سیمرغ به صف‌های انتظار
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- بیستم بهمن‌ماه بود که بالاخره بعد از اما و اگرهای بسیار و با تأخیری سه روزه، جشنواره فیلم فجر که بنابر اعلام قبلی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی قرار بود 17 بهمن ماه به مشهد برسد، به این شهر آمد و علاقمندان هنر هفتم را در روزهای برفی یازدهمین ماه سال در سه سانس 17:30، 19:30 و 21:30 راهی دو سینمای «آفریقا» و «هویزه» کرد تا مشهدی‏ها هم بعد از پایتخت‎نشینان به تماشای بخشی از فیلم‎های فجر سی‎وچهارم بنشینند. به‌عنوان نگارنده علی‌رغم تمام انتقاداتی که هم از جانب اهالی رسانه و هم از جانب مردم به نحوه برگزاری این دوره از جشنواره به برگزارکنندگان وارد بود باید به این نکته نیز اشاره کنم که امسال، جشنواره با کیفیت‌تری را نسبت به سال گذشته شاهد بودیم و با وجود کاستی‌ها و ضعف‌ها، نمی‌توان به روی تلاش‌ها و پیگیری‌های برگزارکنندگان در مشهد که در نهایت تابع تصمیم‌گیری پایتخت‌نشینان هستند، چشم بست.
روی پرده سینماهای مشهد چه گذشت؟
دو فیلم «بادیگارد» ساخته «ابراهیم حاتمی‎کیا» و «اژدها وارد می‎شود» از «مانی حقیقی»، مهمانان نخستین روز سیزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد بودند که توانستند با کارگردانی و بازی‌های خوب، رضایتمندی عموم مشهدی‌ها را جلب کنند. اما مهمترین حاشیه روز اول جشنواره فیلم فجر در مشهد صف‌های طویل و ازدحام مردم مقابل دو سینمای هویزه و آفریقا بود، مردمی که به‌دلیل بارش برف، تأخیر پرواز و دیر رسیدن فیلم‌های روز اول به مشهد، خیلی‌هایشان دست خالی به خانه بازگشتند و جز سرمای زیر صفر و انتظار چیزی دستگیرشان نشد.روز دوم جشنواره از استقبال کمتری به نسبت روز اول برخوردار بود البته نه در فروش بلیت‌ها بلکه در بازخوردهای مردمی، که وقتی سالن سینما را ترک می‌کردند می‌شد نارضایتی را از واکنش‌هایشان نتیجه‌گیری کرد! در این روز دو فیلم «مالاریا» به کارگردانی «پرویز شهبازی» و «کفش‌هایم کو؟» به کارگردانی «کیومرث پوراحمد» به روی پرده رفتند. نکته قابل‌عرض در مورد این دو فیلم بازی بی‌نظیر و هنرمندانه هنرمند مشهدی «رضا کیانیان» است که به‌خاطر ایفای نقش اصلی در فیلم «کفش‌هایم کو؟» کاندیدای به‌حق دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشنواره فجر امسال شد. همچنین «آذرخش فراهانی» پسر «بهزاد فراهانی» نیز با بازی خوبش در فیلم مالاریا کاندیدای سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.

روز سوم سیزدهمین جشنواره فیلم فجر در مشهد با حضور پررنگ هنرمندان مشهدی همراه بود. در این روز دو فیلم «سیانور» که کارگردانش بهروز شعیبی هنرمند جوان مشهدی است و «نیمه شب اتفاق افتاد» به کارگردانی «تینا پاکروان» و با بازی خوب «حامد بهداد» اکران شد. در روز چهارم جشنواره، فیلم «دختر» به کارگردانی «رضا میرکریمی» و «خانه‌ای در خیابان ۴۱» به کارگردانی «حمیدرضا قربانی» که از دستیاران «اصغر فرهادی» است، اکران شدند. روز پنجم و ششم نیز فیلم‌های «آخرین بار کی سحر را دیدی؟» به کارگردانی «فرزاد م‍ؤتمن»، «پل خواب» به کارگردانی «اکتای براهنی»، «هفت ماهگی» به کارگردانی «هاتف علیمردانی»، «متولد ۶۵» به کارگردانی «مجید توکلی» در مشهد به روی پرده رفتند. براساس لیست نهایی اعلام شده از سوی اداره کل ارشاد خراسان رضوی، امروز دوشنبه که قرار بود روز آخر اکران فیلم‌های جشنواره فجر ۹۴ در مشهد باشد، دو فیلم «نقطه کور» به کارگردانی «مهدی گلستانه» و «خماری» به کارگردانی «داریوش غذبانی» اکران خواهد شد.

