انتقاد به خودرو با طعم نطق سیاسی
صنعت خودرو به‌عنوان دومین صنعت بزرگ کشور برخلاف دیگر صنایع، یا به‌شدت مورد حملات منتقدان قرار دارد یا عده‌ای زیادی به نوازش و تمجید این صنعت پرداخته‌اند. اینکه چرا این صنعت در دوره‌های بسیار مهم سیاسی ایران مثلا انتخابات ریاست جمهوری یا انتخابات مجلس شورای اسلامی همیشه مورد انتقاد قرار گرفته یا نمایندگان مجلس در روزهای آخر نمایندگی خود طرح تحقیق و تفحص از صنعت خودرو را پیگیری و حتی قرائت می‌کنند، شاید ریشه در فراگیر بودن این صنعت دارد.
همان‌طور که گفته شد در انتخابات مهم و حیاتی کشور برخی از کاندیداها با نگاه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو دومین صنعت بزرگ کشور را آماج حملات خود قرار می‌دهند. اینکه «خودروسازان خودروهای بی‌کیفیت تولید می‌کنند یا در موضوعاتی همچون خدمات پس از فروش یا فروش ،مشتریان را مورد اجحاف قرار می‌دهند»، در بیشتر نطق های کاندیداها دیده می‌شود. برخی نطق‌ها در مواقعی شکل اغراق‌آمیز به خود می‌گیرد، به‌طوری‌که حتی موضوعاتی همچون تعرفه صفر واردات یا محدودیت در تولید خودرو نیز مطرح می‌شود؛ اما دلیل این حملات به صنعتی همچون خودرو چیست؟ و چرا هر فرد سیاسی و اقتصادی (خارج از حوزه کارشناسی) که به‌دنبال محبوبیت میان افراد جامعه است صنعت خودرو را مورد انتقاد قرار می‌دهد؟ در انتخاباتی که جمعه گذشته برگزار شد بسیاری از کاندیداها بازهم از خودرو مایه گذاشتند و با ابراز دلسوزی از حقوق از دست رفته مصرف کنندگان وعده‌هایی در این زمینه به ابراز مصرف کنندگان دادند؛ اما سوالی که بازهم مطرح می‌شود این است که چرا از صنعت خودرو برای محبوبیت استفاده می‌شود؟

در این زمینه برخی از کارشناسان معتقد به فراگیر بودن خودرو میان مردم هستند و عنوان می‌کنند که خودرو جزو نیازهای ثانویه است و هر تغییراتی در کیفیت و کمیت آن با عکس العمل مصرف کننده مواجه می‌شود. بر این اساس در این روزها کمتر کسی پیدا می‌شود که از خودرو استفاده نکند به همین دلیل بیشتر مصرف‌کنندگان خواهان کیفیتی مطلوب یا ظاهری پسندیده در خودرو خود هستند. خواسته‌ای که به‌نظر می‌رسد از توان خودروسازان خارج است و تاکنون نیز نتوانسته اند به این خواسته پاسخ مثبتی دهند. بنابراین به‌نظر می‌رسد که دلیل عمده توجه افکار عمومی به این صنعت، آن است که با «خودرو» در ارتباط مستقیم هستند.از سوی دیگر خودرو در فهرست وسایلی است که دارنده آن تمایل به تعویض و ارتقای آن دارد حال آنکه خودروسازان طی چند سال گذشته نه تنها به ارتقای سطح کیفی خودروها نپرداخته‌اند، بلکه با تشدید تحریم‌ها حتی کیفیت و کمیت محصولاتشان کاهش نیز یافته است. بنابراین منتقدان نیز از عدم توانایی خودروسازان در این زمینه نهایت استفاده را برده و تولید‌کنندگان را به باد انتقاد می‌گیرند. از سوی دیگر بازنشر این اظهارات در مطبوعات به‌طور حتم با استقبال مشتریانی مواجه می‌شود که خود از منتقدان کیفی خودروهای تولیدی هستند.اما این نکته نیز باید مورد اشاره قرار بگیرد که صنعت خودرو، محصول نهایی ۶۰ صنعت دیگر است. در این زمینه یک کارشناس صنعت خودرو عنوان می‌کند که صنعت خودرو صنعتی پیچیده است؛ بنابراین افرادی که به تحلیل آن ورود پیدا می‌کنند باید از منظری کارشناسانه به موضوع ورود پیدا کنند؛ اما در بسیاری از انتقادات ملاحظه می‌شود که این‌طور نیست.

در این بین برخی منتقدان با آگاهی از عدم‌اطلاعات مخاطبان به شیوه مورد علاقه آنها به تحلیل صنعت خودرو می‌پردازند شیوه‌ای که شاید مورد علاقه مشتریان خودرو نیز باشد. این کارشناس خودرو معتقد است که در این‌گونه موارد شخص با خلاصه‌سازی و بازی در زمین مخاطب، از این کم‌اطلاعی سود برده و یکسره بر خودروساز می‌تازد. اتفاقا پیچیدگی این صنعت هم به کمک او می‌آید؛ به‌طوری‌که بر اثر آن، سخن خودروساز به‌واسطه تخصصی و پیچیده بودن در تبیین و جواب به موضوع مورد نقد، کمتر شنیده می‌شود. وی تاکید می‌کند که این عادتی است که در تحلیل وقایع کمتر حاضریم با دقت همه جوانب را سنجیده و سهم آن را در نتیجه ارزیابی کنیم. از‌این‌رو منتقد به‌ویژه در صنعتی مانند صنعت خودرو همواره یک گام جلوتر است، به سادگی، محصول، قیمت یا کیفیت آن را مورد نقد قرار می‌دهد، تمام این موارد برای مخاطب ملموس است و آن را درمی‌یابد؛ اما در اینجا به‌نظر می‌رسد که خودروساز باید با فهرست کردن موضوعاتی از این قبیل که این صنعت به ۶۰ صنعت دیگر نیز وابسته است و بیان تحولات هر یک از صنایع در موضوعات مورد بحث، همچنین تشریح سایر محدودیت‌هایی که این صنعت با آن مواجه است، در صدد پاسخگویی برآید. در هر صورت آنچه این روزها در بسیاری از نطق‌ها و سخنرانی‌های رجال سیاسی یا کارشناسان اقتصادی کشور شنیده می‌شود تنها انتقاد است و متاسفانه راهکاری پشت آن قرار ندارد. قصد دفاع از صنعت خودرو را نداریم و همان‌طور که گفتیم این صنعت نیز به نوبه خود در نارضایتی مشتریان نقش اساسی دارد؛ اما توقع آن می‌رود که با هر انتقادی لااقل راهکاری نیز برای قرار گرفتن این صنعت در مسیر اصلی خود ارائه شود.