غول اروپا برای رکود اقتصادی آماده می‌شود
ماجرای نرخ سود منفی در بانک آلمان
یک بانک در آلمان با تغییر معکوس نرخ بهره، جریمه برای سپرده‌گذاری‌ها در نظر گرفته تا مردم به‌جای پس‌انداز، به سرمایه‌گذاری ترغیب شوند یکی از کارهای اقتصادی که از کودکی به انسان‌ها در همه جای دنیا می‌آموزند و معمولا محل اولیه این آموزش هم درون خانواده است، پس‌انداز کردن است. بسیاری از خانواده‌ها، برای آنکه فرزندانشان از نظر اقتصادی درست تربیت شوند و در آینده بتوانند اقتصاد خود و خانواده‌شان را اداره کنند، به آنها پس‌انداز کردن را به‌عنوان کاری درست و چاره‌ساز می‌آموزند، اما اکنون در دنیا کشوری وجود دارد که مردم را به خاطر پس‌انداز کردن جریمه می‌کند.
یک بانک در آلمان با تغییر معکوس نرخ بهره، جریمه برای سپرده‌گذاری‌ها در نظر گرفته تا مردم به‌جای پس‌انداز، به سرمایه‌گذاری ترغیب شوند یکی از کارهای اقتصادی که از کودکی به انسان‌ها در همه جای دنیا می‌آموزند و معمولا محل اولیه این آموزش هم درون خانواده است، پس‌انداز کردن است. بسیاری از خانواده‌ها، برای آنکه فرزندانشان از نظر اقتصادی درست تربیت شوند و در آینده بتوانند اقتصاد خود و خانواده‌شان را اداره کنند، به آنها پس‌انداز کردن را به‌عنوان کاری درست و چاره‌ساز می‌آموزند، اما اکنون در دنیا کشوری وجود دارد که مردم را به خاطر پس‌انداز کردن جریمه می‌کند.
در ایالت شرقی تورینگیای آلمان، بانک «دویچه اسکات‌بانک»، اعلام کرده از این به بعد به برخی سپرده های بانکی سپرده‌گذاران نرخ بهره منفی تعلق می‌گیرد. این یعنی، سپرده‌گذاران برای سپردن پول‌هایشان نزد این بانک، جریمه خواهند شد. این خبر بسیاری را در آلمان حیرت‌زده کرده است. با کند شدن نرخ رشد اقتصادی در آلمان و صحبت از شروع دوران رکود در این کشور، بسیاری از آلمانی‌ها به‌تازگی بیشتر به سپرده‌گذاری پول‌هایشان در بانک‌ها روی آورده‌‌اند و این کار را به صرفه یافته‌اند. نرخ بهره بانکی در آلمان معمولا کمتر از نرخ تورم است. اما با توجه به شرایط جدید اقتصادی این کشور، سپرده‌گذاری بانکی، مورد استقبال قرار گرفته است، اما خبر جدیدی که این بانک در شرق آلمان اعلام کرده، بسیاری از مردم کشور را متعجب کرده‌است.
براساس اعلام این بانک، سپرده‌های بالای 500 هزار یورو (معادل 625 هزار دلار) شامل نرخ بهره منفی می‌شوند. این شامل سپرده‌های کوتاه‌مدت قابل دسترسی می‌شود، البته این اولین بار نیست که بانک‌های آلمانی نرخ بهره منفی برای سپرده‌گذاری اعلام می‌کنند. در سال‌های اخیر چند بانک دیگر در نقاط مختلف آلمان، درواقع از شرکت‌های تجاری و کسب‌وکارهای صنعتی خواسته‌اند که برای نگهداری پول‌ها و سپرده‌هایشان، به آنها پول بپردازند. بعضی اوراق قرضه دولتی هم نرخ سود منفی دارند و با همین نرخ سود منفی خرید و فروش شده‌اند، اما این اولین‌بار است که بانکی برای سپرده‌های شخصی مردم نرخ سود منفی اعلام می‌کند.
