یک روز برای مسئولیت انسانی
میترا راد انجام فعالیتهای خیرانه داوطلبانه چند سال است که در ایران همانند دیگر کشورها گسترش یافته است. فعالیتهایی که افراد داوطلب با نیت خدمت به جامعهای که به آنان تعلق دارد و در آن زندگی میکنند، واردش میشوند. این فعالیتها به دو صورت انجام میشوند: صورتی که سازمانهای مردمنهاد (سَمَن)ها از مردم دعوت میکنند تا با کمکهای مالی و معنوی خود در این امر با آنها همکاری کنند و صورتی دیگر که شرکتها و سازمانهای دولتی و خصوصی با همکاری کارکنانشان، خود متصدی کار خیر میشوند. سازمانهای «مردم نهاد» را شاید اکثر ایرانیها بشناسند اما درباره صورت دوم اطلاعات زیادی در جامعه وجود ندارد و میتوان گفت که خیلی از مردم با آن آشنا نیستند.
میترا راد انجام فعالیتهای خیرانه داوطلبانه چند سال است که در ایران همانند دیگر کشورها گسترش یافته است. فعالیتهایی که افراد داوطلب با نیت خدمت به جامعهای که به آنان تعلق دارد و در آن زندگی میکنند، واردش میشوند. این فعالیتها به دو صورت انجام میشوند: صورتی که سازمانهای مردمنهاد (سَمَن)ها از مردم دعوت میکنند تا با کمکهای مالی و معنوی خود در این امر با آنها همکاری کنند و صورتی دیگر که شرکتها و سازمانهای دولتی و خصوصی با همکاری کارکنانشان، خود متصدی کار خیر میشوند. سازمانهای «مردم نهاد» را شاید اکثر ایرانیها بشناسند اما درباره صورت دوم اطلاعات زیادی در جامعه وجود ندارد و میتوان گفت که خیلی از مردم با آن آشنا نیستند. تفاوت صورت اول و دوم فعالیتهای داوطلبانه در جامعه ایران گروهها و سازمانهای مردمنهادی هستند که با دریافت کمکهای مردمی در شاخههای مختلفی همچون حمایت از کودکان سرطانی، کودکان بیسرپرست یا بدسرپرست، ترک اعتیاد، کمک به مردم مناطق محروم، پاکسازی طبیعت و... فعالیت میکنند. این سازمانها درخواست کمک خود را از طریق روزنامهها، جراید و سایتهای اینترنتی اعلام میکنند و افراد داوطلب در
تمام طول سال میتوانند برای کمک کردن اعلام آمادگی کنند. فعالیت این سازمانها دائمی است و در تمام طول سال انجام میشود. اما صورت دوم این فعالیتها دائمی نیستند. در این نوع، یک سازمان دولتی یا خصوصی، یک و یا چند روز در سال را تعیین میکند که به شکل گروهی با کارکنانشان در یک اجتماع محلی خدمت کنند، بهطور مثال کارکنان شرکت با برنامهریزی قبلی تصمیم میگیرند که به خانه سالمندان رفته و یک روز کاری خود را با سالمندان بگذرانند، با آنها سخن بگویند و گوش شنوایی برای حرفهای آنها باشند. خیلی از ما شاید به تنهایی این کار را انجام داده باشیم، اما انجام آن به صورت گروهی مطمئنا بازدهی خیلی بهتری خواهد داشت. روز «کار داوطلبانه» در ایران کارکنان شرکتها و سازمانها در این روز در طول ساعت کاری خود فعالیتهای داوطلبانهای را انجام میدهند، مثلا میتوانند به شکل گروهی در پروژهای در اجتماع محلی خود شرکت کنند. این برنامهها طیف وسیعی از فعالیتها مثل فعالیتهای آموزشی، هنری، زیست محیطی، اجتماعی، بهداشت و سلامت را شامل میشوند به طور کل روز کار داوطلبی کارکنان بخشی از برنامه مسئولیت اجتماعی شرکتها است که توسط مدیران ارشد
بنگاههای اقتصادی برای تشویق و حمایت از داوطلبی کارکنان در کاهش و رفع چالشهای اجتماعی برگزار میشود. شاید خیلی از ما ندانیم که در ایران سازمانی وجود دارد که دغدغهاش همین مساله است. در کشور ما سازمانی مردمنهاد وجود دارد که با هدف ترویج مفهوم حاکمیت و مسئولیت اجتماعی شرکتها و تسهیل فضای کسبوکار مسئولانه در نظر دارد برای ترویج فرهنگ کار داوطلبانه توسط کارکنان، این روز را مدیریت کند. فراخوان این سازمان از بنگاههای اقتصادی میخواهد با پیوستن به این مرکز در این روز برای کار داوطلبانه، کارکنانشان را مشخص کنند و تعیین کنند که چه فعالیتهایی انجام خواهند داد و برای فعالیتها حتی میتواند یک سازمان مردم نهاد را برای همکاری معرفی کند یا به طور مستقل این روز را برای آنها برنامهریزی کند. امسال در روز 16 اردیبهشت یک شرکت خدمات مسافرتی در ایران؛ در این فعالیت خیرانه شرکت داشت. این گروه در این روز همراه با یکی از اساتید گردشگری به مدرسهای در منطقه اسلامشهر تهران رفت. دانشآموزان چند کلاس را با دیدنیهای ایران آشنا کردند و مناطق گردشگری را در تصاویر به آنها نشان دادند و آنها را با معنای گردشگری آشنا کردند. آنها به
