این پول همه را با فوتبال دشمن کرده است
مسعود رضائیان یکی از مدیران خوشنام فوتبال ایران است. یکی از بنیانگذاران حرفه‌ای‌ترین باشگاه ایران. رضائیان که بعد از نشستن بر مسند مدیریت باشگاه فولاد خوزستان، مجموعه خود را به سوی حرفه‌ای شدن و موفقیت پایدار سوق داد، حالا بعد از گذشت بیش از یک دهه، ثمره تلاش‌های خود را می‌بیند. مدیرعامل سابق فولاد که بعد از روی کار آمدن دولت نهم از مسند کار کنار رفت، پاسخگوی سوال‌های «دنیای اقتصاد» درباره مشکل بزرگ این روزهای فوتبال ایران بود؛ دستمزدهای نجومی فوتبالیست‌ها در لیگ برتر ایران.
این روزها مستنداتی از دستمزدهای بازیکنان شاغل در لیگ برتر فوتبال ایران منتشر شده که سروصدای زیادی بر پا کرده است. باتوجه به این مستندات، آیا شما پرداخت این دستمزدها به فوتبالیست‌ها را منطقی می‌بینید؟
دستمزدهایی که با هنجارهای اقتصادی این روزهای ایران و دستمزدهای طبقه‌های مختلف جامعه ایرانی همخوانی ندارد. بازیکنان فوتبال لیگ برتر برای یک دقیقه بازی کردن در تیم‌هایشان یا حتی نشستن روی نیمکت، مبالغ هنگفتی دریافت می‌کنند که قابل قیاس با دستمزد هیچ کدام از متخصصان خبره کشور در حوزه‌های دیگر نیست. آن هم در شرایطی که در کیفیت بازی آنها، نشانی از تخصص نیست. این ارقام البته در مقایسه با بازیکنان تراز اول فوتبال دنیا و ستاره‌های بی‌بدیل آن، کوچک به‌نظر می‌رسد، اما تناسب مشخصی میان دستمزد ستاره‌های ایرانی و عملکرد آنها را به چشم نمی‌توان دید.
به‌نظر می‌رسد دلیل اصلی پرداخت این هزینه‌ها رسیدن به موفقیت در زمانی کوتاه است. آیا خرید ستاره‌های گرانقیمت تضمینی برای قهرمانی و موفقیت به باشگاه‌ها می‌دهد؟
این هزینه‌ها و ارقام حیرت آور و سطح دستمزدهای بالای بازیکنان باید تاثیر خود را در کیفیت بازی‌ها و نتیجه‌گیری تیم‌های مختلف نشان دهد؛ اما در این فصل دیده‌ایم که تفاوت چندانی میان تیم‌هایی که هزینه‌های ۶ میلیاردی کرده‌اند با تیم‌های ۲۰ میلیاردی نیست. همین مساله، پرداخت این ارقام هنگفت را از هرگونه توجیه خالی می‌کند و علامت سوال بزرگی رو‌به‌روی دستمزدهای نجومی فوتبالیست‌ها قرار می‌دهد.
با این حساب فایده انجام این هزینه‌های گزاف چیست؟ آیا نفعی از این پرداخت‌ها به فوتبال ایران می‌رسد؟
خیر. افزایش دستمزدهای فوتبالیست‌ها به ضرر خود فوتبال هم بوده است و حتی به ضرر خود بازیکن‌ها. بازیکنانی که فرهنگ دریافت این دستمزدهای بالا را نداشته‌اند، رو به سوی تباهی رفته‌اند و دیگر نشانی از توانایی‌های آنان نیست. از آن مهم‌تر، این پرداخت‌ها فوتبال را به گوشه رینگ برده و همه اقشار را با آن دشمن کرده است. با افشای این دستمزدها حالا فوتبالی که پیش از این محبوب همگان بوده، نه‌تنها کسی را به سمت خود جذب نمی‌کند؛ بلکه لعن و نفرین سایرین را متحمل است. بازیکنانی که رودرروی دوربین‌های تلویزیونی از ارقام ۲ میلیارد تومانی با عباراتی مانند «پول تو جیبی» یاد می‌کنند، در نگاه مردم به بیگانگانی شبیه هستند که از کرات دیگر به میان آنها سقوط کرده‌اند! صحبت از دو میلیارد تومانی است که می‌تواند در دستان یک کارآفرین، چندین فرصت شغلی پایدار را برای همین مردم ایجاد کند.
با این شرایط پس توجیهی برای انجام هزینه‌های میلیاردی در فوتبال وجود ندارد.
زمانی گفته می‌شد فوتبال نشاط را به جامعه تزریق می‌کند و به همین دلیل هر اندازه هم برای آن هزینه کنیم، ایرادی ندارد. این نشاط اجتماعی تاثیرات مثبت خود را به شکل افزایش بهره‌وری نیروی انسانی بر شاخص‌های اقتصادی کشور خواهد گذاشت. حالا اما مدت‌ها است که فوتبال از رسالت واقعی خود فاصله گرفته و هیچ نشاطی به جامعه تزریق نمی‌کند. وقتی فوتبال رسالت خود را به‌درستی انجام نمی‌دهد، حتی پرداخت کمترین هزینه برای آن هم توجیهی ندارد؛ چه برسد به این ارقام نجومی که حالا از آنها پرده برداشته شده است.
مهم‌ترین عامل گرانی دستمزدها در لیگ برتر را چه می‌دانید؟
بخشی از تقصیر رشد سرسام‌آور دستمزدها در فوتبال ایران، بر گردن مدیرانی است که خیلی بی‌پروا و غیرمسوولانه اقدام به بستن قراردادهای بالا با بازیکنان فوتبال کرده‌اند. عبارت «غیرمسوولانه» را از آن جهت به‌کار می‌برم که مدیران بسیاری از باشگاه‌های فوتبال، مدیران دولتی هستند و باشگاه‌هایشان از بودجه دولتی ارتزاق می‌کند. وقتی خرج از کیسه دیگران باشد، حاتم طایی شدن چه آسان است! و حالا فوتبال ایران در حال فرو رفتن در سیاهچاله‌ای است که به دست مدیران غیرمسوول آفریده شده است.