در گفت‌وگو با نماینده لیست امید در بازشماری آراء انتخابات مشهد، مطرح شد:
ضعف اجرای انتخابات؛ عامل ایجاد شائبه
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- انتخابات هفتم اسفند رخدادی مبارک برای کشور بود؛ زیرا نتایج آن نشان داد مردم در مجلس خانه‌تکانی اساسی انجام داده‌اند و نیروهای معتدل بسیاری را به خانه ملت فرستاده‌اند. در همان روزهای ابتدایی پس از اعلام نتایج که مردم و دوست‌داران کشور در حال و هوای شادمانی پس از نتایج انتخابات بودند، شایعاتی ناخوشایند از شهر مشهد به گوش می‌رسید. از اعلام دیرهنگام نتایج (عصر روز دوشنبه ۱۰اسفند) گرفته تا اعتراض نامزدهای اصلاح‌طلب و حامی دولت به تخلفات در انتخابات.
دنیای اقتصاد، سیدمهرداد امیرکلالی- انتخابات هفتم اسفند رخدادی مبارک برای کشور بود؛ زیرا نتایج آن نشان داد مردم در مجلس خانه‌تکانی اساسی انجام داده‌اند و نیروهای معتدل بسیاری را به خانه ملت فرستاده‌اند. در همان روزهای ابتدایی پس از اعلام نتایج که مردم و دوست‌داران کشور در حال و هوای شادمانی پس از نتایج انتخابات بودند، شایعاتی ناخوشایند از شهر مشهد به گوش می‌رسید. از اعلام دیرهنگام نتایج (عصر روز دوشنبه ۱۰اسفند) گرفته تا اعتراض نامزدهای اصلاح‌طلب و حامی دولت به تخلفات در انتخابات. سکوت خبری حاکم بر مشهد از سوی ستاد انتخابات با این استدلال شکسته شد که وزارت کشور دسترسی به سامانه تجمیع آراء را در اختیار استانداری خراسان رضوی و فرمانداری مشهد قرار نداده و با پیگیری‌های استاندار، وزارت کشور با اعلام تدریجی نتایج در مشهد موافقت کرده است؛ اما این سوال وجود داشت که چرا وزارت کشور اجازه اعلام تدریجی نتایج آراء در حوزه انتخابیه مشهد و کلات را همچون برخی استان‌ها صادر نکرده بود؟ اجازه‌ای که می‌توانست با مدیریت صحیح، فرصت ندهد شایعه‌ای ایجاد شود و دولت را در مظان اتهام ضعف در اجرای انتخابات قرار دهد.
پس از این بود که اعتراض به نتایج انتخابات از سوی لیست امید که نامزدان‌شان رتبه‌های ششم تا دهم یعنی پنج نفر بعد از نمایندگان منتخب مشهد را به‌دست آورده بودند و درخواست بازشماری آراء و تطبیق آن‌ها را با سامانه تجمیع داشتند، وارد فاز جدیدی شد. شنیده‌های روز ۱۲ اسفند حاکی از آن بود که کار بازشماری آراء در فرمانداری مشهد آغاز شده است و پس از کش‌وقوس‌های فراوان، فرماندار مشهد ۱۶ اسفندماه اعلام کرد که بنا به اعتراضات واصله به فرمانداری، آراء ۱۰ درصد صندوق‌ها بازشماری می‌شود. رضا منصوری در مصاحبه‌ای اعلام کرد پس از بازشماری، آراء ۱۰ نفر اول حوزه انتخابیه مشهد و کلات به نسبت‌های مختلف افزایش یافته ولی تغییری در نتایج انتخابات مشهد و کلات و ترتیب افراد راه‌یافته به مجلس دهم ایجاد نشده است و اینکه اختلاف آراء نفر پنجم با نفر ششم پس از بازشماری ۱۰ درصد صندوق‌ها و تطبیق نتایج ۸۴ صندوق با سامانه تجمیع، کماکان ۵۲ هزار رأی است. منصوری علت این اختلاف آراء قبل و بعد از بازشماری را اشتباه وارد کردن آراء در صورت‌جلسات و جابه‌جایی رأی‌‌ها به علت تشابه اسمی اعلام کرد و آن را ناشی از خستگی افراد حاضر در هیأت اجرایی دانست.
