وقتی که پای انتخاب بیمه به میان می‌آید، شاید ساده‌ترین راه این باشد که در میان دوستان‌تان پرس‌وجویی کنید یا اینکه شرکتی را انتخاب کنید که همان روز آگهی‌اش را هنگام دیدن سریال مورد علاقه‌تان از تلویزیون دیده‌اید، شاید هم شعار احساسی‌ای که روی یکی از بیلبوردهای تبلیغاتی دیده‌اید، نظر شما را به خودش جلب کند و فوری برای خرید اقدام کنید. اما باید بدانید اگر بیمه‌تان را براساس هرکدام از این راه‌ها انتخاب کنید، احتمال اینکه به زودی پشیمان شوید خیلی زیاد است. مثل هر کسب‌وکار دیگری، شرکت‌های مختلف بیمه هم قیمت‌های خاص خودشان را دارند. علاوه بر این، خدماتی که هرکدام از آنها ارائه می‌دهند از میزان پوشش گرفته تا سرعت پاسخگویی و میزان رضایت مشتریان آنها متفاوت است. پس حتما قبل از خرید بیمه باید حسابی تحقیق کنید. احتمالا الان دارید فکر می‌کنید انتخاب بیمه مناسب عجب کار سخت و ناجوری است! اما اصلا این‌طور نیست. لازم نیست تمام قوانین مربوط به بیمه را بدانید و وقت زیادی بگذارید یا در مورد انتخاب بهترین بیمه موجود دچار وسواس شوید، فقط کافی است اشتباهات رایج را بشناسید و برای آنها راه‌حل داشته باشید. البته از همین حالا به شما این خبر خوب را می‌دهیم که راه‌حل همه این اشتباهات چندان هم سخت نیست.

اشتباه اول: مطلع نبودن از خطرات احتمالی، انواع بیمه و تعرفه‌های آنها

هرکسی بنا به شرایط زندگی، محل کار و زندگی، نوع کار و… در معرض خطرات مشخصی قرار دارد. مثلا شخصی که مقادیر زیادی مواد اشتعال‌زا در مغازه‌اش دارد، خیلی بیشتر از شخصی که در یک شرکت کوچک اداری کار می‌کند، در معرض آتش‌سوزی است. یا شخصی که هر روز برای رسیدن به محل کارش مسافتی طولانی طی می‌کند، نسبت به فردی که پس از طی چند قدم به محل کارش می‌رسد، بیشتر در معرض خطرات سوانح رانندگی قرار دارد. با توجه به انواع خطرات و حوادث ممکن، باید بدانید کدام بیمه‌ها را نیاز دارید و چه نکاتی را قبل از تصمیم‌گیری نهایی باید در نظر داشته باشید.

۱. بیمه‌ شخص ثالث

این بیمه از نظر قانونی برای تمام صاحبان وسایل نقلیه «اجباری» است. چراکه اگر خدای نکرده در حین رانندگی دچار سانحه شوید و در آن مقصر شناخته شوید، طبق قانون جبران تمام خسارت‌ها بر عهده شماست و با توجه به آمار تصادفات و سوانح رانندگی، جای تعجبی هم ندارد که این بیمه اجباری باشد. در واقع شما با بیمه شخص ثالث، تمام اشخاصی را که در حادثه رانندگی‌ صدمه می‌بینند، بیمه‌ می‌کنید. البته باید توجه داشته باشید که در بیمه شخص ثالث، راننده اتومبیل مقصر، شخص ثالث به حساب نمی‌آید و تحت پوشش قرار داده نمی‌شود. ناگفته پیداست که جان راننده هم به همان اندازه یا شاید بیشتر از شخص ثالث در معرض خطر قرار دارد، به همین خاطر بخشی با عنوان «بیمه حوادث راننده» هم به همراه بیمه‌ شخص ثالث ارائه می‌شود که در واقع جزو بیمه شخص ثالث است. نکته مهم دیگر این است که حق بیمه یا همان هزینه‌ای که برای بیمه شخص ثالث پرداخت می‌کنید هر سال متناسب با دیه (تعهدات پرداخت خسارت بدنی) و خسارت مالی که شرکت بیمه بر عهده دارد، تغییر می‌کند. البته این تغییرات بیشتر متناسب با ریسک خسارت جانی و مالی تغییر می‌کند، که این موارد نیز تحت تاثیر عمر بالای خودرو و میزان متوسط تخلفات راننده افزایش می‌یابند.

