جمله درمان بر سیر و رشد بیماری موثرند.عواملی که ممکن است پسوریازیس را تشدید کنند عبارت‌اند از: عفونت یا ویروس نقص ایمنی اکتسابی، ترومای فیزیکی، عفونت‌ها، داروهای مسدودکننده بتا، داروهای ضد مالاریا، قطع مصرف استروکورتیکوئیدها و فصل زمستان.شدت خارش نیز متغیر است، همچنین تاثیر روانی- اجتماعی این بیماری می‌تواند شدید باشد.
یک‌سوم از بیماران درگیری ناخنی دارند.
درمان موضعی
فرآورده‌های موضعی قطران: این فرآورده‌ها به شکل لوسیون، پماد و شامپو وجود دارد و نسبتا ارزان‌قیمت هستند و می‌توان آن‌ها را با استروئیدهای موضعی ترکیب کرد.این فرآورده‌ها ممکن است سبب ایجاد تحریک بوی بد و رنگ گرفتن لباس‌ها شوند.داروها را فقط روی پلاک‌ها بمالید.عوارض جانبی عبارتند از: اریتم و تحریک موضعی خفیف و گذرا
استروئیدهای موضعی: استروئیدهای موضعی بهبود سریع و موقت ایجاد می‌کنند. با استفاده از استروئیدهای موضعی گروه یک و پنج می‌توان تحریک ایجاد شده را کنترل کرد. بهترین نتایج وقتی حاصل می‌شوند که کلسی‌پوتریول دو بار در روز در طول هفته مصرف شود و استروئیدهای موضعی دوبار در روز در تعطیلات آخر هفته به‌کار رود. استروئیدهای موضعی بهترین داروها برای کاهش التهاب و خارش هستند. یکی از عوارض این داروها تحریک شدید است.پسوریازیس منتشر پوست سر با روغن درمااسموت درمان می‌شود؛ این درمان را پنج تا ۱۰ روز تکرار کنید.
اشعه فرابنفش: این درمان بسیار موثر است؛ اشعه فرابنفش را می‌توان در ترکیب با داروهای موضعی به‌کار برد. تعداد اندکی از بیماران به این درمان پاسخ نمی‌دهند و تعدادی نیز بدتر می‌شوند.قطران یا چرب‌کننده‌ها، کارایی این درمان را افزایش می‌دهند.استفاده از استروئیدها طول مدت فرونشینی را کوتاه می‌کند.عوارض جانبی عبارتند از: احساس سوزش، پیری زودرس پوست و سرطان پوست. *توجه داشته باشید که درمان های دارویی تنها با توصیه پزشک قابل اجرا هستند.
نقش تغذیه: بسیاری از دانشمندان نقش سیستم ایمنی را در این بیماری دخیل می‌دانند. برای پاسخ به مهاجمان خارجی، نیاز به تعادل بین سلول‌های T-helper۱ و T-helper۲ می‌باشد و موادغذایی مانند چربی‌های ترانس، غذاهای فرآوری شده، الکل، کمبود خواب، عدم‌فعالیت فیزیکی، استرس، جیوه و سایر فلزات سنگین سبب برهم‌خوردن این تعادل می‌شود. این سلول‌ها از ماده پروتئینی به نام سیتوکین‌ها ساخته می‌شوند، سیتوکین‌ها سبب التهاب می‌شوند و تولید بیش از حد ملکول سیتوکین کوچک منجربه هدایت تهاجم و التهاب از ارگان یا سیستم‌های بدن است. در مغز تولید بیش از حد سیتوکین‌ها منجربه تغییرات رفتاری می‌شود و بی‌درنگ سبب افسردگی، اضطراب یا بی‌اشتهایی می‌شوند. تولید بیش از حد سیتوکین‌ها می‌تواند سبب خستگی شده ولی این سیتوکین‌ها را می‌توان با تغذیه مناسب کنترل کرد. مواد غذایی که تولید سیتوکین‌ها را زیاد و علائم پسوریازیس را بدتر می‌کنند، عبارتنداز: گوشت قرمز مخصوصاً نوع کبابی و سوسیس. لذا از خوردن آن‌ها اجتناب کنید. ماهی سطح سیتوکین‌ها را افزایش نمی‌دهد ولی مشکل این است که بسیاری از ماهی‌ها به جیوه آلوده هستند مگر در مواردی که شما مطمئن شوید ماهی عاری از جیوه است؛ هفته‌ای دوبار ماهی بدون جیوه استفاده کنید. شیر نیز سبب افزایش سیتوکین‌ها می‌شود. قهوه و کافئین باعث تولید سیتوکین‌ها و منجر به التهاب می‌شود.