عضو شورای شهر پیشنهاد کرد:
ساماندهی وضع موجود مقدم بر انتقال پایتخت
بیش از ۲۰۰ سال از پایتختی تهران می‌گذرد و تقریبا از دوران بعد از اتمام جنگ تحمیلی یعنی از اواخر دهه ۶۰ تاکنون، موضوع انتقال پایتخت پیوسته مطرح بوده است. در ابتدا، طرح «ساماندهی پایتخت» با هدف بهسازی شهر و امکانات شهری در همان ابتدای دهه ۷۰ مطرح شد هر چند باز هم به‌طور جدی این موضوع تعقیب نشد تا اینکه در اواخر دهه ۷۰ انتقال پایتخت مجددا در دستور کار دولت وقت قرار می‌گیرد، ولی برخی مخالفت‌ها با محتوای طرح، مانع پیگیری انتقال می‌شود. در نهایت این موضوع در دولت‌های هشتم و نهم و دهم به نتیجه نرسید تا اینکه در دولت یازدهم برای چندمین بار «انتقال پایتخت» به شکلی متفاوت مطرح می‌شود.
بیش از 200 سال از پایتختی تهران می‌گذرد و تقریبا از دوران بعد از اتمام جنگ تحمیلی یعنی از اواخر دهه 60 تاکنون، موضوع انتقال پایتخت پیوسته مطرح بوده است. در ابتدا، طرح «ساماندهی پایتخت» با هدف بهسازی شهر و امکانات شهری در همان ابتدای دهه 70 مطرح شد هر چند باز هم به‌طور جدی این موضوع تعقیب نشد تا اینکه در اواخر دهه 70 انتقال پایتخت مجددا در دستور کار دولت وقت قرار می‌گیرد، ولی برخی مخالفت‌ها با محتوای طرح، مانع پیگیری انتقال می‌شود. در نهایت این موضوع در دولت‌های هشتم و نهم و دهم به نتیجه نرسید تا اینکه در دولت یازدهم برای چندمین بار «انتقال پایتخت» به شکلی متفاوت مطرح می‌شود. طرح انتقال پایتخت در دولت یازدهم به بهمن 1392 برمی‌گردد که با عنوان «طرح انتقال پایتخت سیاسی - اداری» توسط 52 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تهیه و تدوین شد و در نهایت طرح مذکور با اصلاحاتی از جمله تغییر نام با عنوان «طرح امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران» در 6 اردیبشهت امسال به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و 10 روز پس از آن یعنی در تاریخ 16 اردیبهشت این موضوع در شورای نگهبان بررسی و پس از
تایید این شورا، طرح تبدیل به قانون شد تا دولت و سایر نهادهای مسوول، رسما مکلف به بررسی و مطالعه ابعاد پیدا و پنهان انتقال پایتخت شوند.
طبق این قانون قرار است شورایی فراقوه‌ای متشکل از ۱۵ نفر شخصیت حقوقی از دستگاه‌ها و قوای سه‌گانه طی ۲ سال موضوع جابه‌جایی پایتخت سیاسی کشور را بررسی کنند و سپس درباره انتقال، عدم انتقال یا احیانا راهکارهای دیگر برای ساماندهی پایتخت فعلی تصمیم‌گیری شود.
اکنون موافقان انتقال پایتخت، توزیع عادلانه امکانات، تمرکززدایی، خطرات ناشی از بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل برای تهران و مسائل حکومتی و مدنی را از جمله دلایل خود برای انتقال پایتخت عنوان می‌کنند، اما مخالفان طرح، ابهام در نحوه انتقال پایتخت، فراهم نبودن زیرساختها و از همه مهم‌تر هزینه جابه‌جایی را از مستندات خود برای امکان‌پذیر نبودن انتقال برمی‌شمارند.