۲. بیمه بدنه

بیمه‌ بدنه برخلاف بیمه شخص ثالث از نظر قانونی اجباری نیست، اما با توجه به اینکه این بیمه اتومبیل شما را در مقابل خطراتی مانند تصادف، آتش‌سوزی، انفجار و سرقت تحت پوشش قرار می‌دهد، شاید بد نباشد به‌طور جدی به این بیمه هم فکر کنید. علاوه بر آن، با پرداخت هزینه اضافی می‌توانید خطراتی مانند سرقت قطعات و لوازم، شکسته شدن شیشه، بلایای طبیعی، افتادن خش روی بدنه خودرو و… را هم بیمه کنید. نرخ بیمه‌ بدنه براساس «ارزش اتومبیل» و «نرخ حق بیمه» تعیین می‌شود. ارزش اتومبیل را خریدار بیمه اعلام می‌کند و نرخ حق بیمه مبلغ مشخصی است که در «آیین‌نامه‌ تعرفه‌ بیمه بدنه اتومبیل» تعیین شده است. نکته مهم این است که بیمه بدنه، شامل تخفیف هم می‌شود.

۳. بیمه آتش‌سوزی

با این بیمه می‌توانید واحد مسکونی، صنعتی یا تجاری خود را در برابر آتش، انفجار یا صاعقه بیمه کنید. علاوه بر اینها،‌ پوشش حوادث دیگر از جمله سیل، زلزله، طوفان، تگرگ، خسارت ناشی از برف سنگین، سقوط هواپیما، ترکیدن لوله آب، سرقت و حتی آشوب، بلوا و اعتصاب را هم می‌توانید به بیمه آتش‌سوزی اضافه کنید. در مورد مراکز صنعتی هم مواردی مثل دارایی‌های مراکز صنعتی اعم از ساختمان، ماشین‌آلات، موجودی کالا، موجودی مواد اولیه، اثاثیه و… در قبال آتش‌سوزی بیمه می‌شوند. توجه داشته باشید که تمرکز بیمه آتش‌سوزی روی اموال منقول (یعنی اموالی که می‌توان آنها را از محلی به محل دیگر انتقال داد بدون اینکه به مال یا محل آن آسیبی وارد شود، مثل اتومبیل) و غیرمنقول (یعنی اموالی که از جایی به جای دیگر قابل انتقال نباشند، مثل زمین) قرار دارد نه افراد. به این معنی که مثلا در مورد بیمه آتش‌سوزی منزل مسکونی، ساختمان، تاسیسات و اثاثیه منزل شما بیمه می‌شود و افراد و اعضای خانواده تحت پوشش قرار نمی‌گیرند. اگر می‌خواهید خیال‌تان از خودتان و شخص ثالث (خسارت به همسایه‌ها و واحدهای مجاور) هم راحت باشد، می‌توانید پوشش آنها را هم با کمی هزینه اضافی به بیمه آتش‌سوزی اضافه کنید.

۴. بیمه حوادث

بیمه حوادث انفرادی، حوادثی از جمله فوت، نقص عضو، از کار افتادگی دائم و کامل و نیز از کارافتادگی روزانه و هزینه درمان ناشی از جراحات بدنی‌ای که در طول ۲۴ ساعت بعد از حادثه اتفاق بیفتد را شامل می‌شود. در این نوع بیمه‌نامه معمولا تمام خطرات ناشی از کار و ورزش هم با شرایط خاصی می‌توانند تحت پوشش بیمه باشند.در واقع همه ما به نوعی از طریق مواردی مثل بیمه‌ کارکنان دولت، بیمه دانش‌آموزی، بیمه دانشجویان، بیمه مهدکودک‌ها، بیمه سازمان‌ها و باشگاه‌های ورزشی با این بیمه آشنا هستیم. بیمه‌ حوادث خانواده و سفرهای نوروزی هم از جمله بیمه حوادث هستند. در این نوع بیمه،‌ لازم نیست حتما قرارداد یک‌ساله ببندید. می‌توانید براساس نیازتان چند روزی تحت‌پوشش این بیمه باشید و مثلا در مورد بیمه سفرهای نوروزی می‌توانید خودتان و اعضای خانواده‌تان را در برابر خطراتی مانند غرق شدن،‌ مسمومیت، گزیدگی، کزاز و… بیمه کنید. با پرداخت حق بیمه اضافی می‌توانید مواردی مانند خسارت ناشی از جنگ، زلزله و… را هم به موارد تحت‌پوشش بیمه اضافه کنید.

