اصول حاکمیت شرکتی در «بیمه ما » حاکم است
درتمام دنیا شما جایی را نمی بینید که برای خرید خدمات بیمه مناقصه برگزارکنند تا هرکس نرخ پایین تری داد برنده شود. بیمه گرموظف است به مشتری اطلاعات لازم ازریسک ها و خطراتی که او و حرفه اش را تهدید می کند ارائه قراردهد و متناسب با آنها نرخ و شرایط را اعلام کند ؛ جذب بیمه گذار مبتنی برنرخ شکنی اصلا با اصول بیمه گری مغایراست، صنعت بیمه نباید دربازی نرخ گذاری می افتاد . این بخشی از گفت و گوی دنیای اقتصاد با علی پور یزدی مدیر عامل «بیمه ما» است. مشروح آن را در ادامه بخوانید:
نظرشما درخصوص آیین نامه نسبت توانگری مالی که اخیرا بیمه مرکزی اعلام کرد، چیست؟
: صنعت بیمه کشورمان سال ها به صورت دولتی و تعرفه ای اداره شده و مکانیزم محاسبه و ارزیابی ریسک ها براساس اصول ریاضیات و آماربوده است . اما امروزصحبت ازتدریس مدیریت بیمه است و به ریاضیات و آمارکه از ضروریات علم بیمه گری است ، توجهی نمی شود. این موضوع باعث شده صنعت بیمه به گونه ای ساخته شود که تنها متناسب با ساختاردولتی باشد؛ درحالی که وقتی بخش خصوصی وارد عرصه بیمه گری شد به عنوان یک بنگاه اقتصادی و دارابودن کسب و کار مستقل نیازمند اصول و ضوابط خاصی بود که پاسخگوی نیازهایش باشد.
تعیین نسبت توانگری مالی برای ارزیابی شرکت های بیمه لازم است و توان بیمه گران را ازلحاظ میزان پذیرش ریسک ها محاسبه می کند. اما تنها با الگوبرداری ازشاخص های بین المللی می توان آن را اجرا کرد؟ صورت های مالی شرکت های بیمه چقدرشفاف است ؟ آیین نامه های شورای عالی بیمه مانند استاندارد ۲۸ و ۵۸ به درستی توسط شرکت ها رعایت شده است؟ به عنوان مثال به گزارش های مالی ۱۰ شرکت بیمه نگاه کنید، آیا می توان تحلیل یکسان و قابل مقایسه ای ازآنها داشت ؟ صورت های مالی شفاف پایه محاسبه نسبت توانگری مالی شرکت هاست .هربرنامه خوبی اگربد اجرا شود نتیجه خوبی به دنبال ندارد. بازارکنونی نیازمند تفکیک شرکت ها از منظرتوان مالی ،فنی و سایرسرویس دهی هاست . امروز هرشرکت بیمه ای چه قدیمی باشد چه جدید با هرتوانمندی درتمام مناقصات شرکت می کند و هرنرخی که دلش بخواهد ارایه می دهد.گروهی در بخش خصوصی سرمایه گذاری کرده اند که بیمه دان نیستند این ماموریت من ناظر بیمه است شرایطی را فراهم کنم که بازار درامنیت باشد.
آیا شرکت های بیمه سود آورند یا با زیان کارمی کنند و برای اینکه پایان سال سودی نشان دهند ذخایرشرکت را کاهش می دهند ؟
درتمام دنیا شما جایی را نمی بینید که برای خرید خدمات بیمه مناقصه برگزارکنند تا هرکس نرخ پایین تری داد برنده شود. بیمه گرموظف است به مشتری اطلاعات لازم از ریسک ها و خطراتی که او و حرفه اش را تهدید می کند ارائه دهد و متناسب با آنها نرخ و شرایط را اعلام کند ؛ جذب بیمه گذار مبتنی برنرخ شکنی اصلا با اصول بیمه گری مغایراست، صنعت بیمه نباید دربازی نرخ گذاری می افتاد .
طبق آیین نامه توانگری ازمحل تجدید ارزیابی دارایی ها می توان افرایش سرمایه داد. نظرشما دراین خصوص چیست ؟
: افزایش سرمایه صرفا ازمحل تجدید ارزیابی دارایی ها کاردرستی نیست . تامین بخشی ازافزایش سرمایه باید ازمحل آورده باشد که با ورود نقدینگی به شرکت تاثیری درفعالیت های بیمه گری داشته باشد. اینکه ارزش های نهفته و پشتوانه مالی شرکت ها به سهم و معامله تبدیل شود،خیلی منطقی نیست.