در این شورای فراقوه‌ای مدیریت شهری نیز با حضور نمایندگانی عضویت دارد. اعضای شورای شهر تهران در مواجهه با طرح انتقال پایتخت اگرچه معتقدند شهر تهران در وضعیت کنونی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند اما نمی‌توان با قطعیت انتقال پایتخت را گزینه رفع مشکلات آن دانست.
غلامرضا انصاری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران از مخالفان جدی طرح انتقال پایتخت است و محدودیت منابع آبی را یکی از دلایل مخالفت خود عنوان می‌کند. او در گفت‌وگویی با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه اجرای طرح انتقال پایتخت شدنی نیست، گفت: اولین مساله موضوع تامین آب برای مکان‌‌یابی پایتخت جدید است این در حالی است که در حال حاضر با بحران جدی آب روبه‌رو هستیم. ما در کدام منطقه ظرفیت آبی داریم و تاکنون از آن استفاده نکرده‌ایم. همین ظرفیت‌های محدودی هم که هستند را در حال حاضر داریم استفاده می‌کنیم، مگر اینکه بحث انرژی‌های نو و انرژی آفتابی را به‌صورت گسترده با سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی اجرایی کنیم.
او ادامه داد: مساله دومی که تهران با آن روبه‌رو است بحران مدیریتی شهر در موضوعات ترافیکی و تراکم است. در حال حاضر دو‌سوم ظرفیت خیابان‌های تهران به پارکینگ‌ها اختصاص پیدا کرده است. برای ساماندهی این مشکلات نیازی به انتقال پایتخت نیست چراکه انتقال پایتخت این مشکلات را حل نمی‌کند. اما می‌توان از طریق مطالعات گسترده و جذب سرمایه‌های خارجی، پارکینگ‌های زیرسطحی احداث کنیم؛ طرحی که در بسیاری از شهرهای دنیا همچون لندن، رم و پاریس حتی در کوچه‌های کم‌عرض انجام شده است.
انصاری با اشاره به مشکلات اصلی شهر تهران تصریح کرد: با وجود چنین مشکلاتی حتی اگر پایتخت سیاسی اداری از تهران منتقل شود پایتخت اقتصادی را چگونه می‌توان مدیریت کرد به ویژه آنکه در حال حاضر بسیاری از زیرساختهای اقتصادی در شهر تهران ایجاد شده و براساس آن فعل و انفعالات اقتصادی صورت می‌گیرد.
این عضو شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه باید ساماندهی وضعیت کنونی شهر تهران را جدی بگیریم، افزود: اصلاح وضعیت پارکینگ‌ها و فرهنگ زیست محیطی باید در دستور کار قرار گیرد. چراکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تمرکز زیرساختهای لازم در شهر تهران باید فضای موجود تهران را اصلاح کنیم؛ دقیقا مثل اتفاقی که در دهه ۷۰ افتاد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران تاکید کرد: در اوایل دوره دولت سازندگی نیز به‌صورت جدی موضوع انتقال پایتخت مطرح شد و حتی چند شهر برای انتقال پایتخت از تهران به آن شهرها به‌عنوان گزینه اصلی انتخاب شدند. اما با یک اقدام اصلاحی که از سوی شهردار وقت انجام شد معضل ترافیکی شهر تهران برای یک دوره زمانی 10 تا 15 ساله حل شد.
انصاری گفت: به نظر من در شرایط کنونی نیز توسعه حمل‌و‌نقل عمومی همچون مترو، ساماندهی پارکینگ‌ها و محدود کردن شهروندان در استفاده از وسایل نقلیه شخصی می‌تواند وضعیت شهر تهران را بهبود ببخشد. از سوی دیگر استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی می‌تواند مشکلات آلودگی هوای شهر تهران را کاهش دهد. به گفته وی تهران مشکلات زیادی از نظر ترافیکی، آلودگی هوا و... دارد که با انتقال پایتخت رفع نمی‌شود.
