باروری ناخواسته!
کمند چوبینه- انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی هفتم اسفند ماه در سراسر کشور برگزار می شود.
انتخاباتی که از دیدگاه تحلیلگران سیاسی برای آینده سیاسی کشور بسیار حائز اهمیت است. دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب از ماه ها پیش خود را برای این کارزار آماده می کنند. در شرایطی که کشور با شرایط پیچیده اقتصادی مواجه است هیچ جناح و گروهی نمی تواند بدون برنامه مشخص اقتصادی وارد کارزار انتخابات مجلس شود. سهم احزاب در این انتخابات سرنوشت ساز چه قدر است؟ آیا احزاب کشور توانسته اند در زمینه اقتصادی موجب رشد و توسعه پایدار در کشور شوند؟ محسن کوهکن نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، دبیر کل جامعه اسلامی نمایندگان ادوار مجلس و نایب رئیس جبهه پیروان خط امام(ره) و رهبری در گفتگو با دنیای اقتصاد از نقش احزاب در کشور می گوید.

وی معتقد است که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با فعالیت احزاب قانون مدون دارد. اگر به سابقه تشکیل احزاب در کشور نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که برای فعالیت حزبی ممنوعیتی وجود نداشته و ندارد. کمیسیون ماده ۱۰ احزاب به دیدگاه های مختلف مجوز فعالیت داده است.
کوهکن می افزاید: فعالیت حزبی در کشور ما همانند کشورهایی که احزاب فعالیت دارند مشهود و واضح نیست. شاید در مجموع از بین همه تشکل هایی که وجود دارد با جرات بتوان گفت که تنها حزب موتلفه اسلامی بر روی ریل فعالیت حزبی حرکت و به صورت مستمر جلسات استانی و کشوری خود را برگزار می کند.اما وقتی به سراغ چند صد حزب موجود در کشور می روید متوجه می شوید که فعالیت چندانی ندارند.

کوهکن در ادامه به نقد فعالیت حزب هایی می پردازد که دولت ها عامل ایجاد آن هستند و می افزاید: یک دسته احزابی هم هستند که "دولت ساخته" اند. به عنوان مثال در زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی عده ای از وزرا و مسئولان دور هم جمع شدند و حزب کارگزاران را تشکیل دادند و در دولت اصلاحات شاهد پا گرفتن حزب مشارکت هستیم. وی ادامه می دهد: تجربه نشان داده است که حزب های دولت ساخته حزب هایی هستند که در زمان فعالیت های انتخاباتی شعله ور و پس از انتخابات هم خاموش می شوند. کمرنگ شدن حضور آنها به این دلیل است که در زمان تشکیل حزب افراد به معنای واقعی کلمه پایبند به تفکرات حزبی حضور ندارند. تجربه حزب های دولت ساخته تجربه موفقی نیست.

نایب رئیس جبهه پیروان خط امام(ره) و رهبری همچنین می گوید: باید در نظر گرفت که ما تا چه اندازه به احزاب در کشورمان نیازمند هستیم. در کشوری که تقریبا هر دو سال یکبار در آن انتخابات برگزار می شود نداشتن احزاب قوی که فعالیت منظم و رقابت جدی با یکدیگر داشته باشند به سیستم موجود لطمه خواهد زد. دبیر کل جامعه اسلامی نمایندگان ادوار مجلس تخطئه تفکر حزبی را از دیگر موانع رشد احزاب در کشور عنوان می کند و می افزاید: گاهی شاهد اظهارنظرهایی از برخی اعضای احزاب هستیم که ماهیت فعالیت حزبی را زیر سوال می برد. هنگامی که یک عضو حزب عنوان می کند که من مستقل فکر می کنم و نظراتم ممکن است با حزبی که به آن تعلق دارم هماهنگ نباشد این طرز بینش به حزب لطمه می زند. فعالیت حزبی به معنی استفاده از خرد جمعی است. وی در ادامه می افزاید: به دلیل اینکه احزاب قدرتمند در کشور نداشتیم دولت ها هم چندان بهایی برای حزب قائل نیستند. دولت می داند که احزاب به دلیل عدم انسجام، قدرت به زیر کشیدن آنها را ندارند.