فرض بر این است که این بانک با تصویب و اعلام چنین قانونی، در واقع قصد دارد مشتریان و سپرده‌گذاران را به سمت سپرده‌گذاری بلندمدت هدایت کند تا بانک هم بتواند این پول را سرمایه‌گذاری کند و سود ببرد. ماجرای پس‌انداز و سپرده‌گذاری آلمانی‌ها، ماجرای جالبی است. آلمانی‌ها علاقه‌ای به سهام و اوراق قرضه و خرید مسکن و ملک برای سرمایه‌گذاری ندارند. مردم این کشور برخلاف دیگر کشورهای جهان، ترجیح می‌دهند پول‌هایشان را در بانک‌ها نگه دارند. اکنون بیش از ۲ هزار میلیارد یورو پول مردم عادی در سپرده‌های بانکی آلمان خوابیده است. آلمانی‌ها نسبت به پس‌انداز و پولشان بسیار محتاط هستند. بعضی فکر می‌کنند که سپرده‌گذاری در بانک‌ها درواقع پولشان را در کنترل خودشان حفظ می‌کند و این پول با این کار در دسترس‌شان است. بعضی دیگر هم فکر می‌کنند که خرید سهام و اوراق قرضه، نوعی قمار شرم‌آور است و نباید با پس‌انداز یک عمر کار، قمار کرد. بانک مرکزی اروپا همواره بانک‌های اروپا را تشویق کرده که پول نزد خود نگه ندارند و بیشتر وام بدهند تا چرخه تولید و صنعت بچرخد. ابزار این تشویق، تصویب نرخ منفی بهره بر سپرده‌ها بوده است. اما آلمان در مقابل این سیاست مقاومت می‌کرد. استدلال بانک‌های آلمانی این بود که سیاست‌های باز مالی به تنهایی باعث تشویق وام دادن بانک‌ها و تحریک فعالیت‌های اقتصادی نمی‌شود. آلمانی‌ها می‌گفتند، این کار نیاز به اصلاحات ساختاری و مالی عمیق‌تر دارد. آلمانی‌ها بانک مرکزی اروپا را متهم می‌کردند که از اصلاحات عمیق فرار می‌کند و به جای آن به دنبال تغییر سیاست نرخ بهره به‌عنوان ساده‌ترین راه برای جبران خطاهای گذشته است. هنوز هم به خاطر این اختلاف نظر، رابطه میان بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی آلمان موسوم به بوندس‌بانک، تیره و تار است.
اکنون با این تصمیم شات‌بانک آلمان، نیت و سیاست بانک‌های آلمانی با بانک مرکزی اروپا در حال نزدیک شدن است، البته شاید الان زمان مناسبی برای اجرای این سیاست و برای اصلاح عادت پس‌انداز کردن مردم آلمان نباشد. بسیاری از صنایع آلمان با کاهش سود و سقوط ارزش سهام روبه‌رو شده‌اند. آلمان با رکود روبه‌رو شده‌است. کشوری که دست کم در 5 سال گذشته و با درگرفتن بحران مالی و اقتصادی اروپا و جهان، به‌عنوان جزیره نجات و موتور محرک اقتصاد اروپا تصور می‌شد، اکنون شاخص‌های اقتصادی و آمارهای نگران‌کننده‌ای دارد که حاکی از به خواب رفتن اقتصادش است. تحلیل دلایل و ریشه‌های این وضعیت اکنون به موضوع نوشتارها و سخنرانی‌ها و مطالعات کارشناسان اقتصادی غربی تبدیل شده است، اما آنچه قطعی به نظر می‌رسد این است که در چنین شرایطی، آلمانی‌ها علاقه‌ای به خارج کردن سپرده‌هایشان از بانک‌ها و سرمایه‌گذاری این سپرده‌ها در صنایع رکود زده آلمان ندارند، اگرچه سال گذشته با کاهش نرخ بهره، مقداری از سپرده‌گذاری بانک‌ها کم شد. اما در شرایط رکود اقتصادی، آلمانی‌های محافظه‌کار ترجیح می‌دهند پولشان همچنان در بانک‌ها و تحت کنترل و زیرچشم‌شان بماند تا اینکه در صنایع با بازده منفی یا بورس رو به نزول سرمایه‌گذاری کنند. اکنون دولت و سیاستمداران آلمانی متوجه معضل اقتصادی اجتماعی این کشور که همان بی‌میلی به سرمایه‌گذاری است شده‌اند و از حالا برای از بین بردن این معضل درحال برنامه‌ریزی هستند.
