هفت سال زمان برای ساخت ۳۰۶ واحد مسکونی
نارمک تهران چگونه در زمان مصدق شکل گرفت؟
نارمک یکی از مناطق شرقی تهران است که در زمان قاجار به عنوان دهکدهای شناخته میشد. پس از سقوط قاجار اراضی آن از جمله اراضی بلا صاحب اطراف تهران بود که به موجب قانون ثبت اراضی موات در اختیار بانک ساختمانی قرار گرفت. در دوران نخستوزیری محمد مصدق مسئله ناشناس بودن مالک زمینهای نارمک مورد بحث قرار گرفت و بانک ساختمانی موظف شد برای نیازمندان در آن مکان خانهسازی کنند. اراضی در ابتدا شامل حدود ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ قطعه زمین بود. طرح اگرچه در دوره مصدق پایهریزی شد اما مراحل بعدی آن به دولت پس از کودتای مرداد ۱۳۳۲ انجام گرفت.
نارمک یکی از مناطق شرقی تهران است که در زمان قاجار به عنوان دهکدهای شناخته میشد. پس از سقوط قاجار اراضی آن از جمله اراضی بلا صاحب اطراف تهران بود که به موجب قانون ثبت اراضی موات در اختیار بانک ساختمانی قرار گرفت. در دوران نخستوزیری محمد مصدق مسئله ناشناس بودن مالک زمینهای نارمک مورد بحث قرار گرفت و بانک ساختمانی موظف شد برای نیازمندان در آن مکان خانهسازی کنند. اراضی در ابتدا شامل حدود 3000 تا 4000 قطعه زمین بود. طرح اگرچه در دوره مصدق پایهریزی شد اما مراحل بعدی آن به دولت پس از کودتای مرداد 1332 انجام گرفت. ساخت ماکتهای ساختمانسازی نارمک در آخرین ماههای سال 1332 شروع شد و سازنده ماکت جهانگیر مظلوم بود. ماکتی که به وجود آمد تا مرحله اجرایی هفت سال زمان برد. حاصل آن هم ساخت سیصد و شش دستگاه واحد مسکونی بود که به جای نیازمندان به کارمندان دولت اختصاص یافت. اما شرح این طرح به این صورت است. روزنامه اطلاعات در تاریخ 8/7/ 1332 در یکی از صفحاتش خبری درج کرد مبنی بر قرعهکشی قطعات اراضی نارمک که بر اساس آن در محل بانک ساختمانی و به دستور نخستوزیر وقت روز پانزدهم مهرماه قرعهکشی این اراضی با حضور وی و
مسئولان بانک انجام میگرفت. پیش از اجرای آن، قطعهبندی و نقشهبرداری این اراضی به وسیله متخصصان امر آغاز شده که در زمان چاپ خبر این کار به اتمام رسیده بود و قطعات آماده تقسیم بندی بودند. این اراضی به چهار هزار قطعه مختلفالمساحت به این شرح تقسیمبندی شدند. 1235 قطعه 200 متری و 844 قطعه 300 متری و 416 قطعه 400 متری و 1496 قطعه پانصد متری. مساحت این اراضی نارمک شش میلیون مترمربع بود که به مقدار یک ششم مساحت شهر تهران در آن زمان بوده است. چنانکه روزنامه نوشته است این زمینها به وسیله تعدادی از مهندسان درجه یک و در طول 4 ماه مساحی و آمادهسازی شده بود و از لحاظ نقشه شهرسازی با شهرهای جدیدالتاسیس کشورهای خارجی هماهنگی کامل داشت و با آنها مطابقت میکرد. آب اراضی نارمک از مجرای شیان که در حدود 40 سنگ آب داشت تامین میشد و برق آن نیز همین شرایط را داشت. همچنین قرار شد که بلافاصه پس از قرعهکشی تسطیح خیابانها و معابر و سپس ایجاد فضای سبز این منطقه آغاز شود. به هر روی پس از درج این خبر دیگر اخباری از سرنوشت این پروژه در دست نیست تا آنکه هفت سال بعد همان روزنامه با انتشار گزارشی، از واگذاری واحدهای ساخته شده در نارمک
خبر داد. در این گزارش چنین آمده بود: از امروز سیصدوشش دستگاه خانههای ساخته شده از طرف بانک ساختمانی در نارمک به متقاضیان آن واگذار خواهد شد. امروز آقای مهندس الهی مدیرعامل بانک گفت که لوله کشی 200 دستگاه از خانهها خاتمه یافته و بقیه هم ظرف یک هفته آینده تمام خواهد شد. وی در خصوص ترتیب واگذاری نیز گفته بود: از امروز دسته دسته متقاضیان را به بانک دعوت خواهیم کرد تا ترتیبی جهت واگذاری و تنظیم اسناد مربوط انجام دهیم به موازات این کار، لولهکشی و تزئینات شهرسازی و بقیه کارهای ساختمانی نیز خاتمه پیدا میکند. این سخن در حالی مطرح شد که براساس منابع موجود در آغاز کار و تا سالها به خریداران، سند رسمی داده نشد تا نتوانند زمین را که به دلیل امتیاز کارمند دولت بودن به آنان داده شده بود به دیگران بفروشند. براساس همین گزارش خانههای واگذاری از طرف بانک به سه دسته تقسیم میشد که نوع اول آن شامل خانهای 300 متری با سه اتاق خواب بود. متقاضیان برای این دسته از واحدها 10 هزار تومان پیش قسط پرداخت کردند. نوع دوم چهار صد متری و چهار اتاق که پیش قسط آن 12 هزار تومان بود. نوع سوم که بیش از دو سوم خانهها را دربرمیگرفت پانصد
متری بود و 4 اتاق بزرگ داشت. پیشقسط نوع آخر 15 هزار تومان بود. قرار شد تا مابقی قیمت خانه نیز در اقساط بلندمدت بین ده تا پانزده سال از مردم دریافت شود. به این ترتیب کار واگذاری خانهها پس از هفت سال آغاز شد. به عبارتی طرحی که در دولت مصدق کلید خورد با تغییرات سیاسی کشور دچار وقفه شد و دولت بعدی سال 1339 این طرح را به فرجام رساند. فرجامی که حاصل آن تنها ساخت 306 واحد مسکونی بود. خانهای که به اسلوب آمریکایی و فاقد حصار و دیوار بود. امری که به هیچ روی با فرهنگ ایرانی مطابقت نداشت و شاید منظور از آن تغییر سبک زندگی بود، امری که پهلویها از همان ابتدای سلطنت خود آن را آغاز کرده بودند.
ارسال نظر