اهمیت آموزش و نقش آن در تعاون
غفور شیخی یکی از اهداف والای تعاون، ساختن انسانی با مسئولیت های فردی و جمعی است . آموزش در شرکت های تعاونی جهت نیل به این هدف نقش سازنده و زیر بنایی دارد. وقتی مسائل و نارسایی ها و نابسامانی های شرکت ها و اتحادیه های تعاونی مورد مطالعه و تحقیق قرار می گیرد ، ملاحظه می شود که قسمت عمده نابسامانی ها و مشکلات ناشی از ناآگاهی اعضا و مسئولان به وظایف و مسئولیت های خویش در چارچوب فلسفه و روش اقتصادی و اجتماعی تعاون و قانون و مقررات مربوطه است. آموزش در تعاونی ها وسیله ای است که موجب همکاری بیشتر ، کارایی و توانمندی و سرانجام تبلور فعالیت ها می گردد .
غفور شیخی یکی از اهداف والای تعاون، ساختن انسانی با مسئولیت های فردی و جمعی است . آموزش در شرکت های تعاونی جهت نیل به این هدف نقش سازنده و زیر بنایی دارد. وقتی مسائل و نارسایی ها و نابسامانی های شرکت ها و اتحادیه های تعاونی مورد مطالعه و تحقیق قرار می گیرد ، ملاحظه می شود که قسمت عمده نابسامانی ها و مشکلات ناشی از ناآگاهی اعضا و مسئولان به وظایف و مسئولیت های خویش در چارچوب فلسفه و روش اقتصادی و اجتماعی تعاون و قانون و مقررات مربوطه است. آموزش در تعاونی ها وسیله ای است که موجب همکاری بیشتر ، کارایی و توانمندی و سرانجام تبلور فعالیت ها می گردد . یکی از معضلات اساسی فعالیت های تعاونی درکشورهای توسعه نیافته، فقدان علاقه و اعتقاد اعضا و ناآگاهی تعاونی نسبت به کاربرد آموزش است. در حال حاضر با وجود 150 سال تجربه جهانی شدن، همه کشورهایی که تعاون را می شناسند ، اصل آموزش را به عنوان یکی از اصول اساسی تعاون به حساب می آورند و تفاوت ها تنها در میدان عمل و به کارگیری روش های آموزشی و استمرار آن و همچنین محیط مناسب آموزش و محتوای آن بروز می کند. در کشور ما آموزش و تعاون باید از سه دیدگاه مورد توجه و مطالعه قرار
گیرد:
اول ) وسایل ، مقدمات و موجباتی فراهم شود که کلیه شرکت ها و اتحادیه ها ، خود به امر آموزش علاقه مند شوند و آموزش را به داخل شرکت ها و سازمان های تعاونی بکشانند .
دوم ) آموزش عمومی تعاون در سطوح جامعه تعمیم یابد، به نحوی که مردم را جهت پیوستن داوطلبانه به شرکت های تعاونی و رفع مسائل و نارسایی های اقتصادی و اجتماعی خویش با همکاری و همدلی و کار و کوشش جمعی در سایه ایثار و فداکاری ،صفا و یکرنگی آماده نماید که در این رابطه استفاده از کاربردها و شیوه های مختلف آموزشی ضروری است . وسایل ورسانه های ارتباط جمعی نظیر رادیو ، تلویزیون ، مطبوعات و نشریات ، عکس و پوسترها می توانند مورد استفاده شایان قرار گیرند . آموزش تعاون وقتی در متن جامعه جایگاه واقعی خود را می یابد که از مرحله کودکستان ، دبستان ، دبیرستان و دانشگاه به صورت جدی مطرح باشد و درکتاب های درسی و مواد آموزشی راه یابد .
سوم ) فراهم آوردن موجبات آموزش تعاونی در مراکز تخصصی و آموزشی در مناطق مختلف کشور . این آموزش ها می توانند در مقاطع بلند مدت، میانه مدت و کوتاه مدت استمرار یابند. همچنین می توان سیاست هایی اتخاذ کرد که به مرور خود اتحادیه ها و تعاونی ها در ایجاد و اداره این مراکز مشارکت کرده و دستگاه های مسئول تنها نقش ناظر را ایفا کنند .
