نتایج اقتصادی حمله داعش به اروپا
مارک برد
خبرنگار ارشد اقتصادی بیزینس اینسایدر
یادداشت‌های تحلیلگران در مورد حملات پاریس و بروکسل و دیگر عملیات داعش در اروپا نشان از تغییر راهبرد استراتژیک این گروه تروریستی دارد. با این حال مساله این است که بازارهای اقتصاد جهانی در برابر این اقدامات تروریستی چه واکنشی نشان خواهند داد. پیگیری اهداف داعش در حمله به دیگر کشورها چشم‌انداز جدیدی را پیش روی ما گشوده است. به‌طور کلی داعش اهدافش را در میان کشورهایی جست‌وجو می‌کند که مشغول مبارزه در خاک سوریه و عراق هستند و این خلافت خود خوانده در دو کشور فوق تلاش می‌کند که میدان مبارزه با آن کشورها را فراتر از مرزهای خود گسترش دهد. به عبارتی دیگر استراتژی این گروه تروریستی برای تداوم جنگ، تشدید و گسترش درگیری در آن سوی مرزها است.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که حملات داعش به بازارهای اقتصادی جهان شوک وارد کرده و زمینه را برای تضعیف هر چه بیشتر شاخص‌های اقتصاد اروپا فراهم کرده است. این در حالی است که وقوع حملات تروریستی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ در مادرید و لندن چنین تاثیراتی را بر اقتصاد جهانی بر جای نگذاشت.حملات تروریستی در اروپا علیه شهروندان عادی و غیرنظامیان امنیت و آرامش مردم در شهرهای قلب اروپا را هدف قرارداده است و متعاقبا موجب کاهش تقاضای مصرف در اروپا شده است. هرچند هنوز کاهش مصرف در اثر حملات تروریستی به صورت مشخص خود را نشان نداده است و نرخ کاهش با آرامش پیش می‌رود.نکته دیگری که نباید از آن غافل شد این است که سهام بورس چگونه نسبت به خشونت‌ها واکنش نشان می‌دهد. در کوتاه‌مدت سهام اروپا به‌طور محسوسی در اثر حوادث تروریستی کاهش پیدا کرد اما در ایالات متحده بازار سهام بعد از حوادث اروپا به سرعت توانست به حالت قبل خود بازگردد.جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ با اینکه خشونت‌های فراوانی را به جهان تحمیل کرد اما تاثیری مشابه آنچه شاهد آن هستیم بر بازارهای اقتصادی و سهام نگذاشت چرا که آن جنگ، نمونه‌ای کلاسیک بود و با عملیات تروریستی که این روزها شاهد آن هستیم تفاوت داشت. در پی آن جنگ کشورهای عربی در اقدامی هماهنگ و مشترک تولید نفت را کاهش و قیمت را افزایش دادند. این تاثیر عمده جنگ بر اقتصاد جهانی در آن سال‌ها بود. به‌طور کلی به نظر می‌رسد تاثیر جنگ‌ها و عملیات تروریستی بر اقتصاد جهانی در بلندمدت بسیار آرام و خاموش است. حتی بعد از عملیات تروریستی بازارهای سهام در کوتاه‌مدت ثبات یافته و به حالت اولشان بازگشتند.

تاثیر تروریسم بر اقتصاد موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده انگاشت. بعد از حملات یازده سپتامبر2001 بازار بورس نیویورک سقوط بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد اما در همان سال شاهد این حقیقت نیز بودیم که ارزش سهام بورس تا 1/ 5 درصد افزایش داشت. همین وضعیت در مادرید بعد از حملات تروریستی نیز رخ داد به این صورت که فردای حملات تروریستی ارزش بورس حدود 1/ 3 درصد سقوط را تجربه کرد اما در آن مورد نیز پیش از پایان سال تا 9 درصد شاهد افزایش ارزش سهام بودیم. اما نمی‌توان تاثیر تروریسم بر اقتصاد را صرفا به بازار بورس و سهام محدود کرد. نگرانی اصلی در مورد هزینه‌هایی است که ترور بر اقتصاد کشورها تحمیل می‌کند. به عنوان نمونه آمریکا بعد از سیزده سال حضور نظامی در افغانستان 685 میلیارد دلار هزینه متحمل شد. براساس آمار منتشر شده از سوی کنگره آمریکا نیز این کشور برای حضور نظامی‌اش در عراق 814 میلیارد دلار هزینه کرد. فرانسه، بلژیک اسپانیا و همه کشورهای اروپایی که در معرض خطر حملات تروریستی قرار دارند در جریان تهدیدهای داعش همواره مجبورند که هزینه‌های امنیتی خود را افزایش دهند.فرانسه در سال 2013 به‌عنوان مقصد اول گردشگران در دنیا معرفی شد. 83 میلیون توریست به فرانسه سفر کردند که سود حاصل از آن 7 درصد تولید ناخالص ملی فرانسه را تشکیل می‌داد. اما بعد از حملات تروریستی در پاریس صنعت توریسم این کشور 25 درصد کاهش یافت. فرانسه به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ اروپا شناخته شده است، در همین راستا تضعیف اقتصاد این کشور یک پیام مهم به کل دنیا مخابره می‌کند. اینکه تروریسم معضلی جهانی است و فعالیت‌‌های گروه‌هایی مانند داعش می‌تواند اقتصاد دنیا را دچار مشکل کند. حوادثی که در فرانسه، بلژیک و اسپانیا روی داد صرفا سیاست و اقتصاد این کشورها را تحت تاثیر قرار نداد بلکه ما شاهد تاثیرات این فعالیت‌های تروریستی در آمریکا و دیگر بخش‌های دنیا نیز بودیم. دنیا پیام روشنی را دریافت کرد، مشکلات اقتصادی ناشی از تروریسم تازه آغاز شده است و در بلندمدت به تدریج شاهد آثار مخرب آن بر بازارهای جهانی خواهیم بود.