تولید با کیفیت، زمینه‌ساز ارزش‌آفرینی در حوزه کشاورزی
بخش کشاورزی بخشی است که با معیشت مردم ارتباط مستقیم دارد، در صورتی که با مدیریت قوی و صحیح در بخش کشاورزی به تولید محصولات کشاورزی با کیفیت ، باصرفه و با بهره‌وری بالا بپردازیم و در این مسیر سرمایه گذاری کنیم از چند جهت دست به اقدامی‌اساسی زده‌ایم؛ نخست آن که در استان بوشهر و استان‌های مشابه که مناطقی محروم محسوب می‌شوند ایجاد اشتغال کرده ایم و دیگر آن که سبد تغذیه مردم را در راستای هدف سلامت جامعه مغذی تر و باکیفیت‌تر کرده‌ایم. این‌ها همه سبب ساز ارزش آفرینی در این حوزه خواهد شد که صادرات غیرنفتی کشور را به سمت صادرات محصولات کشاورزی که نیاز بشر است، سوق خواهد داد.
بخش کشاورزی بخشی است که با معیشت مردم ارتباط مستقیم دارد، در صورتی که با مدیریت قوی و صحیح در بخش کشاورزی به تولید محصولات کشاورزی با کیفیت ، باصرفه و با بهره‌وری بالا بپردازیم و در این مسیر سرمایه گذاری کنیم از چند جهت دست به اقدامی‌اساسی زده‌ایم؛ نخست آن که در استان بوشهر و استان‌های مشابه که مناطقی محروم محسوب می‌شوند ایجاد اشتغال کرده ایم و دیگر آن که سبد تغذیه مردم را در راستای هدف سلامت جامعه مغذی تر و باکیفیت‌تر کرده‌ایم. این‌ها همه سبب ساز ارزش آفرینی در این حوزه خواهد شد که صادرات غیرنفتی کشور را به سمت صادرات محصولات کشاورزی که نیاز بشر است، سوق خواهد داد. مشروح گفت‌وگو با امیرشهریاری از اعضای اتاق بازرگانی بوشهر را می‌خوانید:
کشاورزی بوشهر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بوشهر نیز مانند سایر استان‌ها ظرفیت‌های خاص خود را دارد. در صورتی که تولید از مدیریت قوی و بهینه برخوردار باشد، محصولات متعددی می‌توان در استان بوشهر به عمل آورد که این محصولات در نوع خود بی‌نظیر هستند. کشت خارج از فصل استان بوشهر خود به نوعی ظرفیت بالقوه و بالفعل محسوب می‌شود که متاسفانه کم تر به آن توجه شده و در کنار ضعف مدیریت هر سال با مشکلات متعددی مواجه می‌شود. اما در مجموع می‌توان این گونه اظهار کرد که استان بوشهر با محصولات کشاورزی و شیلات که زیرمجموعه محصولات کشاورزی محسوب می‌شود و نیز کشت خارج از فصل و توسعه گلخانه می‌تواند جایگاه ویژه‌ای در کل کشور داشته باشد.
به لحاظ شرایط جوی بوشهر می‌تواند در طول سال دارای محصولات متنوعی باشد. آیا بخش کشاورزی بوشهر توانسته ازاین فرصت‌ها استفاده کند؟
بوشهر، دارای محصولاتی است که خاص استان هستند. باتوجه به اقلیم استان، پس از سال‌ها محصول خرمای استان تحت تاثیر شرایط جوی و محیطی و آب و هوا شکل گرفته است. صیفی‌جات خارج از فصل بوشهر از جمله گوجه فرنگی در این شهر همچنین کشت و بهره‌برداری می‌شوند. امروزه کشاورزی به سمت و سوی بهره‌وری حرکت کرده و این‌گونه نیست که همه اقلام هدف قرار داده شود، بلکه تنها یک قلم محصولی که برای کشاورزان سودآور و بهره‌ور باشد، مورد توجه و هدف قرار گیرد. بنابراین نمی‌توان از حوزه‌های مختلف کشاورزی انتظار کشت همه محصولات را داشت، اما می‌توان با برنامه‌ریزی ظرفیت‌ها و مزیت‌های سرزمینی کشاورزی خاصی را مدیریت کرد و در آن زمینه به جایگاه ویژه و مطلوبی رسید.
معضلات و چالش‌های بخش کشاورزی بوشهر چیست؟
معضلی که گریبانگیر بخش کشاورزی تمامی استان‌های کشور است، معضل آب است. بوشهر نیز از این غائله مستثنی نیست، بوشهر استانی کم بارش است، اما این ویژگی زمانی می‌تواند مزیت محسوب شود که مدیریت وجود داشته باشد. نه تنها در بخش کشاورزی، بلکه در هر کجای دیگر که از مزیتی برخوردار بودیم که به طور جدی و کارآمد آن را مدیریت نکردیم، آن مزیت تبدیل به چالش شده است. در بوشهر مشکل اراضی و خاک نیز وجود دارد. آب چاه‌ها در دراز مدت زمین‌ها را تبدیل به شوره‌زار می‌کند. به همین دلیل نیازمند آن هستیم که به سمت کشت گلخانه‌ای حرکت کنیم. هزینه‌های احداث گلخانه و هزینه‌های جانبی آن در بوشهر بسیار کم‌تر از سایر نقاط کشور است از طرفی این عمل موجب کاهش مصرف آب می‌شود.