نقش روابط عمومی در توسعه و گسترش تعاونی ها
با توجه به اینکه قوام و دوام شرکت های تعاونی مبتنی بروحدت و همکاری بین اعضا ،اعتماد و اعتقاد و ایمان به فلسفه و اصول تعاون و عملکرد خود شرکت است، یکی از مهم ترین وظایف کادر رهبری و مدیریت شرکت ها و موسسات تعاونی این است که با استقرار روابط عمومی قوی و موثر به برقراری روابط حسنه ومستمر با اعضا و کارکنان شرکت همت گمارده و آنها را در جریان فعالیت ها و عملکرد شرکت بگذارد.همچنین روابط عمومی ها می توانند با تشکیل جلسات بحث و تبادل نظر، سخنرانی ، سمینار ، نمایش فیلم و امثال آنها ، ضمن آگاهی از نظریات، پیشنهادات و انتقادات ، اعضا را در جریان محدودیت ها، امکانات ، تنگناها ، فعالیت ها و برنامه های جاری و آتی شرکت قرار دهند .
دست اندرکاران مسائل تعاونی جامعه ،برای توسعه و گسترش نهضت تعاون به عنوان یکی از بخش های مهم نظام اقتصادی جمهوری اسلامی، نباید نقش روابط عمومی را به ارتباط با اعضای شرکت های تعاونی محدود کنند. زیرا اگر نهضت تعاون بخواهد جایگاه واقعی خود را در عرصه فعالیت های اقتصادی و اجتماعی کشور پیدا کند ،توجه به افکارعمومی مردم حائز اهمیت بسیار است . بنابراین برای جلب و جذب افکار عمومی به سوی نهضت تعاون، آموزش ، ترویج و تبلیغ نقش اساسی و زیربنایی دارند و بدین طریق می توان با توسل به رسانه های همگانی و موسسات فرهنگی و آموزشی به توسعه و گسترش فرهنگ تعاونی در جامعه همت گماشت .
ترویج و تبلیغ فلسفه و اصول تعاون برای تنویر افکار عمومی شرط لازم است، ولی کافی نیست . مهم ترین عاملی که می تواند اعتماد عمومی را جلب کرده و در افراد اعتقاد و ایمان برای انجام کار و روی آوردن به شیوه تعاونی را ایجاد کند، کار و عمل صحیح و اصول و ضوابط دقیق است.
ابعاد فرهنگی تعاونی
تعاونی ها دارای ابعاد فرهنگی مهم تری نیز هستند که اهم آنها عبارتند از :
1) ایجاد فرهنگ تعاون ، همیاری و تفاهم.
۲) تقویت بنیه فرهنگی و هنری ، احیای هنرهای دستی از طریق تشکیل تعاونی های مختلف مربوطه.
3) تقویت ارزش های حاکم بر جامعه با ارائه الگوهای جدید ، حمایت از طبقات پایین و نفی فرهنگ استکباری و سلطه پروری .
۴ ) تقویت بنیه مراکز سیاحتی ، سینماها و فرهنگ سراها ، چاپ و نشر و ... با تشکیل تعاونی های مربوطه.
5) نقش آموزش در بالا بردن سطح آگاهی مردم چند پیشنهاد
تعاونی واقعی زمانی شکل می گیرد که روحیه تعاون مبتنی بر همکاری ،همیاری و خودیاری و همچنین احساس مسئولیت درافراد وجود داشته باشد و نسبت به گسترش و اشاعه افکار و اندیشه های تعاونی اقدامات لازم به عمل آید.
مسئولان ، مدیران و برنامه ریزان امور تعاونی باید به طور جدی و مستمر، تقویت روحیه تعاونی مبتنی بر خودیاری و احساس مسئولیت را هر چه بیشتر مورد توجه قرار دهند و نسبت به توسعه و پیشرفت افکار و اندیشه های تعاونی اقدامات لازم را به عمل آورند.
این اقدامات و تقویت روحیه تعاونی نیازمند ایحاد تغییر و تحول اساسی در آموزش تعاون است. همان طور که اشاره شد، بزرگ ترین مانع شکوفایی و توسعه نهضت تعاونی در کشورهای توسعه نیافته و از جمله ایران ، فقدان و عدم آموزش صحیح تعاونی است وتا زمانی که مسئله آموزش در این جوامع حل و فصل نشود ، تعاونی واقعی شکل نخواهد گرفت .
