بانک اینجا، بانک آنجا، بانک همه جا

فناوری‌های دیجیتال در حال دگرگون ساختن تمام ابعاد زندگی ماست، به‌طوری که دنیای موسیقی را سرویس حیرت‌آور «اسپاتیفای»(Spotify) به‌طور کلی تغییر داده است و دنیای سرگرمی و رسانه را سرویس نتفلیکس(Netflix). به‌طور کلی محصولات جدید برآمده از فناوری‌های دیجیتال به‌صورت «سرویس‌های زندگی» عمل می‌کنند و دارای چنان قابلیت‌ها و کاربردهای متعددی هستند که تمام شئون زندگی ما را دگرگون می‌سازند. در این سرویس‌ها از حسگرهای متعددی استفاده می‌شود که قادرند به‌صورت فیزیکی یا از طریق کامپیوتر، چگونگی استفاده کاربر از خدمات مورد نظرش را شناسایی کنند و بدین ترتیب سیستم‌های هوشمند و دارای قدرت فهم و درکی را پدید می‌آورند که همان چیزهایی را در اختیار کاربر قرار می‌دهند که او اراده کرده یا به آنها نیاز دارد.

این سرویس‌ها در واقع دستیاران مجازی بیست و چهارساعته‌ای هستند که نیازها و خواسته‌های افراد را به‌صورت هوشمند می‌آموزند و خدماتی را که آنها می‌خواهند ارائه می‌دهند. در نتیجه اسپاتیفای می‌تواند خیلی سریع و در هر زمان از شبانه‌روز دریابد که شما به چه موزیکی نیاز دارید و آن را برای شما پخش می‌کند، نتفلیکس هم همین کار را در مورد شبکه‌های تلویزیونی و فیلم‌های مورد علاقه شما انجام می‌دهد و آنها را خیلی سریع در اختیار شما قرار می‌دهد. تا کنون بخش‌های متنوعی از زندگی ما از جمله سرگرمی، موسیقی و سلامت از مزایای برآمده از فناوری سرویس‌های زندگی بهره‌مند شده‌اند. حال به نظر می‌رسد بخش مهم دیگری از زندگی ما نیز باید از این پیشرفت خیره‌کننده منتفع گردد: خدمات مالی و بانکی. در ادامه چهار راه و مسیری که از طریق آنها می‌توان سرویس‌های زندگی را به دنیای بانکی و خدمات‌رسانی مالی وارد کرد مورد اشاره قرار خواهد گرفت که همگی می‌توانند مصرف‌کنندگان خدمات مالی و مشتریان بانک‌ها را کمک کنند تا کنترل بیشتری بر امور مالی‌شان داشته باشند و ارتباط‌شان با بانک‌ها را با بهره‌گیری از این خدمات به‌صورت خودکار تنظیم کنند.

کنترل خودکار صورتحساب‌ها

یکی از انتظارات اصلی ما از بانک‌ها این است به جای ما و برای ما صورتحساب‌های مالی‌مان را کنترل کرده و نکات لازم را به ما گوشزد کند. سیستم کنترل خودکار حساب‌ها و صورتحساب‌ها می‌تواند به تعاملات و ارتباطات بین مشتریان و بانک‌ها نظم ببخشد و بدون نیاز به دخالت ما و بر اساس برنامه‌ای که ما به آن داده ایم کارهای بانکی و مالی ما را انجام دهد. در این حالت، تنها زمانی که به دخالت ما نیاز وجود دارد زمان تایید نهایی پرداخت صورت حساب‌ها توسط ماست که با استفاده از اثر انگشت ما قابل اجراست.

آنالیز امروز برای ثبات فردا

یکی از اولویت‌ها و انتظارات اصلی بانک‌ها از سیستم زندگی مالی این است که به نیابت از بانک و به‌صورت اتوماتیک، تجزیه و تحلیل اطلاعات مشتریان و سوابق مالی آنها را انجام دهد و نتایج حاصل از این تحلیل‌ها را در اختیار بانک قرار دهد تا از آنها در زمان اتخاذ تصمیم برای مشارکت با افراد استفاده شود. در این حالت، آینده احتمالی مشارکت با هر مشتری یا سرمایه‌گذار بر اساس الگوریتم‌هایی که بر مبنای عملکرد مالی گذشته افراد با بانک و با سایر مشتریان شکل گرفته است، پیش‌بینی می‌شود. مثال ساده‌ای که در این مورد می‌توان زد به سوابق و نحوه خرج کرد و پرداخت‌های افراد در آستانه سال نو مربوط می‌شود. خیلی از افراد در ماه آخر سال که درآمد بیشتری را کسب می‌کنند تمایل بیشتری به خرید کردن و خرج کردن پول از خود نشان می‌دهند و اگر سیستمی وجود داشته باشد که نحوه خرج کرد مشتریان بانک‌ها در ماه‌های مختلف سال را رصد کرده و الگوهایی را از آن استخراج نماید آنگاه بانک می‌تواند انتظارات و تعاملات خود با آن مشتریان را بر مبنای آن شکل دهد. در چنین حالتی برای بانک بهتر و عاقلانه تر است که پیام‌های حاوی درخواست برای پرداخت صورتحساب‌ها یا اقساط را نه در ماه اول سال جدید که جیب‌ها خالی است، بلکه در ماه آخر سال که افراد سر کیسه را شل می‌کنند برای مشتریان ارسال نمایند.