قیمت بلیت سینما پس از پایان جشنواره طبق روال قبل خواهد بود
سعید سرابی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان رضوی، گفت: به‌دلیل اکران فیلم‌های بیشتر، اختتامیه سیزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد دو روز به تعویق افتاد و پنج‌شنبه، ۲۹ بهمن ماه برگزار خواهد شد. وی نقطه شاخص اختتامیه جشنواره امسال را تجلیل از «فریدون جیرانی» و «شهاب ملت‏خواه»، دو سینماگر خراسانی دانست و تصریح کرد: همچنین برای تجلیل از چهره‎های خراسانی برگزیده در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در حال تلاش هستیم.مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در پاسخ به سؤال «دنیای اقتصاد» درخصوص اکران فیلم در روز اختتامیه، خاطرنشان کرد: احتمالا روز اختتامیه اکران فیلم نداشته باشیم زیرا پیش از این قرار بود فیلم منتخب سی‌وچهارمین جشنواره فیلم فجر در روز اختتامیه اکران شود اما اکنون سه اکران دیگر به جدول اضافه شده است. وی درخصوص حواشی و مشکلات پیش‌آمده در خصوص بلیت‌فروشی و تغییر تعداد و عنوان فیلم‌های مطرح شده از سوی این سازمان به «دنیای اقتصاد» گفت: یک بخشی از تصمیم‌گیری‌های جشنواره به عهده ماست بخش دیگر تصمیم‌گیری‌ها در تهران اتفاق می‌افتد، سرابی با بیان اینکه ما تلاش می‌کنیم مجموع این بی‌نظمی‌ها حل شود، ادامه داد: خوشبختانه مشکل فروش بلیت اینترنتی از روز جمعه حل و از صبح زود بلیت فروشی آغاز شد. وی همچنین تصریح کرد: علاوه بر فیلم‌هایی که تا امروز اکران عمومی شدند، اکران فیلم‌های «ابد و یک روز»، ساخته «سعید روستایی» و «ایستاده در غبار» به کارگردانی «محمدحسین مهدویان» قطعی شده است. سرابی درخصوص عملکرد اداره ارشاد گفت: ما پارسال ۱۰ فیلم را به جشنوراه آوردیم امسال ۲۰ فیلم و در دوسینما اکران فیلم داریم و سالن ویژه اهالی رسانه را نیز درنظر داشتیم و تعداد افرادی که امسال فیلم می‌بینند دو برابر سال گذشته است، این یک قدم روبه‌جلو است تا در سال آینده موفق‌تر عمل کنیم. مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی درخصوص افزایش قیمت بلیت‌های سینما به ۱۰ هزار تومان، به «دنیای اقتصاد» گفت: هم سینما هویزه و هم جشنواره تابع قیمت ملی است و ما در استان تعیین قیمت نمی‌کنیم. در سینما هویزه هم به محض اینکه اکران‌ها تمام می‌شود تابع رنکینگ سینماهای کشور و طبق سینماهای درجه یک، فروش بلیت خواهیم داشت. سرابی درخصوص هزینه‌های برگزاری جشنواره امسال در مشهد ادامه داد: ما به جز هزینه‌های تبلیغات در ازای هر فیلمی که اکران می‌شود مبلغ ۱۵ میلیون تومان پرداخت می‌کنیم.