بوشهربرای تولید چه محصولاتی دارای مزیت است؟ آیا برنامه‌ریزی مدونی دراین خصوص وجود دارد؟
در صورتی که موضوع آب مدیریت شود، کشت خارج از فصل بوشهر و خرمای بوشهر از دسته محصولات بسیار بهره ور خواهند بود. مطلبی که در رابطه با خرما حائز اهمیت است این است که مدیریت سنتی خرما به این شکل که پیش روی ماست به سرانجام مناسبی نخواهد رسید و ادامه این راه در زمینه نحوه استفاده از منابع، ما را به جایی نخواهد رساند. تغییر واریته‌های خرما مبحثی است که می‌توان به آن پرداخت، بدین معنا که باید به سمتی حرکت کرد که تولید خرما پربازده‌تر و کم‌مصرف‌تر در آب باشد. خرمای بوشهر خرمای خوب و مطلوب و مورد توجه مردم ایران است اما در حوزه تجارت خارجی اگر بخواهیم نگاهی به صادرات خرما و محصولات کشاورزی داشته باشیم، لازم است در کنار تمام واریته‌های موجود، واریته‌های دیگری که جنبه صادراتی نیز داشته باشند اضافه کنیم که این مطلب به اقتصاد و کشاورزی کمک شایانی خواهد کرد و بخش عمده‌ای از اشتغال مناطق استان را نیز پوشش خواهد داد.
از نظر شما بوشهر تا چه اندازه دارای کشاورزی صنعتی است؟
متاسفانه بوشهر از کشاورزی صنعتی برخوردار نیست و بسیار با آن فاصله دارد. لازم است به سمتی حرکت کنیم که با مکانیزه کردن کشاورزی در گلخانه‌ها، هم میزان برداشت را افزایش دهیم و هم مصرف آب و انرژی را به حداقل برسانیم.
شرایط صنایع تبدیلی به عنوان حلقه تکمیلی در کشاورزی در بوشهر چگونه است؟
بین دو محصولی که در حوزه کشاورزی استان مطرح هستند، خرما وضعیت به مراتب بهتری نسبت به گوجه‌فرنگی داراست. متاسفانه در زمینه گوجه فرنگی در مجموع دو کارخانه تولید رب گوجه فرنگی در استان وجود دارد که این تعداد به هیچ وجه قابل مقایسه با رقم تولید گوجه فرنگی نیست . از طرف دیگر اگر مدیریت مناسب بازار وجود داشته باشد تا جایی که گوجه در آستانه نابودی قرار نگیرد. در واقع به دلیل نبود مدیریت مناسب، محصول گوجه هنگامی که در آستانه نابودی قرار می‌گیرد به ناچار به کارخانه‌های صنایع تبدیلی فروخته می‌شود. در واقع باید تولید را به دوقسمت تقسیم کرد یکی تولید برای تبدیل، دیگری تولید برای محصول تازه. این دوشیوه مختلف تولید است که هرکدام دو نظاره‌‌گر مختلف و حتی دو کشاورز مختلف را طلب می‌کند و راهکارها و راهبردهای خاص خود را دارد. در واقع نباید محصولی که با هدف تولید محصولات تازه به وجود آمده است، به صنایع تبدیلی تبدیل شود.
برای مثال در زمستان گذشته تولید گوجه‌فرنگی در استان بالا رفت، کشاورزان اغلب زمین‌های استان را چه با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی، چه بدون هماهنگی به کشت گوجه فرنگی اختصاص دادند و بدین ترتیب اتفاقی که نباید رخ داد. به حدی این محصول را تولید کردند که حتی مکانیزم حمل‌ونقل، توانایی انتقال محصول به بازار را نداشت، حمل و نقل ضعیف و پوشش پایین بازار سبب شد که مقدار زیادی از محصول در دست کشاورز باقی ماند و در نهایت گوجه‌ای با قیمت تمام شده کیلویی۵۰۰ تومان، به قیمت کیلویی ۲۰۰ تومان به صنایع تبدیلی فروخته شد، که دست کم بخشی از هزینه‌های تمام شده کشاورزان به خود آنها بازگردد. بدین ترتیب نمی‌توان این را صنایع تبدیلی نامید، چرا که صنایع تبدیلی صنایعی هستند که باید مواد اولیه آنها به صورت جداگانه و با این هدف تولید شود. متاسفانه صنایع تبدیلی بخش گوجه فرنگی، تنها به تولید رب محدود می‌شود در صورتی که در اقصی نقاط جهان، انواع سس‌ها، کنسرو گوجه فرنگی و... تولید می‌شود.
ارسال نظر