متوسط نرخ بهره بانکی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا که باید با نرخ تعیین شده در بانک مرکزی اروپا هماهنگ باشد، حدود ۳ درصد است. بالاترین این نرخ در سال ۲۰۰۰ ثبت شد وقتی نرخ بهره به نزدیک ۵ درصد رسید و پایین‌ترین رقم سپتامبر امسال بود که به حدود نیم درصد رسید.
در ایالت شرقی تورینگیای آلمان، بانک «دویچه اسکات‌بانک»، اعلام کرده از این به بعد به برخی سپرده های بانکی سپرده‌گذاران نرخ بهره منفی تعلق می‌گیرد. این یعنی، سپرده‌گذاران برای سپردن پول‌هایشان نزد این بانک، جریمه خواهند شد. این خبر بسیاری را در آلمان حیرت‌زده کرده است. با کند شدن نرخ رشد اقتصادی در آلمان و صحبت از شروع دوران رکود در این کشور، بسیاری از آلمانی‌ها به‌تازگی بیشتر به سپرده‌گذاری پول‌هایشان در بانک‌ها روی آورده‌‌اند و این کار را به صرفه یافته‌اند. نرخ بهره بانکی در آلمان معمولا کمتر از نرخ تورم است. اما با توجه به شرایط جدید اقتصادی این کشور، سپرده‌گذاری بانکی، مورد استقبال قرار گرفته است، اما خبر جدیدی که این بانک در شرق آلمان اعلام کرده، بسیاری از مردم کشور را متعجب کرده‌است.
براساس اعلام این بانک، سپرده‌های بالای 500 هزار یورو (معادل 625 هزار دلار) شامل نرخ بهره منفی می‌شوند. این شامل سپرده‌های کوتاه‌مدت قابل دسترسی می‌شود، البته این اولین بار نیست که بانک‌های آلمانی نرخ بهره منفی برای سپرده‌گذاری اعلام می‌کنند. در سال‌های اخیر چند بانک دیگر در نقاط مختلف آلمان، درواقع از شرکت‌های تجاری و کسب‌وکارهای صنعتی خواسته‌اند که برای نگهداری پول‌ها و سپرده‌هایشان، به آنها پول بپردازند. بعضی اوراق قرضه دولتی هم نرخ سود منفی دارند و با همین نرخ سود منفی خرید و فروش شده‌اند، اما این اولین‌بار است که بانکی برای سپرده‌های شخصی مردم نرخ سود منفی اعلام می‌کند.