۵. بیمه مسوولیت پزشکان

همان‌طور که از اسمش پیداست، این بیمه مخصوص پزشکان است. طبق این بیمه، مسوولیت حرفه‌ای پزشکان و پیراپزشکان را در قبال بیمارانی که به علت خطا، غفلت یا کوتاهی پزشکان در انجام امور پزشکی دچار آسیب جسمانی، روانی یا فوت شوند تحت پوشش قرار می‌دهد. حق بیمه برای بیمه مسوولیت براساس نوع شغل و ضریب بروز صدمه تعیین می‌شود.

۶. بیمه حمل‌ونقل

بیمه حمل‌ونقل کالا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بخواهیم کالایی را در جریان حمل‌ونقل بیمه کنیم. در صورتی که در جریان انتقال، کالا از بین برود یا دچار خسارت شود، بیمه‌گذار موظف است خسارت وارده را بپردازد. هزینه بیمه حمل‌ونقل براساس شیوه حمل، از جمله حمل‌ونقل به صورت زمینی، هوایی و دریایی و ترکیبی، محدوده جغرافیایی و نحوه پوشش بیمه تعیین می‌شود.

۷. بیمه عمر

بسیاری از افراد زمانی که نامی از بیمه عمر به میان می‌آید به فکر پوشش در صورت فوت می‌افتند یا اینکه تنها به‌دنبال دریافت مستمری در آینده هستند، در حالی‌که این نوع بیمه به‌عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری مطمئن برای آینده‌‌تان محسوب می‌شود و شما می‌توانید با در نظر گرفتن شرایط خود و درک تفاوت این نوع سرمایه‌گذاری با موارد دیگر، به‌خوبی از آن استفاده کنید.

اشتباه دوم: انتخاب ارزان‌ترین بیمه موجود

همه افراد به یک اندازه در معرض ریسک‌های مختلف مثل سوانح رانندگی، آتش‌سوزی و… قرار ندارند،‌ پس وقتی قصد خرید یا تمدید بیمه‌ خود را دارید،‌ باید از خودتان بپرسید که چقدر در معرض خطرات مختلف قرار دارید. نگاهی به برنامه روزانه و اوقات فراغت‌تان بیندازید و سعی کنید به این سوالات پاسخ بدهید:

آیا شما تنها نان‌آور خانواده هستید؟ آیا برای رسیدن به محل کارتان باید مسافتی طولانی را طی کنید؟ آیا اتومبیل شما در رده اتومبیل‌هایی با امنیت پایین قرار دارد؟ آیا با ماشین شخصی‌تان زیاد به خارج از شهر سفر می‌کنید؟ آیا کارتان ایجاب می‌کند شب‌ها رانندگی کنید؟ آیا معمولا اتومبیل‌تان را خارج از پارکینگ پارک می‌کنید؟

اگر پاسخ‌تان به برخی از این سوالات مثبت است، بهتر است به حداقل بیمه که قانون آن را اجبار کرده (همان بیمه شخص ثالث) قناعت نکنید و به بیمه بدنه، بیمه سرقت و… هم فکر کنید و تعیین کنید به کدام‌یک از بیمه‌ها نیاز دارید و برای هرکدام سقف پوششی که با شرایط زندگی، کار و توان مالی شما سازگاری دارد، چه میزان است. در مورد بیمه‌های دیگر غیر از بیمه خودرو، مانند بیمه آتش‌سوزی منزل، بیمه عمر و… هم سوالات مشابهی از خودتان بپرسید. سعی کنید باورهای غلط را کنار بگذارید و برای آرامش خود و خانواده‌تان با مطالعه و تحقیق بیشتر، بهترین گزینه‌ها را انتخاب کنید. شاید یکی از مسائلی که باعث شود به فکر انتخاب ارزان‌ترین طرح ممکن بیفتید، میزان حق بیمه باشد. اما قبل از اینکه تصمیم نهایی‌تان را بگیرید، اول در مورد میزان حق بیمه برای سقف‌های مختلف پوشش بیمه پرس‌وجو کنید. در بیشتر مواقع به‌ازای افزایش ناچیزی در حق بیمه، سقف پوشش به نسبت خیلی زیادی جابه‌جا می‌شود.

