تدوین استانداردهای ملی
تقویت و توسعه نظام استاندارد ملی به استناد بند "و" ماده ۲۳۴ قانون برنامه پنجم توسعه و باتوجه به رویکردهای جدید کلان کشور، آسیب شناسی روند موجود و برمبنای ضرورت اتصال حوزه تدوین استانداردهای ملی به جریان علمی کشور، بازنگری و به روزرسانی و ارتقاء کیفیت استانداردهای ملی مطابق با نیازهای جامعه و انتظارات حاکمیت، افزایش مشارکت جمهوری اسلامی ایران در عرصه فعالیتهای بین‌المللی استانداردسازی و همچنین آموزش و ترویج استانداردها درهمه سطوح جامعه، دردستور کار اصلی سازمان ملی استاندارد ایران قرار دارد. این سازمان به عنوان تنها مرجع رسمی و متولی قانونی در کشور که مسؤولیت تدوین و نشر استانداردها را بر عهده دارد، موظف است استانداردهای ملی را با نگاه به استانداردهای بین‌المللی، شرایط بومی و نیازهای داخلی کشور تدوین نموده و بستر بکارگیری آنها را در جامعه فراهم نماید.
تقویت و توسعه نظام استاندارد ملی به استناد بند "و" ماده 234 قانون برنامه پنجم توسعه و باتوجه به رویکردهای جدید کلان کشور، آسیب شناسی روند موجود و برمبنای ضرورت اتصال حوزه تدوین استانداردهای ملی به جریان علمی کشور، بازنگری و به روزرسانی و ارتقاء کیفیت استانداردهای ملی مطابق با نیازهای جامعه و انتظارات حاکمیت، افزایش مشارکت جمهوری اسلامی ایران در عرصه فعالیتهای بین‌المللی استانداردسازی و همچنین آموزش و ترویج استانداردها درهمه سطوح جامعه، دردستور کار اصلی سازمان ملی استاندارد ایران قرار دارد. این سازمان به عنوان تنها مرجع رسمی و متولی قانونی در کشور که مسؤولیت تدوین و نشر استانداردها را بر عهده دارد، موظف است استانداردهای ملی را با نگاه به استانداردهای بین‌المللی، شرایط بومی و نیازهای داخلی کشور تدوین نموده و بستر بکارگیری آنها را در جامعه فراهم نماید. این مهم نیازمند مشارکت همگانی و استفاده از ظرفیت تخصصی و فنی و اجرایی همه بخش‌ها میباشد. از منظر دیگر، گسترش استانداردهای ملی در جهت توسعه قابلیت‌های صنایع داخلی و پیشرفت اقتصادی هر کشور، جز با توجه جدی به امر استاندارد امکان پذیر نخواهد بود.
عملکرد کلی سازمان در حوزه تدوین استانداردهای ملی
تا سال 57 و پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تعداد 2220 استاندارد ملی تدوین شده بود.
در بازه زمانی سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۹ تعداد استانداردهای ملی به حدود ۵۰۰۰ استاندارد رسید.
از سال 1386با واگذاری تهیه پیش نویس‌های استانداردهای ملی به بخش خصوصی و با توجه به سیاست‌ها و رویکردهای جدید سازمان، افزایش قابل ملاحظه ای در تدوین استانداردهای ملی صورت گرفته به گونه‌ای که تا پایان سال 1392 بالغ بر 25312 استانداردملی در اجلاسیه‌های مختلف کمیته ملی به تصویب رسیده است.
بیشترین تعداد استانداردهای ملی مصوب در رشته خوراک و فرآورده‌های کشاورزی ( 3233 ) و پس از آن رشته‌های مکانیک و فلزشناسی ( 3181 )، صنایع شیمیایی و پلیمر ( 3002 )، خودرو و نیرومحرکه (2750 ) و برق و الکترونیک (2634 ) بوده است. با توجه به رویکردهای جدید می‌بایست کمیته‌های ملی تخصصی تر گردیده و در برنامه ریزی تدوین استانداردهای ملی در حوزه‌هایی نظیر خدمات، فناوری اطلاعات و ارتباطات، فنآوری نانو، گردشگری، بانکداری الکترونیکی، انرژی و سایر فنآوریهای نوین توجه بیشتری به عمل آید.