امسال عملکرد بهتری نسبت به سال گذشته داشتیم
معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به تلاش‎های انجام شده برای افزایش تعداد فیلم‌های جدول اکران در مشهد درخصوص مراسم اختتامیه سیزدهمین جشنواره فجر در مشهد خاطرنشان کرد: مراسم اختتامیه در ساعت ۱۹ روز پنج‎شنبه، ۲۹ بهمن ماه در سالن اصغرزاده مجتمع فرهنگی امام رضا(ع) برگزار خواهد شد؛ در این مراسم علاوه بر «فریدون جیرانی» و «شهاب ‎ملت‏خواه»، از تعداد دیگری از سینماگرانی که در جشنواره امسال خوش درخشیدند، تجلیل می‏شود.نبی‌زاده تصریح کرد: با توجه به تعویق تاریخ اختتامیه احتمالا در این روز اکران فیلم نداشته باشیم.وی درباره سیزدهمین جشنواره فیلم فجر مشهد نیز عنوان کرد: جشنواره امسال نسبت به سال گذشته از نظر تعداد فیلم‎ها، تعداد اکران‏ها، بخش‎های جنبی، بزرگداشت‎ها و اکران فیلم‎های مستند و انیمیشن افزایش قابل‌توجهی داشته است.معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد خراسان رضوی با اشاره به برگزاری جلسات نقد و بررسی در حاشیه اکران فیلم‎های بخش مستند و انیمیشن، ادامه داد: در حاشیه جشنواره امسال سه کارگاه آموزشی برگزار شد که به نظر ما تجربه بسیار خوبی خواهد بود و برگزاری این برنامه‎های جنبی برای جشنواره ضروری است و از اهمیت بالایی برخوردار است. نبی‏زاده با اشاره به اینکه در مجموع فیلم‏هایی که امسال در مشهد اکران شده از بخش‎های مختلف مستند، انیمیشن، سودای سیمرغ و هنر و تجربه انتخاب شده است، افزود: تصور می‎کنم در مقایسه با سایر استان‎ها خراسان رضوی و مشهد از جایگاه خوبی در کیفیت برگزاری جشنواره برخوردار باشد.

پای صحبت‌های مردم مشهد
برخلاف مسئولان که امسال از عملکرد خود رضایت نسبی دارند و می‌گویند تمام تلاششان را برای رفاه و خشنودی حال مردم انجام داده‌اند، با مردمی که در مقابل سینما ایستاده‌اند و سودای تهیه بلیت دارند، گفت‌وگو می‌کنم، یکی از تماشاچیان فیلم بادیگارد در روز اول جشنواره می‌گوید: درباره‌ فیلم‌های جشنواره چند نکته وجود دارد، قاعدتا یا باید لیست کاملی از فیلم‌های بخش مسابقه به مشهد بیاید یا اگر قرار است انتخابی صورت بگیرد، فیلم‌های مطرح و قابل‌اعتنا آورده شوند. فیلم‌هایی که مخاطبان سینما را مشتاق‌تر می‌کنند و فضای جشنواره را گرم می‌کنند. وگرنه جشنواره تبدیل به سوگواره می‌شود. این مخاطب سینما که خود را از منتقدان سینما معرفی می‌کند، ادامه می‌دهد: قرار دادن فیلم‌های معمولی و کم‌مخاطب در لیست جشنواره، هیچ تأثیری بر فضای فرهنگی شهر نخواهد داشت. به‌عنوان مثال در روز اول اکران که دو فیلم قابل‌اعتنا نمایش داده شد، شخصا شاهد صف‌های طولانی جلوی سینماهای اکران‌کننده و هیجانی که برای تهیه‌ بلیت وجود داشت، بودم. خود من از صبح پی‌گیر خرید بلیت اینترنتی بودم و بعد از ناامیدی از فروش اینترنتی، از ساعت ۱۲ تا ۱۷:۴۵ در صف ایستادم تا بالاخره موفق شدم بلیت فیلم «اژدها وارد می‌شود» را برای سانس ۲۱:۳۰ تهیه کنم. در صورتی‌که در روز دوم (با احترام به کارگردانان خوب فیلم‌ها) حتی بلیت‌های اینترنتی هم تا یکی دو ساعت بعد از باز شدن سایت، فروش نرفته بودند. با این تفاسیر من برای تماشای یک فیلم در جشنواره از صبح تا شب در سینما بودم!