فرض بر این است که این بانک با تصویب و اعلام چنین قانونی، در واقع قصد دارد مشتریان و سپرده‌گذاران را به سمت سپرده‌گذاری بلندمدت هدایت کند تا بانک هم بتواند این پول را سرمایه‌گذاری کند و سود ببرد. ماجرای پس‌انداز و سپرده‌گذاری آلمانی‌ها، ماجرای جالبی است. آلمانی‌ها علاقه‌ای به سهام و اوراق قرضه و خرید مسکن و ملک برای سرمایه‌گذاری ندارند. مردم این کشور برخلاف دیگر کشورهای جهان، ترجیح می‌دهند پول‌هایشان را در بانک‌ها نگه دارند. اکنون بیش از ۲ هزار میلیارد یورو پول مردم عادی در سپرده‌های بانکی آلمان خوابیده است. آلمانی‌ها نسبت به پس‌انداز و پولشان بسیار محتاط هستند. بعضی فکر می‌کنند که سپرده‌گذاری در بانک‌ها درواقع پولشان را در کنترل خودشان حفظ می‌کند و این پول با این کار در دسترس‌شان است. بعضی دیگر هم فکر می‌کنند که خرید سهام و اوراق قرضه، نوعی قمار شرم‌آور است و نباید با پس‌انداز یک عمر کار، قمار کرد. بانک مرکزی اروپا همواره بانک‌های اروپا را تشویق کرده که پول نزد خود نگه ندارند و بیشتر وام بدهند تا چرخه تولید و صنعت بچرخد. ابزار این تشویق، تصویب نرخ منفی بهره بر سپرده‌ها بوده است. اما آلمان در مقابل این سیاست مقاومت می‌کرد. استدلال بانک‌های آلمانی این بود که سیاست‌های باز مالی به تنهایی باعث تشویق وام دادن بانک‌ها و تحریک فعالیت‌های اقتصادی نمی‌شود. آلمانی‌ها می‌گفتند، این کار نیاز به اصلاحات ساختاری و مالی عمیق‌تر دارد. آلمانی‌ها بانک مرکزی اروپا را متهم می‌کردند که از اصلاحات عمیق فرار می‌کند و به جای آن به دنبال تغییر سیاست نرخ بهره به‌عنوان ساده‌ترین راه برای جبران خطاهای گذشته است. هنوز هم به خاطر این اختلاف نظر، رابطه میان بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی آلمان موسوم به بوندس‌بانک، تیره و تار است.
اکنون با این تصمیم شات‌بانک آلمان، نیت و سیاست بانک‌های آلمانی با بانک مرکزی اروپا در حال نزدیک شدن است، البته شاید الان زمان مناسبی برای اجرای این سیاست و برای اصلاح عادت پس‌انداز کردن مردم آلمان نباشد. بسیاری از صنایع آلمان با کاهش سود و سقوط ارزش سهام روبه‌رو شده‌اند. آلمان با رکود روبه‌رو شده‌است. کشوری که دست کم در 5 سال گذشته و با درگرفتن بحران مالی و اقتصادی اروپا و جهان، به‌عنوان جزیره نجات و موتور محرک اقتصاد اروپا تصور می‌شد، اکنون شاخص‌های اقتصادی و آمارهای نگران‌کننده‌ای دارد که حاکی از به خواب رفتن اقتصادش است. تحلیل دلایل و ریشه‌های این وضعیت اکنون به موضوع نوشتارها و سخنرانی‌ها و مطالعات کارشناسان اقتصادی غربی تبدیل شده است، اما آنچه قطعی به نظر می‌رسد این است که در چنین شرایطی، آلمانی‌ها علاقه‌ای به خارج کردن سپرده‌هایشان از بانک‌ها و سرمایه‌گذاری این سپرده‌ها در صنایع رکود زده آلمان ندارند، اگرچه سال گذشته با کاهش نرخ بهره، مقداری از سپرده‌گذاری بانک‌ها کم شد. اما در شرایط رکود اقتصادی، آلمانی‌های محافظه‌کار ترجیح می‌دهند پولشان همچنان در بانک‌ها و تحت کنترل و زیرچشم‌شان بماند تا اینکه در صنایع با بازده منفی یا بورس رو به نزول سرمایه‌گذاری کنند. اکنون دولت و سیاستمداران آلمانی متوجه معضل اقتصادی اجتماعی این کشور که همان بی‌میلی به سرمایه‌گذاری است شده‌اند و از حالا برای از بین بردن این معضل درحال برنامه‌ریزی هستند.
متوسط نرخ بهره بانکی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا که باید با نرخ تعیین شده در بانک مرکزی اروپا هماهنگ باشد، حدود ۳ درصد است. بالاترین این نرخ در سال ۲۰۰۰ ثبت شد وقتی نرخ بهره به نزدیک ۵ درصد رسید و پایین‌ترین رقم سپتامبر امسال بود که به حدود نیم درصد رسید.
ارسال نظر