کوهکن عملکرد احزاب را مورد انتقاد قرار می دهد و معتقد است: احزاب ما راهکاری برای حل مشکلات کشور به دولت ها ارائه نمی دهند و به همین دلیل مورد توجه قرار نمی گیرند. متاسفانه برخی از اعضای احزاب بدون تفکر و مطالعه اظهار نظرهایی را مطرح می کنند که نه تنها به حزب کمکی نمی کند بلکه زمینه بی اعتمادی به فعالیت احزاب را نیز فراهم می کند.
وی داشتن تفکر مستقل و فعالیت حزبی را مانع یکدیگر قلمداد نمی کند و می افزاید: همه ما به اصل فعالیت احزاب معتقدیم اما باید توجه کرد که استقلال در مقابل حزب قرار نمی گیرد. بیان جمله "من مستقلم " در مقابل فعالیت حزبی قرار نمی گیرد و باید به این دانش برسیم که عضویت در حزب استقلال افراد را مخدوش نمی کند بلکه به فعالیت های آنها نظم می بخشد.
کوهکن ادامه می دهد: کشور ما به دلیل ماهیت مردم سالاری انتخابات متعددی برگزار می کند. نداشتن احزاب قوی موجب می شود که افرادی در انتخابات پیروز شوند که شاید پیش از رقابت های انتخاباتی خواب پیروزی را نیز نمی دیدند.

وی به نحوه انتخابات ریاست جمهوری و رای آوری کاندیداها اشاره و خاطر نشان می کند: من معتقدم که رای آوردن آقایان خاتمی، احمدی نژاد و روحانی همانند باروری ناخواسته بوده است و هیچ کدام از این افراد هرگز تصور نمی کردند که روزی رئیس جمهور ایران شوند. اگر احزاب فعال باشند افرادی را در درون خود پرورش می دهند که بتوانند ارزش آن حزب را حفظ و برای آن اعتبار کسب کنند و در این صورت هر کسی نمی تواند بر مسند قدرت بنشیند. وی همچنین می افزاید: اگر انتخابات مجلس را مورد توجه قرار دهیم به این نکته می رسیم که اغلب کاندیداها با استفاده از وعده، شعار و استفاده از ابزارهای قومیتی بر کرسی مجلس تکیه می زنند و در همان ماه های اول مشخص می شود که نماینده کارایی و شایستگی لازم را برای نمایندگی مجلس ندارد. اما مسئولیت یک نماینده ناتوان را هیچ حزبی بر عهده نمی گیرد و آن نماینده هم به هیچ کس برای عدم مسئولیت پذیری خود پاسخگو نیست. بی سامانی در نظام پارلمانی کشور به دلیل عدم فعالیت احزاب در کشور است.

دبیر کل جبهه پیروان خط امام و رهبری ضمن منفی ارزیابی کردن عملکرد اقتصادی احزاب می گوید: احزاب فعال کشور در بحث مشارکت های اقتصادی نمره قبولی نگرفته اند. به این دلیل که حزب همه مسائل کشور را از دریچه سیاست می نگرد. مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را باید به دور از سیاسی کاری مد نظر قرار داد و به دلیل همین سیاسی بازی ها جامعه آسیب دیده است. وی می افزاید: از یک طرف معتقدیم که به احزاب نیازمندیم و از طرف دیگر عملکرد احزاب برای مردم جامعه قابل قبول نیست و اگریک نظرسنجی در سطح جامعه برگزار کنیم خواهیم دید که اکثریت مردم به حزب های گوناگون موجود در کشور علاقه ای نشان نمی دهند و نگاه مثبتی به فعالیت های حزبی ندارند.

نماینده پیشین اصفهان در مجلس شورای اسلامی به انتخابات دهمین دوره مجلس اشاره و تصریح می کند: هر چه قدر به انتخابات نزدیک تر می شویم شاهد فعال تر شدن احزاب هستیم. همه احزاب باید زیر چتر نظام فعالیت کنند. اما این فعالیت حزبی را می توان به نوعی باندبازی و فعالیت مقطعی تعبیر کرد زیرا یک حزب واقعی در طول سال فعالیت دارد و تنها چند ماه مانده به انتخابات ظهور نمی کند.
وی پیش بینی انتخابات مجلس از هم اکنون را کار دقیقی نمی داند و معتقد است: کسانی که از ماه های باقی مانده به انتخابات اقدام به پیش گویی می کنند در واقع تبلیغ برای جناح مورد علاقه خود انجام می دهند زیرا تا زمان رای گیری هیچ چیز قابل پیش بینی نیست.