گزارش «دنیای اقتصاد» از همایش برنامه ششم توسعه و بخش‌خصوصی در مشهد؛
رشد فراگیر؛ محور اصلی برنامه ششم توسعه
دنیای اقتصاد،گروه توسعه- همایش برنامه ششم توسعه و بخش‌خصوصی با حضور مسئولان برنامه‌ریزی اقتصادی کشور، برخی از اعضای اتاق بازرگانی ایران و خراسان رضوی و فعالان اقتصادی بخش صنعتی در مشهد برگزار شد.
اهداف برنامه ششم توسعه، بررسی نوسانات درآمد ارزی ایران در طول سالیان گذشته، مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم، توجه به مناطقی که باوجود ظرفیت‌های بالا تاکنون در ایران مغفول مانده‌اند، ایجاد تعادل سرزمینی در برنامه ششم توسعه، لزوم فرهنگ‌سازی در میان مردم برای دستیابی به توسعه و بررسی دلایل عدم‌دستیابی به توسعه در پنج برنامه گذشته از جمله موضوعات مطرح شده در این همایش بود.
اهداف برنامه ششم توسعه، بررسی نوسانات درآمد ارزی ایران در طول سالیان گذشته، مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم، توجه به مناطقی که باوجود ظرفیت‌های بالا تاکنون در ایران مغفول مانده‌اند، ایجاد تعادل سرزمینی در برنامه ششم توسعه، لزوم فرهنگ‌سازی در میان مردم برای دستیابی به توسعه و بررسی دلایل عدم‌دستیابی به توسعه در پنج برنامه گذشته از جمله موضوعات مطرح شده در این همایش بود.
دنیای اقتصاد،گروه توسعه- همایش برنامه ششم توسعه و بخش‌خصوصی با حضور مسئولان برنامه‌ریزی اقتصادی کشور، برخی از اعضای اتاق بازرگانی ایران و خراسان رضوی و فعالان اقتصادی بخش صنعتی در مشهد برگزار شد.
اهداف برنامه ششم توسعه، بررسی نوسانات درآمد ارزی ایران در طول سالیان گذشته، مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم، توجه به مناطقی که باوجود ظرفیت‌های بالا تاکنون در ایران مغفول مانده‌اند، ایجاد تعادل سرزمینی در برنامه ششم توسعه، لزوم فرهنگ‌سازی در میان مردم برای دستیابی به توسعه و بررسی دلایل عدم‌دستیابی به توسعه در پنج برنامه گذشته از جمله موضوعات مطرح شده در این همایش بود.
برای توسعه‌یافتگی، الفبای توسعه را بیاموزیم
رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق بازرگانی ایران گفت: برای دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان نیازمند بسترسازی هستیم، ما با دست خودمان و به دلیل بی‌دانشی، سیاه‌چاله‌هایی را به‌وجودآورده‌ایم که منابع کشور را بلعیده و مابه‌ازایی برای اقتصاد کشور فراهم نمی‌کند. اصلاحات اداری در کشور ما مثل پیشرفت فنی و توسعه اقتصادی اصطلاحی کلیشه‌ای است که دولت یا برخی از سازمان‌های دولتی در مقاطع زمانی مشخص و معمولا به هنگام رویارویی با مقتضیات سیاسی به این اصطلاحات کلیشه‌ای روی می‌آورند.
محمد بحرینیان افزود: اگر به دنبال توسعه‌یافتگی هستیم باید ابتدا الفبای توسعه را بیاموزیم، زیرا از انسان بی‌فرهنگ و ناآشنا با الفبای توسعه نمی‌توان انتظار توسعه داشت، متاسفانه در کشور ما برخی‌ها اجرای پروژه‌های عمرانی مثل راه‌سازی را به معنای توسعه می‌دانند و بیشترین منابع کشور صرف همین طرح‌های عمرانی مثل مسکن شده و نتیجه آن رکود بوده است. غافل از اینکه توسعه یک فرایند مستمر و دائمی است.pic۱
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه از سال 52 تاکنون اقتصاد ایران دچار بیماری مزمن شده و تورمی دو رقمی را تجربه کرده است، تصریح کرد: این بیماری مزمن طی پنج برنامه توسعه قبل از پیروزی انقلاب و پنج برنامه پس از انقلاب درمان نشده و این برنامه‌ها نتوانسته‌اند کاری برای تشکیل سرمایه ثابت و قرار گرفتن آن در بخش مولد انجام دهند. برنامه‌ها نتوانستند آحاد مردم را به سرمایه‌گذاری در بخش صنعت ترغیب کنند و به همین دلیل کارآمدی لازم را نداشتند.
