رقابت تنگاتنگ برای جذب مشتری
بحران تقاضا در بازار خودرو این روزها در حالی به اوج خود رسیده که برخی مسوولان دولتی پس از اعتراف به مشکلات حاد این صنعت در پی نجات شرکت‌های تولیدی از ورشکستگی برآمده‌اند. در این زمینه طی هفته گذشته با حضور رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزیر صنعت، معدن و تجارت در شرکت ایران خودرو اعتباراتی برای تامین نقدینگی خودروسازان مصوب شد.

به‌طوری‌که طبق اظهارات نوبخت مقرر شد ۲۰۰ میلیارد تومان از یارانه تولید، در اختیار خودروسازان قرار گیرد. به گفته وی این منابع در اختیار وزارت صنعت قرار می‌گیرد تا در مهرماه سال‌جاری به خودروسازان پرداخت شود. در همین زمینه نوبخت تاکید کرده که با هدف حمایت از تولیدات داخلی ۱۴۰ هزار میلیارد تومان از منابع مالی بانک‌ها به خرید محصولات صنعتی و خودرو اختصاص خواهد یافت، این در حالی است که میزان تسهیلات بانکی امسال ۷۰۰ هزار میلیارد تومان است که مقرر شده ۲۰ درصد این منابع برای خرید محصولات داخلی اختصاص یابد.هر چند تخصیص 200 میلیارد تومان از یارانه تولید به خودروسازان پس از گذشت یک روز از اظهارات نوبخت، از سوی وزارت صنعت تکذیب شد؛ اما به گفته برخی کارشناسان استفاده از منابع مالی بانک‌ها برای خرید محصولات صنعتی از جمله خودرو نیز شاید در شرایط فعلی عملی نشود؛

چراکه بانک‌ها نیز این روزها حال خوشی ندارند در هر صورت گام مثبت دولت برای نجات خودروسازان از بحران کنونی را باید به فال نیک گرفت حال آنکه به‌نظر می‌رسد دولت باید اقدامات جدی نیز برای تحریک بازار تقاضا انجام دهد. به گفته برخی کارشناسان صنعت خودرو تسهیلات دولتی در میان‌مدت یا طولانی‌مدت تنها به نجات خودروسازان از بحران کنونی کمک خواهد کرد حال آنکه تقاضا در بازار خودرو این روزها به‌طور بی‌سابقه‌ای به کمترین حد خود رسیده است و این می‌تواند زنگ خطر جدی برای تولید‌کنندگان خودرو کشور باشد. در این بین هر چند مسوولان دولتی و خودروسازان طی دو ماه گذشته به تکذیب عکس‌هایی در شبکه‌های اجتماعی که بازگو‌کننده تعداد خودروهای انباری خودروسازان در پارکینگ‌های جاده مخصوص بود می‌پرداختند، اما این روزها تکذیب این موضوع دیگر پاسخگو نیست؛ به‌طوری‌که طی هفته جاری محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای که به همراه سه وزیر دیگر برای حسن روحانی، رئیس‌جمهوری به تحریر درآورد به این نکته اشاره کرده بود که «در صنعت خودرو صورت‌های مالی زیان انباشته‌ای معادل 4.200 میلیارد تومان را نشان می‌دهد و این در حالی است که به‌دلیل بحران نقدینگی، صنعت مزبور در معرض توقف است و موجودی انبار محصول خودروسازان به متجاوز از 100 هزار خودرو کف کارخانه رسیده است.»

اعتراف وزیر به وجود خودروهایی که در پارکینگ خودروسازان انبار شده اگر چه حکایت از بحران تقاضا در شرکت‌های خودروساز دارد، اما می‌تواند بسیاری از معادلات دولت در رشد شاخص‌های اقتصادی را نیز برهم زند. طی یک سال گذشته رشد تولید خودرو منجر به رشد بسیاری از شاخص‌های اقتصادی دولت شد این در حالی است که افت تولید این محصول صنعتی دیگر نمی‌تواند باعث سربلندی دولت در عملکرد اقتصادی باشد؛ بنابراین دولت یازدهم ظاهرا از هر ابزاری برای بازگشت خودرو بر ریل تولید استفاده خواهد کرد، اما انتهای این ریل به‌طور حتم به مشتریان و بازار تقاضا ختم می‌شود و دولت باید فکر جدی برای تحریک بازار تقاضا انجام دهد. در این بین طرح افزایش وام خودرو یکی از ایده‌هایی است که به‌نظر می‌رسد دولت به‌دنبال آن باشد.

از سوی دیگر تسهیل وام بانکی خرید خودرو نیز از جمله موارد مورد تاکید وزیر است، اما شرکت‌های خودروساز نیز در این راستا فروش ویژه با شرایط نسبتا خوبی را در برنامه کاری خود قرار داده‌اند و با اقساط بلندمدت مشتریان را تشویق به خرید خودرو می‌کنند. این اقدامات در شرایطی است که به گفته یکی از مسوولان شرکت‌های خودروساز طی دوهفته گذشته ابرهای شک و تردید از افق دید مشتریان کنار رفته و تقاضا کمی جان گرفته است، اما در کنار ایده‌های خرید خودروسازان داخلی، تولید‌کنندگان چینی و وارد‌کنندگان نیز این روزها در بازار خودرو جولان می‌دهند و به‌دنبال مشتریانی هستند که همچنان با دیده شک و تردید به محصولات خودروسازان داخلی نگاه می‌کنند.

پیش از وارد‌کنندگان، خودروسازان چینی دست به کار شدند و با در نظر گرفتن ایده‌های جذاب به فروش محصولات خود پرداختند؛ اما برخی وارد‌کنندگان نیز در شرایطی از طرح فروش خود رونمایی کردند که پیش‌پرداخت موردنظر آنها در قیاس با بسیاری از خودروهای داخلی قرار می‌گیرد؛ به‌طوری‌که برخی خودروها از برندهای معتبر پیش‌پرداختی معادل 30 یا 40 میلیون تومان دارند. این به این معنا است که برخی از مشتریان داخلی که سال‌ها است منتقد کیفیت خودروهای داخلی هستند می‌توانند با هزینه یک خودروی داخلی پیش‌پرداخت یک خودروی با کیفیت و متعلق به یک برند جهانی را بپردازند. در هر حال سخن آخر اینکه هم‌اکنون رقابت سختی برای جذب مشتریان در بازار خودروی کشور شکل گرفته حال آنکه به‌نظر می‌رسد خودروسازان در این راه باید تلاش بیشتری انجام دهند.