به هر روی انتخابات مجلس دهم با بررسی اعتراض کاندیداهای اصلاح‌طلب و حامی دولت در مشهد به پایان رسید و حال می‌توان با آرامش بیشتری به شرح ماوقع بازشماری آرای انتخابات پرداخت. به همین منظور به سراغ یکی از افراد کلیدی در فرایند بازشماری آرای مشهد رفتیم که تاکنون و در پاسخ به درخواست‌های رسانه‌ها برای انجام گفت‌وگو به‌دلیل حساسیت‌های حاکم بر ایام انتخابات، امتناع می ورزیده است. نماینده نامزدان لیست امید در بازشماری آراء از ۱۰ روز پرکار بازشماری صندوق‌های مورد اعتراض می‌گوید که از ۷ صبح تا ۱۰ شب بی‌وقفه به طول می‌انجامیده است. او که سابقه فرمانداری در شهرهای مختلف کشور را داشته ، نسبت به امور اجرایی انتخابات آشنا و مسلط است و به همین دلیل، هم از سوی اصلاح‌طلبان و هم فرمانداری مشهد مورد وثوق قرار گرفته و به نمایندگی از آن‌ها و همراه با نمایندگان هیات اجرایی و نظارت و همچنین دیگر نمایندگان نامزدان معترض، برای بازشماری آرا انتخاب شده است. جوانی‌اش را در جبهه و جنگ گذرانده و به دلیل کثرت حضور مداوم در دفاع مقدس، سال ۱۳۶۶ از طرف آموزش و پرورش استان به عنوان معلم نمونه انتخاب شد. از اینکه گفت‌وگویش موجب چهره‌پردازی شود و به جای جلب‌توجه مخاطبان به متن، او را در مرکز توجه قرار دهد، می‌گوید و از من می‌خواهد تا نامی از او ذکر نکنم. اما این را هم می‌گوید که حاضر است زیر فایل پیاده‌شده صحبت‌هایش را امضا کند و اگر لازم بود در هر جایی برای شهادت دادن درباره حرف‌هایش حاضر شود.
منتقد عملکرد اجرایی مجموعه فرمانداری در برگزاری انتخابات مشهد است و از اینکه این نهاد، بستر مناسبی برای برگزاری باکیفیت انتخابات مشهد فراهم نکرده و با سهل‌انگاری در انتخاب نیروهای باتجربه و معتقد به دولت -که به بهانه‌های واهی چون خستگی در فرآیند شمارش و ثبت دقیق آرا کوتاهی کرده‌اند- زمینه ایجاد شبهات را به‌وجود آورده‌اند، شکایت می‌کند.این فرماندار سابق به شدت موضوع تقلب در انتخابات را رد می‌کند و تخلفات صورت گرفته را با ارائه دلیل و مدرک، سازماندهی شده نمی‌داند و این را نتیجه نظر کارشناسی و منطقی حاصل از شمارش ۱۰ درصد صندوق‌ها می‌داند، اما به نظر او برای قانع شدن افکار عمومی حتی می‌شد آرای تمام صندوق‌ها را دوباره شمرد و اگر اختیار این کار را داشت تمام صندوق‌ها را مورد بازنگری قرار می‌داد تا هرگونه شبهه‌ای از اذهان عمومی درباره نتیجه انتخابات مشهد پاک شود. در ادامه مشروح این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد.
بعد از اعلام نتایج انتخابات چه مسیری طی شد که به بازشماری آراء انجامید؟
بعد از اعلام نتایج اولیه انتخابات در یازدهم اسفندماه، آقای امینی قصد داشتند که به فرمانداری بروند و به‌دلیل اینکه بنده با آقای فرماندار در گذشته روابط قدیمی داشتیم، آقای امینی را همراهی کردم. در جلسه‌ای که کاندیداهای اصلاح‌طلب با فرماندار داشتند، مقرر شد که نتیجه انتخابات را طبق قانون موردبررسی قرار دهیم.