آقای علی پورامسال سال نظارت مطلوب برعملیات بیمه گری است . به نظرشما نظارت چه ویژگی هایی دارد؟
: باید قبل از ورود بخش خصوصی به بازار به فکرنظارت مطلوب می افتادیم. زمانی که بیمه های غیردولتی یکی پس ازدیگری ازبیمه مرکزی مجوز می گرفتند و به بازارمی آمدند نهاد ناظرسیاستی برای ارتقای نحوه نظارت برعملکرد بیمه ها نداشت ضوابط و مقررات همان هایی بود که روزی تنها چهارشرکت بیمه دولتی فعالیت می کردند. ورود بخش خصوصی و رقابتی شدن صنعت بیمه اتفاق میمونی است، اگر درست مدیریت شوند . شرکت های خصوصی منافع خوبی برای سهامداران و خدمات خوبی برای بیمه گذارتامین می کنند اما باید همه عوامل صنعت بیمه به روزشوند، نظارت برعملکرد بیمه ها باید به گونه ای باشد که این عملکرد بتواند موجب گسترش اطمینان دربازارباشد. اطمینانی که آرامش خاطرشرکت های بیمه گر،بیمه گذاران ،سهامداران وخود نهاد نظارتی را به دنبال داشته باشد. فضا ی رقابتی صرفا تعیین نرخ باید ازبین برود و بیمه گذاران بیمه گران خود را براساس کیفیت خدمات و توان ایفای تعهدات انتخاب کنند تا درزمان وقوع خسارت بیمه گر، بیمه گذارد و نهاد ناظردچارمشکل نشوند.
چالش های نظارتی درصنعت بیمه چیست؟
: متاسفانه به مقوله نظارت که مهم ترین رکن بیمه گری است خیلی سطحی نگاه شده است. متاسفانه با ابلاغ دوتا بخشنامه نمی توان نظارت درستی برعملکرد شرکت ها داشت . نظارت برنامه و تخصص می خواهد امروز نیازمند تحلیل ۸رشته اصلی بیمه و بیش از ۲۰۰ نوع بیمه نامه ای که صادرمی شود هستیم. هرکدام ازرشته ها ویژگی های خاص خود ر ا دارند باید نظارت به گونه ای باشد که نهاد ناظر با کمترین حضور بیشترین نظارت را داشته باشد اما متاسفانه امروز با بیشترین حضور کمترین نظارت صورت می گیرد.
نظارت درشرکت بیمه ما چگونه صورت می گیرد؟
: درشرکت بیمه ما سعی شد اصول حاکمیت شرکتی به درستی رعایت شود. لازمه آن توجه خاص به مدیریت ریسک بود که این مدیریت به صورت واحدی مستقل فعال است . همچنین سیستم نظارتی آن لاینی طراحی شده که به صورت لحظه ای جزیی ترین عملیات بیمه گری درشرکت را رصد می کند. چنانچه آسیبی توسط سیستم اسکن شود همان لحظه هشدارداده و برای رفع آن اقدام می شود. تمرکزبرمدیریت ریسک یکی ازاصول مدیریتی است و حل سیستماتیک چالش ها ازویژگی های نظارت درون سازمانی بیمه ما است .
لطفا درخصوص عملکرد بیمه ما توضیح دهید؟
: دو سال از فعالیت شرکت بیمه ما می گذرد نتیجه کارها بد نبوده و تقریبا همه چیزبراساس برنامه های مدون پیش رفته است. درابتدا تلاش شد تا برای کسب سهمی ازبازاربه صورت هیجانی و رقابتی کورکورانه به بازارورود نداشته باشیم. خیلی سنجیده و با بهره مندی از بهترین متخصصان بیمه ای فعالیت خود را شروع کردیم . جذب نیروهای جوان و تحصیل کرده درکنارنیروهای متخصص و باتجربه تیمی را تشکیل داده که بیمه ما به عنوان بهترین سرمایه شرکت به آنها نگاه می کند. بهره مندی ازنیروهایی که دررشته های مرتبط با بیمه گری تحصیل کرده اند درکناربرنامه ریزی اصولی ، ساختاری محکم و بلندمدت برای شرکت ایجاد شده است .برنامه ۵ساله بیمه تدوین شده که سال ۹۲ سال اول آن است طبق این برنامه ضمن تکمیل شدن تمام عوامل ازبزرگ شدن فیزیکی شرکت جلوگیری می شود. یک خطوط کسب و کاردردست طراحی است تا عملیات صدوربیمه نامه و ارایه خدمات با استفاده ازسیستم های آن لاین باشد تا ضمن سرعت بخشیدن به کارها ، مراجعه حضوری مشتریان به کاهش یابد.