بانک‌ها به‌عنوان شریک و همکار

پتانسیل قابل‌توجهی که از طریق آنالیزهای هوشمندانه و همراه با درک اطلاعات توسط سرویس زندگی مالی به حالت بالفعل در می‌آید این امکان را به بانک‌ها می‌دهد تا نقش کمک‌کننده و مشاوره دهنده به افراد برای مدیریت پویا و هدفمند سرمایه‌ها و انجام سایر امور مالی‌شان ایفا کنند. در این حالت بانک‌ها قادر خواهند بود با کنترل خودکار موجودی حساب‌ها و وضعیت مالی مشتریان‌شان (البته با اجازه خود آنها) و بررسی مبادلات و معاملات مالی آنها، بهترین و سازنده‌ترین پیشنهادها و راه حل‌ها را به آنها پیشنهاد دهند و به این وسیله نقش یک همکار و شریک قابل اعتماد و دلسوز را برای مشتریانشان بازی کنند. کمک به تنظیم بودجه خانواده، ارائه الگوی خرج کرد خانوار، اطلاع‌رسانی راجع به‌صورتحساب‌ها و همچنین هشدارهای امنیتی به مشتریان درباره احتمال کلاهبرداری از حساب‌های آنها و غیره از جمله پتانسیل‌هایی است که در صورت به فعلیت رسیدن از طریق سیستم زندگی مالی می‌تواند افق‌های جدید و مطلوبی را در زمینه همکاری صمیمانه بانک‌ها با مشتریانشان ترسیم کند.در ماه‌های اخیر یک اپلیکیشن جدید به نام تینک (Tink) به بازار آمده است که یک اپلیکیشن امور مالی شخصی است قادر است کلیه ابعاد و جنبه‌های مالی کاربران را کنترل و مدیریت کند. نحوه کار این اپلیکیشن به این صورت است که به محض ورود اطلاعات جدید مربوط به مثلا کارت اعتباری یا حساب‌های بانکی فرد، تینک به‌صورت اتوماتیک اقدام به مقایسه وضعیت جدید با سوابق مالی فرد کرده و آنالیزهای جدید و آنلاین مربوط به این تغییرات را انجام می‌دهد و پس از پردازش کلیه اطلاعات مالی فرد، یک سری پیشنهاد و راهکار برای نحوه هزینه کرد منابع مالی موجود به کاربر ارائه می‌دهد. چنین اپلیکیشن‌هایی به‌عنوان «یک لایه اضافی» در راس سازمان‌های مالی متعددی که افراد مشتری آنها محسوب می‌شوند و با آنها مراوده دارند، عمل می‌کنند و زمینه‌ای را فراهم می‌آورند تا به جای اینکه افراد برای به دست آوردن راهکار و گرفتن پیشنهاد به بانک‌ها مراجعه کنند و از خدمات گران قیمت مشاوره سرمایه‌گذاری بهره‌مند گردند این راهکار‌ها و پیشنهادات به‌صورت خودکار در اختیارشان قرار بگیرد.

پیوند زدن بانک‌ها با زندگی روزمره افراد

چهارمین خدمتی که سرویس زندگی مالی می‌تواند ارائه کند عبارت است از ایجاد یک پلتفرم ترکیبی که پول افراد را به سایر جنبه‌های زندگی آنها پیوند بزند و این همان حوزه‌ای است که غول‌های تکنولوژی دنیا از جمله گوگل، پی پال و اپل در حال رقابت بر سر تصاحب بازار بالقوه عظیم و سودآور آن هستند و همگی می‌خواهند نقش‌های «مغازه‌دار» و «خانه‌دار» افراد بودن را برای کاربران‌شان ایفا کنند. بانک‌ها نیز که نمی‌خواهند از این قافله عقب بمانند به‌طور جدی به دنبال موفقیت در این عرصه هستند و می‌کوشند تا با استفاده از مهارت‌ها و دانش منحصر به‌فرد خود در زمینه تحلیل و مدیریت اطلاعات مالی (چیزی که فعلا شرکت‌های فناوری نوین از آن کمتر برخوردارند) به برطرف ساختن نیازهای مالی مردم در زندگی روزمره‌شان کمک کنند.
به‌طور کلی چنین به نظر می‌رسد که آینده دنیای بانکداری را همین سیستم‌های زندگی رقم خواهند زد و ما دیر یا زود شاهد بروز همان انقلاب‌هایی که در دنیای موسیقی و رسانه در جهان رخ داده و همه چیز را در آنها دگرگون ساخته است، در دنیای بانکداری و خدمات رسانی مالی خواهیم بود و پس از آن است که می‌توان منتظر ایفای نقش بانک‌ها به‌عنوان دستیار یا حتی دوست و شریک مالی افراد، آن هم به‌صورت شبانه‌روزی باشیم.