اشتباه سوم: درگیری با انبوهی از اطلاعات تخصصی

معمولا هر کارشناس بیمه در شاخه مشخصی مثل بیمه شخص ثالث، آتش‌سوزی و… تخصص دارد. معمولا زمانی که شما قصد دارید بیمه‌ای را خریداری کنید، برای جمع‌آوری اطلاعات تصمیم می‌گیرید از مشاوره این کارشناسان کمک بگیرید و از طرفی برای هر نوع بیمه باید جداگانه به کارشناسی در همان زمینه مراجعه کنید، اما زمانی به خود می‌آیید که وقت بسیاری را صرف این کار کرده‌اید و در نهایت با انبوهی از اطلاعات تخصصی مواجه می‌شوید و همین تصمیم‌گیری را برای شما سخت‌تر می‌کند. از این گذشته، کارشناس بیمه شما را خوب نمی‌شناسد و واضح است که نتواند تمام نیازهایتان را به خوبی شما تشخیص بدهد. چه بهتر است بررسی و مقایسه اطلاعات در نهایت توسط خود شما انجام پذیرد تا در این بین بتوانید از کمک افرادی استفاده کنید که در مورد شرایط، قیمت‌ها و طرح‌های مختلف بیمه به شما اطلاعات جامعی بدهند. این کار آن‌قدرها که به نظر می‌رسد غیرممکن نیست، کافیست تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

اشتباه چهارم: فراموش کردن تاریخ سررسید بیمه

حادثه خبر نمی‌کند!‌ یادتان باشد که هیچ‌کس برای اتفاق‌های ناگوار برنامه‌ریزی نمی‌کند، پس اجازه ندهید حتی یک لحظه هم از سررسید بیمه‌تان بگذرد. حتما تاریخ سررسید را در تقویم‌تان یادداشت کنید و به اعضای خانواده هم بسپارید که به شما یادآوری کنند.

اشتباه پنجم: ندانستن سقف پوشش بیمه‌ها

به عنوان مثال بیمه شخص ثالث، خساراتی را که به شخص ثالث وارد آمده است، جبران می‌کند و شامل هر نوع خسارت مالی و جانی می‌شود. شخص ثالث هرکسی به غیر از شما یا شخصی که پشت فرمان نشسته را پوشش می‌دهد. پس برای انتخاب بیشترین میزان پوشش بیمه شخص ثالث تردید نکنید. میزان هزینه سطوح مختلف پوشش بیمه شخص ثالث، تفاوت قابل‌توجهی ندارند، اما اگر خدای نکرده دچار سانحه شوید، میزان جبران خسارت تفاوت زیادی خواهد داشت. از مهم‌ترین نکاتی که در تصمیم‌گیری برای میزان سقف پوشش بیمه باید به آن توجه کنید، تعیین درست ارزش مالی است که تحت‌پوشش قرار می‌دهید. یکی از مشکلاتی که متاسفانه در حادثه پلاسکو پیش‌آمد آن بود که صاحبان کسب‌وکار یا دارای بیمه آتش‌سوزی نبودند یا فقط ملک خود را بیمه کرده بودند و نسبت به بیمه کردن اموال درون ملک خود بی‌توجهی نشان داده بودند یا ارزش ملک و اموال تحت بیمه خود را به اشتباه کمتر از ارزش واقعی آن اعلام کرده بودند. این در حالی است که بسیاری از خسارت‌های به‌وجود آمده، در صورت بیمه بودن کامل ملک و اموال درون آن، با پرداخت مابه‌التفاوتی کمتر برای حق بیمه به‌راحتی جبران‌پذیر بود. اعلام نکردن ارزش واقعی ملک و اموال معمولا به‌دلیل ناآگاهی یا به‌دلیل وجود این تصور نادرست رخ می‌دهد که اعلام ارزش واقعی در هنگام خرید بیمه، در نهایت موجب افزایش مالیات پرداختی می‌شود در حالی‌که این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند.