یک مقایسه دم‌دستی

جوامع مختلف، رویکردهای مختلفی درباره نحوه گذراندن اوقات فراغتشان دارند. به بیان دیگر اولویت‌های افراد مختلف در کشورهای مختلف برای گذراندن ساعات فراغت متفاوت است. به‌عنوان مثال در میان تفریحات مختلفی که به‌طور مشترک در میان کشورهای مختلف وجود دارد، برخی کشورها اولویت‌های متفاوتی از دیگران دارند. در این گزارش تلاش می‌کنیم تا برخی از مهم‌ترین اولویت‌های شهروندان مختلف در ایران و آلمان را مرور کنیم.

سرگرمی های محبوب ایرانی‌ها

در یک پژوهش دانشگاهی که دو سال پیش در دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده است، پژوهشگران اولویت‌بندی سرگرمی‌های محبوب جوانان ایرانی شهرنشین در شهرهای بزرگ را برای گذران اوقات فراغت این گونه بیان کرده‌اند.

استفاده از اینترنت

بیش از ۸۵ درصد از جوانانی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، گفته‌اند که بیشتر زمان فراغتشان را به چرخیدن در سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند. طبیعتا در زمان انجام این پژوهش، پیامرسان‌های موبایلی تازه باب شده بودند و در آن زمان نرم افزار وایبر به تازگی در میان جامعه ایرانی جا باز کرده بود. احتمال می‌رود که با احتساب گذران زمان فراغت در کانال‌ها و گروه‌های تلگرام، اولویت استفاده از اینترنت در این زمان‌بندی بیش از پیش شود.

پرسه زنی در خیابان

یکی از سرگرمی‌های محبوب ایرانیان پرسه‌زنی در خیابان است. این پرسه‌زنی هم به‌صورت سواره و هم به‌صورت پیاده محاسبه شده است. به‌نظر می‌رسد که ایرانیان بیش از گذشته دوست دارند که اوقات فراغتشان را با پرسه زدن در میان خیابان‌ها، پاساژها و مراکز خرید بگذرانند. نکته مهم در این‌باره آن است که نباید خرید را در این دسته در نظر گرفت. زیرا پرسه‌زنی رفتاری متفاوت با خرید کردن است. پرسه زنی برای بیش از ۷۸ درصد جوانان ایرانی یک سرگرمی محبوب است.

کافه‌نشینی

کافه‌نشینی رفتار محبوب ایرانیان در یکی، دو دهه اخیر بوده است. بسیاری از جوانان اعتقاد دارند که کافه‌ها بار محدودیت‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد و کمتر به آنان حس مسوولیت‌پذیری در مقابل هنجارهای اجتماعی القا می‌کند. کمی بیش از ۶۶ درصد جوانان ایرانی شهرنشین در شهرهای بزرگ دوست دارند در زمان فراغتشان به کافه سر بزنند.

دورهمی

۵۹ درصد جوانان ایرانی در شهرهای بزرگ فارغ از طبقه اقتصادی‌شان، دوست دارند زمان‌های فراغت را در دورهمی‌های گروهی با دوستانشان بگذرانند. این دورهمی متفاوت از مهمانی‌های خانوادگی است.

سینما

اگرچه به‌نظر می‌رسد که در سال جاری استقبال از سینما بیش از گذشته شده است، اما پژوهش حاضر که مربوط به دو سال گذشته است، نشان می‌دهد که حدود ۵۰ درصد ایرانیان جوان که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند در زمان فراغت به سینما می‌روند.

سفر

سفر گروهی یک روزه و بیشتر از یک روز برای ایرانیان همواره محبوب بوده و هست. شرکت‌کنندگان در نظرسنجی پژوهشگران دانشگاه علامه اعلام کرده‌اند که سفرهای گروهی در قالب سفرهای دوستانه و تورهای مسافرتی را به‌عنوان بخشی از مهم‌ترین سرگرمی زمان فراغت خود در نظر گرفته‌اند. بیش از ۴۲ درصد جوانان در روزهای تعطیل ترجیح می‌دهند به سفر بروند.

عوض کردن کانال‌های تلویزیون و ماهواره

نکته جالب توجه دراین مورد آن است که بسیاری از مخاطبان جوان برنامه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای رغبت زیادی به این برنامه‌ها نشان نمی‌دهند و تلاش می‌کنند تا با دوره کردن کانال‌ها و شبکه‌های مختلف، زمان فراغت خود را بگذرانند. آنان می‌گویند که کمتر پیش می‌آید که در جریان جست‌وجو برای یک برنامه جذاب، موفق بشوند. در واقع پناه بردن به تلویزیون و ماهواره به‌عنوان یک سرگرمی حداقلی قابل‌توجه است. ۳۰ درصد پاسخگویان به پرسش‌های این پژوهش، اوقات فراغت خود را با تلویزیون پر می‌کنند.