بنابراین ، باید آموزش تعاون را سرلوحه کار خود قرار دهیم و تعلیمات و آموزش تعاونی را از دبستان تا دانشگاه به صورت یکی از دروس اجباری درآوریم تا بتوانیم به توسعه و گسترش تعاونی های واقعی دست یابیم. همچنین می توانیم بااعزام مدیران تعاونی ها به کشورهای توسعه یافته جهت آموزش و تعلیمات دانش تعاونی در مدارس تعاونی های این کشورها اقدام نماییم.
تعاونی ها نهادها و سازمانهایی مردمی و خودجوش هستند که از بطن جامعه برمی خیزند و باید بدون اتکا به کمک های دولت توان مقاومت و ایستادگی در برابر نابسامانی ها را داشته باشند. آنها باید روی پای خود بایستند و تنها متکی به خود و همکاری و همیاری اعضای خود باشند تا بتوانند موجبات رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی کشور و نیز توسعه و گسترش سازمان خود را فراهم آورند.
تعاون در اسلام ، جدا از تعاون در اقتصاد فعلی و بسیار بالاتراز آن است. تعاون در اسلام جزو ذات و فضای تنفسی سیستم است ،اما در اقتصاد کنونی اصول تعاون باید بر طبق قراردادها تهیه شود.
اول ) وسایل ، مقدمات و موجباتی فراهم شود که کلیه شرکت ها و اتحادیه ها ، خود به امر آموزش علاقه مند شوند و آموزش را به داخل شرکت ها و سازمان های تعاونی بکشانند .
دوم ) آموزش عمومی تعاون در سطوح جامعه تعمیم یابد، به نحوی که مردم را جهت پیوستن داوطلبانه به شرکت های تعاونی و رفع مسائل و نارسایی های اقتصادی و اجتماعی خویش با همکاری و همدلی و کار و کوشش جمعی در سایه ایثار و فداکاری ،صفا و یکرنگی آماده نماید که در این رابطه استفاده از کاربردها و شیوه های مختلف آموزشی ضروری است . وسایل ورسانه های ارتباط جمعی نظیر رادیو ، تلویزیون ، مطبوعات و نشریات ، عکس و پوسترها می توانند مورد استفاده شایان قرار گیرند . آموزش تعاون وقتی در متن جامعه جایگاه واقعی خود را می یابد که از مرحله کودکستان ، دبستان ، دبیرستان و دانشگاه به صورت جدی مطرح باشد و درکتاب های درسی و مواد آموزشی راه یابد .
سوم ) فراهم آوردن موجبات آموزش تعاونی در مراکز تخصصی و آموزشی در مناطق مختلف کشور . این آموزش ها می توانند در مقاطع بلند مدت، میانه مدت و کوتاه مدت استمرار یابند. همچنین می توان سیاست هایی اتخاذ کرد که به مرور خود اتحادیه ها و تعاونی ها در ایجاد و اداره این مراکز مشارکت کرده و دستگاه های مسئول تنها نقش ناظر را ایفا کنند .
نقش روابط عمومی در توسعه و گسترش تعاونی ها
با توجه به اینکه قوام و دوام شرکت های تعاونی مبتنی بروحدت و همکاری بین اعضا ،اعتماد و اعتقاد و ایمان به فلسفه و اصول تعاون و عملکرد خود شرکت است، یکی از مهم ترین وظایف کادر رهبری و مدیریت شرکت ها و موسسات تعاونی این است که با استقرار روابط عمومی قوی و موثر به برقراری روابط حسنه ومستمر با اعضا و کارکنان شرکت همت گمارده و آنها را در جریان فعالیت ها و عملکرد شرکت بگذارد.همچنین روابط عمومی ها می توانند با تشکیل جلسات بحث و تبادل نظر، سخنرانی ، سمینار ، نمایش فیلم و امثال آنها ، ضمن آگاهی از نظریات، پیشنهادات و انتقادات ، اعضا را در جریان محدودیت ها، امکانات ، تنگناها ، فعالیت ها و برنامه های جاری و آتی شرکت قرار دهند .