چه شد که شما به‌عنوان نماینده اصلاح‌طلبان در بازشماری آرا انتخاب شدید؟
در آن جلسه بنده به‌عنوان نماینده کاندیداهای لیست امید در بازشماری آراء انتخاب شدم و آقای فرماندار هم گفتند که نماینده فرمانداری هم بنده باشم و به عبارتی در این مسأله حَکَم باشم.
چه افراد دیگری در این فرآیند حضور داشتند؟
در همه جلسات بازشماری آراء که در محل فرمانداری برگزار می‌شد همه کاندیداهای لیست امید و یا نماینده‌های آنان حضور داشتند. این جلسات حدود ۱۵ روز به طول انجامید و هر روز از ساعت ۷ صبح تا ۱۰ شب مشغول بازشماری آراء بودیم.
چه معیاری برای سالم درنظر گرفتن یا مخدوش بودن یک صندوق درنظر می‌گرفتید؟
صندوق سالم، صندوقی است که تعداد آرای مأخوذه از صندوق با صورت‌جلسه صندوق و همچنین با سامانه وزارت کشور مطابقت داشته باشد، بدین معنی که اگر صندوقی پنج بار بازشماری شود نباید آرای کاندیداها و آرای باطله تغییر کند. مسئولان استان در انتخابات اخیر به دست‌اندرکاران عرصه انتخابات اطلاعات اشتباه دادند. به‌عنوان مثال میزان مشارکت در مشهد را ۶۱ درصد اعلام کردند و طبق این خبر با احتمال ۵۰ درصد پیروزی، به دنبال آرای اصلاح‌طلبان در صندوق‌ها بودیم. اگر همان موقع میزان مشارکت را ۴۹ درصد اعلام می‌کردند، اصلا به استانداری و فرمانداری ورود پیدا نمی‌کردیم، بدین معنی که با درصد مشارکت پایین اصلا به دنبال پیروزی اصلاح‌طلبان نبودیم.
در بازشماری آراء مشخصا چه میزان اختلاف رأی با صورت جلسه‌های فرمانداری وجود داشت؟
در بازشماری شاهد تخلفات جدی و گسترده بودیم اما این فرضیه که جریانی در شمارش آراء انتخابات بخواهد تغییری ایجاد کند و به عبارتی تقلب کند به کلی منتفی است. اصلا موضوع درخواست ابطال انتخابات از نظر ما ملغی شده بود و نمایندگان کاندیداهای لیست امید نیز در این مورد اتفاق‌نظر داشتند. از تخلفات عمده و گسترده می‌توان به این نتیجه رسید تخلفات، پراکنده، اما سازمان‌یافته نبود. به‌عنوان مثال در یک صندوق آرای آقای امینی صفر اعلام شده بود اما در بازشماری ۸۲۳ رأی مأخوذه بود. پس از بازشماری پنج صندوق، اعلام کردیم آراء در حد قابل‌توجهی تغییر پیدا کرده است و کاندیداها در شکوائیه‌ای که به فرمانداری مرقوم کردند خواستار شمارش آرای حدود ۱۰۰ صندوق شدند. در برگه‌های فرمانداری که برای پنج صندوق اول بررسی شد، آرای آقای امینی صفر اعلام شده بود درصورتی‌که در بازشماری آراء برای آقای امینی و سه کاندیدای دیگر لیست امید ارقام دیگری به‌عنوان آرای مأخوذه مرقوم شد. مثال دیگر صندوق مسجد قبا بود؛ در این صندوق آرای آقای امینی صفر اعلام شده بود اما در بازشماری آراء ۸۳۷ رأی مأخوذه برای آقای امینی بود که همان شب، فردی که در صورت‌جلسه فرمانداری آرای ایشان را صفر اعلام کرده بود به ستاد فرمانداری احضار شد و او گفت که آخر شب خسته بودند و رقم اشتباهی درج شده است.