بنابراین انتقال پایتخت از صد درصد مشکلات ممکن است 10 درصد آنها را حل کند. به تعبیر دیگر بخش زیادی از مشکلات تهران منوط به پایتخت بودن آن نیست. به هر حال حداقل 10 میلیون شهروند ایرانی در این شهر ساکن هستند. چه پایتخت در تهران باشد و چه نباشد انها هم به‌عنوان شهروند حق دارند که از یک زندگی با حقوق شهروندی خوب برخوردار باشند مثل همه جای دنیا.
او در پایان تاکید کرد: همه مشکلات تهران به دلیل پایتخت بودن آن نیست. وقتی که از یکسو شرایط ویژه‌ای در حوزه اقتصاد وجود دارد و از سوی دیگر در کلان‌شهری نظیر تهران، امکاناتی مانند اشتغال و خدمات وجود دارد، همین آمار فرصتی را ایجاد می‌کند که مهاجرپذیری را افزایش می‌دهد. اگر اعتقاد داریم که مجموعه شهری تهران دچار مشکل است باید شیوه مدیریت آن را تغییر دهیم، نه اینکه یک استان را به دو استان تبدیل کنیم یا اینکه ۳۲ شهرداری را به ۵۸ شهرداری افزایش دهیم یا آنکه تعداد فرمانداری‌ها را از ۱۲ به ۱۸ برسانیم و مدام تقسیمات خرد را خردتر کنیم.
طبق این قانون قرار است شورایی فراقوه‌ای متشکل از ۱۵ نفر شخصیت حقوقی از دستگاه‌ها و قوای سه‌گانه طی ۲ سال موضوع جابه‌جایی پایتخت سیاسی کشور را بررسی کنند و سپس درباره انتقال، عدم انتقال یا احیانا راهکارهای دیگر برای ساماندهی پایتخت فعلی تصمیم‌گیری شود.
اکنون موافقان انتقال پایتخت، توزیع عادلانه امکانات، تمرکززدایی، خطرات ناشی از بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل برای تهران و مسائل حکومتی و مدنی را از جمله دلایل خود برای انتقال پایتخت عنوان می‌کنند، اما مخالفان طرح، ابهام در نحوه انتقال پایتخت، فراهم نبودن زیرساختها و از همه مهم‌تر هزینه جابه‌جایی را از مستندات خود برای امکان‌پذیر نبودن انتقال برمی‌شمارند.
در این شورای فراقوه‌ای مدیریت شهری نیز با حضور نمایندگانی عضویت دارد. اعضای شورای شهر تهران در مواجهه با طرح انتقال پایتخت اگرچه معتقدند شهر تهران در وضعیت کنونی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند اما نمی‌توان با قطعیت انتقال پایتخت را گزینه رفع مشکلات آن دانست.
غلامرضا انصاری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران از مخالفان جدی طرح انتقال پایتخت است و محدودیت منابع آبی را یکی از دلایل مخالفت خود عنوان می‌کند. او در گفت‌وگویی با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه اجرای طرح انتقال پایتخت شدنی نیست، گفت: اولین مساله موضوع تامین آب برای مکان‌‌یابی پایتخت جدید است این در حالی است که در حال حاضر با بحران جدی آب روبه‌رو هستیم. ما در کدام منطقه ظرفیت آبی داریم و تاکنون از آن استفاده نکرده‌ایم. همین ظرفیت‌های محدودی هم که هستند را در حال حاضر داریم استفاده می‌کنیم، مگر اینکه بحث انرژی‌های نو و انرژی آفتابی را به‌صورت گسترده با سرمایه‌گذاری و مشارکت خارجی اجرایی کنیم.
