چگونه از عوارض فصل گرما پیشگیری کنیم؟
دکتر منتظری متخصص داخلی در گفت‌وگو با سینا نیوز گفت: «آفتاب سوختگی در سطوح مختلف و در درجه‌بندی‌های مختلف یکی از مواردی است که در فصل تابستان باید مراقب آن بود. افرادی که پوست‌های روشن‌تری دارند، بیشتر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. در کودکان می‌تواند این آفتاب سوختگی تا حدی پیشرفت کند که باعث بروز تاول در سطح پوست صورت به خصوص در ناحیه زیر چشم و گونه شود. برای جلوگیری از چنین پیشامدی، بعد از هر بیرون رفتن یا در صورت طولانی بودن مدت زمان گذراندن زیر آفتاب، شستن صورت یا هر قسمت دیگری که در معرض آفتاب قرار دارد با آب سرد می‌تواند از بروز آفتاب سوختگی شدید جلوگیری کند.»به گفته این متخصص، استفاده از ضدآفتاب‌ها در صورتی که امکان تمدید هر دو ساعت یک‌بار آنها وجود داشته باشد نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. در غیر این صورت می‌تواند تاثیر عکس گذاشته و ایجاد کننده لکه‌های پوستی باشد. متخصص داخلی ادامه داد: «آفتاب سوختگی به‌رغم اسم ساده‌ای که دارد در برخی موارد می‌تواند منجر به مرگ شود. در چنین نوع آفتاب سوختگی‌ها پوست چروک شده و درد شدید را ایجاد می‌کند. بروز سرگیجه و حالت تهوع شدید نیز در دیگر علائم آفتاب سوختگی‌های خطرناک است. در صورت بروز هر یک از این علائم باید در اولین زمان به یکی از مراکز درمانی مراجعه کرد. در صورت فاصله داشتن از مراکز درمانی ترکیب آب و شیر خنک می‌تواند اثرات آفتاب سوختگی‌های خطرناک را کاهش دهد.»وی در ادامه ضمن بیان فشار بیشتری که در فصل گرم روی ماهیچه‌ها وارد می‌شود، ادامه داد: «نوع دیگری از مشکلات همیشگی فصل گرما، دردهای مفصلی اندام تحتانی به ویژه پاها است. که در اکثر موارد به سراغ کودکانی می‌آید که بیشتر وقت خود را در این فصل به بازی در خارج از منزل می‌پردازند. در این فصل بالا رفتن حرارت سطح زمین فشار بیشتری را هنگام راه رفتن و دویدن به مفاصل و ماهیچه‌های پا وارد می‌کند. از طرف دیگر گرم بودن هوا به خودی خود در تابستان ماهیچه‌ها را تحت تأثیر قرار داده، باعث می‌شود انرژی بیشتری را برای حرکت نیاز داشته باشند. همین موضوع باعث بروز خستگی زودرس و گرفتگی‌های عضلانی در ماهیچه‌های پشت ساق پا و دیگر ماهیچه‌ها می‌شود. بهترین راه برای پیشگیری از این مشکل تابستانی استفاده از روغن زیتون و ماساژ دادن ماهیچه‌هایی است که دچار اسپاسم شده‌اند. » دکتر منتظری، حشرات را یکی از میهمانان ناخوانده فصل گرما دانست که در برخی موارد می‌توانند خطرناک باشند. وی در این باره ادامه داد: «حشرات، برعکس انسان از بالا رفتن دما احساس بدی ندارند. پشه و مگس شایع‌ترین نوع حشرات فصل تابستان هستند که معمولا همه از حضور آنها در محیط زندگی خود ناراضی هستند. در صورت گزیده شدن به وسیله هرکدام از این حشرات سطح ملتهب پوست را با آب سرد و صابون شست و شو داده و در صورت ایجاد تورم بیش از حد یا قرمز شدن اطراف محل نیش به پزشک مراجعه کنید. در فصل تابستان این حشرات می‌توانند ناقل ویروس‌های خطرناکی باشند.» وی در پایان کم‌آبی را شایع‌ترین و ساده‌ترین مشکل قابل پیشگیری