کاریز؛ مقصد آشنای گردشگران کیش
این روزها دیگر کمتر کسی را می‌شود دید که کاریز یا شهر زیرزمینی کیش را نشناسد.حتی اگر به جزیره کیش سفر نکرده باشید و شهر زیرزمینی آن، که با حمایت سازمان منطقه آزاد و مدیریت و پشتکار مهندس حاجی حسینی به عنوان یک سرمایه‌گذار علاقمند ایرانی احیا و بازآفرینی شده است را ندیده باشید، حتماً در مورد آن بسیار شنیده‌اید.به شما پیشنهاد می‌کنیم در فرصت به دست آمده برای حضور در جزیره کیش، بازدید از شهر زیرزمینی کیش یا کاریز را از دست ندهید. کاریز که در حقیقت همان چیزی است که بسیاری آن را قنات می‌نامند، اختراع ایرانیان است و عمری معادل تمدن ایران باستان دارد و با وجود قدمت بسیار زیاد و رشد فن‌آوری‌های نوین، هنوز هم در بسیاری از نواحی گرم و خشک این سرزمین به مردم زندگی می‌بخشد.
شهر زیرزمینی کیش یا کاریز که طول آن به ۱۵ کیلومتر میرسد، قدمتی دو هزار ساله دارد و احتمالاً در زمان اشکانیان احداث شده است.این مجموعه، برخلاف آنچه که از نام شهر مورد انتظار است نه در روی زمین بلکه در عمق ۱۶ متری زمین، بازسازی و بازپیرایی شده است که در نوع خود بی‌نظیر و تحسین برانگیز است.
هنگامی که در این شهر زیرزمینی قدم می‌زنید، به بالای سرتان بنگرید و به این فکر کنید که سقف بالای سرتان روزگاری بستر دریا بوده است .شهری زیرزمینی که آسمان مرجانی‌اش پر از ستاره‌هایی از جنس فسیل‌های دریایی‌ست که به استناد آزمایش‌هایی که در مونیخ آلمان بر روی آن‌ها انجام شده است، قدمت آن‌ها به میلیون‌ها سال پیش برمی‌گردد.
در گذشته این قنات به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع آب آشامیدنی منطقه محسوب می‌شده است، آبی کاملا زلال، شفاف و شیرین که علت زلال بودن آن، عبور از لایه‌های مختلف رسوبی و مرجان‌های تصفیه کننده در آب است. در زمان‌های قدیم، مردم جزیره از این آب برای آشامیدن و آبیاری مزارع استفاده می‌کردند و بخشی از آن را هم به کشتی‌های مردم سواحل دیگر خلیج فارس مثل: دوبی، عمان و شارجه می‌فروخته‌اند.
در این شهر زیرزمینی، یکی از پایاب‌های کهن کیش با قدمتی حدود 800 سال قرار دارد. پایاب شکلی شبیه پله‌های آب انبار دارد که مردم می‌توانستند از سطح زمین و با استفاده از پله پایین آمده و با کوزه آب مورد نیاز خود را از کاریز برداشت کنند.
عملیات شهر زیرزمینی کاریز از شهریور ماه ۱۳۷۸ با حمایت سازمان منطقه آزاد کیش و به همت مهندس حاجی حسینی یک ایرانی دور افتاده از وطن که پس از ۲۹ سال به ایران بازگشته بود، در محل اتصال سه رشته کاریز آغاز گردید. ابتدا کانال‌های موجود که فقط مسیر عبور آب بود، به وسیله نیروی انسانی و به وسیله دست، کلنگ و تیشه تعریض و خاکبرداری شد و با گسترش و کشف زوایا و نقاط پنهان آن امروزه مساحت فعلی این شهر زیرزمینی در حدود ۱۵ هزار متر مربع است.
شهر زیرزمینی کاریز دارای سه فاز است .فاز یک مجموعه رستوران سنتی است .فاز شماره دو که در حال احداث است مجموعهای به طول تقریبی 700 متر خواهد بود که برای قایقرانی مشابه غار علیصدر همدان طراحی و ساخته خواهد شد و فاز شماره سه مجموعه موزه کاریز است، که در آن برخی آثار به دست آمده از منطقه به صورت محدود در معرض نمایش گذاشته شده است.

موزه کاریز
در این موزه که با مساحتی بالغ بر ۲۸۰ مترمربع ایجاده شده، ۳۵ فسیل از جزیره کیش با قدمتی بیش از ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال و نتیجه آزمایش‌هایی که در شهر مونیخ آلمان بر روی فسیلها انجام شده را به همراه شناسنامه آنها قرار داده‌اند. همچنین در این مکان بقایای فسیل لاک‌پشتی مشاهده می‌شود که قدمت آن بالغ بر ۵۷۰ میلیون سال است.اشیاء تاریخی پیدا شده در جزیره و همچنین اطلاعات کاملی راجع به خلیج فارس و جزیره کیش از قبیل پیدایش جزیره کیش، فرهنگ، جغرافیای طبیعی و تاریخی وگیاهی، منابع آبی و اقلیمی و آب و هوا از اطلاعاتی است که در این موزه قرار دارد. از همه مهمتر، قسمت اسناد، مدارک و نقشه‌های قدیمی مربوط به خلیج فارس است که همه آنها نشان دهنده این حقیقت تاریخی است که نام این خلیج همیشه ایرانی در تمام طول تاریخ، خلیج فارس بوده است.
بازدید از کاریز کیش و قدمت دیرینه‌ آن در بستر خلیج فارس برای هر گردشگری می‌تواند جذاب و تامل برانگیز باشد.
***
آدرس : جزیره کیش، میدان المپیک، مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیر زمینی کیش (کاریز)
تلفن : ۴۴۳۱۵۵۳ - ۷۶۴ (۹۸+) نمابر : ۴۴۴۴۳۵۶ - ۷۶۴ (۹۸+)