بچهها گفتند که راهنمای گردشگری کیست و چطور خاطرات سفر را میتوان ثبت کرد. در پایان، روز بسیار خوبی برای هر دو طرف رقم خورد. یکی از کارکنان این شرکت در پاسخ به این پرسش هفتهنامه «دنیایاقتصاد» که استقبال گروه از این فعالیت چطور بود و آیا باز هم قصد دارند که چنین فعالیتهایی را ادامه دهند، میگوید: «استقبال خیلی خوب بود و بچههای گروه در کنار بودجهای که شرکت زورق در نظر گرفته بود، خودشان نیز تا آنجایی که در توانشان بود کمک کردند. ما از اینگونه فعالیتها نهتنها در این روز بلکه در روزهای دیگر همانند روز جهانی قهوه و پاستا هم داشتهایم و قصد داریم این فعالیتها را در روزهای مختلفی از سال ادامه دهیم.» گروههای دیگری هم هستند که در خارج از این روز به اینگونه فعالیتها مشغول هستند. گروهی هستند که به روستاهای مختلف کشور سفر میکنند، کلاسهای درس بچهها را تزئین میکنند و برای آنها کارگاههای آموزشی دو یا سه روزه برگزار میکنند. فعالیت این گروه تعداد روزهای زیادی از سال را دربرمیگیرد. در واقع «روز کار داوطلبانه کارکنان شرکتها و سازمانها» میتواند بیشتر از یک روز در سال باشد، به طور مثال شرکت همراه اول دو روز در
سال را برای فعالیتهای داوطلبانه کارکنانش در نظر گرفته است. تاثیر این فعالیتها بر جامعه اسدالله براتی، مدیر کل ترویج و توسعه مشارکتهای مردمی و حسین جمشیدی، رئیس گروه برنامهریزی و امکانسنجی تشکیل تعاونیها در مقالهای مشترک به اهمیت سرمایه انسانی اشاره میکنند. آنها میگویند: «امروزه سرمایه انسانی پایه اصلی ثروت ملتها است و سرمایههای مادی و دیگر منابع عوامل تبعی محسوب میشوند.آموزش و افزایش مهارتهای انسانی از جمله وجوه بارز توسعه منابع انسانی است که جهان امروز به عنوان معیار ارزیابی توسعهیافتگی جوامع بشری همپای شاخصهای اقتصادی بهره میگیرد.» با توجه به این گفته افراد داوطلبی که به طور مثال در دایر کردن کارگاههای چند روزه برای کودکان در تمام نقاط ایران قدم برمیدارند، در راه افزایش منابع انسانی جامعهای که در آن زندگی میکنند نیز قدم برداشته و در توسعهیافتگی آن نقش به سزایی دارند. بنابر مطالعات انجام گرفته توسط پژوهشگران، انجام فعالیتهای داوطلبانه باعث بیرون آمدن افراد جامعه از انزوای اجتماعی میشود. این فعالیتها باعث میشود که فرد ارتباط مستقیم و بیواسطهاش را با اجتماع حفظ کند. با افرادی آشنا
شود که دغدغه و هدف مشترکی دارند و درواقع از این طریق شبکه اجتماعی اطراف خود را افزایش دهد و از افسردگی نجات پیدا کند. به نقل از مرکز ترویج حاکمیت و مسئولیت شرکتی، برنامههای داوطلبی نتایج مثبت بسیاری را برای جامعه، شرکتها، کارکنان آنها و سازمانهای مردمنهاد به بار میآورد. شرکتها از این طریق شبکه ارتباطی خود را گسترش میدهند. کارکنان نیز خواه ناخواه در فعالیتهای شرکت درگیری بیشتری پیدا میکنند و از این راه، تعامل بین افراد در درون شرکت بیشتر میشود. از مهمترین و دیگر تاثیرات اینگونه فعالیتها کمک به بالا بردن فرهنگ عمومی جامعه است. هر مشارکتی توسط فرد در آن، منافعش مستقیم یا غیرمستقیم به افراد جامعه بازمیگردد. مشکلات و مسائل اجتماعی با شیوههای نوین و خلاقانه مرتفع میشوند. در نتیجه مردم نیز به کار شرکتها علاقهمند شده و نوعی رابطه همدلانه متقابل میان آنها به وجود میآید. این فعالیتها به سلامت جسم و روان فرد کمک شایانی میکند. برای فرد افزایش اعتماد به نفس، عزت نفس و رضایت از زندگی را به ارمغان میآورد. علاوه بر این با توجه به مستندات موجود و به نقل از فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، فعالیتهایی
مانند برگزاری کارگاههای آموزشی برای زنان سرپرست خانوار و ایجاد کسبوکارهای خرد برای آنها از وقوع جرم در جامعه پیشگیری خواهد کرد. از نمونههای موفق این فعالیتها میتوان به اقدامات همراه اول، شرکت همکاران سیستم در ایران و شرکتهای گوگل، کوکاکولای فرانسه و مایتی در انگلستان اشاره نمود. تمامی این شرکتها با در نظر گرفتن چندین روز در سال خود را در فعالیتهای داوطلبانه دخیل میکنند. شرکت گوگل در سانفرانسیسکو به زنان کمدرآمد مشاوره مالی و خود اشتغالی ارائه میکنند. در سال 2008 کارکنان شرکت کوکاکولای فرانسه برای پایین آوردن نرخ بیکاری به 2800 دانشجو برابر با تعداد کارمندان تدریس کردند. این برنامه بر روی روحیه، اخلاق و رفتار خود کارکنان تاثیر مثبت داشته است. شرکت مایتی انگلستان نیز به مدت ده هفته کارگاههای آموزشی برای افراد ناتوان ذهنی و جسمی غیرشاغل برگزار کرد و در نهایت اکثریت آنها از مهارتهای لازم برای کسبوکار برخوردار شده و تعدادی نیز جذب شرکتهای دیگر برای کار شدند.
ارسال نظر