pic۱
تعداد اشخاص حقوقی تایید صلاحیت شده برای تهیه پیش نویس استانداردهای ملی تا پایان سال 92 : 272
تعداد ویراستاران تایید صلاحیت شده تدوین استانداردهای ملی تا پایان سال ۹۲ : ۴۹۶ نفر
pic۲
مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی
سابقه فعالیت جمهوری اسلامی ایران در فرآیند مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی به سالهای دور بازمیگردد اما مشارکت نظام مند ومستمر ایران از اواخر سال 1380 (2002میلادی) آغاز گردید. در حال حاضر سازمان ملی استاندارد ایران در سازمانهای بین‌المللی ISO,IEC,CODEX,OIML و سازمانهای منطقه ای ریسکام و SMICعضویت دارد. روش مشارکت در فعالیتهای این سازمانها، از طریق تشکیل کمیته‌هایی متناظر با کمیته‌های بین‌المللی بوده که در این کمیته‌ها طیف فرآگیر ذینفعان و ذیربطان مرتبط با موضوع کمیته در سطح ملی شناسایی و از آنان دعوت بعمل میآید. وظیفه اصلی کمیته‌های متناظربــررسی و اظهارنظر در مورد پیشنویس استانداردهای بین‌المللی در مراحل مختلف تــدویـن و پیشنهاد تدوین استاندارد بین‌المللی با توجه به مزیت‌های ملی و پتانسیل کشور میباشد.
در حال حاضر ۵دبیرخانه بین‌المللی کمیته‌های فنی سازمان ایزو به ایران واگذار شده و ۱۷۶ کمیته فنی متناظر با سازمانهای بین‌المللی OIML و,SMIIC ,ISO,CODEX,IEC با نظارت سازمان ملی استاندارد تشکیل گردیده است.
pic۳
تقبل وظایف دبیرخانه ای ودبیری کمیته‌های فنی و فرعی بین‌المللی ایزو که دبیر و دبیرخانه بین‌المللی آن درجمهوری اسلامی ایران مستقر می‌باشدبه شرح زیر است :
ISO/TC 91 -(surface active agent) مواد فعال سطحی
ISO/TC۱۳۴- (fertilizers and soil conditioners)کودها و بهسازها
ISO/TC217-(cosmetics)مواد آرایشی
ISO/TC۱۲۲-(packaging), twinned secretariat( Iran and Japan)بسته بندی
ISO /TC34/SC10-(Animal feeding stuffs)خوراک دام
همچنین دبیرخانه بین‌المللی SMIIC/TC۶ ( فرآیندهای کشاورزی) Agriculture process نیز در کشورمان مستقر میباشد.
استانداردهای بین‌المللی که تا کنون با هدایت جمهوری اسلامی ایران تدوین شده و یا در دست تدوین میباشد به شرح ذیل است:
استانداردهای تدوینشدهبامسئولیت جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای ایزوو کدکس : ۱۹عنوان
استانداردهای در دست تدوین با رهبری جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای ایزو و کدکس : 16 عنوان
تعداد رای و اظهار نظر نسبت به پیش نویس استانداردهای بین‌المللی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲
pic۴
برنامه‌ها :
تهیه و تدوین سیاست‌ها، خط مشی‌ها وراهبردهای مربوط به امر توسعه آموزش و ترویج فرهنگ استاندارد در سطح جامعه
طراحی و تنظیم برنامه‌های مختلف آموزشی ( مشتمل بر آموزشهای برون سازمانی تخصصی) و ترویجی برای مدیران، بازرسان، کارشناسان استاندارد، شاغلان و مدیران کنترل کیفیت به منظور توانمندسازی، ارتقاء بهره وری و بهبود کیفیت کالا و خدمات در کشور ؛
تنظیم و نظارت بر اجرای طرح‌های آموزشی و ترویجی در جهت اهداف وظایف سازمان و رفع نواقص و بهبود کیفیت کالاهای تولیدی و مصرفی با همکاری واحد‌های مربوطه ؛
سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرای امور مربوط به ترویج استاندارد از طریق رسانه‌ها، ارگان‌ها و سازمانها و مراکز آموزشی کشور
