بیماری‌هایی که سلامت جهان را تهدید می‌کند
محمد نیشابوری سلامت به‌عنوان یکی از حقوق عمده انسانی تلقی می‌شود و در نتیجه همه مردم باید به منابع مورد نیاز برای تامین سلامت دسترسی داشته باشند. عوامل اثرگذار بر سلامت عوامل اقتصادی، اجتماعی، محیط فیزیکی، شیوه‌های زندگی و عوامل ژنتیکی و دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی است. برای بررسی وضعیت سلامت در جهان و کشورها از شاخص‌های مربوط به سلامت و عوامل اثرگذار بر آن استفاده می‌شود. شاخص‌هایی که در این مقاله به آن پرداخته شده شامل شاخص‌های دسترسی، امید به زندگی مرگ و ابتلا به بیماری‌ها، جمعیت، تغذیه و اقتصاد بهداشت است. تقریبا تمام کودکانی که در دنیا متولد می‌شوند ظرفیت بقا برای حداقل هفتاد سال را دارند. ولی تعداد زیادی از آنان بر حسب کشورها بین 104 در بدترین کشور تا 4 کودک در بهترین کشورهای صنعتی به ازای هزار تولد زنده سال اول تولدشان را به پایان نرسانده فوت می‌کنند. امید به زندگی در کشورهای مختلف از 54 تا 83 سال تفاوت می‌کند و طی 50 سال گذشته به‌طور متوسط 1/ 19 سال افزایش یافته است. در میان بیماری‌هایی که در دنیا سلامت بشر را تهدید می‌کند برخی از بیماری‌ها مرگبارتر هستند که در زیر به آن پرداخته‌ایم.(جدول 1) در کنار بیماری‌های فوق برخی دانشمندان سلامت معتقدند که 12 بیماری دنیا را دگرگون کرده یعنی باکتری و ویروس آنها سبب نابودی بشر شده و حتی وضعیت اقتصادی و سیاسی کشورها را به مخاطره انداخته است. (جدول 2) ­­­جهان در قرن بیستم موفقیت‌های بزرگی را در کنتـرل بیماری‌های عفونی به شرح زیر کسب کرده است: ریشه‌کن کردن آبله، ریشه کنی فلج اطفال که بیش از 175 کشور در دنیا این بیماری را ریشه کن کرده‌اند. در سال 2000 هدف‌گذاری شده بود که فلج اطفال در دنیا ریشه‌کن شود ولی کمتر از 3500 مورد فلج اطفال در دنیا گزارش شده است. در صورتی که در سال 1988 این رقم 350 هزار مورد بوده است که نشانه موفقیت نسبی برنامه جهانی ریشه‌کنی فلج اطفال است. پیش‌بینی می‌شود در آینده بیماری هایی از این دست ریشه کن شوند و بیماری هایی ناشناخته سلامت بشر را تهدید کند.