دست اندرکاران مسائل تعاونی جامعه ،برای توسعه و گسترش نهضت تعاون به عنوان یکی از بخش های مهم نظام اقتصادی جمهوری اسلامی، نباید نقش روابط عمومی را به ارتباط با اعضای شرکت های تعاونی محدود کنند. زیرا اگر نهضت تعاون بخواهد جایگاه واقعی خود را در عرصه فعالیت های اقتصادی و اجتماعی کشور پیدا کند ،توجه به افکارعمومی مردم حائز اهمیت بسیار است . بنابراین برای جلب و جذب افکار عمومی به سوی نهضت تعاون، آموزش ، ترویج و تبلیغ نقش اساسی و زیربنایی دارند و بدین طریق می توان با توسل به رسانه های همگانی و موسسات فرهنگی و آموزشی به توسعه و گسترش فرهنگ تعاونی در جامعه همت گماشت .
ترویج و تبلیغ فلسفه و اصول تعاون برای تنویر افکار عمومی شرط لازم است، ولی کافی نیست . مهم ترین عاملی که می تواند اعتماد عمومی را جلب کرده و در افراد اعتقاد و ایمان برای انجام کار و روی آوردن به شیوه تعاونی را ایجاد کند، کار و عمل صحیح و اصول و ضوابط دقیق است.
ابعاد فرهنگی تعاونی
تعاونی ها دارای ابعاد فرهنگی مهم تری نیز هستند که اهم آنها عبارتند از :
1) ایجاد فرهنگ تعاون ، همیاری و تفاهم.
۲) تقویت بنیه فرهنگی و هنری ، احیای هنرهای دستی از طریق تشکیل تعاونی های مختلف مربوطه.
3) تقویت ارزش های حاکم بر جامعه با ارائه الگوهای جدید ، حمایت از طبقات پایین و نفی فرهنگ استکباری و سلطه پروری .
۴ ) تقویت بنیه مراکز سیاحتی ، سینماها و فرهنگ سراها ، چاپ و نشر و ... با تشکیل تعاونی های مربوطه.
5) نقش آموزش در بالا بردن سطح آگاهی مردم چند پیشنهاد
تعاونی واقعی زمانی شکل می گیرد که روحیه تعاون مبتنی بر همکاری ،همیاری و خودیاری و همچنین احساس مسئولیت درافراد وجود داشته باشد و نسبت به گسترش و اشاعه افکار و اندیشه های تعاونی اقدامات لازم به عمل آید.
مسئولان ، مدیران و برنامه ریزان امور تعاونی باید به طور جدی و مستمر، تقویت روحیه تعاونی مبتنی بر خودیاری و احساس مسئولیت را هر چه بیشتر مورد توجه قرار دهند و نسبت به توسعه و پیشرفت افکار و اندیشه های تعاونی اقدامات لازم را به عمل آورند.
این اقدامات و تقویت روحیه تعاونی نیازمند ایحاد تغییر و تحول اساسی در آموزش تعاون است. همان طور که اشاره شد، بزرگ ترین مانع شکوفایی و توسعه نهضت تعاونی در کشورهای توسعه نیافته و از جمله ایران ، فقدان و عدم آموزش صحیح تعاونی است وتا زمانی که مسئله آموزش در این جوامع حل و فصل نشود ، تعاونی واقعی شکل نخواهد گرفت .
بنابراین ، باید آموزش تعاون را سرلوحه کار خود قرار دهیم و تعلیمات و آموزش تعاونی را از دبستان تا دانشگاه به صورت یکی از دروس اجباری درآوریم تا بتوانیم به توسعه و گسترش تعاونی های واقعی دست یابیم. همچنین می توانیم بااعزام مدیران تعاونی ها به کشورهای توسعه یافته جهت آموزش و تعلیمات دانش تعاونی در مدارس تعاونی های این کشورها اقدام نماییم.
تعاونی ها نهادها و سازمانهایی مردمی و خودجوش هستند که از بطن جامعه برمی خیزند و باید بدون اتکا به کمک های دولت توان مقاومت و ایستادگی در برابر نابسامانی ها را داشته باشند. آنها باید روی پای خود بایستند و تنها متکی به خود و همکاری و همیاری اعضای خود باشند تا بتوانند موجبات رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی کشور و نیز توسعه و گسترش سازمان خود را فراهم آورند.
تعاون در اسلام ، جدا از تعاون در اقتصاد فعلی و بسیار بالاتراز آن است. تعاون در اسلام جزو ذات و فضای تنفسی سیستم است ،اما در اقتصاد کنونی اصول تعاون باید بر طبق قراردادها تهیه شود.
ارسال نظر