همکاری آموزشی، علمی و فنی با واحد‌های تولیدی و مراکز علمی و دانشگاهی،، وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی در زمینه آموزشهای برون سازمانی ؛
تایید مراکز آموزشی همکار و استفاده از توان علمی و فنی آنها در راستای آموزش وترویج فرهنگ استاندارد در سطح جامعه
ارتقاء دانش فنی و علمی مدیران کنترل کیفیت از طریق آموزش و بازآموزی آنها :
توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه در راستای برنامه‌های آموزش و ترویج استاندارد ؛
انجام کلیه امور مربوط به تایید صلاحیت کارشناسان استاندارد ( اشخاص حقیقی و حقوقی ) ؛
بکارگیری و توسعه تکنیک‌های به روز آموزشی مانند آموزش مجازی برای آموزشهای درون سازمانی و برون سازمانی
حمایت در تشکیل انجمن / جامعه / تشکل‌ها ی مردم نهاد در راستای کیفیت و استاندارد
عملکرد دفتر آموزش و ترویج استاندارد
دفتر آموزش و ترویج استاندارد در 5 حوزه تایید صلاحیت کارشناسان استاندارد، تایید صلاحیت مراکز آموزشی همکار، مدیران کنترل کیفیت، ترویج و آموزشهای درون سازمانی فعالیت می‌نماید.
عملکرد کلی سازمان در حوزه تدوین استانداردهای ملی
تا سال 57 و پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تعداد 2220 استاندارد ملی تدوین شده بود.
در بازه زمانی سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۹ تعداد استانداردهای ملی به حدود ۵۰۰۰ استاندارد رسید.
از سال 1386با واگذاری تهیه پیش نویس‌های استانداردهای ملی به بخش خصوصی و با توجه به سیاست‌ها و رویکردهای جدید سازمان، افزایش قابل ملاحظه ای در تدوین استانداردهای ملی صورت گرفته به گونه‌ای که تا پایان سال 1392 بالغ بر 25312 استانداردملی در اجلاسیه‌های مختلف کمیته ملی به تصویب رسیده است.
بیشترین تعداد استانداردهای ملی مصوب در رشته خوراک و فرآورده‌های کشاورزی ( 3233 ) و پس از آن رشته‌های مکانیک و فلزشناسی ( 3181 )، صنایع شیمیایی و پلیمر ( 3002 )، خودرو و نیرومحرکه (2750 ) و برق و الکترونیک (2634 ) بوده است. با توجه به رویکردهای جدید می‌بایست کمیته‌های ملی تخصصی تر گردیده و در برنامه ریزی تدوین استانداردهای ملی در حوزه‌هایی نظیر خدمات، فناوری اطلاعات و ارتباطات، فنآوری نانو، گردشگری، بانکداری الکترونیکی، انرژی و سایر فنآوریهای نوین توجه بیشتری به عمل آید.
pic۱
تعداد اشخاص حقوقی تایید صلاحیت شده برای تهیه پیش نویس استانداردهای ملی تا پایان سال 92 : 272
تعداد ویراستاران تایید صلاحیت شده تدوین استانداردهای ملی تا پایان سال ۹۲ : ۴۹۶ نفر
pic۲
مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی
سابقه فعالیت جمهوری اسلامی ایران در فرآیند مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی به سالهای دور بازمیگردد اما مشارکت نظام مند ومستمر ایران از اواخر سال 1380 (2002میلادی) آغاز گردید. در حال حاضر سازمان ملی استاندارد ایران در سازمانهای بین‌المللی ISO,IEC,CODEX,OIML و سازمانهای منطقه ای ریسکام و SMICعضویت دارد. روش مشارکت در فعالیتهای این سازمانها، از طریق تشکیل کمیته‌هایی متناظر با کمیته‌های بین‌المللی بوده که در این کمیته‌ها طیف فرآگیر ذینفعان و ذیربطان مرتبط با موضوع کمیته در سطح ملی شناسایی و از آنان دعوت بعمل میآید. وظیفه اصلی کمیته‌های متناظربــررسی و اظهارنظر در مورد پیشنویس استانداردهای بین‌المللی در مراحل مختلف تــدویـن و پیشنهاد تدوین استاندارد بین‌المللی با توجه به مزیت‌های ملی و پتانسیل کشور میباشد.