گلوتن (گندم، جودوسر و جو) سبب التهاب می‌شود و بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس به گلوتن حساسیت دارند لذا حداقل یک ماه از مصرف گلوتن خوداری کنید تا ببینید علائم کمتر می‌شود یا نه. ذرت و محصولات آن (روغن ذرت و شربت ذرت) تولید سیتوکین‌ها را افزایش می‌دهند.تخم‌مرغ دارای اسید آراشیدونیک است که سبب التهاب می‌شود. سبزیجات از خانواده تاجریزی مانند (سیب‌زمینی سفید، گوجه‌فرنگی، فلفل، گیلاس، تنباکو و بادمجان) سبب افزایش التهاب می‌شوند. شکر عملکرد سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند؛ هشت قاشق غذاخوری شکر می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را برای کشتن میکروب‌ها تا ۴۰درصد کاهش دهد. آرد سفید حاوی آلوکسان است؛ آلوکسان یک ماده شیمیایی برای نگهداری آرد است و باعث آسیب رادیکال‌های آزاد به DNA در پانکراس و سلول‌های بتای تولیدکننده انسولین می‌شود. کسانیکه ژنتیکی مستعد دیابت هستند نباید آرد سفید بخورند زیرا به دیابت مبتلا می‌شوند. برخی ادویه‌جات و ترشیجات مانند (فلفل، میخک، زیره، رازیانه، دارچین، فلفل قرمز، خردل، فلفل شیرین، جوز، پرتقال قندی، پوست لیمو و کاری) و چاشنی مانند (سس مایونز، سس گوجه‌فرنگی، سس فلفلی، شراب، سرکه و سرکه گیاهی) سبب التهاب بدن می‌شوند که باید از مصرف آن‌ها اجتناب کرد.
کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی
بیماری پسوریازیس، یک بیماری شایع پوستی است که چرخه زندگی سلول‌های پوستی را به‌هم می‌زند. پسوریازیس با افزایش سرعت ساخت سلول بر سطح پوست، باعث به‌وجودآمدن تکه‌های نقره‌ای ضخیم و خارش‌دار، خشک و یا تکه‌های قرمز که گاهی اوقات دردناک هم هستند، می‌شود. این تکه‌ها بیشتر در نقاط اطراف پوست سر، آرنج و زانو ظاهر می‌شوند.
بیماری در هر سنی می‌تواند شروع شود ولی شروع در سنین پایین حاکی از سیر بالینی، شدیدتر و بی‌ثبات‌تری است.سن شروع در سال‌های دهه 20 به حداکثر می‌رسد و مجددا در اواخر دهه 50 افزایش می‌یابد.عوامل محیطی از جمله درمان بر سیر و رشد بیماری موثرند.عواملی که ممکن است پسوریازیس را تشدید کنند عبارت‌اند از: عفونت یا ویروس نقص ایمنی اکتسابی، ترومای فیزیکی، عفونت‌ها، داروهای مسدودکننده بتا، داروهای ضد مالاریا، قطع مصرف استروکورتیکوئیدها و فصل زمستان.شدت خارش نیز متغیر است، همچنین تاثیر روانی- اجتماعی این بیماری می‌تواند شدید باشد.
یک‌سوم از بیماران درگیری ناخنی دارند.
درمان موضعی
فرآورده‌های موضعی قطران: این فرآورده‌ها به شکل لوسیون، پماد و شامپو وجود دارد و نسبتا ارزان‌قیمت هستند و می‌توان آن‌ها را با استروئیدهای موضعی ترکیب کرد.این فرآورده‌ها ممکن است سبب ایجاد تحریک بوی بد و رنگ گرفتن لباس‌ها شوند.داروها را فقط روی پلاک‌ها بمالید.عوارض جانبی عبارتند از: اریتم و تحریک موضعی خفیف و گذرا
استروئیدهای موضعی: استروئیدهای موضعی بهبود سریع و موقت ایجاد می‌کنند. با استفاده از استروئیدهای موضعی گروه یک و پنج می‌توان تحریک ایجاد شده را کنترل کرد. بهترین نتایج وقتی حاصل می‌شوند که کلسی‌پوتریول دو بار در روز در طول هفته مصرف شود و استروئیدهای موضعی دوبار در روز در تعطیلات آخر هفته به‌کار رود. استروئیدهای موضعی بهترین داروها برای کاهش التهاب و خارش هستند. یکی از عوارض این داروها تحریک شدید است.پسوریازیس منتشر پوست سر با روغن درمااسموت درمان می‌شود؛ این درمان را پنج تا ۱۰ روز تکرار کنید.
