قطار لوکس، ویترین گردشگری خارجی 93
عاطفه نبوی گردشگری ایران در سال 93 روزهای پراتفاق و متفاوتی را تجربه کرد. افزایش ورود گردشگران خارجی در نتیجه عوامل مختلف؛ از سیاست‌های کلان دولت گرفته تا وضعیت ناامن منطقه و قیمت ارزان سفر به ایران، موجب شد که علاوه‌بر بروز ظرفیت‌های بالای ایران در این حوزه، ضعف‌های ساختاری موجود نیز به سطح برسد و خودنمایی کند و به محل بحث‌های داغی در این حوزه سوت و کور و مغفول بدل شود. اما در مجموع به نظر می‌آید می‌توان ورود بحث گردشگری را به عرصه عمومی از منظر تخصصی آن که به جلب توجه سیاست‌گذاران به این حوزه منجر شده، به فال نیک گرفت. در یک تقسیم‌بندی کلی شاید بتوان بیشتر رشد و تحرک گردشگری را در سالی که گذشت در حوزه گردشگری خارجی ایران تعریف کرد. نگاهی مختصر به آنچه در گردشگری داخلی گذشت کارنامه‌ای چندان جالب توجهی را به دست نمی‌دهد و آن چنانچه که بسیاری از کارشناسان نیز تاکید کردند مطمئنا تاثیر منفی خود را درحوزه نوپا و درحال بالندگی گردشگری خارجی نیز خواهد گذاشت و حداقل اینکه رشد آن را متوقف خواهد کرد. در یک نگاه کلی وقایعی مانند نشست وزیر اطلاعات با فعالان صنعت گردشگری در اردیبهشت‌ماه 93، آزادسازی نرخ بلیت هواپیما برای ایجاد رقابت میان شرکت‌های هواپیمایی و استقلال بیشتر در زمینه ارائه خدمات، امضای تفاهم‌نامه بین سازمان جهانی جهانگردی و سازمان گردشگری ایران برای ارتقای نظام آمار گردشگری و توسعه گردشگری الکترونیکی، بازاریابی و برندسازی مقاصد گردشگری، استقبال رسانه‌های خارجی از پوشش جاذبه‌های ایران، عضویت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در شورای‌ عالی صادرات غیرنفتی، ورود قطارهای لوکس گردشگری عقاب طلایى به ایران، قرار گرفتن ایران در فهرست مقاصد سال 2015میلادی که ایران را کانون جدید گردشگری خاورمیانه نامیدند، کسب میزبانی کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری 2017، افتتاح اولین هتل فرودگاهی کشور، مثبت شدن تراز گردشگری پس از 35 سال از جمله اتفاقات مثبت جالب توجه در این حوزه محسوب می‌شوند.از نظر «دنیای اقتصاد» در میان این وقایع ریز و درشت در سالی که گذشت، ورود قطار لوکس گردشگری اتفاق مهم‌تر و اساسی‌تری محسوب می‌شود. این کار به ابتکار و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی انجام شد و طی سال 93 در مجموع چهار قطار لوکس با سرنشینانی متفاوت و تاثیرگذار به ایران آمدند. در این چهار قطار در مجموع حدود 300 نفر از 15 کشور مختلف از جمله فرانسه، آلمان، دانمارک، سوئد، هلند، آمریکا، انگلستان، سوئیس، مکزیک و مجارستان و... به گشت و گذار در ایران پرداختند. این قطار از مرز رازی وارد کشور می‌شد و معمولا بعد از بازدید از شهرهای زنجان، یزد، اصفهان، شیراز، تهران، کرمان و مشهد، ایران را ترک می‌کرد. در برنامه‌ریزی‌های برگزارکنندگان این تورها آمده است که تا پایان سال 2015 میلادی 9 گروه از گردشگران خارجی از طریق حمل‌و‌نقل ریلی وارد ایران می شوند و تعداد این گروه‌ها در پایان سال 2016 به رقم 12 خواهد رسید.این اتفاق به چند دلیل در گردشگری نوپای ایران جالب توجه است، مسافران این قطار به واسطه توان مالی و نفوذ اجتماعی بالا، درصورت داشتن یک تجربه به‌یادماندنی، سفر خود را تکرار می‌کنند و سفیرانی برای تبلیغ سفر به ایران خواهند بود.به همین دلیل این اتفاق علاوه بر عواید مالی مستقیم و کوتاه مدت آن در واقع یک نوع بازاریابی موفق در این سطح محسوب می‌شود، که در نهایت رشد پایدارتر و افزایش درآمدها در حوزه گردشگری را در دراز مدت به دنبال خواهد داشت. نکته مثبت دیگر در این رویداد در تاکید «تیم لیتلر»، رئیس شرکت قطار لوکس عقاب طلایی، نهفته است که راه‌هاى ریلى ایران را بسیار مناسب دانست و اظهار کرد که ایران پتانسیل توسعه گردشگرى ریلى را دارد. همان‌طور که تاکید شد با وجود خبرهای خوش در حوزه گردشگری خارجی، خبرهای گردشگری داخلی چندان، مثبت و امیدبخش نبود؛ ترافیک، سونامی سفر در تعطیلات فشرده، اختلاف میان فعالان محیط‌زیست و دولت بر سر توسعه گردشگری آشوراده و اتفاقاتی از این دست کمی فضای این حوزه را در حوزه داخلی مشوش کرده بود. البته پیگیری طرح‌هایی مانند ساماندهی تعطیلات و توزیع زمانی و مکانی سفر، ساماندهی سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های گردشگری و هتل‌سازی و مناطق نمونه گردشگری در سایه امید به لغو تحریم‎ها نیز از جمله اتفاقات خوب این حوزه بود که در صورت به سرانجام رسیدن، نوید بخش روزهای بهتری در سال پیش رو است.