مقدمات تدوین برنامه ششم آماده شده است
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور گفت: کارهای مقدمانی تدوین برنامه ششم توسعه در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی انجام و پیش‌نویس سیاست کلی این برنامه تهیه شده است. در حال حاضر منتظر ابلاغ سیاست‌های کلی از سوی مقام معظم رهبری هستیم تا پس از آن، کارگروه‌های تشکیل شده جداول، اسناد و اجزای لازم برنامه را استخراج کنند. در این روال از نظرات اتاق بازرگانی ایران استفاده کردیم و در کارگروه‌ها نمایندگان بخش‌خصوصی مانند اتاق بازرگانی و اتاق تعاون حضور دارند.pic۲
امیر باقری با اشاره به ارزش صادرات نفت به عنوان یکی از متغیرهای مهم اقتصاد ایران، اظهار کرد: تا قبل از سال 52 در اثر شوک نفتی دوران قبل از انقلاب، درآمد ارزی ایران از سه میلیارد دلار در سال به 20 میلیارد دلار رسید. این نرخ از سال 52 تا 79 در همین حدود باقی ماند و از سال 80 با جهشی در قیمت نفت، درآمد ارزی ایران به 70 و 80 میلیارد دلار در سال رسید و پس از آن در سال 90 با نرخ 118 میلیارد دلار رکورد درآمد ارزی حاصل از فروش نفت در ایران زده شد؛ اما پس از اعمال تحریم‌ها علیه ایران، درآمد ارزی به 60 میلیارد دلار رسید و اکنون هم به 37 میلیارد دلار رسیده است.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور ادامه داد: نوسانات درآمد ارزی در طول سالیان گذشته نشان می‌دهد که در اجرای برنامه‌های توسعه‌ای با چه موضوعی مواجه بودیم از طرفی هیچ‌گاه در ایران رشد سرمایه‌گذاری باثبات وجود نداشته به‌گونه‌ای که نرخ این رشد تا قبل از سال ۵۲ حدود ۱۰ درصد و پس از دوران جنگ تحمیلی حدود شش تا هفت درصد بوده و بالاترین نرخ رشد سرمایه‌گذاری باثبات در یک دوره در برنامه سوم توسعه و حدود ۱۱ درصد بوده است.
باقری با اشاره به بالا نبودن بهره‌وری در اقتصاد به عنوان یکی از خصوصیات اقتصاد ایران گفت: بهره‌وری، رشد سرمایه‌گذاری و نیروی انسانی نشان‌دهنده رشد اقتصاد است. در دوران افول ارزی از سال 80 به بعد رشد اقتصادی حدود شش تا 6.5 درصد بود که در این زمینه سیر نزولی داشته‌ایم، یعنی نتوانستیم از رشد نفتی به نفع رشد اقتصادی استفاده کنیم.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور افزود: براساس برنامه پنجم توسعه، ایران باید کشوری توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه باشد؛ اما اگر امروز خود را با کشورهای ترکیه و عربستان در منطقه مقایسه کنیم، می‌بینیم که ما در فاصله سال‌های ۸۴ تاکنون به سمت اهداف سند چشم‌انداز حرکت نکردیم و نسبت به کشورهایی که به دنبال توسعه‌یافتگی هستند، عقب ماندیم. ما نتوانسته‌ایم از سرمایه‌های خود به خوبی استفاده کنیم و این در حالی‌است که در کشورهای درحال‌توسعه از شکاف‌های بهره‌وری در راستای پیشرفت استفاده می‌شود.