او ادامه داد: مساله دومی که تهران با آن روبه‌رو است بحران مدیریتی شهر در موضوعات ترافیکی و تراکم است. در حال حاضر دو‌سوم ظرفیت خیابان‌های تهران به پارکینگ‌ها اختصاص پیدا کرده است. برای ساماندهی این مشکلات نیازی به انتقال پایتخت نیست چراکه انتقال پایتخت این مشکلات را حل نمی‌کند. اما می‌توان از طریق مطالعات گسترده و جذب سرمایه‌های خارجی، پارکینگ‌های زیرسطحی احداث کنیم؛ طرحی که در بسیاری از شهرهای دنیا همچون لندن، رم و پاریس حتی در کوچه‌های کم‌عرض انجام شده است.
انصاری با اشاره به مشکلات اصلی شهر تهران تصریح کرد: با وجود چنین مشکلاتی حتی اگر پایتخت سیاسی اداری از تهران منتقل شود پایتخت اقتصادی را چگونه می‌توان مدیریت کرد به ویژه آنکه در حال حاضر بسیاری از زیرساختهای اقتصادی در شهر تهران ایجاد شده و براساس آن فعل و انفعالات اقتصادی صورت می‌گیرد.
این عضو شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه باید ساماندهی وضعیت کنونی شهر تهران را جدی بگیریم، افزود: اصلاح وضعیت پارکینگ‌ها و فرهنگ زیست محیطی باید در دستور کار قرار گیرد. چراکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تمرکز زیرساختهای لازم در شهر تهران باید فضای موجود تهران را اصلاح کنیم؛ دقیقا مثل اتفاقی که در دهه ۷۰ افتاد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران تاکید کرد: در اوایل دوره دولت سازندگی نیز به‌صورت جدی موضوع انتقال پایتخت مطرح شد و حتی چند شهر برای انتقال پایتخت از تهران به آن شهرها به‌عنوان گزینه اصلی انتخاب شدند. اما با یک اقدام اصلاحی که از سوی شهردار وقت انجام شد معضل ترافیکی شهر تهران برای یک دوره زمانی 10 تا 15 ساله حل شد.
انصاری گفت: به نظر من در شرایط کنونی نیز توسعه حمل‌و‌نقل عمومی همچون مترو، ساماندهی پارکینگ‌ها و محدود کردن شهروندان در استفاده از وسایل نقلیه شخصی می‌تواند وضعیت شهر تهران را بهبود ببخشد. از سوی دیگر استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی می‌تواند مشکلات آلودگی هوای شهر تهران را کاهش دهد. به گفته وی تهران مشکلات زیادی از نظر ترافیکی، آلودگی هوا و... دارد که با انتقال پایتخت رفع نمی‌شود.
بنابراین انتقال پایتخت از صد درصد مشکلات ممکن است 10 درصد آنها را حل کند. به تعبیر دیگر بخش زیادی از مشکلات تهران منوط به پایتخت بودن آن نیست. به هر حال حداقل 10 میلیون شهروند ایرانی در این شهر ساکن هستند. چه پایتخت در تهران باشد و چه نباشد انها هم به‌عنوان شهروند حق دارند که از یک زندگی با حقوق شهروندی خوب برخوردار باشند مثل همه جای دنیا.
او در پایان تاکید کرد: همه مشکلات تهران به دلیل پایتخت بودن آن نیست. وقتی که از یکسو شرایط ویژه‌ای در حوزه اقتصاد وجود دارد و از سوی دیگر در کلان‌شهری نظیر تهران، امکاناتی مانند اشتغال و خدمات وجود دارد، همین آمار فرصتی را ایجاد می‌کند که مهاجرپذیری را افزایش می‌دهد. اگر اعتقاد داریم که مجموعه شهری تهران دچار مشکل است باید شیوه مدیریت آن را تغییر دهیم، نه اینکه یک استان را به دو استان تبدیل کنیم یا اینکه ۳۲ شهرداری را به ۵۸ شهرداری افزایش دهیم یا آنکه تعداد فرمانداری‌ها را از ۱۲ به ۱۸ برسانیم و مدام تقسیمات خرد را خردتر کنیم.
ارسال نظر