به دیدن هنر بومی و طبیعت بروید

دکتر احمد نادعلیان
هنرمند محیطی و موزه‌دار در جزیره هرمز

من یازده سال است در هرمز و در استان هرمزگان زندگی می‌کنم؛ البته 6ماه از سال، یعنی در فصول پاییز و زمستان. به اینجا آمدم تا به کارهای هنری خود بپردازم که به تدریج متوجه ظرفیت‌های موجود مردم بومی شدم؛ این درحالی بود که برخی کاستی‌ها روی معیشت آنها اثر گذاشته و این موضوع به تدریج بر محیط زیست نیز اثر می‌گذاشت. از این رو، شروع کردم به آموزش مردم محلی؛ به‌ویژه زنان هنرمند. به آنها نقاشی با خاک، روی شیشه را یاد دادم و آنها به تدریج توانستند این هنر نوپدید را توسعه دهند. این موضوع چند کارکرد موازی دارد؛ نخست آنکه فروش این صنایع‌دستی به گردشگران برای بومی‌ها درآمد‌زایی می‌کند. دوم اینکه این آثار به مثابه یک رسانه، هرمز و قشم را به دیگران معرفی می‌نماید و سوم اینکه با انجام این کار افراد احساس تشخص می‌کنند و این امر بر سلامت روحی و روانی آنها اثر مثبت می‌گذارد.

جاذبه‌های گردشگری جزیره هرمز و اطراف آن، نیازی به معرفی ندارد؛ چه اینکه بسیاری از علاقه‌مندان به طبیعت با این منطقه آشنا هستند و هرساله گردشگران زیادی به این منطقه می‌آیند. این صنعت، آثار اقتصادی خود را هم البته در این منطقه نشان داده؛ مثلا تا 11سال پیش تنها یک اتومبیل در هرمز بود و حالا بیش از 100وسیله نقلیه تفریحی در این جزیره در دسترس است. این نشان می‌دهد جامعه بومی نیز خود را با نیاز‌های گردشگران منطبق و بستر را برای آنها فراهم کرده است. جلوه دیگری از توان و هنر بومی، در موزه خود من در هرمز به نمایش درآمده؛ جایی که کارهای دستی زنان برای بازدید عموم آماده است و مردم را به دیدن آن دعوت می‌کنم. اما گردشگران نوروزی قشم نیز اگر اندکی از بخش تجاری آن جدا شوند و به غرب جزیره بروند، جاذبه‌های طبیعی متفاوتی را تجربه خواهند کرد. چاه کاویر، بام قشم، غار نمکی، لنج‌سازی و... تنها بخشی از مواردی است که می‌تواند بهانه سفر مردم به این خطه باشد. روستاهای قشم نیز پذیرای گردشگران هستند. یکی از روستاها «سلخ» است که در آن، باغی به نام «باغ آیین‌ها» وجود دارد و زنی از زنان بومی به نام زینت دریایی آنجا را راه‌اندازی کرده؛ باغی که در آن موسیقی آیینی اجرا و پخش می‌شود.