باقری یادآور شد: تحقق هدف سند چشم‌انداز توسعه مبنی بر دست یافتن به جایگاه اول منطقه از نظر حجم تولید بسیار سخت و حتی غیر ممکن است؛ زیرا برای رسیدن به این هدف باید در زمینه رشد اقتصادی به 12 برابر و در زمینه سرمایه‌گذاری به پنج برابر وضعیت کنونی برسیم و رشد متوسط سالانه کشور در دوره سال‌های 1393 تا 1404 به بیش از 20 درصد برسد.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه بر مواردی همچون گسترش اقتصاد دانش‌بنیان، شفاف‌سازی و کاهش فساد، بهبود محیط کسب‌وکار، تقویت رقابت‌پذیری با تاکید بر ارتقاء بهره‌وری و تامین منابع مالی برای دستیابی به رشد فراگیر برنامه‌ریزی تاکید خواهیم داشت.
باقری خاطرنشان کرد: محوریت برنامه ششم توسعه، رشد فراگیر به معنای بهبود کیفیت زندگی آحاد مردم است و از مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم می‌توان به رشد مستمر و پایدار، مشارکت آحاد مردم در رشد، بهره‌مندی مردم از ثمرات رشد، کاهش معنادار فقر و نابرابری‌ها، اشتغال گسترده و پایدار و مدیریت کارآمد منابع طبیعی اشاره کرد.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور با بیان اینکه برای تدوین برنامه ششم، الگوبرداری خاصی از کشورها نداریم، تصریح کرد: در این برنامه به نوعی از تجربه جمع شده کشورهای مختلف استفاده می‌کنیم و الگویی واحد از یک کشور نداریم. در این میان نکته‌ای وجود دارد مبنی براینکه به دلیل نبود بستر لازم برای اجرای برنامه توسعه، نباید آن را کنار گذاشت؛ بلکه باید با هم فکری افراد، بستر لازم را فراهم کرد و نبودن بستر به معنای حذف برنامه نیست.
باقری یادآور شد: ما در برنامه ششم توسعه به دنبال نگاه به پتانسیل مناطق در کل کشور هستیم. با 20 درصد از توانمندی‌ها می‌توان 80 درصد مشکلات را حل کرد و در برنامه ششم باید به سمت آن 20 درصد برویم تا امکان رشد و توسعه مطلوب در آینده وجود داشته باشد. در این برنامه ضمن جامعیت، تاکید خاصی بر موضوعات محیط‌زیست، آب، امنیت غذایی و مناطق خاص همچون سواحل مکران و محور شرق داریم و این یکی از تفاوت‌های برنامه ششم با برنامه پنجم توسعه است.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور خاطرنشان کرد: اگر گمان کنیم که امروز می‌توانیم برای پنج سال دیگر اقتصاد ایران اعداد و ارقام ثابتی تدوین کرده و آن را شاخص عقب‌ماندگی یا پیشرفت بدانیم، اشتباه است؛ بلکه به طور مثال باید با نگاه به فضای کسب‌وکار کنونی، قاعده لازم برای برنامه‌ریزی در این زمینه را به‌دست‌آوریم.
توجه به مناطق محروم کشور در برنامه ششم
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور نیز گفت: عدم‌تعادل‌های جدی در پهنه سرزمینی یکی از مشکلات سال‌های اخیر ایران بود که در دوران دولت‌های نهم و دهم برای از بین بردن این عدم تعادل‌ها سفرهای استانی انجام گرفت؛ اما مجموعه تصمیمات در آن دوره‌ها به دلیل روال نامناسبی که داشت، موجب شد که عدم‌تعادل‌ها در 12 بخش از 15 بخش افزایش یابد که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش حاشیه‌نشینی در برخی از شهرها به‌ویژه مشهد با بیش از 33 درصد جمعیت حاشیه‌نشین اشاره کرد.
