آینده خودروهای فرمول یک به روایت مک لارن
آینده خودروهای فرمول یک قرار است به کجا برسد؟ یا به بیان بهتر خودروهای فرمول یک قرار است به کجا برسند؟ این سوالی است که هیچ کس جواب آن را نمی‌داند، همان‌گونه که خودروهای امروزی را کسی پیش‌بینی نکرده بود. اما نسل بعدی خودروهای فرمول یک با ارائه مدلی از مک‌لارن قابل تصور شده است. خودرو MP4-X طرح مفهومی مک لارن برای خودروهای فرمول یک است. کمتر پیش آمده که در دنیای فرمول یک طرحی مفهومی ارائه شود. سطح دانش فنی در این خودروها آنقدر بالا است که هر فناوری که ابداع می‌شود بی‌درنگ در آنها به کار می‌گیرند. به همین دلیل خودروهای فرمول یک به خودی خود یک کانسپت هستند. اما داستان MP4-X تفاوت دارد. این خودرو واقعا یک خودرو مفهومی است.
آنچه در نگاه اول از این خودرو می‌توان متوجه شد این است که جنگ آینده خودروهای فرمول یک یا بهتر بگوییم مهندسان آنها، در آیرودینامیک است. اگر در دهه ۹۰ میلادی جنگ آنها برسر قدرت موتور بیشتر بود، اکنون زمان برتری‌های آیرودینامیک فرا رسیده است. در سال‌های آینده دیگر با ایجاد تغییر در باله‌های جلو و عقب خودروهای فرمول یک نمی‌توان به پیروزی رسید بلکه باید فراتر از این رفت. مک لارن در خودرو مفهومی MP۴-X به سراغ قسمتی رفته که اگر چه همیشه جلو چشم همه طراحان و مهندسان تیم‌ها بوده، اما تاکنون کسی به سراغ آنها نرفته بود. چرخ‌ها! بله همین چرخ‌های بزرگی که نزدیک ۶۰ سال است پیش چشم همه قرار دارند. از اواخر دهه ۵۰ میلادی که خودروهای اوپن ویل وارد دنیای فرمول یک شدند تا به امروز کسی برای آیرودینامیک چرخ‌ها فکری نکرده است. اما مک لارن در MP۴-X این کار را انجام داده است. در طراحی MP۴-X برای چرخ‌ها گلگیرمانندهایی طراحی شده تا جریان هوای روی چرخ‌ها را به شکل بهتری از روی آنها عبور دهد. این گلگیرها از یکسو با شاسی و از سوی دیگر با باله جلو پیوند خورده‌اند. به این ترتیب ساختار باله جلو نیز دستخوش تغییر شده است. در طراحی کنونی فرمول یک، باله جلو به گونه‌ای ساخته می‌شود که جریان هوا را به‌گونه‌ای منحرف کند که از پشت چرخ‌ها عبور کنند. اما در مدل جدیدی که مک لارن در MP۴-X طراحی کرده، باله جلو نقش بلند‌کننده جریان هوا به سمت گلگیرها را دارد تا به جای پشت چرخ، از روی آن عبور کنند.

این گلگیرها تمام نوآوری آیرودینامیک در MP۴-X نیست. بلکه در شکل کلی خودرو نیز تغییر ایجاد شده است. فرم خودرو دوکی‌تر شده و این نیز در راستای بهبود آیرودینامیکی آن است. اما بخش مهم دیگری که تغییر آن کاملا به چشم می‌آید محل نشستن راننده است که در فرمول یک به آن کاکپیت می‌گویند. این اصطلاح از هواپیماهای جنگنده به دنیای فرمول یک راه پیدا کرده است. در خودرو MP۴-X شباهت این دو از تشابه اسمی فراتر رفته است. در شکل کنونی، کاکپیت به‌صورت روباز است و به گونه‌ای طراحی می‌شود که با نشستن راننده داخل آن، انحنای هلمت (کلاه ایمنی) راننده قوس آیرودینامیکی لازم را روی آن ایجاد کند. اما در طراحی MP۴-X برای کاکپیت یک درب شفاف مانند هواپیماهای جنگنده در نظر گرفته‌اند. به این ترتیب ساختاری یکپارچه در این بخش تشکیل می‌شود که مسیر عبور هوا را تسهیل خواهد کرد. در بخش عقب نیز یک بار دیگر به گلگیرها می‌رسیم. با استفاده از گلگیرهای عقب از نقش باله عقب هم کاسته شده است. به این ترتیب این باله نیز با طراحی ساده‌تری انجام شده تا به وظیفه اصلی خود یعنی تولید نیروی جانب پایین (Down Force) بپردازد.

در بخش عقب خودرو می توان پیچیدگی های بیشتری را دید که باز هم در راستای آیرودینامیک بیشتر طراحی شده اند. یکی از این موارد تغییر شکل رینگ ها است. برخلاف رینگ های کنونی فرمول یک، دیگر از فرورفتگی روی رینگ خبری نیست. مک لارن اعداد جدید ضریب آیرودینامیک این خودرو را منتشر نکرده است برای همین نمی توانیم بفهمیم که پوشاندن روی رینگ ها تا چه حد بر ضریب آیرودینامیکی آن تاثیر مثبت داشته است. اما اکنون با رینگ هایی مواجه هستیم که سطح آنها صاف است و هوا به داخل آنها کشیده نمی شود. این شکل قطعا ضریب آیرودینامیک را بهبود می بخشد. اما یک مشکل هم ایجاد می کند. ترمزهای فرمول یک به شدت داغ می شوند تا حدی که دیسک ها سرخ می شود. جریان هوای ورودی به رینگ های کنونی باعث می شود تا رینگ ها خنک شوند. با حذف این مزیت، مک لارن مجبور شده تا از جریان هوای زیر خودرو برای خنک کردن دیسک های ترمز استفاده کند. این کار از طریق تعبیه کانال هایی در زیر خودرو انجام شده است. این کانال ها هم هوا را به سمت دیسک هدایت می کنند و هم به مانند دیفیوزر در پایداری خودرو نقش دارند. در مورد دیفیوزر در آینده بیشتر توضیح خواهیم داد.