در حال حاضر ۵دبیرخانه بین‌المللی کمیته‌های فنی سازمان ایزو به ایران واگذار شده و ۱۷۶ کمیته فنی متناظر با سازمانهای بین‌المللی OIML و,SMIIC ,ISO,CODEX,IEC با نظارت سازمان ملی استاندارد تشکیل گردیده است.
pic۳
تقبل وظایف دبیرخانه ای ودبیری کمیته‌های فنی و فرعی بین‌المللی ایزو که دبیر و دبیرخانه بین‌المللی آن درجمهوری اسلامی ایران مستقر می‌باشدبه شرح زیر است :
ISO/TC 91 -(surface active agent) مواد فعال سطحی
ISO/TC۱۳۴- (fertilizers and soil conditioners)کودها و بهسازها
ISO/TC217-(cosmetics)مواد آرایشی
ISO/TC۱۲۲-(packaging), twinned secretariat( Iran and Japan)بسته بندی
ISO /TC34/SC10-(Animal feeding stuffs)خوراک دام
همچنین دبیرخانه بین‌المللی SMIIC/TC۶ ( فرآیندهای کشاورزی) Agriculture process نیز در کشورمان مستقر میباشد.
استانداردهای بین‌المللی که تا کنون با هدایت جمهوری اسلامی ایران تدوین شده و یا در دست تدوین میباشد به شرح ذیل است:
استانداردهای تدوینشدهبامسئولیت جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای ایزوو کدکس : ۱۹عنوان
استانداردهای در دست تدوین با رهبری جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای ایزو و کدکس : 16 عنوان
تعداد رای و اظهار نظر نسبت به پیش نویس استانداردهای بین‌المللی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲
pic۴
برنامه‌ها :
تهیه و تدوین سیاست‌ها، خط مشی‌ها وراهبردهای مربوط به امر توسعه آموزش و ترویج فرهنگ استاندارد در سطح جامعه
طراحی و تنظیم برنامه‌های مختلف آموزشی ( مشتمل بر آموزشهای برون سازمانی تخصصی) و ترویجی برای مدیران، بازرسان، کارشناسان استاندارد، شاغلان و مدیران کنترل کیفیت به منظور توانمندسازی، ارتقاء بهره وری و بهبود کیفیت کالا و خدمات در کشور ؛
تنظیم و نظارت بر اجرای طرح‌های آموزشی و ترویجی در جهت اهداف وظایف سازمان و رفع نواقص و بهبود کیفیت کالاهای تولیدی و مصرفی با همکاری واحد‌های مربوطه ؛
سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرای امور مربوط به ترویج استاندارد از طریق رسانه‌ها، ارگان‌ها و سازمانها و مراکز آموزشی کشور
همکاری آموزشی، علمی و فنی با واحد‌های تولیدی و مراکز علمی و دانشگاهی،، وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی در زمینه آموزشهای برون سازمانی ؛
تایید مراکز آموزشی همکار و استفاده از توان علمی و فنی آنها در راستای آموزش وترویج فرهنگ استاندارد در سطح جامعه
ارتقاء دانش فنی و علمی مدیران کنترل کیفیت از طریق آموزش و بازآموزی آنها :
توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه در راستای برنامه‌های آموزش و ترویج استاندارد ؛
انجام کلیه امور مربوط به تایید صلاحیت کارشناسان استاندارد ( اشخاص حقیقی و حقوقی ) ؛
بکارگیری و توسعه تکنیک‌های به روز آموزشی مانند آموزش مجازی برای آموزشهای درون سازمانی و برون سازمانی
حمایت در تشکیل انجمن / جامعه / تشکل‌ها ی مردم نهاد در راستای کیفیت و استاندارد
عملکرد دفتر آموزش و ترویج استاندارد
دفتر آموزش و ترویج استاندارد در 5 حوزه تایید صلاحیت کارشناسان استاندارد، تایید صلاحیت مراکز آموزشی همکار، مدیران کنترل کیفیت، ترویج و آموزشهای درون سازمانی فعالیت می‌نماید.
ارسال نظر