حسین آرامی اظهار کرد: pic۳براساس افق چشم‌انداز، ایران باید جامعه‌ای برخوردار از فرصت برابر و بهره‌مند از محیط‌زیست مطلوب و جامعه‌ای توسعه‌یافته با مقتضیات فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی باشد. توسعه کشور در آینده باید بر مبنای توسعه صنعتی باشد، تغییرات اقلیمی همچون استمرار خشک‌سالی، کاهش بارندگی و نیز جابه‌جایی و پراکنش بارش یک واقعیت است و آثار آن برای ایران بسیار منفی است، بنابراین توجه به کشاورزی باید در حد خودش باشد و بار اصلی توسعه بر دوش صنعت باشد.
آرامی با اشاره به اولویت‌بندی مناطق مختلف کشور در برنامه ششم توسعه تصریح کرد: برای برنامه‌ریزی در این زمینه قابلیت‌های بلااستفاده سرزمینی همچون سواحل مکران در دریای عمان و خلیج‌فارس را شناسایی کردیم. این سواحل دارای موقعیت مطلوب خدادادی بوده که اگر در هر کشوری وجود داشت برای هر متر و کیلومتر آن برنامه‌ریزی خاصی صورت می‌گرفت؛ اما اکنون محروم‌ترین اجتماعات کشور ما در این منطقه قرار دارند.
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور ادامه داد: با برنامه‌ریزی در این زمینه و توجه به مناطقی که کمتر توسعه‌یافته و مردم از فقر و درآمد پایین رنج می‌برند، نابرابری‌ها و عدم‌تعادل‌ها در کشور رفع می‌شود. علاوه بر سواحل مکران، استان هرمزگان، بخش‌هایی از استان بوشهر، زاگرس و منطقه شرق پهنه‌ای است که در برنامه ششم برای توسعه، اولویت‌بندی می‌شود.
با این برنامه‌ریزی جهت توسعه در کشور معکوس می شود و از پیرامون به مرکز حرکت می کند لذا مرکز کشور باید حمایت‌های لازم را از این طرح داشته باشد.
آرامی تاکید کرد: همه مناطق در برخی از شاخص‌ها همچون سواد، بهداشت و سلامت باید از حداقل‌هایی برخوردار باشند و در فرصت‌های اقتصادی نیز بتوانند در مسیر رشد قرار گیرند تا به توسعه دست یابند و این توسعه‌ای متعادل و مطلوب است.
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور گفت: برای توسعه کشور در چهار صورت تولید کالاهای مورد نیاز کشورهای هدف، تامین نیازهای کالایی از کشورهای هدف، اجرایی کردن سرمایه‌گذاری‌های مشترک و شناسایی زمینه‌هایی که می‌توانیم در کشورها برای تامین نیازها و صادرات سرمایه‌گذاری کنیم، انتظار شکل‌گیری تعامل را داریم.
آرامی از اصلاح فرهنگ عمومی به عنوان یکی از ضمانت‌های بستر اجرایی برنامه ششم نام برد و افزود: برنامه‌گرایی و اجرای برنامه توسعه باید به شکل یک مطالبه عمومی باشد و در حال حاضر این موضوع برعکس است و معمولا خواست عمومی در جهت عدول از برنامه است.
اهداف برنامه ششم توسعه، بررسی نوسانات درآمد ارزی ایران در طول سالیان گذشته، مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم، توجه به مناطقی که باوجود ظرفیت‌های بالا تاکنون در ایران مغفول مانده‌اند، ایجاد تعادل سرزمینی در برنامه ششم توسعه، لزوم فرهنگ‌سازی در میان مردم برای دستیابی به توسعه و بررسی دلایل عدم‌دستیابی به توسعه در پنج برنامه گذشته از جمله موضوعات مطرح شده در این همایش بود.
برای توسعه‌یافتگی، الفبای توسعه را بیاموزیم
رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق بازرگانی ایران گفت: برای دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان نیازمند بسترسازی هستیم، ما با دست خودمان و به دلیل بی‌دانشی، سیاه‌چاله‌هایی را به‌وجودآورده‌ایم که منابع کشور را بلعیده و مابه‌ازایی برای اقتصاد کشور فراهم نمی‌کند. اصلاحات اداری در کشور ما مثل پیشرفت فنی و توسعه اقتصادی اصطلاحی کلیشه‌ای است که دولت یا برخی از سازمان‌های دولتی در مقاطع زمانی مشخص و معمولا به هنگام رویارویی با مقتضیات سیاسی به این اصطلاحات کلیشه‌ای روی می‌آورند.