فصل گرما دانست و ادامه داد: «کم‌آبی شایع‌ترین مشکل هوای گرم در تمام دنیا است که راه حل آن کاملا واضح و مشخص است و نکته مهم اینجا است که هیچ نوشیدنی مانند آب نمی‌توانند کمبود آب بدن را جبران کند. نوشابه‌ها و آب‌میوه‌های غیرطبیعی نمی‌توانند آب از دست رفته از بدن را تامین کنند. کم آبی شدید در بدن می‌تواند باعث بروز حملات قلبی شود که اثرات آن مادام‌العمر با فرد باقی خواهد ماند. روزانه هشت لیوان آب بنوشید تا بدن خود را از بروز کم آبی ایمن کنید.» سولاریوم غیرقانونی است کار‌شناس بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت نسبت به پرتوگیری بدن از منابع تابش مصنوعی هشدار داد و گفت: «از آنجا که پرتوگیری بدن از منابع طبیعی قابل توجه است، منطقی به نظر نمی‌رسد که با استفاده از منابع مصنوعی نیز پرتوگیری بیشتری انجام شود. متاسفانه سولاریوم (دستگاه sun bed) یکی از منابع تابش مصنوعی به شدت خطرناک است که استفاده از آن توجیه عقلانی ندارد. در مجموع برنزه کردن پوست حال به روش طبیعی یا مصنوعی، اقدام پرخطری است.» مهندس گورانی به تاریخچه استفاده از دستگاه «sun bed» در اروپا اشاره کرد و گفت: «زمانی که این دستگاه به کشورهایی مانند ایران وارد شد، متاسفانه به دیده «مد» به آن نگریسته شد؛ این درحالی است که قرار دادن بدن در معرض تشعشات مستقیم در فضای مصنوعی آسیب‌های پوستی شدید را به دنبال داشته و ضریب ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. به همین دلیل استفاده از این دستگاه به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.» وی افزود: «به دلیل شدت خطرات استفاده از دستگاه sun bed، وزارت بهداشت استفاده از این دستگاه را غیرقانونی اعلام کرد، اما متاسفانه استقبال از این دستگاه زیاد است. در مجموع مردم می‌توانند مراتب مربوطه را به معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کنند تا برخوردهای قانونی لازم با مراکز استفاده‌کننده از این دستگاه صورت گیرد.» وی افزود: «برنزه کردن پوست برای گروهی از افراد اکیدا ممنوع است. به این ترتیب برنزه کردن برای کودکان و افراد مستعد بیماری‌های ژنتیکی پوستی به ویژه سرطان پوست، ممنوع است. همچنین افراد دارای پوست‌های کک و مک، در برنزه کردن مستعد آسیب‌های جدی‌تری هستند.» وی آفتاب‌سوختگی و آسیب جزئی پوست، زخم‌های پوستی و در ‌‌نهایت سرطان بدخیم پوست را از عوارض برنزه کردن پوست به روش طبیعی و مصنوعی خواند و گفت: «از آنجا که گردش خون در چشم‌ و گناد‌ها پایین است، هنگام برنزه کردن پوست، گرما در این نقاط تجمع می‌یابد و در نتیجه آسیب‌پذیری این قسمت‌های بدن نیز بسیار جدی است.» کار‌شناس بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت در پایان گفت: «بر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت افرادی که پنج بار در طول عمرشان آفتاب سوختگی پوست را تجربه کرده‌اند، در معرض خطر سرطان بدخیم پوست یا ملانوما قرار دارند. در مجموع سرطان پوست جزو کشنده‌ترین سرطان‌ها است، اما از آنجا که در معرض دید است، زود‌تر شناسایی شده و درمان می‌شود و به این ترتیب میزان کشندگی آن کم است.»