فروش بیمه نامه درکنارخدمات بانک یکی دیگرازبرنامه های بیمه ما است که با همکاری بانک ملت به عنوان سهامدارعمده انجام می شود. ارتباط تنگاتنگی بین بانک ملت و بیمه ما ایجاد شده و زمینه ای فراهم شده تا نیازهای مشترک بانکی و بیمه ای افراد با مراجعه به یکی ازآنها رفع شود. این موضوع می تواند دغدغه فعالان اقتصادی و صاحبان دارایی را کاهش داده و با سهولت بیشتری خدمات بانک و بیمه ارایه شود.
بیمه ما در۸ ماهه ۹۲ حدود ۷۵۰ میلیارد ریال حق بیمه تولید کرده است درمقایسه با دوره مشابه سال اول تقریبا دو برابررشد دارد. تحقق این میزان نشان می دهد که به طور قطع به پرتفوی پیش بینی شده خواهیم رسید . EPS شرکت بیمه ما برای سال مالی ۹۲معادل ۳۶۴ ریال پیش بینی شده بود که دردوره ۶ ماهه ۳۲۰ریال آن محقق شده است . بیمه ما افزایش سرمایه داشت و سرمایه ۴۰میلیارد تومانی زمان تاسیس را با مصوبه مجمع عمومی ،بورس اوراق بهادارو بیمه مرکزی ایران به ۲۵۰۰ میلیارد ریال افزایش داد. این افزایش سرمایه بهترین نوع افزایش سرمایه است زیرا ازمحل آورده سهامداران صورت می گیرد . طبق برنامه در۳مرحله انجام می شود که مرحله اول آن به ۱۰۰۰میلیارد ریال می رسد و دو مرحله دیگرحداکثرظرف یک سال آینده انجام خواهد شد.
ترکیب پرتفوی متناسب و ضریب خسارت بیمه ما نزدیک ۶۰ درصد است .
بیمه ما کارخود را با بیمه جام زندگی آغازکرد .آیا این طرح موفق بود؟
: بیمه جام زندگی مانند سایربیمه های عمرموفقیت نسبی دارد. طرح جام زندگی تمام مزایایی که برای یک بیمه نامه عمر رایج است را دارد. طی یک دوره یک ساله فرو ش پرتفوی آن ۲ برابر رشد نشان می دهد. مشتقات جدیدی به بیمه های عمر اضافه خواهیم کرد که ضمن کامل شدن بیمه نامه ها تنوع بیشتری داشته باشند ؛بیمه جام زندگی نیزقابلیت ارتقا دارد و می توان سرمایه و میزان حق بیمه ها را متناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد تغییرو تطبیق داد.
لطفا ازشبکه فروش بیمه ما بگویید ؟
: بیمه ما امروز ۲۳ شعبه فعال درسراسرکشور دارد ومقررشده درپایان سال ۹۲ دربیش از ۶۰ شهردیگرنماینده داشته باشیم که فعالیت خود اعم ازصدوربیمه نامه و حسارات پرداختی را تحت نظارت شعب انجام دهند.اینک بیش از ۱۰۰۰ نماینده داریم که مشغول ارتقای سطح دانش ،تخصص و آموزش آنها هستیم.