اشعه فرابنفش: این درمان بسیار موثر است؛ اشعه فرابنفش را می‌توان در ترکیب با داروهای موضعی به‌کار برد. تعداد اندکی از بیماران به این درمان پاسخ نمی‌دهند و تعدادی نیز بدتر می‌شوند.قطران یا چرب‌کننده‌ها، کارایی این درمان را افزایش می‌دهند.استفاده از استروئیدها طول مدت فرونشینی را کوتاه می‌کند.عوارض جانبی عبارتند از: احساس سوزش، پیری زودرس پوست و سرطان پوست. *توجه داشته باشید که درمان های دارویی تنها با توصیه پزشک قابل اجرا هستند.
نقش تغذیه: بسیاری از دانشمندان نقش سیستم ایمنی را در این بیماری دخیل می‌دانند. برای پاسخ به مهاجمان خارجی، نیاز به تعادل بین سلول‌های T-helper۱ و T-helper۲ می‌باشد و موادغذایی مانند چربی‌های ترانس، غذاهای فرآوری شده، الکل، کمبود خواب، عدم‌فعالیت فیزیکی، استرس، جیوه و سایر فلزات سنگین سبب برهم‌خوردن این تعادل می‌شود. این سلول‌ها از ماده پروتئینی به نام سیتوکین‌ها ساخته می‌شوند، سیتوکین‌ها سبب التهاب می‌شوند و تولید بیش از حد ملکول سیتوکین کوچک منجربه هدایت تهاجم و التهاب از ارگان یا سیستم‌های بدن است. در مغز تولید بیش از حد سیتوکین‌ها منجربه تغییرات رفتاری می‌شود و بی‌درنگ سبب افسردگی، اضطراب یا بی‌اشتهایی می‌شوند. تولید بیش از حد سیتوکین‌ها می‌تواند سبب خستگی شده ولی این سیتوکین‌ها را می‌توان با تغذیه مناسب کنترل کرد. مواد غذایی که تولید سیتوکین‌ها را زیاد و علائم پسوریازیس را بدتر می‌کنند، عبارتنداز: گوشت قرمز مخصوصاً نوع کبابی و سوسیس. لذا از خوردن آن‌ها اجتناب کنید. ماهی سطح سیتوکین‌ها را افزایش نمی‌دهد ولی مشکل این است که بسیاری از ماهی‌ها به جیوه آلوده هستند مگر در مواردی که شما مطمئن شوید ماهی عاری از جیوه است؛ هفته‌ای دوبار ماهی بدون جیوه استفاده کنید. شیر نیز سبب افزایش سیتوکین‌ها می‌شود. قهوه و کافئین باعث تولید سیتوکین‌ها و منجر به التهاب می‌شود.گلوتن (گندم، جودوسر و جو) سبب التهاب می‌شود و بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس به گلوتن حساسیت دارند لذا حداقل یک ماه از مصرف گلوتن خوداری کنید تا ببینید علائم کمتر می‌شود یا نه. ذرت و محصولات آن (روغن ذرت و شربت ذرت) تولید سیتوکین‌ها را افزایش می‌دهند.تخم‌مرغ دارای اسید آراشیدونیک است که سبب التهاب می‌شود. سبزیجات از خانواده تاجریزی مانند (سیب‌زمینی سفید، گوجه‌فرنگی، فلفل، گیلاس، تنباکو و بادمجان) سبب افزایش التهاب می‌شوند. شکر عملکرد سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند؛ هشت قاشق غذاخوری شکر می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را برای کشتن میکروب‌ها تا ۴۰درصد کاهش دهد. آرد سفید حاوی آلوکسان است؛ آلوکسان یک ماده شیمیایی برای نگهداری آرد است و باعث آسیب رادیکال‌های آزاد به DNA در پانکراس و سلول‌های بتای تولیدکننده انسولین می‌شود. کسانیکه ژنتیکی مستعد دیابت هستند نباید آرد سفید بخورند زیرا به دیابت مبتلا می‌شوند. برخی ادویه‌جات و ترشیجات مانند (فلفل، میخک، زیره، رازیانه، دارچین، فلفل قرمز، خردل، فلفل شیرین، جوز، پرتقال قندی، پوست لیمو و کاری) و چاشنی مانند (سس مایونز، سس گوجه‌فرنگی، سس فلفلی، شراب، سرکه و سرکه گیاهی) سبب التهاب بدن می‌شوند که باید از مصرف آن‌ها اجتناب کرد.
ارسال نظر