مسیریاب‌هایی بی‌نیاز از ماهواره

حمل‌و‌نقل‌های امروزی به ماهواره‌های موقعیت یاب اتکای بسیار زیادی دارند و بدون این ماهواره‌ها مسیر‌یابی برای خیلی از وسایل غیر‌ممکن خواهد بود. در برخی موارد ممکن است پیش بیایید که ارتباط گیرنده امواج ماهواره‌ای با ماهواره‌ها قطع شود و این موضوع زمانی دردسر ساز است که به تقاطع نزدیک بشوید و ندانید باید به کدام سمت حرکت کنید و این موضوع برای خودروهای آینده که بر اساس فناوری خودران حرکت می‌کنند یا استفاده زیادی از این سامانه دارند حیاتی به نظر می‌رسد.

این روزها در دانشگاه‌های مختلف روی سیستم‌های هوش مصنوعی که بتواند در خودروها یا سایر وسایل مورد استفاده قرار بگیرد تحقیقات زیادی انجام‌می‌شود. موضوعی که مورد توجه قرار گرفته است این است که محققان به دنبال سیستم موقعیت یابی جدید به‌عنوان جانشین سیستم‌های موجود هستند تا در مواقعی که این سیستم‌ها از کار می‌افتند جایگزینی در دسترس باشد و از بروز فاجعه جلوگیری شود. در نظر بگیرید اتوبوسی با بیش از ۴۰نفر که به سامانه خودران مجهز است ارتباط خود را با ماهواره‌ها از دست بدهد در این صورت خودرو مسیر خود را از دست داده و ممکن است فاجعه‌ای جبران ناپذیر رخ بدهد؛ اما با ورود سامانه موقعیت یاب ثانویه این موضوع راحت‌تر انجام می‌شود.

در حال حاضر تنها دو سامانه در دنیا وجود دارد که در دست روسیه و آمریکا قرار دارد و تمام وسایلی که به موقعیت‌یاب مجهز هستند از این ماهواره‌ها استفاده می‌کنند. سامانه اروپایی و چینی هم در راه هستند. در غیاب سیگنال‌های ماهواره‌ای روش‌های دیگری مانند امواج تلفن همراه یا اینترنت بی‌سیم مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما در بخش حمل و نقل استفاده از این موارد محدودیت‌های خود را دارد. با توجه به ضعیف بودن سیگنال‌های GPS در تجهیزات نظامی از سامانه ناوبری اینرسیایی استفاده می‌شود؛ اما این سیستم هم مشکلات و کاستی‌های خود را دارد و به GPS هم وابسته است.

محققان در تلاشند تا برای خودروهای خودران از سیستم موقعیت یابی با استفاده از امواج تلفن همراه و شبکه اینترنت استفاده کنند. در واقع همان سیستمی که تلفن‌های همراه بدون استفاده از جی پی اس موقعیت خود را پیدا می‌کنند مورد نظر است. این سامانه را SOP نامیده‌اند که مخفف کلمات Signals Of Opportunity به معنای سیگنال‌های فرصت است. بر مبنای همین سامانه ناوبری محققان تجهیزات دریافت‌کننده مخصوص پهپاد‌ها و خودروها را ساختند و در آزمایش‌هایی که انجام داده‌اند رضایت آنها را به دنبال داشته است. خودروها و وسایل هوشمند آینده می‌توانند از این سیستم جایگزین استفاده کنند و امنیت و ایمنی در جابه‌جایی‌ها را تضمین کنند. البته ایجاد ارتباط بین سامانه ناوبری خودرو و سامانه‌های خودران و آنتن‌های تلفن و سیگنال‌های آن کار راحتی نخواهد بود؛ اما می‌توان انتظار داشت با رسوخ این فناوری به حمل‌ونقل‌ جاده‌ای فصل جدیدی از سامانه‌های دقیق ناوبری وارد دنیای ماشین‌ها شود.