محمد بحرینیان افزود: اگر به دنبال توسعه‌یافتگی هستیم باید ابتدا الفبای توسعه را بیاموزیم، زیرا از انسان بی‌فرهنگ و ناآشنا با الفبای توسعه نمی‌توان انتظار توسعه داشت، متاسفانه در کشور ما برخی‌ها اجرای پروژه‌های عمرانی مثل راه‌سازی را به معنای توسعه می‌دانند و بیشترین منابع کشور صرف همین طرح‌های عمرانی مثل مسکن شده و نتیجه آن رکود بوده است. غافل از اینکه توسعه یک فرایند مستمر و دائمی است.pic۱
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با بیان اینکه از سال 52 تاکنون اقتصاد ایران دچار بیماری مزمن شده و تورمی دو رقمی را تجربه کرده است، تصریح کرد: این بیماری مزمن طی پنج برنامه توسعه قبل از پیروزی انقلاب و پنج برنامه پس از انقلاب درمان نشده و این برنامه‌ها نتوانسته‌اند کاری برای تشکیل سرمایه ثابت و قرار گرفتن آن در بخش مولد انجام دهند. برنامه‌ها نتوانستند آحاد مردم را به سرمایه‌گذاری در بخش صنعت ترغیب کنند و به همین دلیل کارآمدی لازم را نداشتند.
مقدمات تدوین برنامه ششم آماده شده است
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور گفت: کارهای مقدمانی تدوین برنامه ششم توسعه در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی انجام و پیش‌نویس سیاست کلی این برنامه تهیه شده است. در حال حاضر منتظر ابلاغ سیاست‌های کلی از سوی مقام معظم رهبری هستیم تا پس از آن، کارگروه‌های تشکیل شده جداول، اسناد و اجزای لازم برنامه را استخراج کنند. در این روال از نظرات اتاق بازرگانی ایران استفاده کردیم و در کارگروه‌ها نمایندگان بخش‌خصوصی مانند اتاق بازرگانی و اتاق تعاون حضور دارند.pic۲
امیر باقری با اشاره به ارزش صادرات نفت به عنوان یکی از متغیرهای مهم اقتصاد ایران، اظهار کرد: تا قبل از سال 52 در اثر شوک نفتی دوران قبل از انقلاب، درآمد ارزی ایران از سه میلیارد دلار در سال به 20 میلیارد دلار رسید. این نرخ از سال 52 تا 79 در همین حدود باقی ماند و از سال 80 با جهشی در قیمت نفت، درآمد ارزی ایران به 70 و 80 میلیارد دلار در سال رسید و پس از آن در سال 90 با نرخ 118 میلیارد دلار رکورد درآمد ارزی حاصل از فروش نفت در ایران زده شد؛ اما پس از اعمال تحریم‌ها علیه ایران، درآمد ارزی به 60 میلیارد دلار رسید و اکنون هم به 37 میلیارد دلار رسیده است.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور ادامه داد: نوسانات درآمد ارزی در طول سالیان گذشته نشان می‌دهد که در اجرای برنامه‌های توسعه‌ای با چه موضوعی مواجه بودیم از طرفی هیچ‌گاه در ایران رشد سرمایه‌گذاری باثبات وجود نداشته به‌گونه‌ای که نرخ این رشد تا قبل از سال ۵۲ حدود ۱۰ درصد و پس از دوران جنگ تحمیلی حدود شش تا هفت درصد بوده و بالاترین نرخ رشد سرمایه‌گذاری باثبات در یک دوره در برنامه سوم توسعه و حدود ۱۱ درصد بوده است.
