درختان خیابان ولیعصر(عج) احیا می‌شوند؟

حیات درختان تنومند بلندترین خیابان خاورمیانه به مرز هشدار رسیده است. از یک سو گودبرداری و نیلینگ برای پایدارسازی گود ساختمان‌های بلندمرتبه طی سال‌های اخیر منجر به بروز آسیب‌های جدی به ریشه درختان خیابان ولیعصر(عج) شده است و از سوی دیگر ارتفاع ساختمان‌های بلند نیز مانع از تابش نور خورشید بر این درختان است. کارشناسان شهری معتقدند: چنانچه روند کنونی خشک و قطع شدن درختان خیابان ولیعصر ادامه یابد، باید در سال‌های نه چندان دور منتظر خیابان ولیعصری بدون درخت باشیم. خشک شدن درختان خیابان ولیعصر، در مقابل برخی برج‌ها و مراکز تجاری بزرگ به وضوح قابل مشاهده است، بدین صورت که جلوی این برج ها، همه درختها از بین رفته یا رو به زوال است اما درختان بالا دست و پایین دست کاملا سرحال هستند.

از دیدگاه کارشناسان شهرسازی یکی از مشکلات بلندمرتبه‌سازی ساختمان‌ها در این خیابان، عدم آفتاب خوردگی این درختان است که باعث زرد شدن و کجی آنها می‌شود. در این زمینه باید شهرداری و اداره آب و فاضلاب را مقصر دانست که با صدور مجوز تراکم باعث آن می‌شوند. قطع پیش از موعد آبیاری درختان که غالبا به‌دلیل گمان اشتباهی صورت می‌پذیرد، مشکل‌زاست. زیرا در محیط شهری تهران هم زودرسی جوانه زنی وجود دارد و هم خزان زودرس که باید از سوی کارشناسان نظارت شوند و این حالات سبب نشوند که آبیاری این درختان کم یا قطع شود. از این رو هفته گذشته اعضای شورای شهر تهران در قالب طرحی شهرداری را موظف به حفظ و گسترش خیابان ولیعصر(عج) کردند، طرحی که معلوم نیست در مرحله اجرا تا چه برای مدیریت شهری پایتخت الزام‌آور باشد. در این طرح که به کمیسیون ماده پنج نیز پیشنهاد می‌شود، شهرداری موظف شده تا به‌منظور جلوگیری از تخریب درختان از میدان راه آهن تا میدان تجریش از هرگونه عملیات اجرایی و عمرانی از سوی بخش دولتی، عمومی و خصوصی که به درختان آسیب می‌رساند جلوگیری کند. همچنین به موجب این طرح شهرداری مکلف است تا در ساخت‌وسازهای جدید، پلاک‌هایی که بر خیابان واقع شده‌اند، عقب نشینی به عمق ۳ متر را رعایت کنند و ایجاد و ساخت هر گونه کنسول یا پیش آمدگی بر این خیابان ممنوع است.

ضمن آنکه بر اساس این طرح دو موضوع دیگر در کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر اضافه شده است که ایجاد و ساخت کانال تاسیساتی جدید و خط تونل مترو در عمق کارشناسی باید صورت گیرد تا آسیبی به ریشه‌های این درختان نرسد. مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران می‌گوید: موضوع دیگری که باعث آسیب به درختان خیابان ولیعصر شده است کف‌سازی جوی آب کنارخیابان است که این موضوع باعث جلوگیری از نفوذ آب به زمین و ریشه درختان می‌شود در صورتی که کف این جوی ها باید خشکه چینی شوند و در این طرح نسبت به اصلاح و بهسازی کف سازی جوی آب از مصالح نفوذپذیر تاکید شده است. علاوه‌بر این پس از ابلاغ این مصوبه شورای شهر، نصب یا جابه‌جایی کیوسک بر روی جوی آب کنار خیابان نیز ممنوع می‌شود و شهرداری موظف است هر یک متر به یک متر درختانی با بن ۱۰ ساله بکارد. چمران تاکید می‌کند: یکی دیگر از مواد این مصوبه نیازمند تایید شورای‌عالی معماری و شهرسازی است. متاسفانه کنسولی که به ساختمان‌هایی که در خیابان ولیعصر هستند داده می‌شود موجب شده که شاهد تعرض ساختمان به حریم درختان باشیم که در اینجا از شورای‌عالی معماری و شهرسازی درخواست شده است اجازه کنسول دادن به ساختمان‌هایی که در خیابان ولیعصر ساخته می‌شوند داده نشود.

