انتخابات پر حرف و حدیث

نویسنده: Jack Pannell

شورای ملی انتخابات ونزوئلا پس از رای‌گیری در مورد تشکیل مجمع موسسان در این کشور اعلام کرد بیش از ۸ میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده‌اند. این رقم نشان‌دهنده حضور بیش از ۴۰ درصدی است و با توجه به اینکه «میزگرد اتحاد دموکراتیک» به‌عنوان گروه اصلی مخالفان دولت انتخابات را تحریم کرده بودند، همچنان مشارکت حداکثری را به نفع «چاوزمو» (اصطلاحی برگرفته از نام چاوز که نشان‌دهنده مکتب او در حکومت‌داری است) به نمایش می‌گذارد. میزگرد اتحاد دموکراتیک مطابق دو دهه گذشته سعی داشت این انتخابات را زیر سوال ببرد و آماری که شورای ملی انتخابات اعلام کرده را نادرست دانست. رسانه‌ها نیز خیلی سریع اتهام تقلب علیه شورای ملی را پذیرفتند. آمار شورای ملی انتخابات مبنی بر مشارکت بیش از ۸ میلیون نفر، می‌تواند نشانه‌ای قوی باشد از تمایل سیاسی به نفع چاوزمو. در واقع، با در نظر گرفتن تحریم میزگرد اتحاد دموکراتیک، این رقم نشان‌دهنده بیشترین رای به نفع مکتب چاوز از زمان انتخاب مجدد او در سال ۲۰۱۲ و دومین میزان مشارکت بالا در تاریخ ونزوئلا است. با اینکه شورای ملی انتخابات سابقه‌ محکمی در مدیریت انتخابات داشته، اما ارقامی که اعلام کرده اکنون از سوی شرکت نرم‌افزاری طراحی‌کننده تکنولوژی رای‌گیری در ونزوئلا و نیز تحلیلی که رویترز روی داده‌ها انجام داده، زیر سوال رفته است. به هر حال، هنوز بازرسی کاملی از سوی شورا صورت نگرفته و گزارش کامل و شفافی در مورد آرا منتشر نشده است. تیبیسای لوسنا، رئیس شورای ملی انتخابات، اتهامات شرکت نرم‌افزاری مذکور را رد کرده است.

اظهارات علیه آمار انتخابات

مخالفان به رهبری میزگرد اتحاد دموکراتیک با استناد به خالی بودن حوزه‌های رای‌گیری و نیز داده‌های نظرسنجی‌ها، آمار ۸ میلیونی اعلام شده را رد کرده و چنین مشارکتی را غیرمحتمل می‌دانند. یک نظرسنجی که در ماه‌های مه و ژوئن برگزار شد، نشان داد ۸۵ درصد مردم ونزوئلا با تشکیل مجمع موسسان مخالفند. چنین آمارهایی باور این را که مردم در انتخابات مجمع موسسان حتی بیشتر از انتخابات‌های ریاست جمهوری گذشته مشارکت داشته‌اند، سخت می‌کند. به هر حال، نظرسنجی‌ها نشانه قطعی مبنی بر حمایت یا عدم حمایت مردمی از مجمع موسسان نیستند. همچنین عکس‌هایی که از حوزه‌های انتخاباتی خالی منتشر می‌شود، ارزیابی عادلانه‌ای از میزان مشارکت نیست، چرا که گزارش شورای ملی انتخابات هم نشان می‌دهد در بسیاری از مناطق، موانعی که مخالفان ایجاد کرده بودند، در روند رای‌گیری اختلال ایجاد کرده بود.

