زن‌ها از شوهرانشان باسوادتر شده‌اند
نگار حسینی خیلی قدیم‌ها در ایران و خیلی خیلی قدیم‌ها در غرب زن‌ها کمتر تحصیل می‌کردند و البته که دلیل این موضوع آن بود که مردها امکان تحصیل بیشتری داشتند به‌علاوه اینکه غایت آرزوی زن‌ها ازدواج بود؛
بنابراین نتیجه ساده منطقی این بود که شوهرها از زنانشان تحصیلکرده‌تر باشند. پرس و جویی اجمالی در میان مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها و افراد فامیل که سن و سالی دارند، بدون مراجعه به آمارهای موجود می‌تواند این فرضیه را تایید کند. در غرب نیز ماجرا کم‌و‌بیش به همین شیوه بوده است. گویی در گذشته زنان غربی نیز یک فرمول برای ازدواج کردن داشتند: شوهرت باید از تو بالاتر باشد. این بالاتر بودن در خیلی زمینه‌ها می‌توانست محقق بشود. از طبقه اجتماعی و مال و منال گرفته تا تحصیل. این احتمالا در جایی که زنان چندان علاقه‌ای به تحصیل نداشتند به راحتی امکان تحقق داشت؛ اما در دوره جدید و در جوامعی که زنان ادامه تحصیل را به ازدواج ترجیح می‌دهند، احتمالا اندکی دور از ذهن است. آمارهای قابل اطمینان پیش از میانه‌های قرن بیستم کمتر در این زمینه منتشر شده است با این حال روندهای منطقی در آن جامعه نیز حکایت از باسوادتر بودن مردها به نسبت همسرانشان دارد. موسسه تحقیقاتی پیو در آمریکا از دهه 1960 اقدام به جمع آوری اطلاعات در زمینه مدرک دانشگاهی و ازدواج کرده است. حالا و پس از گذشت بیش از نیم قرن از زمانی که این موسسه برای نخستین بار این بررسی‌ها را انجام داد، تحلیل‌ها اطلاعات تازه‌ای به دست داده است: زنان از همسرانشان باسوادتر شده‌اند. این اطلاعات مربوط به سال 2012 است.
برای نخستین بار در تاریخ ایالات متحده آمریکا، زنان آمریکایی از شوهرانشان باسوادتر هستند. بر اساس اطلاعاتی که مرکز مطالعاتی پیو منتشر کرده است، در سال ۲۰۱۲، ۲۱درصد از زنان متاهل آمریکایی دارای مدرک دانشگاهی بالاتری نسبت به شوهرانشان هستند. در مقابل، مردان در حدود ۲۰ درصد بالاتر از همسرانشان مدرک دانشگاهی دارند. این درصدها از سال ۱۹۶۰، زمانی که این موسسه برای نخستین بار اقدام به جمع آوری اطلاعاتی در این زمینه کرد، سه برابر شده است.
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که از دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ و در حدود ۳۰ سال روند دارا بودن مدرک دانشگاهی بالاتر در میان شوهران به نسبت همسرانشان روندی صعودی بوده است. نقطه اکستریمم این نمودار حوالی دهه ۱۹۹۰ و در ابتدای این دهه رخ داده است، جایی که در حدود ۴/۲۲ درصد مردان از همسرانشان مدرک تحصیلی بالاتری داشته‌اند. در واقع روند صعودی نمودار از جایی حول و حوش رقم ۱۳ درصد آغاز شده و به حدود ۲۲ درصد رسیده است. در این نقطه است که نمودار از بالا رفتن دست کشیده و روندی نزولی یافته است. تا سال ۲۰۱۲، درصد مردانی که از همسرانشان مدرک دانشگاهی بالاتری دارند به ۹/۱۹ درصد رسیده است. این سیر نزولی حدود ۱۲ سال طول کشیده است. در مقابل نمودار زنانی از همسرانشان مدرک دانشگاهی بالاتری دارند از ۹/۶ درصد در ابتدای دهه ۱۹۶۰ آغاز می‌شود و در نموداری صعودی و در حرکتی آهسته و پیوسته در دهه ۱۹۹۰ به ۵/۱۴ درصد و در نهایت ۱۲ سال بعد در سال ۲۰۱۲ به ۷/۲۰ رسیده است. بر اساس آنچه نمودار و جهت آن نشان می‌دهد به احتمال زیاد در چند سال آینده نیز چنین روندی ادامه خواهد یافت: اینکه درصد زنانی که دارای مدارک دانشگاهی بالاتری نسبت به همسرانشان هستند بالاتر برود و در سوی مقابل در ازدواج‌های سال‌های آینده درصد مردانی که مدرک دانشگاهی بالاتری نسبت به همسرانشان دارند پایین‌تر بیاید. به نظر می‌رسد این نمودار و روند آن فرمول معمول و کلاسیک ازدواج را بر هم زده است. به عبارت دیگر در دوران معاصر لزومی ندارد زنان با مردی ازدواج کنند که به اصطلاح نسبت به آنها سر است و البته مردان نیز از انتخاب زنانی که از آنها تحصیلکرده‌تر هستند واهمه‌ای ندارند.