نیما صبوری

روز ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳، مجمع عمومی سازمان ملل تصمیم گرفت تا روز سوم مارس را به‌عنوان روز جهانی «حیات وحش» نام‌گذاری کند. امسال اما این روز با عنوان «به صدای جوانان گوش کن» رنگ و بویی دگر داشت. با توجه به اینکه یک چهارم از جمعیت جهان افراد بین ۱۰ تا ۲۴ سال هستند و این موضوع با اهمیت که همین جوانان، مدیران و تصمیم‌گیران آینده را تشکیل می‌دهند، تلاش‌های گسترده‌ای نیاز است (چه در سطح ملی و چه جهانی) تا آگاهی‌های لازم پیرامون حفاظت از حیات وحش در معرض خطر به این جوانان داده و انگیزه‌های لازم در آنها ایجاد شود. در این رابطه سازمان ملل متحد، مشارکت جوانان در رسیدگی به مشکلات حیات وحش و فراهم کردن امکانات لازم برای آنها را از اولویت‌های خود قرار داده است. این سازمان برای دستیابی به اهداف مدنظر خود از برنامه‌های متنوعی که در نهادهای وابسته به خود برای جوانان تدارک دیده، استفاده می‌کند.

محور قرار دادن جوانان در روز «حیات وحش» امسال باعث شد تا این گروه از جمعیت در این روز در نقاط مختلف جهان گردهم آیند و در مورد خطراتی که حیات وحش را تهدید می‌کند - از تغییر زیستگاه‌های طبیعی گرفته تا قاچاق‌های غیرقانونی - چاره‌اندیشی کنند. تاکنون نیز گزارش‌های زیادی درخصوص اثرات مثبتی که اقدامات حفاظتی جوانان و گروه‌های فعال در این زمینه در اقصی نقاط دنیا داشته، مشاهده شده است. همچنین برخی تلاش های‌ دولت‌ها، قانون‌گذاران و دستگاه‌های اجرایی در زمینه حفاظت از محیط زیست قابل ستایش است. اما نکته حائز اهمیت این است که تمام افراد جوامع، از جوانان گرفته تا افراد مسن، در قبال حفاظت از حیات وحش و ساکنان آن مسوولند. همه ما در این زمینه نقش اثرگذاری می‌توانیم ایفا کنیم. در واقع بقای آینده حیات وحش و جانداران ساکن در آن به فعالیت‌های این روزهای ما بستگی دارد.

پیام‌هایی از سراسر جهان

آنتونیو گوترس (دبیرکل سازمان ملل): شکار و خرید و فروش‌های غیرقانونی، تهدید جدی برای حیات‌وحش محسوب می‌شوند، بخصوص آن دسته از گونه‌هایی که در معرض خطر هستند. در این رابطه، اجرای سختگیرانه قوانین مرتبط می‌تواند بسیار اثرگذار باشد، اما از آن مهم‌تر آگاهی افراد است. همه ما به‌عنوان یک مصرف‌کننده این توانایی را داریم که تنها از محصولات حیات‌وحشی خریداری کنیم که از منابع پایدار سرچشمه می‌گیرند. من از مردم جهان بخصوص جوانان خواهش دارم تا از این میراث گرانقدر خود حفاظت کنند، کاری که جز با آگاهی یافتن و اتخاذ اقدامات لازم در راستای حفاظت از حیوانات و گیاهانی که در معرض خطر انقراض قرار دارند ممکن نیست.

آمینا محمد (معاون دبیرکل سازمان ملل): در چهار دهه گذشته، نیمی از حیوانات و گیاهان حیات‌وحش، به‌خاطر نابودی زیستگاه‌ها، استخراج و بهره‌برداری‌های بی‌رویه و شکار و خرید و فروش‌های غیرقانونی از بین رفته‌اند. در سراسر جهان، این جوانان هستند که می‌توانند نقش‌ تعیین‌کننده و بسیاری مهمی در معکوس کردن این روند داشته باشند، جوانانی که مصرف‌کنندگان آگاه امروز و مدیران مسوولیت‌پذیر آینده هستند. در چهارمین گرامیداشت روز جهانی «حیات‌وحش»، من همه مردم جهان را به حمایت از حیات‌وحش جهانی تشویق می‌کنم و به آنها می‌گویم تلاش کنید برای جهانی بهتر، جایی که همه ما می‌توانیم در صلح و رفاه زندگی کنیم.

ایرینا بوکووا (مدیرکل یونسکو): در سال‌های اخیر شاهد افزایش جرم‌ و جنایت‌ها علیه حیا‌ت‌وحش بوده‌ایم. این جرائم در کنار خرید‌ و فروش‌های غیرقانونی اثرات مخربی برای حیات‌وحش به‌همراه داشته است و جمیعت گونه‌های شناخته‌شده و ناشناخته را در معرض خطر قرار داده است؛ بنابراین اقدامات جدیدی لازم است تا همه افراد در جلوگیری از این جرائم و گسترش عدالت مشارکت داشته باشند. در این میان زنان و مردان جوان نقش تعیین‌کننده‌ای دارند، چیزی که به روز جهانی‌ «حیات‌وحش» ۲۰۱۷ معنا بخشیده است.

پستانداران در معرض خطر

بیش از یک چهارم از پستانداران جهان با تهدید‌های جدی روبه‌رو هستند یا در معرض خطر انقراض قرار دارند. در این رابطه بانک جهانی در روز سوم مارس، به مناسبت روز جهانی «حیات وحش» آماری را درخصوص تعداد پستانداران در معرض خطر کشورهای جهان منتشر کرد. بر اساس این آمار، کشور اندونزی با داشتن ۱۸۸ پستانداری که درمعرض خطر هستند، خطرناک‌ترین کشور برای این نوع از جانداران محسوب می‌شود. در این رابطه در ایران ۱۹ گونه‌ پستاندار با تهدید روبه‌رو هستند. در جدول زیر آمار مربوط به تعداد پستانداران در معرض خطر برخی کشورها نمایش داده شده است.

19 پستاندار ایرانی در معرض خطر

19 پستاندار ایرانی در معرض خطر

19 پستاندار ایرانی در معرض خطر

19 پستاندار ایرانی در معرض خطر

19 پستاندار ایرانی در معرض خطر