سرگرمی های محبوب آلمانی‌ها

بنیاد پژوهشی آینده‌نگری در آلمان هر ساله گزارشی درباره تفریحات موردعلاقه آلمانی‌‌ها منتشر می‌کند. امسال این بنیاد پرسش‌هایی را با سه‌هزار آلمانی مطرح کرده است. ۱۰ سرگرمی محبوب آلمانی‌ها در اوقات فراغت از این قرار است:

نیاز به آرامش

به‌خصوص افراد بازنشسته‌ و جوان در آلمان مایلند وقت آزاد خود را در آرامش گذرانده و صرف رسیدگی به خود کنند.

خواب و استراحت کافی

بیشتر افراد مایل هستند فارغ از زنگ ساعت و وظایف هرروزه به حد کافی بخوابند و این برای سلامتی خوب است. چون کسانی که استراحت و خواب کافی ندارند، قادر به تمرکز نیستند و میزان تحریک‌پذیری‌شان بالا می‌رود و ممکن است فشار خون و درجه حرارت بدنشان در اثر کمبود خواب در بلندمدت دچار اختلال شود.

گذران وقت بیشتر با افراد موردعلاقه

برای زوج‌ها و خانواده‌ها مهم است وقت بیشتری را با اعضای خانواده و شریک زندگی‌شان بگذرانند. طبق پژوهش بنیاد آینده‌نگری، ۳۱ درصد افراد مجردی که به پرسش‌های این بنیاد پاسخ گفته‌اند، وقت آزادشان را با شریک زندگی‌شان می‌گذرانند. اینکه چگونه چنین چیزی ممکن است برای ما نیز معماست.

گفت‌وگو در مورد موضوعات روز

چه تیمی پیروز مسابقه فوتبال امشب خواهد بود؟ با پناهجویانی که راهی اروپا می‌شوند چه باید کرد؟ هم اکنون بحث بر سر کدام ستاره یوتیوب داغ است؟ گفت‌وگو بر سر موضوعات روز در اوقات فراغت از سرگرمی‌های محبوب آلمانی‌ها، به‌خصوص زوج‌ها و افراد خانواده است.

بی‌رغبتی جوانان آلمانی به مطالعه

به‌طور متوسط سه‌چهارم افرادی که مورد پرسش قرار گرفته‌اند حداقل یک‌بار در هفته روزنامه یا مجله مطالعه می‌کنند، اما تفاوت میزان علاقه افراد به مطالعه در میان نسل‌ها بسیار زیاد است. حتی نیمی از افراد جوان هم تمایلی به مطالعه مطبوعات نشان نمی‌دهند. این درحالی است که بیش از ۹۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال به‌طور مرتب به مطالعه نشریات می‌پردازند.

سفر به رویاها

از هر چهار نفر، سه نفر و به‌خصوص نوجوانان و بازنشستگان، تمایل دارند تنها چشم‌هایشان را ببندند و افکار خود را آزاد بگذارند. در خانواده‌هایی که کودک خردسال دارند و نیز در میان افراد مجرد خیال‌پردازی چندان طرفداری ندارد.

بدون اینترنت، هرگز

تقریبا تمام نوجوانان و افراد بزرگسال حداقل یک‌بار در هفته از اینترنت خانگی استفاده می‌کنند. بدین ترتیب در پرداخت هزینه‌های سنگین اینترنت همراه صرفه‌جویی می‌شود. استفاده از اینترنت در آلمان در مقایسه با ۵ سال پیش افزایش چشمگیری یافته است.

مکالمه‌های تلفنی

تصویری که بارها در فضای شهری به‌چشم می‌خورد، رهگذرانی هستند که با تلفن همراه صحبت می‌کنند. از هر چهار آلمانی، سه نفر حداقل یک‌بار در هفته حین طی مسیر از تلفن همراه استفاده می‌کنند. اما هنوز هم در چاردیواری خانه از تلفن منزل استفاده می‌کنند. یک‌سوم افراد هر روز از خانه با دوستان خود تماس تلفنی می‌گیرند.

رادیو، رسانه محبوب آلمانی‌ها

اگرچه اغلب درباره رادیو گفته شده رسانه‌ای است که دیگر به کار نمی‌آید، ولی آلمانی‌ها همچنان با علاقه از رادیو استفاده می‌کنند. ۹۰ درصد افراد مورد پرسش حداقل یک‌بار در هفته به رادیو گوش می‌دهند. بیش از نیمی از آلمانی‌ها هر روز رادیوی خود را برای استفاده از شبکه‌های خبری یا برنامه‌های رادیویی گوناگون روشن می‌کنند.

خیره به تصاویر تلویزیون

نینا‌هاگن خواننده پانک آلمانی در سال ۱۹۷۸ ترانه «به تلویزیون زل می‌زنم» را خواند. امروز بعد از گذشت ۴۰ سال ۹۷ درصد افراد مورد پرسش حداقل یک‌بار در هفته پای تلویزیون می‌نشینند. تماشای تلویزیون از سرگرمی‌های محبوب همه گرو‌ه های سنی آلمان در اوقات فراغت است. تقریبا دو سوم آلمانی‌ها هر روز تلویزیون تماشا می‌کنند.