از چه زمانی متوجه شدید که تخلف سازمان‌یافته‌ای صورت نگرفته است؟
در شمارش ۱۰ صندوق دیگر شاهد بودیم که آرای مأخوذه کاندیداهای اصول‌گرا نیز افزایش پیدا می‌کند و در صورت‌جلسه فرمانداری کمتر اعلام شده بود و حتی در برخی صندوق‌ها صفر اعلام شده بود. آن موقع پی بردیم که تخلفِ هدایت‌شده، گسترده و پنهانی در کار نبوده و در نتیجه تقلبی صورت نگرفته است. در نهایت بعد از بازشماری حدود ۱۰ درصد صندوق‌ها و افزایش آرای اصولگرایان از لحاظ منطقی تصمیم گرفتیم که بازشماری را خاتمه دهیم.
مشخصا آراء کدامیک از نامزدهای اصول‌گرا افزایش یافت؟
آقای قاضی زاده در همان بازشماری ۱۰ درصد آراء، حدود ۴۱۱ هزار رأی ماخوذه داشتند، اما همان رأیی که در نتیجه اولیه انتخابات اعلام شده بود برای ایشان اعلام شد. سرجمع آراء را که مشاهده کردیم و اختلاف نفر ششم با نفر پنجم و همچنین با نفر اول را که مقایسه کردیم، رقمی بالغ بر ۵۰ الی ۶۰ هزار رأی بود که درنهایت منجر به تغییر نتیجه انتخابات نمی‌شد. ۱۰۰ صندوق یعنی حدود ۱۰ درصد صندوق‌های اخذ رأی شهر مشهد مورد بازشماری قرار گرفت که بخشی از آن در حدود ۶۰ صندوق باز شد و دوباره شمارش شد و بخش دیگر آراء در سامانه وزارت کشور مورد بازنگری قرار گرفت.
اما برخی افراد این موضوع را مطرح می‌کنند که اگر همین روال شمارش صندوق‌ها ادامه پیدا می‌کرد، آراء کاندیداهای لیست امید هم افزایش می‌یافت.
خیر، به این صورت نبود. کاندیداهای لیست امید تعدادی از صندوق‌ها را که نتیجه آن مشکوک بود، مشخص کرده بودند. در همه صندوق‌ها به این صورت نبود که ۸۰۰ رأی به هر نفر لیست امید اضافه شود و بقیه صندوق‌ها اختلافاتی جزیی با صورت‌جلسه فرمانداری و سامانه وزارت کشور داشتند.
به نقش هیأت نظارت بر انتخابات اشاره نکردید.
آقای محرابی، مسئول هیأت نظارت بر انتخابات نهایت حسن‌نیّت و همکاری را با ما داشتند، طوری که حتی حق قانونی خودشان به‌عنوان ناظر برای انتخاب صندوق‌های لازم برای بازشماری را هم به ما دادند و به کاندیداها اجازه دادند صندوق‌های موردنظر را مشخص کنند.
گویا شما به عملکرد مجموعه اجرایی انتقاد داشتید.
فرماندار مشهد به لحاظ اداری انتخابات را اجرا کرد اما به لحاظ سیاسی و به‌عنوان نماینده دولت آقای روحانی، بستر را برای انتخابات مجلس مشهد فراهم نکرد. انتخابات مجلس مشهد با تیم ستادی آقای احمدی‌نژاد برگزار شد و باید از افراد معتقد به دولت اعتدال در تیم اجرایی انتخابات استفاده می‌شد که حداقل باعث ظلم به حامیان دولت نشود.
این حرف شما یعنی اگر افراد معتقد به دولت در مسند اجرایی انتخابات مشهد بودند نتیجه انتخابات تغییر می‌کرد؟
نخیر اما بسترسازی، موضوع مهمی در هر انتخاباتی است. اگر بستر انتخابات مناسب بود اعتراض کاندیداهای اصلاح‌طلب صورت نمی‌گرفت. آقای فرماندار انگیزه‌ای برای برگزاری جدی و مناسب انتخابات نداشتند. به‌عنوان مثال نماینده فرماندار در هر حوزه اخذ رأی باید فردی را بگمارند که شائبه‌ای ایجاد نکند و انتخابات را برای حامیان دولت و حتی رقبا در اوج سلامت برگزار کند و برایش مایه افتخار باشد. بنده اگر فرماندار بودم و شاهد این حجم اشکال و تخلف در ۱۰۰ صندوق بودم تمام صندوق‌ها را موردبازنگری قرار می‌دادم. اما با این حال در بازشماری همین ۱۰۰ صندوق شاهد تخلف عمده و گسترده نبودیم.