آیا با ورود بیمه های خارجی به کشورموافق هستید؟
: صحبت ورود بیمه های خارجی به بازاربیمه کشورمان موضوع جدیدی نیست. وقتی درشرکت بیمه آسیا بودم ، شرکت بیمه مونیخ ری به طور رسمی تقاضای خرید بخشی ازسهام بیمه آسیا را داد. درآن زمان بیمه آسیا دولتی بود و آقای کردزنگنه رییس سازمان خصوصی سازی بود . این تقاضا را به او تقدیم کردیم اما متاسفانه نتیجه ای نداشت و این اتفاق نیفتاد.همین تقاضا باردیگرتوسط شرکت بیمه جنرال ایتالیا مطرح شد اما بازهم نتیجه نداشت.کشورایران اقتصاد مهم و بزرگی دارد ،بسیاری ازبانک ها و بیمه های دنیا خواستارحضوردربازارایران هستند.امیدوارم خارجیانی که متقاضی حضوردربازاربیمه کشورمان هستند جزو کشورهای توسعه یافته باشند و دربیمه گری حرفی برای گفتن داشته باشند، نه اینکه تنها بخواهند ازپتانسیل های بازارایران برای کسب سود بهره مند شوند. صنعت بیمه کشورما نیازبه انتقال دانش فنی روز دنیا دارد و می توان دراین برهه زمانی با یک برنامه ریزی درست به اهداف متعالی دست یافت.
ازبیمه آسیا صحبت کردید ، بعد ازرفتن شما دچارتغییراتی شد و اعتراض کارکنان را به دنبال داشت . دلیل آن چه بود؟ آیا خصوصی سازی به خوبی اجرا نشد؟
: خصوصی سازی درصنعت بیمه که ضرورت داشت و به خوبی هم طبق سیاست های کلی اصل ۴۴ اجرا شد. اما تا سال ۸۱ چهارشرکت بیمه دولتی براساس تعرفه های مصوب شورای عالی بیمه فعالیت می کردند و مشکلی هم نبود و بیمه ها کارپرزحمتی نداشتند. بیمه مرکزی نظارت تعرفه داشت و حاشیه سود شرکت های بیمه هم بالا بود اما وقتی تشخیص دادند باید سرمایه خصوصی وارد صنعت بیمه شود هیچ چیزبرای ورود آنها کافی نبود . بیمه مرکزی باید خود را آماده نظارت برشرکت هایی می کرد که قراراست براساس قوانین تجارت فعالیت کنند و دیگرنمی توان با چند بخشنامه دولتی آنها را مدیریت کرد. نیازاین دوره گذارمدیریت درست و با ثباتی بود که متاسفانه انجام نشد و مشکلات روزبه روز بیشار خود را نشان دادند . خصوصی سازی و واگذاری ۳ شرکت بیمه دولتی بسیار خوب بود زمانی که سیاست های کلی اصل ۴۴ ابلاغ شد و مقرر شد دولت تنها ۲۰ درصد سهم را داشته باشد و مابقی سهام ازطریق بورس واگذارشود زمان آمادگی شرکت ها بود.بیمه آسیا نیز آماده اصلاحات بسیاری شد درآن زمان حدود ۷۹ درصد پرتفوی بیمه آسیا اتومبیل بود که درفرآیند اصلاحات به ۴۷ درصد کاهش یافت و سپس به ۴۱ درصد رسید. این اتفاق خوب درست درزمانی افتاد که دوره نرخ شکنی به شدت رواج پیدا کرده بود. کاربسیار بزرگ و پرزحمتی انجام شد تا شرکت بیمه آسیا آماده شود ورود به بورس شد.
سیستم بیمه آسیا سنتی بود و باید به سیستم یکپارچه تبدیل می شد کاربسیار مشکلی بود و بسیاری ازکارکنان ازاجرای آن نگران بودند اما با تلاش بسیار اجراشد و همان افرادی که نگران بودند ازاجرای آن خرسند شدند، ساختارمالی شرکت به خوبی انجام شد ، ضرایب بالای ۱۰۰ درصد خسارات های درشعب کنترل شد و تقریبا همه به سودآوری رسیدند. واگذاری بیمه آسیا به بهترین وضع انجام شد ،تمام سهام آن دربورس واگذارشد و سهامداران خوبی وارد شدند اما بعد ازآن دردولت قبل برای اینکه سرعت خصوصی سازی گرفته شود به صورت غیرعلنی بعضی ازسهام را کنترل کردند. درمدیریت شرکت ها دخالت کردند و دوره ای رقم خورد که سهامداران لطمه خودرند و اتفاقاتی افتاد که اصلا خوشایند نبود . امیدوارم بعدازاین با اجرای مدیریت منسجم و نظارت حرفه ای ازبروز هرگونه آسیبی به صنعت بیمه جلوگیری شود.