محمد حقانی رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران نیز از روند رو به رشد افزایش قطع درختان خیابان ولیعصر(عج) خبر می‌دهد. او می‌گوید: تعداد بسیار زیادی از درختان خیابان ولیعصر (عج) در چند سال اخیر قطع شده است. از سال ۱۳۱۷ که ۲۴ هزار اصله درخت در دو سوی خیابان ولیعصر کاشته شده تعداد آنها هم‌اکنون به ۱۱ هزار اصله رسیده است. او در خصوص جزئیات این طرح می‌گوید: برای حفاظت از میراث طبیعی طولانی‌ترین خیابان مشجر شهر تهران و تامین شرایط ادامه حیات برای درختان ارزشمند خیابان ولیعصر (عج)، اصلاح رویه مدیریت و شیوه نگهداری درختان خیابان ولیعصر (عج) و صیانت از ریه تنفسی شهر تهران در قلب پایتخت و جلوگیری از تخریب گسترده و عمده درختان کهنسال خیابان ولیعصر (عج) و حفاظت از درختان خیابان ولیعصر (عج) به عنوان سرمایه‌های شهر، طرحی در شورا تدوین شده است که در آن به لزوم تهیه شناسنامه برای درختان خیابان ولیعصر (عج) تاکید شده است.

او عوامل متعددی را در نابودی درختان این خیابان دخیل می‌داند و اضافه می‌کند: علل مختلفی از جمله نمک‌پاشی‌های شهر، ریختن آب فاضلاب پای درختان، سنگ‌ کاری‌های پای درختان و ساخت و سازهایی که نزدیک پیاده‌روها در حال انجام است از پایین ریشه درخت‌ها را قطع می‌کند و از بالا مانع رسیدن نور و هوا به درختان می‌شود. غلامرضا انصاری عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران نیز با هشدار نسبت به هجوم سرمایه‌داران به باغات تهران می‌گوید:امیدواریم مدیران شهرداری در ماههای باقی‌مانده ازدوره مدیریتشان، حداقل در مورد باقی‌مانده ناچیز باغات و فضای سبز تهران برای برافراشتن برج‌ها و کاخ‌های سرمایه داران درموضع تاراج پیشگیری جدی داشته باشند. با وجود این مدیران شهرداری نظر دیگری در مورد وضعیت درختان خیابان ولیعصر دارند. محمد مختاری، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران با رد خبر در خطر بودن درختان خیابان ولیعصر(عج) تاکید می‌کند: ساماندهی درختان این خیابان در دستور کار سازمان پارک‌ها قرار گرفته است و درختان این خیابان در خطر نیستند.

او ادامه می‌دهد: مهم‌ترین مساله برای سازمان پارک‌ها، حفاظت از درختان شهر تهران است، زیرا این درختان جزو سرمایه‌های این شهر هستند. درختان خیابان ولیعصر(عج) هم جزو سرمایه‌های ملی شهر تهران هستند و سازمان پارک‌ها ساماندهی این درختان را در دستور کار خود دارد و در این طرح دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران به‌عنوان مشاور، سازمان‌ پارک‌ها را یاری می‌کند.مختاری می‌گوید: در این خیابان ۳ هزار اصله درخت چنار کاشته‌ایم و حفاظت از درختان این خیابان از مسائل مهمی است که در دستور کار شهرداری تهران قرار دارد. همچنین ۱۰ سال است که با مشورت دانشگاه تهران ساماندهی این درختان آغاز شده و علاوه‌بر کنترل روزانه این درختان، مشاوران ما روزهای جمعه از صبح تا عصر به صورت پیاده و بازدید میدانی این درختان را کنترل می‌کنند و اگر مشکلی وجود داشته باشد، گزارش می‌دهند تا رفع شود.