یعنی حضور نیروهای حامی دولت چه کمکی می‌توانست بکند؟
ببینید اگر کادر اجرایی انتخابات از میان افراد معتقد به دولت آقای روحانی انتخاب می‌شدند برای حفظ آبروی دولت هم که شده، سعی می‌کردند بیشترین تلاش و دقتشان را انجام دهند تا حتی یک رأی رقیب دولت هم بالا و پایین نشود و شائبه تخلف ایجاد نشود، اما ما شاهد این بودیم که در همان ۱۰۰ صندوق علیرغم اینکه در جمع نهایی نتیجه کل آرا تغییر پیدا نمی‌کرد، اما تعداد صندوق‌هایی که نتیجه بازشماری‌اش با نتیجه ثبت شده در سامانه منطبق بود، به عدد انگشتان دست هم نمی‌رسید و این برای مسئولان اجرایی انتخابات خوب نیست.
بعد از بازشماری، نظر کاندیداهای لیست امید چه بود؟
در جلسه‌ای با کاندیداهای لیست امید نتایج بازشماری آراء را اعلام کردم و آن‌ها نیز قانع شدند اما آقای فرماندار باید گزارش صادقانه و شفافی اعلام می‌کردند تا ابهام بزرگ مردم مشهد رفع شود، درصورتی‌که فقط یک خبر مبنی بر بازشماری آراء و عدم‌تغییر نتایج انتخابات مشهد منتشر شد. اگر برای پاسخ به شکایات کاندیداهای لیست امید ۱۰ درصد آراء را بازشماری می‌کردند، حالت رفع مسئولیت دارد اما اگر بنده فرماندار بودم برای اقناع اذهان مردم تمام آرای صندوق‌های مشهد را بازنگری می‌کردم. آقای فرماندار مشهد صرفا از لحاظ اداری اقدام مربوط به بازشماری ۱۰ درصد آراء را درست انجام دادند.
آیا در بازشماری آرا تغییری در وضعیت دیگر کاندیداهای شاخص به‌وجود نیامد؟
ملاک ما بررسی ۱۰ نفر اول انتخابات بود اما خاطرم هست که آقای آرین‌منش مجموعا ۸۰ هزار رأی مأخوذه داشتند و با نفر آخر لیست امید که ۲۰۰ هزار رأی داشت فاصله چشمگیری داشتند.
اما برخی افراد همچنان موضوع تقلب را مطرح می‌کنند. این مسأله را چطور ارزیابی می‌کنید؟
مسأله خاصی نیست. بالاخره هر فردی هر ادعایی مطرح می‌کند باید ادّله قوی خود را مطرح کند. به‌عنوان مثال آقای حدادعادل در تهران شائبه‌هایی درباره نتیجه انتخابات تهران مطرح کرد اما وزارت کشور چند بار اعلام کرد که آقای حدادعادل هیچ اطلاعاتی مبنی بر تخلف یا تقلب در انتخابات مجلس تهران ارائه نداده‌اند. سازوکار انتخابات در کشور ما به‌گونه‌ای است که به هیچ شکلی امکان تقلب سازماندهی‌شده وجود ندارد. همه ارکان انتخابات اعم از اعضای شعب صندوق، نماینده فرمانداری، هیأت نظارت و همه دست‌اندرکاران اجرایی انتخابات حدود ۲۴ نفر هستند که به عبارتی ۱۹ مرجع متفاوت در عرصه اجرایی و نظارتی انتخابات حضور دارند. آن تقلبی که همیشه مطرح می‌شود باید از مسیر این ۲۴ نفر خارج شود و آراء در آن صندوق ریخته شود.
ارسال نظر