باقری با اشاره به بالا نبودن بهره‌وری در اقتصاد به عنوان یکی از خصوصیات اقتصاد ایران گفت: بهره‌وری، رشد سرمایه‌گذاری و نیروی انسانی نشان‌دهنده رشد اقتصاد است. در دوران افول ارزی از سال 80 به بعد رشد اقتصادی حدود شش تا 6.5 درصد بود که در این زمینه سیر نزولی داشته‌ایم، یعنی نتوانستیم از رشد نفتی به نفع رشد اقتصادی استفاده کنیم.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور افزود: براساس برنامه پنجم توسعه، ایران باید کشوری توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه باشد؛ اما اگر امروز خود را با کشورهای ترکیه و عربستان در منطقه مقایسه کنیم، می‌بینیم که ما در فاصله سال‌های ۸۴ تاکنون به سمت اهداف سند چشم‌انداز حرکت نکردیم و نسبت به کشورهایی که به دنبال توسعه‌یافتگی هستند، عقب ماندیم. ما نتوانسته‌ایم از سرمایه‌های خود به خوبی استفاده کنیم و این در حالی‌است که در کشورهای درحال‌توسعه از شکاف‌های بهره‌وری در راستای پیشرفت استفاده می‌شود.
باقری یادآور شد: تحقق هدف سند چشم‌انداز توسعه مبنی بر دست یافتن به جایگاه اول منطقه از نظر حجم تولید بسیار سخت و حتی غیر ممکن است؛ زیرا برای رسیدن به این هدف باید در زمینه رشد اقتصادی به 12 برابر و در زمینه سرمایه‌گذاری به پنج برابر وضعیت کنونی برسیم و رشد متوسط سالانه کشور در دوره سال‌های 1393 تا 1404 به بیش از 20 درصد برسد.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه بر مواردی همچون گسترش اقتصاد دانش‌بنیان، شفاف‌سازی و کاهش فساد، بهبود محیط کسب‌وکار، تقویت رقابت‌پذیری با تاکید بر ارتقاء بهره‌وری و تامین منابع مالی برای دستیابی به رشد فراگیر برنامه‌ریزی تاکید خواهیم داشت.
باقری خاطرنشان کرد: محوریت برنامه ششم توسعه، رشد فراگیر به معنای بهبود کیفیت زندگی آحاد مردم است و از مشخصه‌های اصلی بهبود کیفیت زندگی مردم می‌توان به رشد مستمر و پایدار، مشارکت آحاد مردم در رشد، بهره‌مندی مردم از ثمرات رشد، کاهش معنادار فقر و نابرابری‌ها، اشتغال گسترده و پایدار و مدیریت کارآمد منابع طبیعی اشاره کرد.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور با بیان اینکه برای تدوین برنامه ششم، الگوبرداری خاصی از کشورها نداریم، تصریح کرد: در این برنامه به نوعی از تجربه جمع شده کشورهای مختلف استفاده می‌کنیم و الگویی واحد از یک کشور نداریم. در این میان نکته‌ای وجود دارد مبنی براینکه به دلیل نبود بستر لازم برای اجرای برنامه توسعه، نباید آن را کنار گذاشت؛ بلکه باید با هم فکری افراد، بستر لازم را فراهم کرد و نبودن بستر به معنای حذف برنامه نیست.
باقری یادآور شد: ما در برنامه ششم توسعه به دنبال نگاه به پتانسیل مناطق در کل کشور هستیم. با 20 درصد از توانمندی‌ها می‌توان 80 درصد مشکلات را حل کرد و در برنامه ششم باید به سمت آن 20 درصد برویم تا امکان رشد و توسعه مطلوب در آینده وجود داشته باشد. در این برنامه ضمن جامعیت، تاکید خاصی بر موضوعات محیط‌زیست، آب، امنیت غذایی و مناطق خاص همچون سواحل مکران و محور شرق داریم و این یکی از تفاوت‌های برنامه ششم با برنامه پنجم توسعه است.
رئیس امور برنامه‌ریزی اقتصاد کلان و ارزیابی برنامه کشور خاطرنشان کرد: اگر گمان کنیم که امروز می‌توانیم برای پنج سال دیگر اقتصاد ایران اعداد و ارقام ثابتی تدوین کرده و آن را شاخص عقب‌ماندگی یا پیشرفت بدانیم، اشتباه است؛ بلکه به طور مثال باید با نگاه به فضای کسب‌وکار کنونی، قاعده لازم برای برنامه‌ریزی در این زمینه را به‌دست‌آوریم.