مشهدی‌ها در انتظار «ابد و یک روز» و «لانتوری»
شخص دیگری که او هم این روزها در صف‌های تهیه بلیت جشنواره انتظار کشیده است با اشاره به تغییر لیست فیلم‌ها در جشنواره امسال می‌گوید: ابتدا قرار بود فیلم‌های دیگری نمایش داده شود که «لانتوری» و «ابدو یک روز» که بیشتر جوایز جشنواره را از آن خود کرد و تحسین همگان را برانگیخت هم در بین این فیلم‌ها بود؛ اما بعدا این لیست تغییر کرد که این هم جای سوال و ناراحتی زیادی دارد. اگر مسئولان در مشهد می‌گویند که تصمیم گیری نهایی با ما نیست چرا تهران با اکران فیلمی در شیراز موافقت می‌کند اما در مشهد نه؟ مطمئنا فیلمی چون «ابد و یک روز» که در صدر جدول آرای مردمی قرار دارد، حتما با استقبال خوبی مواجه خواهد شد و همین‌طور فیلم «لانتوری» از کارگردانی مثل رضا درمیشیان که فیلم‌هایش همیشه متفاوت و پرمخاطب بودند، برای سینمادوستان اثری مهم و جذاب تلقی می‌شود.

لزوم وجود سایت اطلاع‌رسانی مخصوص جشنواره
همشهری دیگری که ساعت‌ها در سینما بوده و منتظر اکران فیلم «سیانور» است درباب اطلاع‌رسانی جشنواره می‌گوید: اطلاع‌رسانی اصلا قوی نبود، گویی هر دوره همه کارها را از صفر شروع می‌کنند. وی با اشاره به لزوم وجود یک سایت به‌روز و فعال برای جشنواره که در دسترس همه باشد، می‌گوید: سردرگمی برگزارکنندگان، تأخیرهای پی‌درپی، اتفاقات خلاف اطلاع‌رسانی‌های قبلی، نبود تبلیغات کافی محیطی در سطح شهر و... نشان‌دهنده‌ ضعف شدید در اطلاع‌رسانی است که به نظرم ریشه در مبهم بودن برنامه‌ها دارد. از اتفاقاتی که این چند روز افتاده است، می‌توان ادعا کرد که خود مسئولان برگزاری هم تا دقیقه‌ نود مطلع نیستند که چه اتفاقی قرار است بیفتد! در حالی‌که صحیح‌تر این است که از ماه‌ها قبل برنامه‌ریزی‌ها انجام شود، دبیرخانه تشکیل و رایزنی با تهران جدی گرفته شود تا امکان برگزاری منظم و در شأن شهر مشهد فراهم شود. نه اینکه تنها چند هفته قبل از برگزاری جشنواره در روزنامه بخوانیم برگزاری جشنواره فیلم فجر در مشهد مشخص نیست!مخاطب جوان دیگری که تازه از سالن تماشای فیلم «دختر» خارج شده است ضمن ابراز تعجب از دریافت جایزه سیمرغ بهترین موسیقی متن فیلم توسط محمدرضا علی‌قلی در مقایسه با سایر کاندیداها در این بخش می‌گوید: در اولین روز برگزاری، بلیت اکران ساعت ۱۷:۳۰، تازه از ساعت ۱۷ به گیشه رسید و تا ساعت ۱۷:۴۵ در حال فروش بود؛ این اتفاق جالبی نیست، شخصا شاهد بودم که برخی دوستانم از ساعت ۷ صبح قبل از کارمندان سینما هویزه، به جلوی سینما آمده بودند و تازه ساعت ۱۷ بلیتشان را دریافت کردنداین در شأن سینمادوستان مشهدی که سینما هویزه را به یکی از پرفروش‌ترین سینماهای کشور تبدیل کردند، نیست.

نکات مثبت جشنواره فجر سیزدهم از دید مخاطبان
در گفت‌وگو با چند تن از تماشاچیان که از آنان خواستم درباره نکات مثبت این سری از جشنواره صحبت کنند، همگی در این مورد اتفاق‌نظر داشتند که نقد و بررسی آثار نمایش داده شده، برگزاری کارگاه، دعوت از عوامل فیلم‌ها، نمایش فیلم‌های بخش‌های جنبی نظیر بخش مستند و... جشنواره را متنوع‌تر کرده است. اما در این مورد نیز نسبت به نوع اطلاع‌رسانی و برنامه‌ریزی برای این بخش‌ها که در استقبال مخاطبان نقش مهمی دارد، انتقاداتی وارد بود.