با اینکه ناظران معتبر بین‌المللی از چند کشور، از جمله ایالات متحده آمریکا حضور داشتند، اما انتقاد دیگری که صورت می‌گیرد این است که نظارت دقیقی از سوی موسساتی مانند «سازمان کشورهای آمریکایی» وجود نداشته است. البته از نظر دولت ونزوئلا چنین چیزی کاملا قابل درک است. دبیر کل این سازمان پیش‌تر اعلام کرده بود این رای‌گیری کلا غیرقانونی است و بنابراین دولت ونزوئلا انگیزه‌ای برای فراهم کردن امکان نظارت این سازمان نداشت. باید گفت هر کشوری که با نظارت بین‌المللی مخالفت می‌کند، لزوما انتخاباتش نامشروع نیست. دیگر اعضای سازمان کشورهای آمریکایی مانند کانادا، آرژانتین، برزیل، شیلی و اوروگوئه نیز با نظارت این سازمان در انتخابات خود مخالفت کرده بودند. به‌طور مشابه، انتخابات پارلمانی ۲۰۱۵ ونزوئلا هم تحت نظارت سازمان کشورهای آمریکایی یا دیگر سازمان‌های اینچنینی برگزار نشد. مخالفان هم که ۱۰۹ کرسی از ۱۶۷ کرسی مجمع ملی را به دست آورده بودند، شکایتی به این مساله نکردند.

انتقاد مهم دیگر این بود که دولت بر‌خلاف همیشه تمهیدات لازم را برای جلوگیری از دو بار رای دادن افراد در نظر نگرفته بود. چنین کاری به مخالفان و رسانه‌ها فرصت داد به سیستم رای‌گیری حمله کنند، در حالی که خیلی ارزان و راحت می‌شد از چنین اتفاقی جلوگیری کرد. یکی از مهم‌ترین شواهد در رد معتبر بودن تعداد مشارکت‌کنندگان، گزارشی است که خبرگزاری رویترز منتشر کرده و در آن گفته بود تا ساعت ۵/ ۵ بعدازظهر تنها ۷/ ۳ میلیون نفر در رای‌گیری شرکت کرده بودند و این یعنی تعداد مشارکت‌کنندگان تنها در مدت یک ساعت و نیم دو برابر شده تا به رقم ۸ میلیون نهایی برسد! شورای ملی انتخابات در مورد این اتهام اظهار‌نظری نکرده است. البته این واقعیت که آنتونیو موجیکا، مدیر شرکت نرم‌افزاری Smartmatic هم ادعا کرده که بین آرای واقعی و میزان مشارکت اعلام شده حداقل یک میلیون اختلاف وجود دارد، مایه نگرانی است. نرم‌افزار این شرکت از سال ۲۰۰۴ در انتخابات‌های ونزوئلا مورد استفاده قرار گرفته و تاکنون هیچ‌گاه آمار نهایی هیچ انتخابات یا رفراندومی را زیر سوال نبرده بود. لوسنا در این باره گفته: «این یک اظهار نظر بی‌سابقه از طرف شرکتی بود که تنها نقشش ارائه خدمات دقیق و پشتیبانی فنی است، نه مشخص کردن نتیجه.»

نتیجه‌گیری

ادعاهایی که می‌گویند رای‌ها در طول برگزاری انتخابات برای تشکیل مجمع موسسان دستکاری شده بسیار قوی هستند. همچنین باید اشاره کرد برخی سران حزب مخالف معتقدند میزان مشارکت ۵/ ۲ میلیون نفر بود؛ ادعایی که صحت آن احتمالا اثبات نخواهد شد. هر دو طرف از نظر سیاسی علاقه‌مند به مشارکت در انتخابات بوده‌اند و هر دو طرف هم دوست دارند نظر مردم مشارکت‌کننده را به نفع خود مصادره و دستکاری کنند. انجام یک بازرسی کامل و انتشار داده‌های واقعی برای مشخص کردن صحت نتایج انتخابات در ونزوئلا ضروری است. تقلب در آرا و اتهامات متعاقب آن مسیری نیست که باید طی شود. فساد دولت ونزوئلا یا اتهاماتی که متوجه نیروهایی است که تلاش می‌کنند انتخابات را نامشروع جلوه دهند، فرآیندهای دموکراتیک را تضعیف می‌کند و به مخالفان و قدرت‌های خارجی این حق را می‌دهد که از تشکیل مجمع موسسان به‌عنوان ابزاری برای به دست آوردن قدرت و نه حل بحران فعلی هراس داشته باشند.

منبع: Caribbean News Now