توجه به مناطق محروم کشور در برنامه ششم
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور نیز گفت: عدم‌تعادل‌های جدی در پهنه سرزمینی یکی از مشکلات سال‌های اخیر ایران بود که در دوران دولت‌های نهم و دهم برای از بین بردن این عدم تعادل‌ها سفرهای استانی انجام گرفت؛ اما مجموعه تصمیمات در آن دوره‌ها به دلیل روال نامناسبی که داشت، موجب شد که عدم‌تعادل‌ها در 12 بخش از 15 بخش افزایش یابد که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش حاشیه‌نشینی در برخی از شهرها به‌ویژه مشهد با بیش از 33 درصد جمعیت حاشیه‌نشین اشاره کرد.
حسین آرامی اظهار کرد: pic۳براساس افق چشم‌انداز، ایران باید جامعه‌ای برخوردار از فرصت برابر و بهره‌مند از محیط‌زیست مطلوب و جامعه‌ای توسعه‌یافته با مقتضیات فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی باشد. توسعه کشور در آینده باید بر مبنای توسعه صنعتی باشد، تغییرات اقلیمی همچون استمرار خشک‌سالی، کاهش بارندگی و نیز جابه‌جایی و پراکنش بارش یک واقعیت است و آثار آن برای ایران بسیار منفی است، بنابراین توجه به کشاورزی باید در حد خودش باشد و بار اصلی توسعه بر دوش صنعت باشد.
آرامی با اشاره به اولویت‌بندی مناطق مختلف کشور در برنامه ششم توسعه تصریح کرد: برای برنامه‌ریزی در این زمینه قابلیت‌های بلااستفاده سرزمینی همچون سواحل مکران در دریای عمان و خلیج‌فارس را شناسایی کردیم. این سواحل دارای موقعیت مطلوب خدادادی بوده که اگر در هر کشوری وجود داشت برای هر متر و کیلومتر آن برنامه‌ریزی خاصی صورت می‌گرفت؛ اما اکنون محروم‌ترین اجتماعات کشور ما در این منطقه قرار دارند.
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور ادامه داد: با برنامه‌ریزی در این زمینه و توجه به مناطقی که کمتر توسعه‌یافته و مردم از فقر و درآمد پایین رنج می‌برند، نابرابری‌ها و عدم‌تعادل‌ها در کشور رفع می‌شود. علاوه بر سواحل مکران، استان هرمزگان، بخش‌هایی از استان بوشهر، زاگرس و منطقه شرق پهنه‌ای است که در برنامه ششم برای توسعه، اولویت‌بندی می‌شود.
با این برنامه‌ریزی جهت توسعه در کشور معکوس می شود و از پیرامون به مرکز حرکت می کند لذا مرکز کشور باید حمایت‌های لازم را از این طرح داشته باشد.
آرامی تاکید کرد: همه مناطق در برخی از شاخص‌ها همچون سواد، بهداشت و سلامت باید از حداقل‌هایی برخوردار باشند و در فرصت‌های اقتصادی نیز بتوانند در مسیر رشد قرار گیرند تا به توسعه دست یابند و این توسعه‌ای متعادل و مطلوب است.
رئیس امور آمایش و توسعه منطقه‌ای معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور گفت: برای توسعه کشور در چهار صورت تولید کالاهای مورد نیاز کشورهای هدف، تامین نیازهای کالایی از کشورهای هدف، اجرایی کردن سرمایه‌گذاری‌های مشترک و شناسایی زمینه‌هایی که می‌توانیم در کشورها برای تامین نیازها و صادرات سرمایه‌گذاری کنیم، انتظار شکل‌گیری تعامل را داریم.
آرامی از اصلاح فرهنگ عمومی به عنوان یکی از ضمانت‌های بستر اجرایی برنامه ششم نام برد و افزود: برنامه‌گرایی و اجرای برنامه توسعه باید به شکل یک مطالبه عمومی باشد و در حال حاضر این موضوع برعکس است و معمولا خواست عمومی در جهت عدول از برنامه است.
ارسال نظر