چرایی روند صعودی قیمت خودروها

خودروسازانی که پیش از این از رکود بازار گله می‌کردند این روزها در شرایطی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کردند که برخی از کارشناسان معتقدند این اقدام می‌تواند به تشدید رکود بازار منجر شود.در این بین هرچند خودروسازان از عادی شدن بازار و برچیده شدن رکود از بازار خودرو سخن می‌گویند اما فعالان بازار همچنان معتقدند که مشتریان تمایلی به خرید خودروی نو ندارند. با این شرایط این سوال مطرح است که چرا برخی خودروسازان باز هم گزینه افزایش قیمت را برای پوشش‌دهی هزینه‌های خود در اولویت قرار دادند؟ در این زمینه باید گفت که افزایش قیمت‌ها هرچند عملی غیرقانونی از سوی خودروسازان نیمه دولتی و خصوصی‌ها نبود اما آنچه از ابتدای سال مانع استفاده از این مجوزها از سوی تولیدکنندگان شده بود، جو حاکم بر بازار و همچنین رکود فراگیر در این زمینه بود حال آنکه خودروسازان پس از اخذ مجوز شورای رقابت با احتیاط بیشتری نسبت به افزایش قیمت گام برداشتند؛ چراکه هر افزایشی می‌توانست به کاهش حجم تولید منجر شود.

در هر صورت تولیدکنندگان با گذشت حدود سه ماه از اخذ مجوز افزایش قیمت دیگر تاب نیاورده و قیمت محصولات خود را افزایش دادند.این در شرایطی است که در آخرین ماه تابستان قرار داریم و با آغاز ماه‌های سرد سال خرید و فروش خودرو نیز رو به سردی خواهد رفت؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که خودروسازان اگر خواهان افزایش قیمت بودند باید از ابتدای تابستان طبق مجوز شورای رقابت عمل می‌کردند. در این زمینه یک کارشناس خودرو می گوید: طبق روال گذشته با آغاز فصل تابستان به‌دلیل مسافرت‌های تابستانی فروش خودرو افزایش می‌یافت، اما در شرایطی که تابستان امسال با رکود بازار خودرو همراه بود خودروسازان بی‌توجه به این رکود قیمت محصولات خود را افزایش دادند.این فعال بازار خودروهای داخلی ادامه می‌دهد که این وضعیت در حالی است که چند هفته دیگر فصل تابستان تمام شده و مطمئنا با تشدید رکود بازار خودرو و کاهش بیشتر فروش مواجه خواهیم شد.

بدین ترتیب در دستور کار قرار گرفتن افزایش قیمت آن هم در شرایط کنونی می‌تواند به ضرر تولید‌کننده تمام شود. حال این سوال مطرح است که چرا تولیدکنندگان آن هم در آخرین روزهای فصل تابستان اقدام به چنین کاری کردند؟ در این زمینه این فعال بازار معتقد است که که مطمئنا این شرکت‌ها موضوعاتی چون بالا بودن هزینه‌های تولید را بهانه افزایش قیمت‌ها قرار می‌دهند، اما متقابلا مشتریان نیز معتقدند که این قیمت‌ها بالا و گران بوده و از خرید خودداری می‌کنند. در هر صورت این روزها کاهش قدرت خرید مشتریان،بالا بودن قیمت خودروها و همچنین انتظار برای ورود محصولات جدید را می‌توان، اصلی‌ترین علل کمبود تقاضا در بازار خواند. در این بین، اگرچه خودروهای جدید قرار است به‌تدریج از اواخر امسال وارد بازار کشور شوند، با این حال کف قیمتی آنها ۵۰ میلیون تومان است و با این حساب، نزدیک به ۸۰ درصد از مشتریان عملا توان خرید این خودروها را نخواهند داشت. از سوی دیگر، خودروسازان نشان داده‌اند به‌دلیل وجود تورم و عدم بهره‌وری کافی قادر به کاهش قیمت محصولات خود نیستند.

در این زمینه یک کارشناس معتقد است که با توجه به شرایط کنونی، مشتریان چاره‌ای جز کنار آمدن با قیمت‌های فعلی را ندارند و رویای آنها برای کاهش قیمت خودرو بخصوص پس از برجام به احتمال فراوان تعبیر نخواهد شد. با این اوضاع و احوال، بهبود توان خرید مشتریان است که می‌تواند آنها را به بازار خودرو وصل کند و این «بهبود» گاهی با وام و تسهیلات بانکی و گاهی نیز با در نظر گرفتن شرایط فروش مناسب و جذاب، رخ خواهد داد. آن طور که یکی از کارشناسان بازار خودرو تاکید می‌کند اینکه در حال حاضر فروش خودروسازان در شرایط مناسبی قرار دارد، بیشتر ناشی از در نظر گرفتن شرایط جذاب از جمله سود مشارکت و انصراف بالا و همچنین فروش چکی خودروها است.اما طی هفته جاری یک اتفاق دیگر نیز در بازار خودرو رخ داد؛ به‌طوری‌که به گفته برخی از فعالان بازار، خودروسازان اقدام به کاهش عرضه خودرو به بازار کردند.

خودروسازان با کاهش عرضه محصول به بازار، عملا سبب افزایش قیمت شدند تا به واسطه زیاد شدن فاصله میان نرخ کارخانه و بازار خودروها، برنامه افزایش قیمت‌ها را به راحتی پیاده کنند. بر این اساس وقتی فاصله قیمت خودروها در بازار و نسبت به نرخ کارخانه‌ای زیاد شود، خودروسازان توجیه لازم را برای افزایش قیمت محصولات‌شان پیدا می‌کنند. در هر صورت به‌نظر می‌رسد که به‌رغم رکود بازار اقدام خودروسازان در افزایش قیمت آن هم در شرایط کنونی باز هم به ضرر صنعت خودرو تمام شود حال آنکه ظاهرا تا پایان سال نیز خبری از ورود خودروهای جدید به کشور نیست و تولیدکنندگان مجبورند خودروهای فعلی خود را به بازار عرضه کنند.اما از هفته گذشته دو شرکت سایپا و کرمان موتور قیمت برخی محصولات خود را افزایش دادند. سایپا قیمت چهار محصول تیبا، وانت پراید، برلیانس H۲۲۰ و برلیانس H۲۳۰ را تا حدود یک میلیون تومان و کرمان موتور نیز قیمت محصولاتش را تا هشت میلیون تومان افزایش داد.به‌دنبال آن مدیران خودرو نیز محصولاتش را به‌طور میانگین دو میلیون تومان گران کرده است. در این زمینه قیمت ام‌وی‌ام ۱۱۰ جدید به ۳۰ میلیون و ۹۵۴ هزار تومان، ام‌وی‌ام ۵۵۰ به ۵۳ میلیون و ۴۶۲ هزار تومان و ام‌وی‌ام ۳۱۵ جدید به ۴۴ میلیون و ۷۹ هزار تومان افزایش یافته است. این شرکت قیمت محصولاتی را که با برند چری عرضه می‌کند نیز بین دو میلیون و ۷۰۰ هزار تا سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش داده است.